การแยกพระเนื้อดินออกจากพระโรงงาน (ภาคพิสดาร)

นอกจากความเหี่ยวแล้ว ยังต้องสังเกตเม็ดทรายมน นูนเหนือผิวเนื้อดิน ร่องทรายลึก กร่อน มน และถ้ามีเนื้อยุ่ยในร่องทรายด้วยก็จะแน่นอนมากขึ้น

การเขียนในบันทึกก่อนๆนั้น ผมมีเจตนาที่จะให้เป็นหลักการเป็นหลักการเบื้องต้นในการพิจารณาพระกรุโบราณ

โดยให้ดูที่ความเหี่ยวให้เป็น

• ว่าอย่างไรจึงจะเรียกว่าเหี่ยว
• อย่างไรเรียกว่า "ตึง" หรือ "บวม" หรือ
• เพียง "รอยขีดข่วน" ตกแต่งผิวแบบธรรมดาๆ

โดยนัยนี้

ผมจะพยายามชี้ให้เห็นว่า

• ความเหี่ยวเป็นปรากฎการณ์ธรรมชาติที่ทำเร็วๆไม่ได้
• อาจเร่งได้เล็กน้อย
• แต่ก็จะแตกต่างจากความเหี่ยวธรรมชาติ

เสมือนเด็กผอมตัวเหี่ยวอย่างไรก็ไม่เหมือนความเหี่ยวของผิวคนแก่ ถ้าเขาใจอุปมานี้ก็จะสามารถแยกพระโรงงานออกจากพระเนื้อดินแท้ๆได้

นอกจากความเหี่ยวแล้ว ในการดูพระเนื้อดินบางกรุที่มีเม็ดกรวด ทราย และแร่ต่างๆผสมอยู่ ยังต้องสังเกตลักษณะ ผิว และสีของเม็ดทรายมน

กล่าวคือ

• เม็ดทรายจะต้องไม่มีเหลี่ยมคม มน ผิวมนไม่มันเรียบ
• แต่จะกร่อนแบบเป็นคลื่น
• มีความนูนเหนือผิวเนื้อดินเล็กน้อย แบบเดียวกับเม็ดผดตามผิวหนัง
• เพื่อหลีกเลี่ยงพระฝีมือขัดผิว โดยใช้เครื่องมือต่างๆ

นอกจากนั้น

• รอบๆเม็ดทรายควรมีร่องทรายลึก
• ผิวของทั้งทรายและเนื้อพระในร่องต้องกร่อน และมนแบบธรรมชาติ
• และถ้ามีเนื้อยุ่ยในร่องทรายด้วยก็จะแน่นอนมากขึ้น

ถ้าเป็นเนื้อที่ไม่มีทราย ก็ให้สังเกตการกร่อนยุ่ยเป็นชั้นๆ ตามลำดับได้แก่

• คราบกรุ ฝุ่น ดิน
• รารัก สีเทาดำ
• คราบหินปูน สีขาวนวล 
• คราบเนื้อผุยุ่ยระดับต่างๆ แบบไล่ลำดับไป จนถึงชั้นผิวที่มีความแกร่ง ร่องแกลบ หรือแร่ต่างๆ (เช่น แร่ดอกมะขาม) และเม็ดทรายมน

ดังนั้น

• พระกรุจะต้องไม่มีผิวเรียบมันอยู่ในที่ใดเลย
• ยกเว้นผิวที่ถูกสัมผัสจนกร่อนมัน
• ที่จะต้องห้อมล้อมด้วยเนื้อที่เหี่ยวพร้อมชั้นต่างๆ ดังกล่าวมาแล้ว และ
• ยังจะมีโอกาสได้เห็นเนื้อในและมวลสารที่ยังไม่ผุกร่อนในเนื้อพระอีกด้วย

เพราะลักษณะเนื้อดินที่เก่าจนเปลี่ยนสีไปแล้วนี้ จะเป็นเอกลักษณ์ของสีเนื้อพระที่เลียนแบบได้ยากมาก

จนเป็นที่มาของการกำหนดโทนสีของพระที่วงการนิยมเล่นกัน

เพราะเป็นการรับประกันความแท้ได้อีกทางหนึ่ง

พระนาดูน ที่มีความเหี่ยว และคราบกรุ

ยังมีรากไม้หุ้มด้วยผงปูนที่ยังทำเก๊ไม่ได้อีกด้วย

ลักษณะผิวเปิดของพระนาดูน ทำให้เห็นเนื้อในเป็นชั้นๆ

ลักษณะของทรายมน และร่องทราย

ที่หลังของพระชินราชใบเสมาเนื้อดิน

ลักษณะทรายมน ร่องทราย และคราบชั้นต่างๆบนผิวที่เหี่ยวของพระลีลากำแพง

ทรายมนและทรายกร่อน บนผิวพระคงลำพูน

ร่องทรายบนผิวของพระนางพญา พิษณุโลก