การขึ้นเงินเดือนจูงใจพนักงานได้มากแค่ไหน

หลายๆ บริษัทมีการขึ้นเงินเดือนประจำปีตามผลงานให้กับพนักงานของตนเอง พนักงานเองก็คาดหวังเงินเดือนขึ้นประจำปีเช่นกันว่า จะออกมามากหรือน้อย หรือจะได้กันสักเท่าไร เท่าที่ผมสังเกตในหลายๆ บริษัท พนักงานมักจะไม่ค่อยเปรียบเทียบผลงานของตนเองกับการขึ้นเงินเดือนสักเท่าไหร่ ส่วนใหญ่ก็มักจะมองว่าตนเองควรจะได้รับเงินเดือนขึ้นเยอะๆ โดยไม่มองย้อนกลับมาที่ผลงานว่าที่ผ่านมาทำผลงานได้ดีหรือไม่ประการใด

สิ่งที่องค์กรจะต้องทำการประเมินก็คือ เมื่อขึ้นเงินเดือนไปแล้ว แรงจูงใจของพนักงานยังคงอยู่แบบเดิม หรือมากขึ้น หรือน้อยลงกันแน่ ผมเคยเห็นบางองค์กรเสียเงินงบประมาณในการขึ้นเงินเดือนให้กับพนักงานก็มากโขอยู่ แต่พอพนักงานได้รับสลิปเงินเดือนเท่านั้น มีแต่คำบ่น คำด่า แรงจูงใจพนักงานหายหมด เพราะมันไม่ได้เป็นไปตามที่เขาคาดหวัง

แต่บางองค์กรเปอร์เซ็นต์การขึ้นเงินเดือนตามผลงานแค่ไม่เท่าไหร่ พนักงานเองก็ได้รับเงินเดือนขึ้นไม่มากนัก ก็คือ ประมาณตลาดทั่วๆ ไป แต่พนักงานกลับรู้สึกถึงความเป็นธรรม และไม่ได้มีแรงจูงใจในการทำงานที่ลดลง และที่สำคัญก็คือ ไม่มีเสียงด่าบริษัทเกิดขึ้น ทำไมถึงเกิดสภาพเช่นนี้ขึ้นได้

ประเด็นไม่ได้อยู่ที่จำนวนเงินขึ้นมากๆ แล้วพนักงานจะรู้สึกดีนะครับ ประเด็นของการขึ้นเงินเดือนน่าจะอยู่ที่ว่าเราตอบแทนผลงานของพนักงานได้อย่างเป็นธรรมหรือเปล่ามากกว่า ใครที่ควรจะได้มาก กลับได้น้อย ส่วนคนที่ทำงานไม่ค่อยดี แค่สัมพันธ์กับเจ้านายได้ดี กลับได้มาก แบบนี้ แม้จะมีงบประมาณการขึ้นเงินเดือนมากเพียงใดก็ไม่ได้ทำให้พนักงานรู้สึกดีเลย ตรงข้าม กลับยิ่งทำให้พนักงานหมดแรงจูงใจในการทำงานลงไปอีก

ส่วนบริษัทที่มีงบประมาณขึ้นเงินเดือนน้อย ก็นำงบที่มีน้อยนั้นมาแบ่ง แต่การแบ่งนั้น เป็นไปตามผลงานพนักงานจริงๆ พูดง่ายๆ ก็คือ ไม่ค้านสายตาคนดู พนักงานที่ได้รับเงินเดือนขึ้นแม้จะได้น้อย แต่ในความที่ได้น้อยนั้น ถ้าเขามีผลงานดีกว่าอีกคน ก็จะได้มากกว่าคนอื่นอยู่ดี เมื่อเกิดความเป็นธรรมแบบนี้ พนักงานก็ยังคงมีแรงจูงใจในการทำงานต่อไป เพราะไม่ได้รู้สึกถึงความไม่เป็นธรรมที่เกิดขึ้นครับ

ประเด็นเรื่องการขึ้นเงินเดือนนั้น ส่วนใหญ่ที่เป็นปัญหาก็เนื่องจากต้นเหตุหลักในเรื่องของการประเมินผลงานนั่นเองครับ แบบว่าประเมินกันออกมาเป็น A กันหมดฝ่าย เงินมีจำกัด ก็ต้องมาแบ่งเท่าๆ กัน เพราะดันไปประกาศว่า A กันหมดนะ สุดท้ายเงินเดือนที่ได้ขึ้นมันก็เท่ากับ C อยู่ดี เพราะทุกคนในฝ่ายหารออกมาเท่ากันไปหมด แค่ประเด็นนี้พนักงานที่สร้างผลงานที่ดีก็เริ่มรู้สึกไม่เป็นธรรมแล้วครับ เพราะเหนื่อยว่า ทุ่มเทกว่า แต่กลับได้ขึ้นเงินเดือนเท่ากับคนที่ทำน้อยกว่า ทุ่มเทน้อยกว่า

ยิ่งปีนี้หลายๆ องค์กรเน้นการบริหารแบบ Talent Management แต่ถ้ามัวแต่สร้าง Talent โดยไม่ได้มีระบบการให้ค่าตอบแทนที่ทำให้ Talent รู้สึกถึงความเป็น Talent ของตนเองแล้วละก็ เขาก็จะไม่เป็น Talent ของเราต่อไปแน่นอนครับ สิ่งที่จะเป็นก็คือ จะไปเป็น Talent ของบริษัทอื่นที่มีระบบที่สามารถตอบแทนความสามารถ และผลงานอันโดดเด่นของเขาได้นั่นเองครับ

สิ่งที่อยากให้ลองทำก็คือ ลองประเมินกันด้วยสายตาดูว่า หลังจากเงินเดือนออกในปลายเดือนนี้แล้ว พนักงานที่ได้รับการขึ้นเงินเดือนจะมีปฏิกิริยาอย่างไรกันบ้าง ถ้าส่วนใหญ่ไม่มีคำบ่น แสดงว่าระบบ Reward ขององค์กรสามารถสร้างความพอใจให้กับพนักงานได้ดี และน่าจะทำให้พนักงานรู้สึกถึงความเป็นธรรมได้

แต่ถ้าองค์กรของเราขึ้นเงินเดือนให้พนักงานแล้ว พนักงานกลับมาบ่น และตำหนิบริษัท เหล่าบรรดาผู้จัดการก็ลาพักร้อนกันเป็นแถว เพราะไม่กล้าสู้หน้าพนักงานที่จะเรียงคิวเข้ามาถามเหตุผล แบบนี้แสดงว่าเราจะต้องรีบปรับปรุงระบบการประเมินผลงาน และการให้รางวัลกันซักหน่อยแล้วล่ะครับ อย่าทิ้งไว้นานนะครับ เพราะจะยิ่งทำให้ Talent ของเราหายไปอยู่กับองค์กรอื่นเร็วขึ้นครับ