สวยกินได้
สวยแต่กินไม่ได้..
ปากหวานก้นเปรี้ยว..
ข้างนอกสุกใส ข้างในเป็นโพรง...
เป็นภาษิตไทย ที่แสดงให้เห็น สิ่งเดียวกัน ในความด้อยมีเด่นพรางตา
บางทีอาจเป็นกระบวนการปรับตัวเพื่อความอยู่รอดทางธรรมชาติ
แมลงบางชนิด มีสีสันปีกชวนให้คิดว่าเป็นตาสัตว์ใหญ่
มนุษย์บางคน พูดเข้มแข็งมุ่งมั่น แต่ภายในอ่อนระทวยก็มี
....
เป็นธรรมชาติ เพื่อความอยู่รอด
....
เอาละคะ หลุดที่จะรำพึงความในใจออกมาหน่อย
ก่อนที่จะเข้าเรื่องตรงข้ามกับที่กล่าวมา
เป็นธรรมชาติ ที่ทั้งสวย ทั้งกินเป็นอาหาร (และอาจเป็นยา) ได้
ต้นที่ว่านี้เรียกกันว่า "เอื้องหมายนา" คะ
เจ้าต้นนี้ปลูกอยู่ข้างทางเดิน และข้างหน้าต่างห้องตรวจที่ทำงานข้าพเจ้า
เรียกว่า มองอย่างไรก็เห็น
แต่ข้าพเจ้าก็ไม่เคย ใส่ใจกับ "ไม่ประดับ" นี้เลย
จนวันหนึ่งที่เจ้าหน้าที่พยาบาลประจำศูนย์
นำอาหารหน้าตาสดใสแบบนี้มาให้ชิม
"ยำดอกเอื้องหมายนา" ใส่หมูบด พริก กระเทียม
ดอกที่เอามายำ ไม่ต้องเด็ดทึ้งมาแต่อย่างไร ก็เป็นที่หล่นบนใบ (ดังภาพบน)
ข้าพเจ้าชิมแล้ว รสชาดเหมือนกินหอมหัวใหญ่ในยำวุ้นเส้น
คือตัวดอกไม่มีรส ไม่มีกลิ่นอะไรนัก
"เขาว่ากินแล้วลดท้องมานได้ ไม่รู้จริงหรือเปล่า"
ฟังดูสรรพคุณน่าสนใจ ไม่เคยรู้มาก่อน
" สงสัยมันมีฤทธิขับปัสสาวะ มั๊งพี่" ข้าพเจ้าเดา
หลังจากรับประทานไปครึ่งจาน
สังเกตอาการดูที่บ้าน
ไม่พบทั้งสรรพคุณคือ ฤทธิ์ขับปัสสาวะ
ไม่พบผลข้างเคียง คือท้องเดิน
.
ส่วนการเป็นยา บอกยาก
เพราะการทานแบบอาหาร ปริมาณและส่วนประกอบต่างๆ กัน
ไม่สามารถกำหนดความเข้มข้นของตัวยาในร่างกายแต่ละคนได้
และไม่สามารถรู้ว่าผลที่เกิดขึ้น เป็นปฎิกริยากับส่วนประกอบอาหารอื่นหรือไม่
ดังนั้น ช่วยลดท้องมานได้หรือไม่
รอผู้เชี่ยวชาญกว่ามาตอบดีกว่า
ใครมีประสบการณ์เล่าสู่กันฟังบ้างก็ได้คะ
###
นี่คือที่ค้นคว้ามาแถมคะ
เอื้องหมายนา มีชื่อภาษาอังกฤษเล่นๆ ว่า Koen
ชื่อวิทยาศาสตร์งานวิจัยว่า Costus speciosus
เป็นพืชสมุนไพรที่ใช้ในแพทย์อินเดีย (อายุรเวท) มานาน
แพทย์ปัจจุบัน มีรายงานถึง สารสกัดจากส่วนราก (rhizome) ของมันมีคุณสมบัติต้านเชื้อรา (บทความนี้)
และขับปัสสาวะด้วยวิธีขับเกลือจากร่างกาย (บทความนี้)
แต่ก็ยังเป็นผลในห้องปฎิบัติการเท่านั้น
ส่วนสรรพคุณทางยาของดอกมัน ยังหาไม่เจอ..
แต่ก็ยังชื่นชมในความ "สวยกินได้"
หลังจากรู้ว่ากินได้แล้ว ดูมันสวยขึ้นด้วยคะ :)
ความเห็น (43)
ก็ว่า ... เห็นอยู่หลายที่ในสวนดอกนะครับ คุณหมอบางเวลา ;)...
Happy Ba ครับ ;)...
สวยเลือกได้ ... ด้วย
มีอยู่ที่หน้าภาคฯ จะลองเลยดีไหมเนี่ย.......yummy yummy!!
ชื่อไพเราะค่ะ "เอื้องหมายนา" ครูนกเพิ่งจะรู้จักจากอาจารย์หมอ.ป.นี้ละค่ะ
ปลูกเป็นไม้ประดับ สวยดีค่ะ
พอมากลายเป็นยำ.. หน้าตาแปลกไปนะคะ อร่อยรึป่าว ไม่เคยทาน แต่แถวบ้านมีเยอะค่ะ
เพิ่งรู้ว่า สวย แถม กินได้อีกด้วยค่ะ ;)
ค่ะสวยกินได้เลย ไม่ทราบมาก่อนว่านำมายำได้ ดีจัง เป็นดอกไม้ที่เห็นบ่อยค่ะ พี่ดาชอบหอมใหญ่ รสชาติคล้ายก็ดีมากเลย จะลองนำมาทำอาหารบ้าง ขอบคุณมากนะคะ
ชื่อเอื้องหมายนาชวนให้คิดถึงคนตั้งชื่อ สวยกินได้ ชื่อบันทึกของคุณหมอ ตอนแรกนึกถึงผู้หญิง หลอกล่อหมุ่แมลงให้มาชวนกันชม
น่าสนใจมากค่ะและเป็นความรู้ใหม่ พี่ก็ไม่ทราบมาก่อนในการนำมาทำอาหาร ส่วนคุณสมบัติด้านเป็นสมุนไพรยังพอทราบมาบ้าง
แม่เอื้องหมายนานี้เดิมก็เป็นพืชพื้นๆ ต่อมานิยมเอาไปปลูกเป็นไม่ประดับ งามจนพาลืมคุณสมบัติในตัวหล่อนไปเลยนะคะ แม้ว่าสรรพคุณตามคำบอกเล่าจะไม่ค่อยแจ้งชัด อย่างไรก็มีประโยชน์ที่กินได้ ปลอดภัย สรรพคุณอื่นเป็นของแถมก็แล้วกัน
ยังมีผักพื้นบ้านอีกมากมายที่น่าทำความรู้จัก ฟื้นฟูการใช้ การกินผักพื้นบ้านหากเขาขึ้นในสิ่งแวดล้อมดี ไม่มีสารพิษจากการเกษตรในพื้นที่ ก็เท่ากับเรามีซุปเปอร์มาร์เก็ตชั้นเยี่ยมให้ไปเลือกหามาสรรสร้างเมนูชวนชิมได้ตลอดปี
เพิ่งทราบนะครับว่าทานได้...อาจารย์สบายดีนะครับ
ดีจังค่ะ..ได้ดอกไม้ให้่ประโยชน์อีกอย่างหนึ่งแล้ว..ขอบคุณที่นำมาฝาก..
อิอิ มาแบบว่า สวยแล้วห้ามแตะนะ มีแฟนแล้ว ประมาณนั้นนะคะ สีสดใสจริงๆนะคะ เอาดอกกล้วยไม้มาฝาก สวยมากค่ะ
ที่บ้านก็ปลูกค่ะ
แต่ไม่รู้มาก่อนเลยค่ะว่ากินแลพนำมายำได้ด้วย
เห็นความสวยอย่างเดียว
แจ่มแจ๋วค่ะ
แล้วจะลองไปทำดูค่ะ
ปลูกไว้หลายที่ แต่ไม่ใช่ว่าที่ขึ้นทุกที่จะน่านำมาทำอาหารนะคะ :)
อย่างถ้าขึ้นใกล้ห้องตรวจนิติเวช โรงนึ่ง ก็คงไม่เอาดีกว่า
เป็นต้นไม้ที่งามอย่างมีคุณค่านะคะ :)
ไม่ลืม Happy Ba ทั้งสองท่านคะ
ด้วยจิตวิญญาณนักวิทยาศาสตร์ ทดลองได้เลยคะ
แล้วแจ้งผลด้วยนะคะ :)
ขอบคุณคะ ไม่รู้เรื่องไม้ประดับนักเหมือนกันคะ
บางทีสิ่งใกล้ตัวก็มีความดีแฝงอยู่นะคะ
ดูแล้วคงเป็นไม้ประดับที่ทน จึงเห็นได้ทั่วไป และไม่ต้องพ่นยา
น่าลองปลูกที่บ้านนะคะครูทิพย์
ดูแล้วสีสันบาดตา จนน่ากลัวนิดๆ หรือเปล่าคะ :)
ขอบคุณคะ น่าจะยังมีไม้ประดับที่ทั้งสวยและกินได้ เรียกว่า ทูอินวัน อีก
คุณพิชชาถ้ามีข้อมูลอย่าลืมนำมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันนะคะ
ขอบคุณคะพี่ดา ชนิดในรูปที่พี่ดานำมาฝาก สวยมากเลย ดูยังกับสัปปะรดสีแหนะคะ
Dear Nong Mor Por
It's an interesting flower!
I have a lot at my house. I'll try cooking ยำดอกเอื้องหมายนา"
ก่อนที่จะเข้าเรื่องตรงข้ามกับที่กล่าวมา?
cheers ka
OK I am wrong.
You are right!
I got it ka. :-)
ธรรมชาติเพื่อความอยู่รอด...
คุณหมออารัมภบทได้ถูกใจ...เป๊ะ
เอื้องหมายนาดอกสวยมากค่ะ แถมกินได้ด้วย
ที่บ้านเคยมีแต่ดอกสีขาว มีคนมาขอบอกว่าเป็นยาค่ะ
ขอบคุณคะ คนตั้งชื่อดอกไม้นี้ ก็ช่างตั้งชื่อให้คล้ายชื่อเพลงเลยนะคะ
ขอบคุณคะพี่นุช ผักพื้นบ้าน ที่ไม่รู้จักคงมีอีกมาก ต้นนี้เป็นแรงบันดาลใจให้ ใฝ่รู้เรื่องนี้มากขึ้นคะ
ยินดีด้วยคะ คุณหมออดิเรก คู่ควรกับรางวัลสุดคนึงเป็นที่สุดคะ ในที่สุดพวกเราก็ได้ช่วยกันติอปีกคนดี. :))).
- ที่บ้านไร่ผมมีเต็มเลย
- ผมเอามาจิ้มน้ำพริก
- ดอกเขาสวยมาก
- เข้าใจว่าคนสมัยก่อนเก่งเรื่องยา
- แต่ไม่ได้ถ่ายทอดไว้ให้ลูกหลานทราบ
- คนปัจจุบันเลยลืมๆไป
- http://www.gotoknow.org/blogs/posts/214157
- http://www.gotoknow.org/blogs/posts/184406
- หารูปต้นเอื้องหมายนาตั้งนาน
- แถมดอกกระทือ
- http://www.gotoknow.org/blogs/posts/206927
ตรงนี้สำคัญจริงๆ ครับ
แต่ก็ยังชื่นชมในความ "สวยกินได้"
หลังจากรู้ว่ากินได้แล้ว ดูมันสวยขึ้นด้วยคะ :)
เห็นร่มไม้ชายคา บ้านพี่ใหญ่แล้ว
ถ้า เอื้องหมายนา ได้เข้าไปอยู่น่าจะมีความสุขนะคะ
ขอบคุณคะ พี่ครูตูม พรุ่งนี้ใครจะถึงปั๊มเอสโซ่ก่อนกันนะคะ ? ;)
ขอบคุณคะ อาจคิดเมนูใหม่ๆ ได้ด้วยนะคะ
กำลังนึก ถ้าเอามาทอดจะเป็นอย่างไรหนอ..
ขอบคุณสำหรับภาพและข้อมูลเพิ่มเติมคะอาจารย์
วันนี้ไป บ้านแม่ตาด ของคุณอักขณิช อ.ยุวนุชก็ชี้ให้ดูเอื้องหมายนาขาวคะ
เก็บภาพบรรยากาศ ท้องนาของ ดร.ปริม บล็อกเกอร์ที่น่ารักของเรามาฝากก่อนคะ
- เคยเห็น แต่ไม่รู้ และไม่เคยทานเหมือนกันครับ..
- ขอบคุณความรู้ครับ
Thank you ka P' Mor Lek.
Are there eatable beauty flowers in UK ka.
I enjoy reading your recipes.
I would be great if you share us some cooking yourself -healthy food with "GFGAP" na ka.
ขอบคุณคะคุณครูอัญชลี อ่านบทความนี้ พืชผักในบ้านที่เราปลูกเอง ปลอดภัยที่สุด
แถมยังภูมิใจเวลามีคนมาขอด้วยนะคะ :)
ขอบคุณคะ อาจารย์ขจิต ขออนุญาตนำดอกเอื้องหมายนาสีขาว จากบล็อกอาจารย์ มาโชว์นะคะ ส่วนที่จิ้มน้ำพริกได้คือดอกตูมหรือเปล่าคะ
ไร่ที่พนมทวน กาญจนบุรีของอาจารย์ เมื่อสี่ปีก่อนมีลูกวัวด้วย ตอนนี้คงโตเป็นหนุ่มหมดแล้วนะคะ
รู้สึกอย่างนั้นจริงๆ คะอาจารย์
ความสวยงาม เป็นความรู้สึกสัมพัทธ์
เหมือนกับลูกศิษย์อาจารย์ ที่ลงไปพัฒนาสร้างประโยชน์แก่ชุมชน
นอกจากรูปลักษณ์ภายนอกที่ดูสง่างาม ของว่าที่บัณฑิตแล้ว
ยังมีความงามจากจิตใจที่เผื่อแผ่จากภายในด้วย
ขอบคุณที่มาเยี่ยมเยียนคะคุณครูธนิตย์
ต้นไม้รอบตัว กระทั่งที่เคยเห็นแต่ไม่รู้ประโยชน์ของมัน
ไปบ้านแม่ตาดครั้งนี้ คุณอักขณิชชี้ให้ดู ต้นมันเทศ
ยังคิดในใจว่า หลงคิดว่าวัชพืช ตั้งนาน
ดอกสวยมากนะค่ะ
สวัสดีคะคุณครูผุษฎีรัตน์ เห็นแล้วอยากปลูกบ้างไหมคะ :)