"ครู" สายพันธุ์ใหม่...

          คุณครูเหมือนเรือจ้าง คุณครูเหมือนแม่พิมพ์ คุณครูคือแบบพิมพ์ของชาติของพวกเรา “ประเทศชาติของเราจะเป็นอย่างไรก็ฝากไว้กับแม่พิมพ์ของชาติ”

 

          การที่เราจะพัฒนาประเทศชาติให้เจริญรุ่งเรืองทั้งวัตถุทั้งเทคโนโลยีต่าง ๆ ตลอดจนถึงคุณธรรม เราก็ต้องพัฒนาที่คุณพ่อคุณแม่และคุณครู

          ครอบครัวครอบครัวหนึ่งถ้ามีพ่อมีแม่ดีถือว่าเป็นสิ่งที่สำคัญ เพราะถ้าคุณพ่อคุณแม่ดีลูก ๆ ก็จะดีเพราะว่ามีคุณพ่อคุณแม่เป็นแบบอย่าง
          โรงเรียนโรงเรียนหนึ่งถ้ามีผู้อำนวยการดี ผู้อำนวยการทำเป็นตัวอย่างคุณครูเขาก็จะดี เพราะว่ามีแบบอย่างที่น่าเจริญรอยตาม 

          วัดวัดหนึ่งที่จะดีมีประโยชน์ก็ขึ้นอยู่กับประธานสงฆ์เจ้าอาวาส ที่จะได้เป็นตัวอย่างเป็นแบบอย่างให้กับลูกวัดให้กับศรัทธาญาติโยม ผู้นำจึงเป็นสิ่งที่สำคัญ

 

 

          การที่เราจะพัฒนากุลบุตรลูกหลาน เราจะต้องมาพัฒนาที่พ่อ ที่แม่ ที่ครูบาอาจารย์
          อย่างการที่เราพัฒนาสายพันธุ์ของพืช เขาก็ต้องดูว่าสายพันธุ์ของพ่อของแม่มันมาจากไหน เพื่ออให้มีพ่อมีแม่เป็นสายพันธุ์ที่ได้มาตรฐาน เพื่อที่จะให้ได้พันธุ์ที่แข็งแรง ทนต่อแดด ทนอากาศหนาว

          คำว่าแม่คำว่าพ่อ ก็คือพระอรหันต์ของลูก คือพระประจำบ้าน
          คำว่าแม่คำว่าพ่อ คือพระพรหมประจำบ้าน
          คำว่าแม่คำว่าพ่อ ก็คือเทวดาที่คอยปกปักษ์รักษาอำนวยความสะดวก

 

 

          คำว่าแม่คำว่าพ่อนี้ คือผู้ให้ผู้เสียสละ คำว่าแม่ว่าพ่อนี้มีความรักความเมตตา ความสงสาร ความเอ็นดู

          คำว่าแม่คำว่าพ่อนี้ที่เป็นพระอรหันต์ก็คือการอยู่นอกเหตุเหนือผล อย่างวิทยาศาสตร์มันมีเหตุมีผลมันทะเลาะกัน อย่างที่แม่มีลูกเขาไปอัลตร้าซาวด์หมอบอกว่าเด็กคนนี้ขาลีบนะ สมองฝ่อนะ วิทยาศาสตร์เขาก็บอกว่าให้เอาออก แต่ถ้าเป็นพุทธศาสตร์ เป็นพระอรหันต์อย่างแม่อย่างพ่อเขาก็ไม่เอาออก เพราะว่าความรักเป็นสายเลือด ลูกจะดีจะชั่วให้อภัยตลอด นั่นคือใจของพ่อของแม่นะ ดังนั้นความรักของพ่อของแม่จึงยิ่งใหญ่ จึงเป็นที่ประเสริฐ คือให้ความรักกับลูกเสมอเหมือนกันทุกคน

 

          คนเราถ้าได้ยินคำว่าพ่อว่าแม่มันมีความสุข บัณฑิตนักปราชญ์ทั้งหลายท่านจึงเปรียบไว้ว่า อย่างน้ำท่านก็เรียกว่าแม่น้ำ แผ่นดินท่านก็เรียกว่าแม่พระธรณี คือใจของพ่อของแม่เย็นเหมือนสายน้ำ หนักแน่นเหมือนแผ่นดิน ที่ใครเขาจะด่า ใครเขาจะสรรเสริญ ใครเขาจะเหยียบย่ำ ก็พร้อมที่จะรับไว้แบกไว้ อดทนเข้มแข็ง เป็นแม่ทัพเป็นผู้นำ เพราะฉะนั้นความสุขทุกอย่างมารวมกันอยู่ที่คำว่าพ่อว่าแม่นะ

          เราได้ยินคำว่าพ่อว่าแม่แล้วใจมีความสุข ใจมันอบอุ่น เวลาเราเจอความยากลำบาก เจอความเจ็บป่วยไข้ไม่สบาย หรือบางคนที่ใกล้จะตายสิ่งที่ร้องเรียกหาในคำสุดท้ายอันเป็นที่พึ่งก็คือคำว่าแม่คำว่าพ่อ เพราะคิดถึงแม่ถึงพ่อแล้วมีความสุข แม่และพ่อนี้จึงเป็นปูชนียบุคคลที่พิเศษอยู่เหนือเศียรเหนือเกล้าของเราทุกคนที่เกิดมา

          ตำแหน่งของพ่อของแม่เป็นตำแหน่งที่ทุกคนพร้อมใจกันยินยอมที่จะยกให้ว่าเป็นพระอรหันต์ประจำบ้านประจำตระกูล จึงเป็นตำแหน่งที่สำคัญมาก เป็นตำแหน่งที่ยิ่งใหญ่ ขนาดที่จะสร้างโลกได้

 

          ลูกทุกคนเกิดมาถ้ามีคุณพ่อคุณแม่เป็นคนดีเป็นผู้นำ ลูกก็เป็นคนดี เป็นทรัพยากรของโลกที่ดี โลกก็ร่มเย็น สิ่งนี้ก็เกิดจากใจของพ่อของแม่ที่เป็นผู้ให้

          พระพุทธเจ้าท่านจึงเมตตาให้เราทุก ๆ คนปฏิบัติหน้าที่ทำหน้าที่ของเราให้สมบูรณ์ ให้สมบูรณ์แบบ ให้สมกับคำที่ว่าเป็นพ่อ เป็นแม่ เป็นครู เป็นอาจารย์ ถ้าเราจะไปโทษลูกอย่างโน้น โทษเด็กอย่างนี้มันคงไม่ถูกต้อง มันคงไม่ยุติธรรมแก่ลูก ๆ แก่เด็ก ๆ ของพวกเรา

          พระพุทธเจ้าท่านให้เราทุกคนกลับมาแก้ไขตัวเอง กลับมาแก้ไขการกระทำของพวกเรา อันไหนไม่ดีเราก็อย่าไปทำ ต้องเพิ่มความดีให้กับตัวเอง อย่าเป็นคนขี้เกียจ เราเป็นผู้นำต้องเป็นคนขยัน เราอย่าไปติดอบายมุขต่าง ๆ ต้องทำแต่ในสิ่งที่ดี ต้องพูดในสิ่งที่ดี ต้องคิดแต่ในเรื่องที่เป็นประโยชน์ คิดที่จะช่วยเหลือผู้อื่น ไม่มีอะไรที่จะนำเราไปสู่ความเจริญรุ่งเรืองนำเราไปสู่ความดับทุกข์ได้นอกจากคุณธรรมความดี

          เราต้องมีระเบียบมีวินัยเป็นตัวอย่าง ทั้งในความคิดต้องคิดดี ให้มันคิดก็ได้ให้มันหยุดคิดก็ได้ การกระทำคำพูดของพวกเราก็ต้องดี เพื่อเราจะได้พัฒนาความดีหรือว่าสายพันธุ์ของพวกเราให้มันดียิ่ง ๆ ขึ้นไป

          เราต้องมีระเบียบวินัยทั้งความคิด การกระทำและคำพูด ท่านก็เปรียบเสมือนว่า รถยนต์คันหนึ่งมันก็ต้องมีระบบการกระบวนการทุกอย่าง มีพวงมาลัย มีเบรก มีคลัช มีคันเร่ง มีเครื่องยนต์ที่จะเป็นกระบวนการให้เราถึงจุดหมายปลายทางได้ทั้งรถยนต์และคนขับ

          ที่เรามีปัญหาทุกวันนี้ ในเรื่องการเงินก็ดี เรื่องที่อยู่ที่อาศัยก็ดี เรื่องครอบครัวก็ดี ที่ปัญหามันเกิดขึ้นมาเพราะว่าเราขาดความดี มีความดียังไม่เพียงพอ มันเป็นชีวิตที่สะเปะสะปะ เป็นชีวิตที่ไม่มีหลักการ ไม่มีจุดยืน

          ในภาคของการประพฤติปฏิบัติ อย่างการใช้จ่ายเราก็ต้องมีระเบียบมีวินัยในการใช้จ่าย ถ้าเราไม่มีระเบียบ ไม่บังคับตัวเอง เราก็ต้องเป็นหนี้เป็นสินมีปัญหามาก มีทุกข์มาก ชีวิตก็แย่ลง ๆ

 

          เราเป็นพ่อเป็นแม่ เป็นครูบาอาจารย์ต้องมาพัฒนาตัวเองเพื่อที่จะเป็นแบบเป็นตัวอย่างของลูก ๆ ของเด็ก ๆ ถ้าไม่อย่างนั้นลูก ๆ และเด็ก ๆ เขาจะเอาตัวอย่างที่ดี ๆ จากใคร จะเอาตัวอย่างที่ดี ๆ มาจากที่ไหน อย่างการแต่งกายเสื้อผ้าอาภรณ์มันก็เป็นสิ่งที่ดีนะ แต่งสวยแต่งงามเพื่อที่จะนำทำให้คนที่คนอื่นเขารู้สึกดี เห็นแล้วสบายตา เห็นแล้วสบายใจมีความสุข แต่ยังไม่ดียิ่งไปกว่าการที่เราต้องมาแต่งปฏิปทา แต่งการประพฤติแต่งการปฏิบัติของพวกเราให้เป็นคนมีศีล ให้เป็นคนมีการปฏิบัติปฏิบัติที่งดงาม แต่งคำพูดของพวกเรา คนเคยพูดไม่เพราะ มาแต่งคำพูดให้มันเพราะ คนเคยวุ่นวายก็ให้เป็นคนสงบ คนเคยใจร้ายขี้โกรธก็ทำให้เป็นคนที่มีเมตตาได้

          การพูดร้อยครั้งพันครั้งก็ยังไม่สู้การทำให้ดูเพียงครั้งเดียว ทุกวันนี้เด็กเขาไม่ค่อยเชื่อฟังพ่อเชื่อฟังแม่เชื่อฟังครูบาอาจารย์ มันเกิดจากพ่อแม่และครูบาอาจารย์ที่ไม่ได้มาตรฐานชอบทำความผิด การกระทำก็ผิด คำพูดก็ผิด ด่างพร้อย เศร้าหมอง การพูดก็พูดไม่ค่อยดี วัน ๆ หนึ่งก็เอาแต่หน้าบึ้งทำหน้าตึง พูดกันไม่เพราะ ไม่สุภาพ เถียงกันทะเลาะกันให้เด็กเห็น มันเผาตัวเอง มันก็จะเป็นการเผาลูกเผาสามีภรรยาไปพร้อม ๆ กัน ถ้าอย่างนั้นต้องมาปรับปรุงที่พ่อที่แม่ ลูกเขาจะไม่มีจุดยืน

          พระพุทธเจ้าท่านให้เราเลี้ยงลูกสอนลูกตั้งแต่เขาอยู่ในท้องจนถึงเจ็ดขวบให้เราเลี้ยงดูเขาอย่าง “ไข่ในหิน” เลี้ยงอย่าง “พระราชา” เพราะเขายังเล็ก ยังอ่อนแอ ต้องให้ข้าวให้อาหารให้ดี

 

          จากเจ็ดขวบถึงสิบห้าปี เวลานี้เราก็พลิกบทใหม่จากพระราชาก็มาเลี้ยงเขาเหมือน “คนรับใช้” ต้องฝึกต้องสอนกวาดบ้าน ถูบ้าน รับผิดชอบซักเสื้อผ้า ต้องสอนเขาในเวลานี้ เพราะเป็นเวลาที่ควรสอน ควรฝึก “รักวัวให้ผูกรักลูกก็ต้องสอน”
          ถ้าเราจะไปสอนตอนที่เขาโตแล้วมันไม่ได้ บางคนปล่อยลูกจนเคยชิน ปล่อยเขาจนเคยตัว พอโตขึ้นมาแล้วก็กลัวว่าจะไม่ได้ดี คราวนี้ก็ไปบ่นไปว่า เด็กมันเลยไม่ชอบ เด็กมันเลยไม่อยากเข้าใกล้ เด็กมันเลยไม่อยากเข้าบ้าน เด็กมันเลยมีปัญหาเพราะว่าพ่อแม่เวลาที่ควรสอนไม่ได้สอนไปสอนผิดเวลาผิดที่ ชอบว่าลูกหน้าต่อหน้าคนอื่น ชอบเอาสิ่งไม่ดีของลูกไปประจาน บ่นแต่เรื่องเก่า ๆ ทั้งวัน ลูกก็เลยอาย ลูกก็เลยมีปัญหาต้องรู้จักพูดให้กำลังใจกัน บาปที่เกิดจากคำพูดนั้นมากกว่าที่เกิดขึ้นจากกระทำ

          เวลาลูกอายุเจ็ดถึงสิบห้าปีต้องฝึกให้ลูกเป็นคนรักประหยัด เพราะความประหยัดเป็นคุณสมบัติของเศรษฐี

          จากสิบห้าปีจนถึงมหาวิทยาลัยเราก็ต้องเปลี่ยนบทใหม่ ตอนนี้เขารักเพื่อนมากกว่าพ่อแม่เพราะเขาอยู่กับสังคมไปเรียนหนังสือ ถ้าพ่อแม่บ่นเขาก็หนีไปหาเพื่อน ดังนั้นเราจึงทำตัวเหมือนเพื่อน เวลาเขามีปัญหาเขาจะได้วิ่งมาหาเพื่อนคือพ่อแม่ แต่ถ้าเราใช้มาตรการแบบพ่อแม่ที่จะต้องดุต้องขู่กันตลอดลูกมันก็เลยวิ่งไปหาเพื่อน เจอเพื่อนดีก็ดีไป เจอเพื่อนมีปัญหาก็พากันกินเหล้าเมายา ติดยาเสพติด

          เราต้องรู้จักการสอน ถ้าเราทำไม่ถูกวิธีมันเจริญไม่ได้ ทำอะไรก็อยากแต่จะได้ อยากได้สำเร็จรูป เกิดมาเป็นครูก็อยากที่จะรวยเลย เป็นพ่อเป็นแม่ก็อยากสบายเลย มาบวชเป็นพระก็อยากจะสำเร็จเลย คนเราทุกวันนี้ตัณหามันนำหน้าหมด ชงกาแฟก็อยากได้สำเร็จรูป "จะทำความดีตามลำดับขั้นก็ไม่ได้ทำ แต่อยากได้ลูกที่ดีสำเร็จรูป"

          เมื่อเราโตหรือเราเป็นผู้ใหญ่ที่เป็นเหมือนกับพ่อกับแม่แล้ว มีอายุมากแล้วก็ไม่มีใครมาสอนเราได้ เราก็ต้องฝึกตัวเอง กลับมาสอนตัวเอง ถ้าเราไม่ได้สอนตัวเอง ไม่ได้มาฝึกมาเป็นคนใจเย็น ไม่ได้มาฝึกเป็นคนใจดีสบาย สามีภรรยาเราก็จะมีปัญหา ลูกเราก็จะมีปัญหา คนรอบข้างเราก็จะมีปัญหา ลูกศิษย์เราก็จะมีปัญหา เพราะส่วนใหญ่เราชอบที่จะไปแก้แต่เรื่องภายนอก

          ทุกวันนี้ปัญหาประเทศชาติก็ดี ปัญหาสังคมก็ดี เด็กที่มีปัญหาก็เพราะว่าเราเลี้ยงลูกไม่ถูกวิธี สอนลูกไม่ถูกวิธี ประเทศชาติก็มีเลยปัญหามาก ความยากจน ติดเหล้าติดยา อาชญากรรม ปล้นจี้ลักขโมย เพราะเด็กที่จะโตเป็นผู้ใหญ่นั้นไม่ได้สเป๊คไม่ได้มาตรฐาน เพราะขาดผู้นำที่ดี

          การพัฒนาที่ดีที่ถูกต้องก็จึงมาพัฒนาที่คุณพ่อคุณแม่ ที่คุณครู
          คุณครูนี้สำคัญมากนะ เพราะคุณครูคือพ่อแม่คนที่สองของเด็ก ๆ ถ้าเราไปโทษเด็กโทษสิ่งแวดล้อมมันก็ใช้ไม่ได้นะ เพราะว่าเราเป็นคนใหญ่ เป็นผู้ใหญ่ที่จะพาทำเสีย

          คนเราคนหนึ่งถ้าเดินไปแล้วเหยียบหนาม หนามมันก็คาอยู่ในเท้า เท้านั้นมันก็เจ็บ เดินไปทีไรก็รู้สึกเจ็บ มันก็ไม่สง่างามเพราะมีความเจ็บอยู่ในเท้า เพราะเท้ามันเจ็บ อย่างเราจะไปสอนลูกสอนเด็ก ๆ ไปสอนเขามันก็บอกก็สอนได้ไม่เต็มปากเต็มคำ ก็เพราะว่าเรามีความผิดอยู่ ใจของเรายังมีปัญหาอยู่ ใจของเรายังไม่มีความดีที่ถึงพร้อมอยู่ จะไปสอนเขามีศีล จะไปสอนให้เขาเสียสละแต่เรายังเป็นคนเห็นแก่ตัวอยู่ มันก็สอนได้ไม่เต็มปากเต็มคำ

          เพราะฉะนั้นที่เขาให้เราเรียนหนังสือตั้งแต่อนุบาลถึงปริญญาเอก เขาสอนเพื่อให้เราเป็นคนดี สอนเราให้เรารู้ว่าอันไหนมันดีมันชั่ว อันไหนมันดำมันขาว สิ่งไหนที่ควรประพฤติ ควรปฏิบัติ เพื่อให้เราเป็นบุคคลที่ควรเสียสละ เป็นพ่อแม่ที่ดีมีคุณภาพ เป็นคุณครูที่ดีมีคุณภาพ เป็นมือเป็นเท้าให้กับสังคม เป็นมือเป็นเท้าให้กับประเทศชาติศาสนา เป็นมือเป็นเท้าให้กับองค์ในหลวง

 

          เขาไม่ได้ให้เราเรียนหนังสือเพื่อที่จะให้เรามาเอาเปรียบคนอื่น ไม่ได้ให้เราเรียนหนังสือเพื่อมาทำนาบนหลังคนอื่น เพื่อมาเอาความสุขจากคนอื่น ถ้าการเรียนการสอนเราเน้นเอาแต่เก่งเอาแต่ฉลาด เอาแต่ที่จะแข่งกันในเรื่องของความเก่งความฉลาด เราไม่ได้ใส่คุณธรรมเข้าไปในแต่ละขั้นตอนของคุณธรรม การเรียนการสอนอย่างนี้มันไม่สมบูรณ์แบบ
          เพราะในโลกในสังคมทุกวันนี้คนเรามันชอบทำนาบนหลังของคนอื่น ทำงาน ทำมาหากินบนความทุกข์ของคนอื่น

          ไม่ว่าเราจะอยู่ในอาชีพใด ฐานะใด จะเป็นครูก็ดี จะเป็นพระก็ดี จะเป็นผู้ที่มีเงินเดือนหรือไม่มีเงินเดือนก็ดี ทุกชีวิตล้วนแต่จะมาเอาความสะดวกสบายจากบุคคลอื่น เอาความสุขจากความทุกข์ความยากลำบากของบุคคลอื่น เอาความสบายจากสัตว์ทั้งหลายทั้งปวง กินอร่อย กินมีความสุข แต่สัตว์น้ำตาไหลเราก็ไม่ได้ดูเขา สิ่งนี้เรียกว่าการเบียดเบียน มันก็ทุกข์ยากจนถึงไส้เดือน มดแมลงต่าง ๆ เราจ้องที่จะกินเขา จ้องที่จะหาความสุขจากคนอื่นทั้งนั้น
          ถ้าเราสอนแล้วเราทิ้งคุณธรรมไปมันจึงใช้ไม่ได้ สังคมมีปัญหาแน่ มันทุกข์แน่ มันยากแน่ เพราะมีแต่คนเห็นแก่ตัว เรียนมาก็เพื่อที่หาช่องที่จะเบียดเบียนอย่างนี้มันใช้ไม่ได้
          

          พระพุทธเจ้าท่านจึงเน้นให้เรามามีเมตตาให้มาก ๆ เพราะเราทุกคนที่เกิดมาบนโลกใบนี้ล้วนแต่เป็นพี่เป็นน้องกันทั้งโลก มีสายเลือดอันเดียวกัน มีสายเลือดแห่งความเป็นมนุษย์ เราเกิดคนละที่กันแต่เราเป็นพี่กันน้องกันทั้งนั้น คนไทยเลือดกรุ๊ปเอ ก็สามารถเปลี่ยนถ่ายเลือดให้กับฝรั่งเลือดกรุ๊ปเอได้ คนไทยป่วยเป็นฝรั่งก็ป่วยเป็น คนไทยดับทุกข์ได้ทุกคนก็ดับทุกข์ได้เหมือนกัน ไม่มีชาติชั้นวรรณะ

          พระพุทธเจ้าท่านจึงเราเมตตาทุกคนในโลกนี้รวมถึงสรรพสัตว์ทั้งหลายทั้งปวงให้มองดูเขาด้วยความเมตตา เขาก็เคยเป็นพี่เป็นน้องของเราเหมือนกัน เขาก็มีความเจ็บมีความทุกข์เหมือนกับเรา ให้เราเมตตาให้มาก ๆ ให้เราเห็นเขาเหมือนพี่เหมือนน้อง เหมือนญาติของเรา ใจของเราจะได้มีความสุข ใจของเราไม่เร่าร้อน เพราะความเห็นแก่ตัวมันชอบที่จะห้ำหั่นประหัตประหารกันไปเอาแต่ความสุขบนความทุกข์ของผู้อื่น

          

          พระพุทธเจ้าของเราท่านจึงให้ใช้ทรัพยากรในชีวิตเท่าที่จำเป็น ถ้าเราจะไปใช้จ่ายฟุ่มเฟือย หลงใหลในวัตถุมากเกิน ก็จะทำให้เราต้องไปเบียดเบียนคนอื่น อยากมีรถ อยากมีบ้าน อยากมีตำแหน่ง มีเท่าไหร่ก็ไม่พอ เงินเดือนก็ไม่พอ คราวนี้ก็ต้องไปหาวิธีที่ไม่สุจริต ไปโกงเค้า มันก็เลยเป็นการเบียดเบียนกัน ปัญหามันก็มากขึ้น ถ้าเรามีความเห็นแก่ตัวเราก็ลำบาก สามีภรรยาเราก็ลำบาก ลูกศิษย์ลูกหาเราก็ลำบาก

          แม้แต่วัดของเราถ้าพระเณรมีความเห็นแก่ตัว ประชาชนคนที่มาพักวัดมันก็ลำบาก เพราะเราขี้เกียจ เพราะเราเห็นแก่ตัว ไม่เมตตากัน ความเห็นแก่ตัวนี้จึงเป็นเรื่องใหญ่เรื่องสำคัญ เป็นเรื่องที่เราจะต้องมาแก้ไขเรื่องที่เราจะมาพัฒนา

          คนเรามันเกิดมาเพราะความเห็นแก่ตัว มันจึงได้เกิดมา เป็นผู้รับตั้งแต่ในท้อง เอาเลือดจากแม่ เอาโภชนาอาหารจากแม่ โครงสร้างร่างกายก็คอยแต่จะรับ จะต้องกิน ต้องบริโภค เกิดขึ้นมาแล้วจะต้องมีคนดูแลเอาใจใส่ อายุมากแล้วก็ยังเคยตัว ยังเห็นแก่ตัว ก็ยังคอยที่จะรับมรดกจากพ่อจากแม่ ก็ยังจะเป็นผู้เอาอยู่นะ ยังจะเป็นผู้รับตลอด

          พระพุทธเจ้าท่านจึงให้เรามาแก้ไขตัวเอง เพื่อที่เราจะได้เป็นมนุษย์สายพันธุ์ใหม่ เป็นคุณครูสายพันธุ์ใหม่ พัฒนาสายพันธุ์ให้ดี ๆ เดี๋ยวนี้สายพันธุ์ของเรามันกำลังตก มันกำลังเสื่อม กำลังแย่ลงทุกที ๆ ความเป็นครูก็เริ่มหายไป ความเป็นมนุษย์ก็เริ่มหายไป ความสุขก็เริ่มหายไป เพราะสายพันธุ์มันเสื่อม มีแต่ปัญหาทะเลาะกัน ทำสงครามกัน แบ่งพรรคแบ่งพวก แบ่งเขาแบ่งเรา มันก็เกิดจากความเห็นแก่ตัว

          เราเกิดมาถือว่าเป็นผู้ที่มีบุญ มีวาสนา เราเกิดมาให้เราเกิดมาเพื่อพัฒนาตัวเอง เป็นชีวิตที่ตัดเวรตัดกรรม ตัดความเห็นแก่ตัว ตัดภพตัดชาติ

          ในสมัยยุคนี้ปัจจุบันนี้ถือว่ามนุษย์เรามีจิตใจที่ตกต่ำมาก มีการแย่งชิงดีชิงดี เอารัดเอาเปรียบกัน มันก็เกิดจากใจที่เห็นแก่ตัว เพราะเกิดมาจนวันตายที่ดู ๆ กันก็มุ่งแสวงหาแต่ทรัพยากร ชิงดีชิงเด่น หาประโยชน์จากกันและกัน ไม่ได้หันมาหาคุณงามความดีที่จะมีให้แก่กัน มันก็เลยทุกข์จนวันตาย ดังนั้นสิ่งที่จะแก้ไขได้สิ่งที่จะพัฒนาได้ก็คือคุณพ่อคุณแม่ คือคุณครูที่จะเป็นบุคคลตัวอย่าง เป็นบุคคลที่จะต้องพัฒนาให้เป็นผู้นำ...

---

 

พระธรรมคำสอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
ที่องค์พ่อแม่ครูอาจารย์เมตตาให้นำมาบรรยาย
ให้แก่คณะครูโรงเรียนพิบูลย์สวัสดิ์ จังหวัดภูเก็ต
เช้าวันพฤหัสบดีที่ ๒๙ มีนาคม พุทธศักราช ๒๕๕๕