หลังจากที่ตัวเองและทีมเพื่อนๆ วิทยากร เข้ามารับอาสา อ.วิจารณ์ พานิช และคุณหมอเลขาธิการสองท่าน (นพ.ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์ และ นพ.สมศักดิ์ ชุณหรัศมิ์ ที่มูลนิธิสดศรี – สฤษดิ์วงศ์ (มสส.)ทำโครงการ “สร้างชุมชนการเรียนรู้ครูเพื่อศิษย์ และครูสอนดี” มาปีกว่า ด้วยเป้าหมายใหญ่ที่เคยเขียนไว้ในบันทึกที่แล้ว คือ “สร้างชุมชนการเรียนรู้ครู (PLC : Professional Learning Community) เพื่อพัฒนาการออกแบบจัดกระบวนการเรียนรู้ (PBL : Projected-Based Learning) นำศิษย์สู่ทักษะในอนาคตใหม่ (21st Century Skills)”
สิ่งที่เราพบเห็นและเกิดความสงสัยอยู่ตลอดเวลา คือ เหล่าคุณครู บอกพวกเราว่ารู้จักและมีประสบการณ์ในการทำ PBL หรือทำโครงงาน มาแล้วหลายปี ทั้งอบรม และทำตามขั้นตอน PBL หมดแล้ว บ้างมีการนำผลงาน หรือชิ้นงาน PBL ที่เคยให้ลูกศิษย์ทำมาให้เราดู + พร้อมรางวัลที่ได้จากการประกวดโครงงาน
แล้วทำไมเด็กไทยถึงยังไม่ได้ฝึกทักษะในศตวรรษที่ ๒๑ ?
ด้วยความสงสัยที่ติดอยู่ในใจนี้ เมื่อเราได้ฟังเรื่องเล่าการทำ PBL จำนวนมากมาย ได้มีโอกาสดูแผนการสอน PBL บ้าง จึงได้เห็นหลุมพราง PBL สำคัญตัวหนึ่ง ที่ทำให้เหล่าคุณครูในภาคการศึกษาไม่สามารถพาศิษย์ไปสู่ทักษะในอนาคตใหม่ได้ นั่นคือ เราไปหลงติดที่ “ชิ้นงาน/นวัตกรรม” ที่ได้จากโครงงาน หรือ PBL มากกว่ามุ่งไปที่ออกแบบ PBL ให้พัฒนา “ทักษะศิษย์” ครูหลายคนพยายามทำให้ได้ชิ้นงานนวัตกรรมที่ดี แต่ลืมสร้างกระบวนการให้เด็กได้เรียนรู้และฝึกทักษะ และแม้แต่การประกวดโครงงานทั่วๆ ไป ก็ให้คะแนนรางวัลไปที่ “ชิ้นงานที่เลอเลิศ” มากกว่า “ทักษะที่เด็กได้เรียนรู้”
นี่เองที่ทำให้ครูหลงกล นึกว่าความสำเร็จของ PBL คือ ชิ้นงานนวัตกรรม หารู้ไม่ว่าแม้ชิ้นงานจะไม่สำเร็จ แต่ถ้าเด็กได้ฝึกทักษะต่างๆ นั่นคือความสำเร็จที่แท้จริงของ PBL ทั้งทักษะการเรียนรู้และแก้ปัญหา, การคิดวิเคราะห์และสร้างสรรค์, ทักษะชีวิตและอาชีพ, การทำงานเป็นทีมและการยืดหยุ่นปรับตัว, การใช้ ICT อย่างสร้างสรรค์และมีประสิทธิภาพ ฯลฯ
หนึ่งหลุมพรางเรื่อง PBL ที่ทำให้เหล่าคุณครูหลงทาง แต่น่าจะยังมีอีกมากกว่านั้น......??
จ้ะ 
