เปลี่ยนบ่อเลี้ยงกบ…เป็นบ่อเพาะเห็ด
หลังจากที่เลิกเลี้ยงกบไปประมาณ 2 ปี บ่อที่เคยเลี้ยงกบ นำมาเพาะปลาสวยงามของดวงใจ ซึ่งมีทั้งปลาหางนกยูง ปลาสอด ปลาทอง และปลาสวยงามประเภทอื่น ๆ ประปราย พอนานวันเข้า…. ปลาเหล่านี้ ก็ถูกธรรมชาติ ดูแลกันเอง โดยมีสาหร่ายและตะใคร่น้ำเป็นแหล่งอาหารหลักของปลา การให้อาหารเม็ดเป็นไปตามความสะดวกเรา …แต่ปริมาณปลาก็ไม่เคยลดลงเลย…. นั่นอาจเป็นเพราะ…. ปลาหางนกยูง และปลาสอดเป็นปลาที่เลี้ยงง่าย เค้าจึงอยู่ได้ตามธรรมชาติ จากสาหร่าย ตะใคร่น้ำที่ขึ้นเกาะตามผนังบ่อ
มาวันนี้บอกดวงใจว่า… “พ่อจะย้ายปลาของหนูมาไว้ที่สระน้ำหน้าบ้านทั้งหมด” เพราะพ่ออยากรู้ว่า หากเราไม่มีโรงเรือนที่เค้าใช้เพาะเลี้ยงเห็ดกัน เราจะใช้บ่อที่พ่อเคยเลี้ยงกบมาประยุกต์ใช้แทนโรงเรือนเพาะเลี้ยงเห็ดได้หรือไม่?
อาศัยข้อมูลความรู้จากผู้เพาะเลี้ยงเห็ดเป็นอาชีพ ได้ความว่า…บ่อกบดังกล่าวสามารถใช้เพาะเลี้ยงเห็ดได้
เนื่องจากความร่มรื่นของธรรมชาติหลังบ้าน เป็นปัจจัยเอื้อต่อการบ่มเพาะเห็ด ทั้งจากร่มเงาของต้นยางและสวนมังคุดบริเวณบ่อ ที่มีความเย็นและชื้นพอที่จะเปิดดอกเห็ดได้
บ่อกบเดิมนั้นมี จำนวน 12 บ่อ ขนาดกว้าง 1*1 เมตร
หลังคาที่จะนำมาคลุมบ่อกบเพื่อใช้เพาะเห็ดนั้น ….ความคิดเดิมคือ… สร้างโรงเรือนมุมหลังคาจากคล่อมไปบนบ่อกบอีกทีหนึ่ง หากแต่ว่า…เคยเก็บหลังคากระเบื้องเอาไว้มากโขอยู่ ….ความคิดใหม่คือ…. หากไม่สร้างโรงเรือนคล่อมบ่อกบ เราจะนำกระเบื้องที่ไม่ได้ใช้งานเหล่านี้ มาใช้แทนหลังคาโรงเรือนเพาะเห็ดได้หรือไม่?
และคำตอบจากผู้เชี่ยวชาญเรื่องการเพาะเห็ด คือ …ได้… เมื่อได้ ความคิดที่จะลงทุนกับโรงเรือนเพาะเห็ดเป็นอันว่า ล้มเลิกไป ทำให้ประหยัดงบประมาณไปมากโข…เลยทีเดียว
แล้วความชื้นจากละอองน้ำ ที่โรงเพาะเห็ดเค้าทำกันโดยทั่วไปละ? เราจะทำอย่างไร? หากไม่ต้องลงทุนจัดหาหัวฉีดสปริงเกอร์แบบฝอย ท่อน้ำ และมอเตอร์ คำตอบจากผู้เชี่ยวชาญเรื่องการเพาะเห็ด บอก ว่า …สามารถทำได้..โดยการรดน้ำด้วยสายยางธรรมดา บริเวณหลังคา และผนังบ่อทั้งหมด เพื่อให้บริเวณบ่อมีความชุ่มชื้น อีกทั้งเปลี่ยนวิธีการให้น้ำโดยสปริงเกอร์หัวฉีด มาให้น้ำที่บริเวณปลายถูงก้อนเชื้อเห็ดแทน
เมื่อในภาพรวมสรุปว่า…ได้… จึงลงมือทำ
1.ก่ออิฐก้อนแดง เหนือขอบบ่อเดิม เพื่อเปิดให้อากาศถ่ายเท และระบายความร้อนภายในบ่อ
2. ทำความสะอาดบ่อกบเดิม ด้วยการขัดคราบตะไคร่ และนำเศษไม้ เศษใบไม้ออกจากบ่อ และล้างบ่อให้สะอาด หลังจากนั้นตากบ่อให้แห้ง
3.ฉีดคลอรีน ในบริเวณบ่อกบเดิมเพื่อ ฆ่าเชื้อในบ่อเก่า ให้สะอาด (ผงคลอรีนหากซื้อตามแหล่งขายอุปกรณ์ทำนากุ้ง เค้าจะขายเป็นถังใหญ่ราคาหลายพันบาท ใช้วิธีขอแบ่งซื้อจากร้านขายของเบล็ดเตล็ด ราคากิโลกรัมละ 150 บาท นำผงคลอรีนมาละลายน้ำ ให้เจือจาง สังเกตจากการดมกลิ่นให้มีกลิ่นคล้ายน้ำยาแดดตอลฉีดพ่นหรือราดบริเวณภายในบ่อให้ทั่ว)
4.โรยปูนขาว ที่ซื้อมาจากแหล่งขายอุปกรณ์ทำนากุ้ง ราคากระสอบละ 25 บาท โรยให้ทั่วทั้งบริเวณบ่อและภายในบ่อ ทิ้งไว้ 1-2 วัน ปูนขาวเนี่ย! ช่วยป้องกัน ศัตรูของเห็ด เช่นหอยทาก ได้ดีนัก
5. ขึงสแลนที่เหลือเก็บไว้จากการทำซุ้มกล้วยไม้ นำมาต่อกรองแสงแดดยามบ่ายที่ตกกระทบบ่อ เพื่อให้คงสภาพความครื้มของเงาไม้ และลดทอนแสงแดดที่จะส่องเข้าไปภายในบ่อที่เตรียมไว้สำหรับเพาะเลี้ยงเห็ด
6.วางอิฐบล็อกภายในบ่อรอบบ่อ เพื่อเตรียมความพร้อมที่จะลงก้อนเห็ด จากที่สั่งไว้จากฟาร์ม (คำนวณแล้วพบว่า บ่อแต่ละบ่อนั้น สามารถวางซ้อนก้อนเชื้อเห็ดได้ถึง 100-120 ก้อน ) คิดแล้วสามารถวางก้อนเชื้อเห็ดได้ประมาณ 1,200 – 1,500 ก้อน ก้อนเชื้อเห็ดนางฟ้าที่สั่งไว้ ตกก้อนละ 7 บาท การลงทุนสำหรับก้อนเชื้อเห็ดประมาณ 8,400 – 10,500 บาท
7. เมื่อก้อนเชื้อเห็ดที่สั่งไว้ (คิดว่าหากสั่งมาตูมเดียว!!เกรงว่าจะเป็นงานใหญ่เกินไป เสียดายที่ลูกชายอยู่ไกลไป มีเพียงลูกสาวคนเดียวที่อยู่ช่วยพ่ออย่างสม่ำเสมอ …ไม่เช่นนั้นแล้ว การลงมือทำฟาร์มเห็ดในรูปแบบนี้ คงเป็นกิจกรรมภายในครอบครัว ที่น่าสนุกนักเชียว) ทยอยนำมาครั้งละ 200 -300 ก้อน สิ่งที่ต้องทำก่อนนำก้อนเห็ดลงไปวางลงในบ่อ คือ การดึงเศษผ้าออกจากคอของก้อนเห็ด พร้อมทั้งใช้ปลายช้อนแซะเอา ข้าวฟ่างที่ปิดปากถุงของก้อนเชื้อเห็ดออก เพื่อเปิดทางให้ดอกเห็ดงอกออกมาจากถุง งานนี้ลูกสาวทำให้พ่อรู้สึกว่า ..ลูกสามารถรับผิดชอบงานที่ลูกสนใจได้เป็นอย่างดี (ขอบใจลูกมากนะ… ที่เกิดมาเป็นเพื่อนพ่อ ยามที่พ่อรู้สึกถึงความเหงายามที่พี่ชายของลูกอยู่ไกลจากครอบครัวของเราไป พ่อรับรู้ถึงความเติบโต ความรู้รับผิดชอบ ที่ลูกแสดงออกมาโดยที่ลูกไม่รู้ตัว …วันเวลาเปลี่ยนแปลงไป ความงอกเงยในชีวิตของลูก ทำให้พ่อรับรู้ว่า…พ่อแก่ไปโดยไม่คิดเสียดายชีวิตของพ่อเลยสักนิดเดียว )
8. เมื่อผ่านขั้นตอนนี้แล้ว ก้อนเห็ดพร้อมที่จะวางลงบ่อที่เตรียมไว้
จากภาพจะสังเกตเห็นว่า ภายในบ่อมีน้ำขังอยู่ ซึ่งจากการพูดคุยกับผู้เพาะเลี้ยงเห็ดมืออาชีพ พบว่า ความชื้นคือตัวการสำคัญในการงอกของดอกเห็ด น้ำภายในบ่อจึงเป็นปัจจัยเกื้อหนุนที่ส่งผลต่อการงอกของดอกเห็ดได้เป็นอย่างดี
9. รดน้ำบริเวณ หลังคาที่ครอบบ่อ บริเวณผนังนอกบ่อ ด้วยสายยางรดน้ำธรรมดา วันละ 2 ครั้ง เช้าและบ่าย เพื่อให้บริเวณบ่อ มีความชื้น ช่วงเย็น เปิดหลังคาที่ครอบบ่อ นำฝักบัวรดน้ำ รดที่บริเวณก้นถุงก้อนเชื้อเห็ด
เมื่อไม่ใช่มืออาชีพ….การรอคอยดอกเห็ดที่งอกออกจากปากถุงครั้งแรก ในชีวิต คือ ความตื่นเต้น ในชีวิต
ลุ้นอยู่ประมาณ 4-5 วัน ดอกเห็ดนางฟ้าที่บ่มเพาะไว้ในบ่อกบเดิม ก็เริ่มเบ่งบานให้เห็นชื่นใจ
ยืนยิ้มกับลูกสาว – ขณะที่ยืนดูผลงานที่ปรากฏออกมาให้เห็น
…ดวงใจพูดแซวพ่อว่า .. “บ่อลูกที่สองของหนู ดอกเห็ดออกมากกว่าบ่อลูกที่หนึ่งของพ่อนะ”
อดคิดถึงคำพูดของคนสมัยก่อนไม่ได้ว่า….การเป็นคนมือเย็น ปลูกต้นไม้ อะไรก็ขึ้น ก็งาม นั้นน่าจะเป็นคำตอบให้ลูกรู้ได้เดี่ยวนั้น “หนูคงมือเย็นกว่าพ่อ …โบราณเค้าว่าไว้ คนมือเย็นนั้น ปลูกต้นไม้ไหน ๆ ก็ขึ้นก็งาม นะจ๊ะ” พูดเสร็จดวงใจก็ยิ้มแก้มบาน …. “แสดงว่า…หนูเป็นคนมือเย็นนะซิ ถ้าอย่างนั้น ครั้งต่อไปหนูขอเป็นคนวางก้อนเชื้อเห็ดลงบ่อแทนพ่อนะคะ”
ผลผลิต…เห็ดนางฟ้า รอบแรก นำใส่ถุงไปฝากแม่กับพ่อ ที่เหลือ นิดหน่อย แม่ดวงใจนำมาทำต้มยำเห็ด 1 ชาม ต้มเปล่า ๆ ให้ดวงใจซดน้ำได้ด้วย 1 ชาม รสชาดดีทีเดียว รู้สึกถึงความหอมของดอกเห็ด ความเหนียวนุ่ม ที่สำคัญเห็ดที่เพาะเป็นเห็ดปลอดสารพิษ ไร้ยาฆ่าแมลง อุดมด้วยโปรตีนดีเหลือเกิน
หมายเหตุไว้ ปัจจุบัน ผลผลิตของเห็ดที่บ่มเพาะไว้ สามารถสร้างรายได้จุนเจือครอบครัวได้อีกแรงหนึ่ง
นับว่า เป็นอาชีพที่น่าสนใจ น่าทำ ที่สำคัญทำแล้วไม่บาป ไม่เป็นทุกข์
เขียนไดอารี่ฉบับนี้ เสร็จ ตั้งใจว่า จะเก็บเห็ดมาใส่กับบะหมี่กินสักชาม… เป็นอาหารมื้อบ่ายของวันนี้
ความเห็น (21)
ชอบมาก เป็นความคิดที่ดีมากๆครับ
ได้เห็นกระบวนการทำชัดเจนมากเลยครับ ดูแล้วอยากทำบ้าง ถ้าใช้ท่อซีเมนต์ที่เขาขายก็น่าจะทำได้เหมือนกันนะครับ
ตอนนี้ผมกำลังทำแปลงปลูกผักลอยฟ้า (แต่ใช้ดิน) อยู่ครับ ถ้าออกผลเป็นอย่างไรจะมาเขียนเล่าครับ
- มือเย็นทั้งคุณพ่อคุณลูกเลยนะคะ เห็ดที่เพาะขึ้นยังเป็นเห็ดนางฟ้าอีกด้วย
- เปลี่ยนจากบ่อเลี้ยงกบมาเป็นที่เพาะเห็ดเป็นเรื่องที่ดีค่ะ เคยได้ยินพี่ที่เลี้ยงกบบอกว่าเลี้ยงไปเลี้ยงมาก็หลงรักกบ ในที่สุดก็เลี้ยงไว้เฉย ๆ ไม่ได้ทานค่ะ
- นำมาฝากค่ะ ดูแล้วน่ารักมา ตาแป๋วเลย
สวัสดีค่ะ
ดีใจจังที่เปลี่ยนจากการเลี้่ยงกบ เป็น เห็ด แทน
ใครอ่านบันทึกฉบับนี้คงไปลองเพาะเห็ดได้เองเลยนะคะ
น้องดวงใจโตขึ้นมากและรับผิดชอบด้วย
ดีใจและชื่นชมครอบครัวน่ารักค่ะ
รักษาสุขภาพมาก ๆ ค่ะ
สวัสดีค่ะคุณแสงแห่งความดี
มายืนยันว่าชื่อนี้เหมาะสมกับคุณแสงจริงๆ ค่ะ ดีใจด้วยค่ะที่ได้ทำงานที่ทำแล้วสบายใจค่ะ
เห็ดน่ากินมากๆเลยค่ะ เอามาต้มยำคงอร่อยมากๆ เลยค่ะ
ดีใจที่คุณแสงกลับมาเขียนบันทึกอีกค่ะ เห็นหลายๆคนบ่นคิดถึง (ปริมด้วย)
ราตรีสวัสดิ์ค่ะ
ขอบคุณดอกไม้ที่มอบมาให้ครับ
วันเวลาเปลี่ยนแปลงไป ความงอกเงยในชีวิตของลูก ทำให้พ่อรับรู้ว่า…พ่อแก่ไปโดยไม่คิดเสียดายชีวิตของพ่อเลยสักนิดเดียว ... มุมสะดุดใจในความงามแห่งชีวิต
ขอบคุณค่ะ
...เยี่ยมเลยครับ กับวิถีนี้ ที่มีสุข
ขอบคุณดอกไม้ที่มอบมาให้นะครับ
คุณคนบ้านไกลครับ บันทึกนี้กว่าจะออกดอกเห็นผล ใช้เวลา@เหนื่อยบ้างแต่ห็มีความสุข @ขอบคุณมากนะครับ
อ.ธวัชชัยครับ@ปล่องซีเมนต์ที่อาจมรย์พูดถึง ใกล้เคียงกับบันทึกนี้@ปรับสภาพแวดล้อมให้ชื้น@น่าจะ okนะครับ
ขอบคุณคุณศิลานะครับ
ดีมากเลยครับ เป็นการใช้พื้นที่ๆมีอยู่อย่างจำกัดให้เป็นประโยชน์
ผมเองก็ทำแบบนี้มาก่อนนะครับ โดยเปลี่ยนบ่อเลี้ยงปลาดุก มาเลี้ยงกบ จากกบก็เลี้ยงไก่ไข่ และตอนนี้ก็เพาะเห็ดนางฟ้า
ไม่ต้องลุงทุนใหม่เพิ่ม เพียงแค่ปรับปรุงเล็กๆ น้อยๆ เท่านั้นเอง
สวัสดีครับคุณ
 |
การเพาะเลี้ยงเห็ดสบายใจ และไม่เป้นภาระเท่ากับการเลี้ยงกบเลยครับ
ตอนนี้เพียงแค่...เก็บดอกเห็ดที่บาน ขายที่บ้านก็หมดแล้ว
ลูกค้าติดใจกันยกใหญ่ ...เป็นเห็ดปลอดสารพิษ ขายไม่แพง ที่สำคัญเก็บสดและขายทันที
ขอบคุณมากนะครับ
- ดีใจที่เปลี่ยนเป็นโรงเห็ด
- น่าชื่นชมมาก
- ผมกำลังทำโรงเห็ดให้โรงเรียนครับ ปรับปรุงจากอาคารเก่า
- เอาตุ๊กตาน้องดวงใจมาให้เด็กๆโรงเรียนนี้ด้วย
- ขอบคุณมากๆๆครับ
ขอบคุณคุณปริมมากนะครับ ที่หายไปนานก็เพราะทำที่เพาะเห็ด นี่แหละครับ
ชื่นชมคุณหมอป.เช่นกัน @หมอเป็นแพทย์ที่มากกว้าความเป็น แพทย์@ขอบคุณมากนะครับ
คุณ.พ.แจ่มจำรัสครับ เป็นวิถึชีวิตของผม มันจึงเป็นความสุขที่พึ่งเป็นครับ ขอบคุณครับ
คุณอักขณิชครับ ชอบก็ชอบเช่นกันครับ@ที่สำคัญ สบายใจไม่บาปด้วยครับ ขอบคุณมากครับ
สะสมบุญต้องแบบอ.ขจิตครับ ขอบคุณอ.มากครับ ผมบอก ดวงใจแล้ว@เค้ายิ้มแบบอายๆ@ แล้วจะส่งไปให้อืกนะครับ บ ม
ขอบคุณดอกไม้กำลังใจที่มอบมาให้ ครับ