พี่เลี้ยง กับ ปากกา..

วันนี้เป็นอีกวันที่ข้าพเจ้า นัดพบกับอาจารย์ mentor..หลายคนคงสงสัย อาจารย์ชื่อ mentor หรือ?..
หามิได้คะ ถ้าจะไม่พูดไทยคำอังกฤษคำแล้ว ข้าพเจ้าควรเรียกว่า "อาจารย์พี่เลี้ยง"

แต่พอพูดว่า "พี่เลี้ยง" ข้าพเจ้าก็จะนึกถึง พี้เลี้ยงในวัยเยาว์ของข้าพเจ้า
หญิงสาวรุ่นๆ ใส่ผ้าถุง เดินจูงมือเดินไป ป้อนข้าวไป..
แม่เล่าให้ฟังว่า พี่เลี้ยงต้องพาเดินรอบเขตบ้านพักหนึ่งรอบ กว่าจะยอมกินข้าวแต่ละคำ
นับเป็นบุญของข้าพเจ้า ที่เจอพี่เลี้ยงใจเย็นเป็นพิเศษ
พี่เลี้ยงอยู่กับข้าพเจ้ามาจนขึ้น ป.1 ถึงออกไปแต่งงาน
ข้าพเจ้าจำได้ว่า วันนั้น..ตัวเองร้องไห้จนตาบวม
...

กลับมา เข้าเรื่องต่อคะ
นักศึกษาระดับหลังปริญญา ที่นี่มักเรียกอาจารย์ผู้ดูแลงานวิจัยว่า "mentor"
เรียกว่า โตกัน มีลูกมีเต้า แล้ว ก็ยังมีพี่เลี้ยงกันอยู่
เวลาที่ข้าพเจ้าไปพบ อาจารย์พี่เลี้ยง
ฝ่ายข้าพเจ้าเองกลับตะขิดตะขวงจะเรียก ชื่อ และใช้ "I,you"
กับผู้มี คุณวุฒิมากกว่า วัยวุฒิมากกว่า
เวลาไปพบ ก็จะเตรียมเอกสารรายงาน ทำหน้าตั้งหลังตรง
ขณะที่ อาจารย์พี่เลี้ยง เมื่อเจอหน้าจะเปิดประเด็นคุยเรื่องส่วนตัวก่อน
"เมื่อสัปดาห์ก่อน ครอบครัวผม ไปเที่ยวที่..."
ก่อนจะค่อยๆ ตะล่อมมาเรื่องการเรื่องงาน

สังเกตดู..อาจารย์พี่เลี้ยง "ถาม" มากกว่า "บอก"
เช่น
เมื่อข้าพเจ้าถามว่าทำอย่างนี้ดีไหม..ท่านก็จะถามกลับมาว่าเธอคิดว่าอย่างไร
เมื่อข้าพเจ้าตอบ..ท่านก็จะถามอีกว่า ทำไมจึงคิดเช่นนั้น
เมื่อข้าพเจ้าตอบ..ท่านก็จะถามอีกว่า คิดเช่นนั้นได้ แล้วมีโอกาสเป็นอย่างอื่นอีกไหม
เมื่อข้าพเจ้าตอบ..ท่านก็จะถามอีกว่า เมื่อเปรียบเทียบกัน เธอคิดว่าอย่างไร
เมื่อข้าพเจ้าตอบ..ท่านมักจะหาจุดชม คำตอบของข้าพเจ้า (เป็นความสามารถพิเศษ ในการรักษาน้ำใจผู้พูดจริงๆ) แล้วจึงออกความเห็นในแง่มุมของท่าน
กลวิธีนี้..ข้าพเจ้ารู้สึกเหมือน
ความคิดตนเองเปรียบดังข้าวที่อัดเต็มหม้อหุง
อาจารย์เปิดฝาหม้อ แล้วตักข้าวภายในออกมาก่อน
จนเหลือช่องว่างภายใน แล้วจึงใส่ "ข้าวทิพย์" ลงไปผสม
ข้าวดีๆ ที่อาจารย์เติมให้จึงไม่ล้นหกออกไป

ไม่อึดอัด ทั้งผู้รับ และผู้ให้..

****

ทิ้งท้าย ไว้ด้วยคลิปภาพยนต์ เรื่อง A beutiful mind
เป็นเรื่องของ Prof. John Nash ปรมาจารย์คณิตศาสตร์ ผู้ได้รับรางวัลโนเบล เศรษฐศาสตร์
ที่ชีวิตไม่ธรรมดา เพราะมีอาการของ Delusional psychosis
หรือพูดภาษาเราๆ ก็คือ "บ้า " แบบประสาทหลอน
เรื่องนี้ข้าพเจ้า ได้ดูตั้งแต่ตอนเป็นนักศึกษาแพทย์ และกำลังวนอยู่ที่ภาควิชาจิตเวชพอดี
อาจารย์บอก พวกเธอไปดูเสีย จะได้เข้าใจ
มีหลายฉากที่น่าประทับใจ แต่ฉากที่ข้าพเจ้าจำได้ไม่ลืมคือฉากนี้..

 

สดุดีด้วยปากกา.. "Pen ceremony"
เพราะปากกา ประดุจอาวุธของนักวิชาการ
การวางปากกา เป็นการศิโรราบ นับถือ ในความเป็นเลิศทางวิชาการของผู้นั้น
" อย่างลึกซึ้ง" โดยไม่ต้องใช้คำพูด
เหมือนดั่ง อัศวิน ที่ศิโรราบวางดาบ ให้แก่ ผู้ที่เขามอบชีวิตรับใช้

ความสัมพันธ์ระหว่าง อาจารย์ กับลูกศิษย์ นั้น ไม่ว่าจะเรียกว่า "พี่เลี้ยง" หรือไม่
ขอเพียงมีความจริงใจ หวังดีต่อกัน  ย่อมสร้างความผูกพันที่ยาวนาน
ได้มากกว่า การผูกไว้เพียง คะแนน 

..ซึ่งเป็นสิ่งที่รอวันถูกตัด ตอนปลายเทอมเท่านั้น

[โสภณ เปียสนิท]

ผ่านทางมาหาประโยชน์ครับ

[Wasawat Deemarn]

"ผลคะแนน" วัดคุณค่า "ความเป็นคน" ไม่ได้

คำสอนนี้ผมใช้สอนลูกศิษย์เป็นประจำ

........................................................................................................

มันอาจจะใช้วัดความตั้งใจชั่วขณะ 4 เดือนมานี้ได้ ทำให้เรามองเห็นข้อบกพร่อง เพื่อทำให้ตัวเราเองสามารถพัฒนาตัวเองอย่างมีทิศทางมากขึ้น

ด้วยความไม่อยากเห็นคนอยากได้คะแนนเยอะ ๆ เพื่อได้เกรดดี ๆ แต่พฤติกรรมออกไปเบียดเบียนสังคม คำสอนแบบนี้จึงจำเป็นต้องเกิดขึ้น

เนาะ คุณหมอบางเวลา ;)...

[ป.]

ความเห็นอาจารย์สั้นๆ แต่ทิ้งไว้ให้คิด เป็นประโยชน์เช่นกันคะ 

[ป.]

เห็นด้วยคะ ท่านอาจารย์เต็มเวลา :-)

เวลาออกข้อสอบ..ตัวเองยังรู้สึกเลยว่า..มันวัดทั้งหมดไม่ได้

ครั้นจะให้คะแนน..ตามพฤตินิสัย..ก็ subjective แล้วแต่มุมมองอีก

อย่างที่อาจารย์ว่า น่าจะดีคะ บอกเด็กว่า..มันวัดได้แค่ส่วนหนึ่ง แต่ไม่ใช่ทั้งหมด

[นงนาท สนธิสุวรรณ]

ตรงใจ ตรงวิถี ที่เป็นอยู่ในหน้าที่ของที่ปรึกษาของตัวเองค่ะ เป็นปฎิบัติการเชิงบวกที่ได้กับได้(win win) ทั้งผู้ให้ และผู้รับ :)

[ป.]

ที่ปรึกษาชั้นครูคะ :-)

[ป่าไม้เลื้อย/พาดีซอ]

สวัสดีครับ   แวะมายามดึกเพื่อรับความรู้ จาก "พี่เลี้ยง กับ ปากกา" ครับ

[อัครพร]

ขอเป็นความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับ Pen Ceremony ครับ ในบ้านเรามีการให้ปากกาถือเป็นการคารวะยังมีอยู่มั้ยครับ ไม่ค่อยเจอ จากประสบการณ์ของผมส่วนใหญ่เห็นแต่ให้ไวน์ แชมเปญ หรือไม่ก็วิสกี้ วัฒนธรรมบ้านเราก็เหมือนจะดีนะ ปากกาแทบจะไม่เจอเลยครับ