ศักดิ์ศรีคน : ทักษะชีวิต
จุดอ่อนอย่างหนึ่งของเด็กๆในปัจจุบัน คือ ขาดความเป็นตัวของตัวเอง จะบอกวัยนี้กำลังเรียนรู้ ทดลอง เลียนแบบ จึงทำให้ดูอย่างนั้น ก็มีส่วนถูก แต่ถ้าจะหมายรวมถึงทุกเหตุการณ์ คงไม่น่าใช่
จากการสังเกตเด็กหลายๆคน ไม่ว่าจะเป็นพฤติกรรมการแต่งกาย ดูหนัง-ฟังเพลง หรือขาดความเอาใจใส่ต่อเรื่องเรียน เหล่านี้ล้วนแต่มีลักษณะคล้ายคลึง หรือแทบจะถอดแบบมาจากเบ้าหลอมเดียวกัน เบ้าหลอมที่ว่าก็น่าจะเป็นรายการทีวี อินเทอร์เน็ต หรือสื่อต่างๆ ซึ่งล้วนแต่เป็นผลผลิตจากผู้ใหญ่เองแทบทั้งสิ้น
แต่ที่แย่กว่านั้นของผู้ใหญ่ เป็นพฤติกรรมตัวอย่างที่ไม่ถูกต้อง โดยเฉพาะผู้ซึ่งรับบทเป็นพ่อ แม่ ครูบาอาจารย์ หรือบุคคลสาธารณะ ฯลฯ ซึ่งเป็นแรงจูงใจสำคัญของเด็ก สังคมเรามีผู้ใหญ่อย่างนี้สักกี่มากน้อย? ถ้าประเมินจากจำนวนเด็ก จำนวนผู้ใหญ่ซึ่งเป็นแบบฉบับ คงไม่น้อยไปกว่า
ถ้าจะบอกว่า นั่นไง! ก็แค่การเรียนรู้ ทดลอง หรือเลียนแบบ แต่ความละม้ายคล้ายคลึง หรือความเหมือนกันแทบจะทั้งนั้นล่ะ จะอธิบายอย่างไร? มิใช่ขาดการคิดไตร่ตรอง หรือขาดความเป็นตัวของตัวเองดอกหรือ?
เด็กที่ไม่มีความเป็นตัวของตัวเอง จะเป็นได้แค่ผู้ตามหรือผู้บริโภคเท่านั้น ไม่สามารถเป็นผู้นำหรือผู้ผลิตที่ดีได้เลย นอกจากจะไม่เกิดสิ่งใหม่ ไม่เกิดเทคโนโลยี หรือไม่เกิดนวัตกรรมแล้ว เด็กคนนั้นอาจถูกชักจูงหรือมอมเมาไปสู่หนทางที่ผิดได้ง่าย ปัญหาทางเพศ การพนัน หรือยาเสพติดในหมู่เยาวชนบ้านเราจึงสูงขึ้นอย่างน่าเป็นห่วง
ความไม่เป็นตัวของตัวเอง ทำให้ค่านิยมไม่ดีไม่งามระบาดอย่างรวดเร็ว การใช้จ่ายอย่างฟุ้งเฟ้อ ฟุ่มเฟือย ในเรื่องชีวิตความเป็นอยู่ ทั้งหญิงและชายต่างมุ่งความงามในเรือนร่างเป็นสรณะ ตามแบบอย่างดารานักร้องชื่อดังหรือไอดอล เงินทองที่ยังแบมือขอพ่อแม่ไม่พอ ถึงกับต้องหามาเพิ่ม ขนาดต้องขายบริการทางเพศ ก็เป็นข่าวครึกโครมให้ได้ยินอยู่บ่อย
ทุกวันนี้ใครไม่รู้จักดาวเตะหรือทีมฟุตบอล โดยเฉพาะทีมดังจากต่างประเทศ อาจเชยจนไม่สามารถเข้าพวก ไปจนถึงควรหาทีมใดทีมหนึ่งมาประดับไว้ในใจ เป็นสาวกทีมนั้นทีมนี้ เท่ไม่หยอกในสายตาตัวเอง พร้อมอาจเป็นวิถีก้าวเข้าสู่วงจรแห่งการพนันในที่สุด การพนันไม่เคยสร้างคนอยู่แล้ว หากวันใดภาวะหนี้สินพอกพูนจนหาทางออกไม่เจอ วันนั้นก็อาจกำเนิดอาชญากรคนใหม่ขึ้นมาได้
ยาเสพติด บุหรี่ ยาบ้า กลับมาแล้ว เหยื่อผู้ไม่รู้อิโหน่อิเหน่ของผู้ใหญ่ไร้ศีลธรรม ผู้ปรารถนาเพียงความมั่งคั่ง มักเป็นเด็กหรือเยาวชน เพราะโฆษณาชวนเชื่อไม่ยาก
นอกจากตัวอย่างตามที่กล่าวมา สำหรับในสังคมบ้านเรา คงมีอีกหลายกรณี ซึ่งน่าจะชี้ได้ว่า เด็กๆขาดความเป็นตัวของตัวเอง
ถ้าเทียบกับปัญหาคุณภาพการศึกษาที่ใครก็บ่นถึงนั้น ความไม่เป็นตัวของตัวเองน่าจะมาจาก นักเรียนคิด วิเคราะห์ สังเคราะห์ หรือใช้วิจารณญาณไม่เป็น ภูมิคุ้มกันหรือทักษะชีวิตจึงต่ำ ยิ่งน่าวิตกใช่หรือไม่? โดยเฉพาะโอกาสที่โรงเรียนจะสอนให้นักเรียนคิด วิเคราะห์ หรือสังเคราะห์ วันนี้กำลังถูกท้าทายอย่างแข็งขัน นอกจากการสอบคัดเลือกเข้ามหาวิทยาลัยแล้ว เกณฑ์การประเมินตัดสินคุณภาพโรงเรียนด้วยผลสอบโอเน็ต ก็เป็นดาวรุ่งพุ่งแรงอีกรายหนึ่ง
แทนที่โรงเรียนจะเกาให้ถูกที่คัน โดยมองไปที่อนาคตเด็กๆเป็นสำคัญ ด้วยการเน้นการจัดการเรียนการสอนในห้องเรียนตามหลักสูตรให้มากที่สุด แต่ไม่เป็นเช่นนั้น โรงเรียนเลือกที่จะใช้วิธีเร่ง เหมือนเร่งผลไม้ให้สุกก็ไม่ปาน กล่าวคือ โรงเรียนส่วนใหญ่มักใช้วิธีการติว หรือการสอนพิเศษเพิ่มเติม เหมือนกับสถาบัน หรือโรงเรียนกวดวิชาอันเฟื่องฟู มิหน้ำซ้ำบางโรงที่เงินหนาก็จ้างครูกวดวิชามืออาชีพเข้ามาสอนเสียเลย
วิธีการสอนเช่นนั้น เน้นให้รู้เนื้อหาสาระเข้าว่า หรือเน้นให้ทำข้อสอบได้แค่นั้น ทักษะชีวิต คิด วิเคราะห์ เพื่อให้รอบรู้ ทันคน ทันเหตุการณ์ ไม่หลงผิด ใช้วิจารณญาณอย่างสมเหตุสมผล รวมถึงคุณธรรมจริยธรรม แทบไม่ต้องพูดถึงกัน
เคยคุยกับเด็กๆ ลูกศิษย์ครูต้องรักและหยิ่งในศักดิ์ศรีตนเอง ศักดิ์ศรีกินไม่ได้ก็จริง แต่จำเป็นมากในการดำเนินชีวิต จะทำอะไรก็ตามที่ผิด ไม่เป็นที่ยอมรับ ต้องคิดให้หนัก คิดแต่จะลอกการบ้านเพื่อน เรามีศักดิ์ศรีนะ เราก็คน เขาก็คน หนึ่งสมองเท่ากัน ขนาดคงไม่แตกต่างกันนักด้วย ไม่อายหรือ? ทำเองไม่ภาคภูมิใจ หรือไม่รู้สึกมีเกียรติกว่าหรือ? เรียนรู้ ทำความเข้าใจ หรือใช้ผลงานเพื่อนเป็นตัวอย่างได้ แต่ไตร่ตรองให้ดี ถูก-ผิด ดี-เลว ควร-ไม่ควร และท้ายที่สุดเราต้องลงมือลงแรง คิดเองทำเอง คอยแต่แบมือขอ..ต้องอาย ต้องรักและหยิ่งในศักดิ์ศรีตน
ส่วนตัวแล้วเชื่อว่า “ศักดิ์ศรีคน จะทำให้แต่ละคน เป็นตัวของตัวเองครับ”
ความเห็น (26)
ศักดิ์ศรีและหน้าที่น่าจะมาคู่กันนะคะอาจารย์ ถ้าทุก ๆ คนรู้ถึงเรื่องศักดิ์ศรีและหน้าที่ น่าจะทำให้เบาบางเรื่องการทำไม่ถูกต้องสำหรับสังคมปัจจุบันบ้างนะคะ
ไม่ทำสิ่งผิด
ยึดมั่นสิ่งถูกเสมอ
แรงบันดาลใจดีๆจะเป็นแบบอย่างให้เห็นว่า การทำความดีทำง่าย..ทำแล้วเกิดความสุข..เห็นรูปธรรมของความมีศักดิ์ศรีที่เป็นคนดีของสังคม..
- จะบอกพี่อย่างไรดี
- บางทีสื่อมีผลแต่นิสิตหรือนักเรียนเรามากเกินไป
- เขาเลยไม่ได้พบสิ่งๆดีที่ยั่งยืน
- มาเอาใจช่วยครับ
- เย้ๆๆๆ
อาจเพราะสังคมบ้านเราให้ reward กับคนที่ "ทำตามคำสั่งได้" มากกว่า "คนที่เป็นตัวของตัวเอง"
สิ่งนี้ยังมีความหวังว่า เวลาจะค่อยๆ เปลี่ยน
ศุกร์สวัสดีค่ะคุณครู
โดนใจ ชอบมากๆ ค่ะ ศักดิ์ศรี กินไม่ได้ แต่ไหว้ตัวเองได้
เน้นศักดิ์ศรี มีจุดยืน ที่ความดี ต้องเป็น วาระแห่งชาติ เจ้าค่ะ
ศักดิ์ศรี มิขายเสียง ใช้สิทธิ ต้อง คิดหนัก และ พอเพียง
อย่าหวังผล เพียงสิ่งได้รับ ระยะสั้น มิเช่นนั้น ...
ต้องมาแก้ กฏหมาย เดือดร้อนไปทั่วอีก ฮา ค่ะ :)
ขอให้มีคุณครูแบบครูธนิตย์ หรือครูอื่น ๆ ที่พร่ำสอนลูกศิษย์ ด้วยความเป็นครูมาก ๆ เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ
อย่าเพิ่งท้อนะคะ
เห็นด้วยร้อยเปอร์เซ็นต์ ว่า ศักดิ์ศรีคนสำคัญที่สุด ประการหนึ่ง
ทุกวันนี้ เวลาทำงานยาก ๆ เจออากาศหนาว ๆ ปรับตัวกับภาษาไม่ได้ ต้องใช้วิธีเรียกพลังใจของเรามาช่วย
หนึ่งในนั้นคือ คิดย้อนไปถึงความภูมิใจที่นั่งหลังขดหลังแข็ง หัดคัดลายมือส่งประกวด ไม่ได้ที่หนึ่ง ก็ยังจำได้ว่าเราดีใจมากที่ได้ที่สอง
ความภูมิใจที่นั่งทำรายงานด้วยตัวเอง ค้นคว้าจนครูที่เคารพ ชม เราภูมิใจมาก
ความภูมิใจที่ได้โล่ห์รางวัลเด็กดี...
สังคมปัจจุบัน ไร้กรอบ เปิดกว้าง ไร้ขอบเขต และไร้การวางแบบแผนที่ดี ไล่มาตั้งแต่การเมืองการปกครอง การศึกษา คุณภาพชีวิต โทรศัพท์มือถือ อินเทอร์เน็ต หลาย ๆ ประการ เด็ก ๆ จึงเปลี่ยนไปมาก
เดี๋ยวนี้เด็ก ๆ สนใจอะไร
ไม่อยากคิดเลย
เป็นห่วงทั้งลูก หลาน และเด็กคนอื่น ๆ ลูกหลานพวกเรา นะคะ
เป็นห่วง เกรงว่ามันจะไม่ทันการ โลกวิ่ง ไม่ใช่แค่เดิน อย่างเร็วจี๋
เป็นห่วงขอฝากให้คุณครูทุกคนช่วยกันต่อไป
ขอบคุณบันทึกนี้ค่ะ
แวะบอกเพิ่มว่า ชอบภาพทุกภาพ โรงเรียนของครูธนิตย์น่าอยู่มากนะคะ
ชอบภาพ รั้วลวดหนามมากด้วยค่ะ
กลัวเด็ก ๆ ที่มีบาดแผล เป็นแผลสดแล้วจะกลายเป็นแผลเป็นในชีวิต ขอให้เขามีพ่อแม่ ครูหรือรุ่นพี่ เพื่อนที่ดี เป็นต้นแบบนำทาง นะคะ
โดยส่วนตัวผมคิดว่าปัญหานักเรียนนักศึกษาไทยคือ...ความคิดสร้างสรรค์ไม่มีครับ โดยผมคิดว่าปัจจัยสำคัญ คือ ครูอาจารย์ครับ เท่าที่สังเกต คือ จะเหมือนสอนเด็กผ่านไปวันๆ จึงไม่ได้พยายามให้เด็กได้คิดให้มากนัก ขอโทษด้วยนะครับ แต่ผมขอแชร์ประสบการณ์จากเท่าที่เคยประสบครับผม ขอบคุณครับ
..."ถ้าหยุดแค่..ศักดิ์ศรี..และยึดติด"..อันตรายคงตามมาเป็นทิวแถว..นะ.เจ้าคะ.."..ยายธี
- การทำหน้าที่ทำให้มีศักดิ์ศรีนะครับ
- ขอบคุณคุณบุษยมาศครับ
- ถ้าทุกคนช่วยกันทำแต่สิ่งที่ถูกต้อง สังคมจะน่าอยู่มากนะครับ
- ขอบคุณอาจารย์โสภณครับ
- เด็กๆต้องการแรงบันดาลใจ จากแบบอย่างที่ดีของผู้ใหญ่นะครับ
- ขอบคุณพี่ใหญ่ นงนาทครับ
- อาชีพครูเรา สังเกต คลุกคลี หรือพูดคุยกับเด็กๆทุกวันๆ ทำให้ชัดเจนมากนะครับว่าสื่อมีอิทธิพลมาก
- ขอบคุณอ.ขจิตครับ
- เห็นอย่างอาจารย์หมอว่าครับ คนที่ทำตามคำสั่งมักเจริญก้าวหน้ากว่า โดยเฉพาะในระบบราชการ..
- ขอบคุณท่านอาจารย์หมอป.(ขอนุญาตเรียก)ครับ
- ถ้าการจัดการศึกษาดี สื่อ-ข่าวสาร-ข้อมูลดี ผู้มีสิทธิเลือกตั้งมีศักดิ์ศรีมากกว่านี้ นักการเมืองคงไม่สามารถต้มยำทำแกงบ้านเมืองได้ขนาดนี้ดอกนะครับ ฮาๆๆ
- ขอบคุณคุณpooครับ
- พยายามทำหน้าที่ของตนเองครับ บางครั้งอดรู้สึกไม่ได้ว่ากระแสความไม่ถูกต้องในสังคมนี่ มันเยอะเหลือเกิน..
- รั้วโรงเรียนส่วนใหญ่เป็นลวดหนาม และพยายามเลือกถ่ายเฉพาะมุมที่โรงเรียนใช้ได้มาอวดครับ(ฮา)
- ขอบคุณท่านอาจารย์หมอภูสุภาครับ
- การจัดการเรียนของครูหลายท่าน เป็นเช่นนั้นจริงๆครับ
- ขอบคุณคุณFammanครับ
ขอบคุณพี่ครูธนิตย์ที่ส่งข่าว นึกว่าตำรวจโทรมา 555
***...ขอขอบคุณที่ช่วยเป็นพลังผลักดัน-
สะท้อนถึงตรรกะอันทรงคุณค่าของศักดิ์ศรีแห่งความเป็นมนุษย์
...***
เป็นเช่น ว่า ทุกอย่าง ครับ
ทำอย่างไรเด็กจะเป็น ตัวของตัวเอง คิดไม่เป็น ทำไม่เป็น เท่าที่เห็น ๆ เหมือนกันไปหมด ทุกโรงเรียน
โดยเฉพาะ โรงเรียนมัธยม ทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคกลางจะเป็นหรือเปล่า
โดยเฉพาะผู้บริหาร เกาไม่ถูกจุดคัน
เน้น อาคาร สถานที่มากกว่าวิชาการ( เพื่อ เปอร์เซ็นต์) ปปช.ตรวจสอบหน่อย
- เรื่องคิดเองทำเองไม่เป็น..จะเป็นประชาคมอาเซียนด้วยแล้ว ยิ่งน่าเป็นห่วงนะครับอาจารย์..
- เท่าที่รับราชการมา ผู้บริหารส่วนใหญ่เป็นอย่างท่านอาจารย์ว่าจริงๆครับ เพราะเรื่องพวกนั้น เห็นเด่นชัด เร็ว รวมถึงเป็นผลงานที่จะทำให้ก้าวหน้าต่อไปได้ด้วย อันที่จริงเขาก็คิดถูกทำถูกแบบของเขานะครับ ฮาๆๆ
- ขอบคุณอาจารย์แว่นธรรมทองครับ
- บางคนก็ไม่เห็นว่า"ศักดิ์ศรี"สำคัญนะครับ ทำได้ทุกอย่างทั้งที่บางเรื่องน่าละอาย..
- ขอบคุณอาจารย์Puallyครับ
ประสานศรี
ได้อ่านแนวคิดของอาจารย์แต่ละท่านแล้วเห็นด้วยเป็นอย่างยิ่ง ก็พยายามทำตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายทุกหน้าที่อย่างดีที่สุด