กระบวนการสร้างครูที่เพลินกับการพัฒนา (๘๑) : “ชื่นใจ...ได้เรียนรู้” (ภาคครูเพลิน) (๔)

 

เมื่อมาถึงขั้นตอนของการนำเสนอการสังเคราะห์ความรู้ และปัจจัยความสำเร็จของการ “สอนน้อย เรียนรู้มาก”

 

ห้องประยุกต์  ของกลุ่มครูมานุษและสังคมศึกษา / ธรรมชาติศึกษาและประยุกต์วิทยา (วิชาวิทยาศาสตร์ และสังคมศึกษาประถมปลาย) ออกมานำเสนอว่าหัวใจคือ

• วางใจทีม
• วางใจเด็ก
• วางแผนการสอนอย่างเป็นลำดับขั้น
• ปล่อยวางเนื้อหาปลีกย่อย เน้นไปที่แก่นความรู้และกระบวนการ

 

ห้องมานุษกับโลก (วิชาวิทยาศาสตร์ และสังคมศึกษาประถมต้น) 

• ดูแลภาวะภายในของตนเอง
• คำนึงถึง met before ของเด็ก
• เปิดโอกาสให้กับเด็ก
• ตั้งคำถามให้เด็กได้เรียนรู้
• ให้เวลา และรอคอย
• สังเกตเด็กทั้งใน และนอกห้องเรียน

 

ปัจจัยที่ทำให้เด็กได้เรียนรู้อย่างต่อเนื่อง

• ตั้งต้นจาก met before
• สร้างแรงบันดาลใจ
• เงื่อนไขที่พอเหมาะพอดี ไม่ง่ายหรือยากจนเกินไป

 

ห้องภูมิปัญญาภาษาไทย

• ผู้เรียน เป็นเจ้าของการเรียนรู้ ได้สร้างความรู้ด้วยตนเอง
• ผู้สอน  เปิดโอกาสให้ผู้เรียน รับฟังอย่างลึกซึ้ง
• แผนการสอน ออกแบบโดยคำนึงถึงคุณค่าของเรื่องที่นำมาเรียนรู้
• มีความสุขเป็นแกนกลางของทุกปัจจัย

 

ตัวอย่างแผนการสอนที่นำมาเล่าประกอบการนำเสนอ

 “จะไปประเทศไหน” หน่วยวิชาภูมิปัญญาภาษาไทย ระดับชั้น ๒

 

เด็กช่วงชั้นที่ ๑ กระตือรือร้นตลอดเวลา  เมื่อครูสอนเรื่องมาตราตัวสะกด  ซึ่งเป็นเรื่องน่าเบื่อ และเข้าใจยากยาก  จึงเริ่มสร้างแรงบันดาลใจด้วยการพานักเรียนไปเที่ยวต่างประเทศ  ประเทศแรกที่จะไปคือประเทศจีน

ก่อนจะเข้าประเทศนักเรียนจะต้องตอบคำถามว่าจะนำเอาอะไรไปประเทศจีน บางคนก็ผ่านเข้าไปได้ บางคนก็ผ่านเข้าไปไม่ได้ ในที่สุดนักเรียนจะเกิดความเข้าใจขึ้นมาด้วยตนเองว่า คนที่เข้าไปประเทศจีนได้คือคนที่พูดคำที่สะกดด้วยแม่กน  แม้แต่ประเทศที่ครูคิดไม่ถึงว่าจะมีนักเรียนอยากไป ก็มีนักเรียนเลือก เช่น ประเทศอิรัก และจะเอาห่อหมกไป คุณครูประทับใจมาก

 

 ห้องคณิตศาสตร์

 

ครู

• ฟังให้มาก ลดการฟังเสียงของตัวเอง
• ลดตัวตน  เราไม่ใช่ศูนย์กลาง  เป้าหมายคือเด็ก ๆ
• ไม่ยึดติด  ทั้งเนื้อหาและเวลา  โดยเฉพาะในเวลาที่ต้องตกผลึกความรู้
• สังเกตเด็ก

 

สื่อ

• การเขียนกระดานชัดเจน
• มีสื่อที่จับต้องได้

 

สภาพแวดล้อมการเรียนรู้

• สอดคล้องกับเรื่องที่สอน

 

ทีม

• ต้องมีการสนับสนุนจากเพื่อนร่วมทีม  และมีการทำงานร่วมกันของทีม เช่นการเตรียมแผน เตรียมสื่อ และการสะท้อนหลังสอนเพื่อการพัฒนา

 

ห้องครูประจำชั้น  ครูแสนภาษา (ศิลปะ) และครูดนตรีชีวิต 

• รับฟังทั้งเสียงที่ได้ยิน และเสียงจากใจที่ไม่ได้พูด
• สังเกตและประเมินอยู่ตลอดเวลา
• เข้าใจธรรมชาติของเด็ก
• จริงจัง เข้าใจ ให้โอกาส
• ให้เด็กเป็นกระจกสะท้อนครู
• เรียนรู้จากเด็ก
• อดทน รอคอย เชื่อในศักยภาพการเรียนรู้ของเด็ก
• ไม่ยึดติด  ทั้งเนื้อหาและเวลา  โดยเฉพาะในเวลาที่ต้องตกผลึกความรู้