ตลอด 4 วัน (14-17 ส.ค.49)ของการไปเยือนแม่ฮ่องสอน เราได้พบ การจัดการความรู้ที่ปรากฎออกมาให้เห็น ทั้งในแบบที่เป็นการจัดการความรู้ในตัวคน การจัดการความรู้ของกลุ่ม การจัดการความรู้ของเครือข่าย ทั้งในพื้นที่อำเภอปางมะผ้า และอำเภอปาย
ที่ปางมะผ้า เราได้ไปดู ไปชิม ไปสัมผัสภาพแห่งความสำเร็จและไม่สำเร็จในการทำงานของกลุ่มเพื่อนเรียนรู้เพื่อการพัฒนานักวิจัยชาวบ้านในโครงการวิจัยเพื่อพัฒนากลไกการจัดการความรู้สู่ชุมชน อำเภอปางมะผ้า ที่ไปเชื่อมต่อเป็นกลุ่มก้อนกับชุมชนในประเด็นต่าง ๆ ทั้งการจัดการทรัพยากร การจัดการด้านวัฒนธรรม การจัดการด้านการเกษตรและอาชีพ การจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชน และงานด้านสื่อเพื่อชุมชนการพยายามสร้างสื่อในรูปแบบต่าง ๆ เพื่ออธิบาย ทำความเข้าใจกับคนภายนอก และภายในชุมชนเอง สะท้อนให้เห็นการพัฒนาศักยภาพ “คน”ในท้องถิ่น กับการจัดการกับฐาน “ข้อมูล” ความรู้ทั้งเก่า-ใหม่ เพื่อนำมาใช้แก้ปัญหาหรือพัฒนาชุมชนได้เอง
ซึ่งองค์ความรู้ 5 ประเด็นหลักนั้นได้เกิดตัวอย่างรูปธรรมที่กำลังขยายผลทั้งแนวคิดและการปฏิบัติ จากตัวอย่างความสำเร็จ ของการ ทำให้ดู เรียนรู้จากความสำเร็จ ทำไปเรียนรู้ไป ไม่ลงมือทำก็ย่ำอยู่กับที่ ตัวอย่างความสำเร็จ ก็เช่น การจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนแบบเครือข่าย 6 หมู่บ้าน และประสานต่อกับ CBT แม่ฮ่องสอน ซึ่งจะช่วยจัดการและคัดเลือกนักท่องเที่ยวส่งมาให้อีกต่อหนึ่ง , การทำสวนผลไม้เมืองหนาวปลอดสารเคมีที่บ้านผาเจริญ ซึ่งเป็นอาชีพทางเลือกใหม่ที่ผู้นำชุมชนเผ่าลาหู่แดง , การปลูกพืชเชิงเดี่ยวแต่ปลอดสารพิษของพ่อหลวงซัวหยี้ แซ่หัน ที่บ้านไร่ ของชนเผ่าม้ง การทำเกษตรผสมผสานของพี่จอมจันทร์บ้านแม่ละนา การสอนเกษตรทางเลือกเพิ่มเติมที่เป็นความต้องการของชุมชนที่กำลังได้รับความสนใจขณะนี้คือ การเลี้ยงหมูหลุม โดยได้รับความร่วมมืออย่างดีจากพัฒนาการ และเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรอำเภอปางมะผ้า ด้านทรัพยากรก็เช่นการทำแนวกันไฟ (ดินน้ำป่า) การสำรวจพื้นที่ด้วยระบบ GPS การทำฝายแม้ว ปลูกป่า ,ด้านวัฒนธรรมก็สามารถฟื้นฟูวัฒนธรรม ประเพณี การละเล่นที่เสื่อมสูญให้กลับคืนมาใหม่และเชื่อมโยงกับชุมชนและโรงเรียนถ่ายทอดสู่เยาวชนเข้ามาร่วมเป็นผู้สืบทอด
ขณะที่ด้านสื่อก็ทำจดหมายข่าวความเคลื่อนไหวการทำกิจกรรมความคืบหน้าของแต่ละด้านเผยแพร่ในกลุ่มตัวแทนที่มาร่วมแลกเปลี่ยนกันเป็นประจำทุกเดือนให้ไปขยายต่อในพื้นที่ของตนเอง นอกจากนี้ยังมีการทำ VCD เก็บข้อมูลเรื่องราวเหตุการณ์จริงที่เกิดขึ้นในโอกาสต่าง ๆ ทั้งภาพนิ่งและภาพเคลื่อนไหว เป็นต้น <p>พี่หน้อย "คุณอำนวย"หลัก พี่เลี้ยงผู้สร้างนักพัฒนาชนเผ่า</p>
ผลิตผลในตัวคนที่พยามเล่าให้บอกกับเราว่าในช่วง 3-4 ปีที่ผ่านมาเกิดการเปลี่ยนแปลงกับตัวเองอย่างไร และทำอะไรต่อ
</span>