ชีวิตที่พอเพียง : ๑๓๓๒. เรียนรู้โดยดูหนัง

         คนที่ผมรู้จัก ที่เป็นนักลับสมองตัวยงด้วยการดูหนัง คือคุณหมอ สมศักดิ์ ชุณหรัศมิ์   คนที่รู้จักคุณหมอสมศักดิ์จะรู้ดีว่าสมองของท่านคมแค่ไหน   และสามารถรองรับเรื่องราวที่ซับซ้อน และลึกซึ้ง ได้ดีแค่ไหน 

        ในการประชุมเครือข่าย R2R ที่บ้านผู้หว่าน เราค้างคืน ๑ คืน   ผมยุให้จัดชั่วโมงดูหนังหลังอาหารเย็น  โดยให้หมอสมศักดิ์เป็นเจ้าของวิก  หาหนังที่ช่วยให้ความคิดลึกๆ เกี่ยวกับ R2R  

          ดังนั้น คืนวันที่ ๑๘ ส.ค. ๕๔ ผมจึงได้ร่วมดูหนังเรื่อง Freedom Writers ที่ทำให้ผมตกใจมาก   ว่าบรรยากาศของโรงเรียนในสหรัฐอเมริกามันเลวร้ายถึงขนาดนั้นเชียวหรือ

          หนังเรื่องนี้ให้บทเรียนเรื่องการศึกษา มากกว่าเรื่อง R2R   เพราะเป็นเรื่องของครูสาวอเมริกันที่มุ่งมั่นบากบั่นดึงนักเรียนวัยรุ่น จากสภาพไม่สนใจการเรียน และเป็นชั้นเรียนที่ไร้แรงบันดาลใจ มาสู่สภาพของห้องเรียนที่มีชีวิตชีวาสนุกสนาน  โดยต้องเอาชนะอุปสรรคที่ใหญ่หลวงที่สุดคือระบบการบริหารโรงเรียน ที่เดินผิดทาง

          ผมสรุปว่า ระบบบริหารโรงเรียนเน้นสอนวิชา ในขณะที่ครูที่เป็นนางเอกในหนังเน้นสอนคน 

         นางเอกประสบชัยชนะ โดยสามารถดึงเอานักเรียนทั้งชั้นขึ้นมาจากหุบเหวแห่งหายนะในชีวิต  แต่นางเอกก็พ่ายแพ้แก่ชีวิตแต่งงานของตนเอง  คือนางเอกมุ่งงานจนสูญเสียสามี

          นักเรียนชั้น ม. ๔ ของครูแต่ละคนตัวโตและหน้าตาท่าทางเต็มไปด้วยความเคียดแค้นสังคม   ทุกคนอยู่กับสภาพแวดล้อมที่เลวร้าย บ้านแตก และรอบตัวเต็มไปด้วยความรุนแรง  ยาเสพติด และการต้องคดีหรือติดคุก  นักเรียนทุกคนอยู่ในสภาพสิ้นหวังในชีวิต 

         หนังเดินเรื่องให้เราตีความเอาเองว่าครูที่เป็นนางเอกแก้ปัญหานักเรียนด้วยการสร้างตัวตน ทำให้รู้จักตัวเอง รักตัวเอง เห็นคุณค่าของตนเอง รู้จักเพื่อน รักเพื่อน   ให้ได้เห็นว่าตนเองไม่ใช่คนเดียวที่มีความทุกข์   ยังมีเพื่อนร่วมทุกข์ในโลกอีกมากมาย   โดยเฉพาะอย่างยิ่งเพื่อนในห้องเดียวกันต่างก็มีความทุกข์ทั้งสิ้น 

          ครูมีอุบายให้นักเรียนรู้จักตนเองโดยเขียนไดอารี่   ทำให่ผมนึกถึงหนังญี่ปุ่นเรื่อง Children Full of life  ที่ครูญี่ปุ่น ป. ๔ ก็ใช้วิธีให้เด็กรู้จักและเข้าใจตัวเอง และรู้จักและเข้าใจเพื่อนด้วยการเขียนไดอารี่ และอ่านให้เพื่อนฟัง  แล้วเปิดโอกาสให้เพื่อนนักเรียนเล่าความรู้สึกหรือความคิดของตนเมื่อได้ฟังเรื่องของเพื่อน   ในที่สุดนักเรียนทั้งชั้นเกิดความรู้สึกเป็นครอบครัว รักกัน

          หนังทั้งสองเรื่องบอกผมว่า การเรียน life skills และ learning skills เป็นหัวใจของการเรียนรู้ทั้งปวง   โดยจุดเริ่มต้นอยู่ที่การเรียนรู้คุณค่าของตนเอง และของผู้คนที่อยู่รอบข้าง

วิจารณ์ พานิช
๑๙ ส.ค. ๕๔
         
                  

[ไอศูรย์]

เมื่อวานนี้ "ไก่โรงงาน" ที่เลี้ยงไว้กินไข่ตายไป 1 ตัว ไม่มั่นใจว่าโดนหมากัดหรือโดนรถเฉี่ยว ขากลับจากสวนคิดเปรียบเทียบ "ไก่โรงงาน" กับเด็ก ๆ ที่ขาดการ อบ-รม-บ่ม-เพาะ ทักษะชีวิต จึงได้ตัวหนังสือ 4 บรรทัดมาฝากกัน...

• ไก่โรงงาน เหมือนคนอ่อนแอ
  อยู่นอกกรงแย่เพราะขาดทักษะ
  ชีวิตจึงต้องผูกพันภาระ
  ขาดอิสระให้เขาเลี้ยงดู