แวะมาเล่าเรื่องดีดีให้ฟัง ในสภาวะ
น้ำท่วม กทม. (4 พย.54) ...
คุณหมอยักษ์ หรือ ทพ.จีระศักดิ์
ทิพย์สุนทรชัย มาเล่าให้ฟังเมื่อ 23 มิย.54 ที่โรงแรมเทพนคร
จังหวัดบุรีรัมย์ ว่า บุรีรัมย์เราทำอะไรกันมาบ้าง และมีนโยบายอย่างไร
ในเรื่องของการส่งเสริมสุขภาพช่องปากให้ผู้สูงอายุ
พระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ... “เวลาไม่มีฟัน
กินอะไรก็ไม่อร่อย ทำให้ไม่มีความสุข จิตใจก็ไม่สบาย
ร่างกายก็ไม่แข็งแรง” เป็นเรื่องจริง ใครที่มีฟันครบ 32
ซี่ คงไม่รู้สึกว่าจริงหรือไม่ แต่ถ้าเมื่อไรถูกถอนฟัน ฟันหลอ
หรือไม่มีฟันเคี้ยว ก็จะรู้เลยว่ามันเป็นคำที่ถูกต้องมาก
"สุขภาพดี สำหรับผู้สูงอายุ" หมายถึง
ต้องมีสุขภาพดี ทั้งร่างกาย จิตใจ และสังคม
กรมอนามัยได้กำหนดตัวชี้วัดว่า คนเฒ่าคนแก่
ผู้สูงอายุที่มากประสบการณ์ สุขภาพจะดีต้องมี 5 ตัวชี้วัด
-
อันที่หนึ่งคือ สุขภาพดีทั้งร่างกาย
จิตใจ และสังคม
- ร่างกายต้องดี แข็งแรงสมบูรณ์ ไม่มีโรคภัยไข้เจ็บ
ถึงมีก็ต้องพยายามควบคุมไม่ให้เกิดภาวะทุพพลภาพ ความพิการ
ส่วนใหญ่ผู้สูงอายุ มักเป็นโรคเบาหวาน ความดันกันอยู่แล้ว
ก็ต้องพยายามไม่ให้เป็นมากขึ้น โดยต้องออกกำลังกาย
รับประทานอาหารถูกสุขลักษณะ และมีประโยชน์
- ด้านจิตใจ โดยการทำบุญ เข้าวัด แผ่เมตตา จิตใจก็จะมีความสุข
รักษาศีล ทำทาน
- อยู่ในสังคมที่มีคุณภาพ ส่วนใหญ่ผู้เฒ่าผู้แก่ อยู่ในสังคมนั้นๆ
มานาน ก็จะเป็นที่เคารพนับถือของพี่น้องประชาชนในชุมชน
และส่วนใหญ่เป็นผู้ช่วยเหลือ เกื้อกูลสังคม ไม่ว่าจะเป็น
การเล่านิทานให้เด็กๆ ฟัง ประสบการณ์ต่างๆ ที่ผู้สูงอายุมีมาตลอดชีวิต
สามารถถ่ายทอดเป็นบทเรียน แฝงด้วยคติสอนใจ
และมีเทคนิคในการเล่าให้บุตรหลานฟัง
- ผู้สูงอายุก็จะรู้สึกได้ว่า มีประโยชน์กับคนอื่น จิตใจก็จะสบาย
อารมณ์ดี ทำให้มีความสุข ทั้งร่างกาย จิตใจ
และเข้าสังคมได้อย่างมีความสุข
-
อันที่สอง
ต้องมีฟันที่ใช้เคี้ยวอาหารได้อย่างเหมาะสม คำว่า เหมาะสม
ไม่จำเป็นว่า อายุ 80 ต้องมี 32 ซี่ ถ้าสูญเสียฟันไป
ก็พยายามใส่ฟันเพื่อทดแทน หรือรักษาฟันที่มีอยู่ให้ใช้ประโยชน์ได้
อาจมีฟันกี่ซี่ก็แล้วแต่ แต่สามารถบำรุงรักษา
ดูแลให้เคี้ยวอาหารได้อย่างเหมาะสมได้
-
อันที่สาม คือ มีดัชนีมวลกาย
อยู่ในเกณฑ์ปกติ ไม่อ้วน หรือผอมเกินไป
-
อันที่สี่ คือ
มีการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
-
สุดท้าย คือ
สามารถช่วยเหลือตนเอง และผู้อื่นได้ตามอัตภาพ และที่ดีกว่านั้น คือ
ช่วยเหลือผู้อื่นได้ เช่น เล่านิทานในศูนย์เด็กเล็ก ในชุมชน
สอนเด็กเล่นดนตรีไทย ภูมิปัญญา เช่น เรื่องการเกษตร
การทำปุ๋ยชีวภาพ
เรื่องของฟัน
บุรีรัมย์มีโครงการฟันเทียมพระราชทาน ที่มีวัตถุประสงค์ และเป้าหมาย
คือ เฉลิมพระเกียรติพระเจ้าอยู่หัวฯ 7 รอบ 84 พรรษา ณ 5 ธันวาคม
2554 มีวัตถุประสงค์เพื่อ
-
ให้ผู้สูงอายุมีฟันใช้เคี้ยวอาหารได้อย่างเหมาะสม
และลดการสูญเสียฟัน
-
ให้ผู้สูงอายุที่สูญเสียฟันไปแล้ว
ได้รับการฟื้นฟูด้วยการใส่ฟัน
-
สนับสนุนให้ผู้สูงอายุดูแลสุขภาพช่องปากตนเอง ผ่านทางชมรมผู้สูงอายุ
เป็นชมรมผู้สูงอายุด้านการดูแลสุขภาพช่องปาก ช่วยเหลือ
ให้ความรู้กันและกัน และมีการดูแลสุขภาพช่องปากตนเองได้ และ
-
เพื่อพัฒนาบุคลากร
เจ้าหน้าที่สาธารณสุขที่เกี่ยวข้อง
ในการดำเนินงานส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ
เติมกำลังให้มีความสามารถดำเนินการในเรื่องนี้ได้
กิจกรรมที่ทำ ทำต่อเนื่องมาหลายปี
ปีนี้ตั้งเป้าหมาย คือ
-
จัดการใส่ฟันเทียมทั้งปาก 791
ราย
-
การฝังรากฟันเทียม 100
ราย
-
บริการทันตกรรมชุดสิทธิประโยชน์
ได้แก่ การขูดหินปูน ทำความสะอาดช่องปาก และทาฟลูออไรด์วานิช 765 ราย
และ
-
กิจกรรมชมรมผู้สูงอายุ เริ่มแรกที่
1 อำเภอ 1 ชมรม จะมี 23 อำเภอ
รวมทั้งจัดประกวดกิจกรรมในชมรมผู้สูงอายุ
-
จัดประชุมวิชาการ
-
จัดเวที ลปรร. เครือข่ายชมรมฯ
สิ่งที่คาดว่าจะได้รับ
คือ ผู้สูงอายุสามารถดูแลสุขภาพช่องปากของตนเองได้
และเข้าถึงบริการ
ทั้งการส่งเสริมป้องกันรักษาฟื้นฟูจากภาครัฐตามความจำเป็น
และสิ่งที่อยากเห็นก็คือ
การที่ผู้สูงอายุดูแลสุขภาพช่องปากตนเองได้
จะเล็กจะใหญ่ไม่สำคัญ
ถ้าใจสู้สักอย่าง ... เป้าหมายที่หวังไว้ ไม่ไกลเกินเอื้อม
นี่ก็คือ
ส่วนหนึ่งของงานทันตสาธารณสุข ที่บุรีรัมย์ ในเรื่องของ
การส่งเสริมสุขภาพช่องปากผ้สูงอายุละค่ะ