ความเป็นมา : เพราะมีสิ่งนี้ สิ่งนี้จึงมี
เมื่อวันหยุดช่วงวันรัฐธรรมนูญต่อเนื่องกับเสาร์อาทิตย์ที่ผ่านมา ผมได้กลับบ้านที่เชียงใหม่ และได้ทำกิจกรรมให้เป็นรางวัลตนเองอยู่สองสามเรื่อง คือ
จากนั้นก็ซื้อเป็นรางวัลให้ตนเองอีกชุดหนึ่ง ได้ ตาคลี : น้ำตาไม่มีเสียงร้องไห้ งานของ 'รงค์ วงสวรรค์ ซึ่งเป็นงานแนว Live Documentary และ Participatory Observation เพื่อสะท้อนสภาวการณ์ในยุคสมัยหนึ่งของสังคม และถ่ายทอดในรูปวรรณกรรม พ๊อคเก็ตบุ๊ค ผมสนใจวิธีเข้าถึงข้อมูลและวิธีเจียรนัยการอ่านภาพสะท้อนโลกจากข้อมูลของ'รงค์ วงษ์สวรรค์ที่มีพลังมากกว่าการวิเคราะห์และเขียนรายงานแบบพื้นๆแบบทั่วไป งาน ตาคลี : น้ำตาไม่มีเสียงร้องไห้ นี้ เป็นงานที่เหมือนกับการผสมผสานงานสารคดี วรรณกรรมแนวเล่าเรื่องถ่ายทอดเหตุการณ์ การวิจัยทางมานุษยวิทยาและการวิจัยเชิงคุณภาพเข้าด้วยกัน อีกทั้งเป็นการบันทึกเรื่องราวให้เป็นส่วนหนึ่งของการใช้ชีวิต ทำให้งานเขียนมีชีวิตจิตใจ มากกว่าจะเป็นเพียงงานเขียนความรู้ที่ให้ข้อมูลทางสังคมและมานุษยวิทยาที่ผิวเผิน
อีกเล่มหนึ่ง ก็ได้งานของไมตรี ลิมปิชาติ มือวิชาการในวงการศึกษา ของกระทรวงศึกษาธิการ รวมทั้งเป็นนักเขียนและคนหนังสือที่สำคัญท่านหนึ่งของประเทศที่ผมได้อาศัยงานท่านเป็นครูมาแต่นมนานจนจำไม่ได้แล้วว่านานมากแค่ไหน รวมทั้งเมื่อปีที่แล้วก็เพิ่งได้ลงใต้และให้บังเอิญที่ไปจอดรถกินข้าวอยู่หน้าบ้านริมถนน ซึ่งป้ายข้างประตูบ้านนั้นเขียนว่า มีชัย ลิมปิชาติ และเมื่อไม่กี่เดือนก่อน ผมก็เพิ่งซื้องานเขียนของท่านที่เขียนเกี่ยวกับชีวประวัติ ความคิด ปูมชีวิต และงานของ มนุษย์ต่างดาว ที่ชื่อ ถวัลย์ ดัชนี
แต่คราวนี้เจอหนังสือของท่านเอง บนถนนหนังสือสู่ถนนศิลปะ แค่เห็นก็กระโดดเข้าใส่ เพราะในช่วง ๑๐ ปีมานี้ ผมกำลังสนใจการหันมาทำงานศิลปะของนักวิชาการ นักคิด และคนเขียนหนังสือรุ่นลายครามหลายคนที่ผมได้เห็นงานมาตลอด ว่าท่านกำลังเห็นอะไร กำลังบันทึกและไหลสายธารชีวิตอะไรไปกับงานชีวิตด้วยภาษาศิลปะ นับแต่อาจารย์ธีรยุทธ บุญมี ดร.เสกสรรค์ ประเสริฐกุล พณฯปองพล ดิเรกสาร ฯพณฯ ชวน หลีกภัย บก.เครางาม สุชาติ สวัสดิ์ศรี ของคนวรรณกรรม พอเจอหนังสือ บนถนนหนังสือสู่ถนนศิลปะ ของไมตรี ลิมปิชาติ ผมก็เลยยืนอ่านและที่สุดก็ซื้อติดมือมาด้วย ๑ เล่ม ตามด้วยหนังสือวรรณกรรม ช่อการะเกด ๕๔ อีก ๑ เล่ม ซึ่งเดี๋ยวนี้ได้ทำเป็นเวทีบูรณาการทางวรรณกรรม ๓ in ๑ ทั้งเป็นเวทีเรื่องสั้น ช่อการะเกด ของคนวรรณกรรม เป็น โลกหนังสือ และ ถนนหนังสือ หนังสือซึ่งเคยเป็นเวทีปัญญาวงการวรรณกรรมของไทยและของโลกสำหรับนักอ่าน
ผมพยายามจะงดอาหารเย็น เลยเอาหนังสือที่ซื้อมาเหล่านี้มานั่งอ่านคลายความหิว งานที่สั่งสมมาอย่างยาวนานของผู้เขียน รวมทั้งเรื่องราวที่สำคัญทั้งของคนไทยและต่างประเทศที่ถ่ายทอดไว้ในหนังสือหลายเรื่องราวในระยะ ๔๐-๕๐ ปีที่ผ่านมา เมื่อผ่านมาถึงยุคสมัยนี้ ก็ทำให้เห็นบางสิ่งว่า ความสร้างสรรค์มากมายของสังคมไทยและสังคมโลกนั้น มักมีเรื่องราวที่น่าสนใจบนวิถีชีวิตปัจเจกอยู่ด้วยเสมอ ชีวิตเป็นบทเรียนที่น่าสนใจอย่างยิ่ง ทำให้ผมเกิดความอยากรู้ต่อไปอีก เลยต้องรื้อค้นหนังสือเรื่องราวและงานของหลายท่านที่กล่าวถึงข้างต้นมานั่งดู นั่งอ่านไปจนถึงชีวิตและงานของวง เดอะบีตเทิ่ล และภาพรวมของนักร้องและวงดนตรีสตริงของไทยในระยะ ๕๐ ปีที่ผ่านมาจากหนังสือรวมเล่มพิเศษ ๔๐ ปีของ I.S. SONG HIT ของคุณเล็ก วงศ์สว่าง ซึ่งเพิ่งล่วงลับก่อนที่งานชิ้นสำคัญในชีวิตของตนจะปรากฏโฉมออกมาและงานของท่านทำให้ผมเล่นกีตาร์เป็นเมื่อกว่า ๓๐ ปีก่อน
ความบันดาลใจและคำถามเพื่อเรียนรู้
ที่สุดก็สนใจเรื่อยมาจนถึงคนในยุคใหม่ โดยได้เข้าไปดูเรื่องราวบุคคลแห่งปีในยุคต่างๆของนิตยสาร Time รวมทั้งดูเรื่องราวของกลุ่มผู้นำทางความคิดในภาคประชาสังคมทั้งของสังคมไทยและสังคมโลกกลุ่มหนึ่ง คือ ดูเรื่องราวและชีวิตของคุณภาณุ อิงคะวัต ผู้เป็นแกนเคลื่อนไหวและสร้างเวที Ignite Thailand ซึ่งเชื่อมโยงกับเครือข่ายเวที Ignite ในประเทศต่างๆไปทั่วโลก ดูเรื่องราวของผู้ก่อตั้ง facebook มาร์ค ซักเกอร์เบิร์ก ผู้ซึ่งนิตยสาร Forbes จัดอันดับความเป็นผู้ทรงอิทธิพลที่สุดและเป็นมหาเศรษฐีอันดับที่ ๗๘๕ ของโลกและนิตสาร Time จัดให้เป็นบุคคลแห่งปี ๒๕๕๓ นี้
จากนั้น ก็เข้าไปดูเรื่องราวของผู้ที่ผมอยากจะเรียกว่ามหาจักรพรรดิ์อาณาจักรไซเบอร์ของโลกยุคโลกาภิวัตน์ทาง IT คือ บิลเกต ภรรยา และเพื่อน ซึ่งรวยจนเบื่อและเป็นบุคคลแห่งปีตั้งแต่ปี ๒๕๔๘ จากนั้น ก็ถูกจัดอันดับเป็นบุคคลแห่งปีและเป็นมหาเศรษฐีของโลกต่อเนื่องกันกว่า ๑๐ ปี เป็นผู้สร้างไมโครซอล์ฟและครอบครองระบบปฏิบัติการบนวินโดว์ของทั้งโลกมากกว่า ๙๐ เปอร์เซนต์ และก่อตั้งมูลนิธิเพื่อสาธารณะซึ่งมีกองทุนประมาณ ๑.๑ ล้านล้านบาท หรือเป็นมูลนิธิและองค์กรสาธารณประโยชน์ที่มีกองทุนสูงที่สุดของโลกในปัจจุบัน
จากนั้น ก็เข้าไปดูเรื่องราวของร็อคเกอร์จอมมหัศจรรย์แห่งยุค วง U2 ซึ่งในปี ๒๕๕๑ ที่ผ่านมาเป็นวงร็อคที่มีรายได้ในรอบ ๑๒ เดือนกว่า ๔ พันล้านบาท เป็นวงที่เคลื่อนไหวด้วยการจัดแสดงคอนเสิร์ตและร่วมผลักดันแนวคิดให้ธนาคารโลกกับกลุ่มประเทศ G8 หรือกลุ่มประเทศมหาอำนาจทางอุตสาหกรรมของโลก ยกเลิกหนี้ให้กับกลุ่มประเทศยากจนและประเทศกำลังพัฒนาที่เผชิญภัยพิบัติ รวมทั้งตั้งมูลนิธิเพื่อรณรงค์การแก้ปัญหาเพื่อคนยากจนและคนทุกข์ยากทั่วโลกทางด้านทุพโภชนาการ เอดส์ การขาดการศึกษา ความยากจน การขดขี่และความอยุติธรรมทางสังคม สิ่งแวดล้อม รวมทั้ง นั่งอ่านวิธีคิดของ จิมมี่ เวลส์ ผู้ก่อตั้ง วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี ซึ่งมีอุดมการณ์สร้างองค์กรที่ให้ความแตกต่างไปจากกระแสหลักของสังคมโลกโดยไม่ต้องการเลี้ยงตนเองด้วยรายได้จากการทำธุรกิจและการลงโฆษณา แต่ต้องการระดมทุนจากการบริจาคและมีส่วนร่วมทางตรงของทุกคนทั่วโลก
ผมได้เรียนรู้ประสบการณ์ชีวิต อีกทั้งได้เห็นความน่าสนใจบางประการของคนทำงานสร้างสรรค์ที่สะท้อนคลื่นความเปลี่ยนแปลงในยุคปัจจุบันนั้นว่ามีลักษณะอย่างไร มีปัจจัยและองค์ประกอบต่างๆที่อยู่เบื้องหลังความสำเร็จต่างๆอย่างไร บ่งบอกอะไรบ้างในความเป็นสายลมและคลื่นแห่งความเปลี่ยนแปลง เหมือนกับเพลง Wind of Change ของ วงแมลงป่อง Scorpion ในสังคมยุคโลกาภิวัตน์ทาง IT ทั้งของสังคมโลกและของท้องถิ่น
บทเรียนและเก็บเกี่ยวเรื่องราวจากชีวิตผู้คน
เมื่อนั่งพิจารณาหลายมิติ จากหลากหลายเรื่องราว ก็เห็นสิ่งที่น่าสนใจหลายอย่างด้วยกันที่อยากนำมาทำหมายเหตุและบันทึกแบ่งปันกันไว้
๑ พลังความเยาวภาพ : คุณลักษณะปัจเจกภาพของผู้นำด้วยใจยุคโลกาภิวัตน์ทาง IT
กลุ่มคนที่ผมนั่งเรียนรู้ชีวิตและเส้นทางการเติบโตในทุกเรื่องของเขานี้ จะมีการดำเนินชีวิต คิดและทำสิ่งต่างๆตามความสนใจ อย่างแตกต่างกับคนทั่วไปชนิดที่เรียกว่าสวนทางกับกระแสสังคมตั้งแต่ยังเด็กในช่วงที่กำลังเปลี่ยนผ่านเข้าสู่วัยรุ่นตอนต้นและวัยรุ่นตอนปลาย กล่าวคือ วงเดอะบีตเทิ่ล นั้น ก่อเกิดขึ้นมาจากการรวมตัวกันของกลุ่มเพื่อนๆนักเรียนในวัยเรียนมัธยมเท่านั้น ส่วน คุณภาณุ อิงคะวัต ซึ่งในวงการ Creative และสื่อโฆษณาของไทยนั้น ให้การยอมรับว่าเป็นเสาหลัก มีความสด และมีพลังสร้างสรรค์อย่างไม่จำกัด ก็เริ่มเข้าสู่วงการความเป็นมืออาชีพเมื่อตอนย่างเข้าเบญจเพส ต่อมาก็เป็นผู้ริเริ่ม Ignite Thailand เพื่อระดมพลังเชิงบวกและเป็นช่องทางเชื่อมโยงปัจเจกทุกคนเข้ากับความเป็นสาธารณะในขอบเขตทั่วโลกผ่านพลังของสื่อ Social Network
มาร์ก ซักเกอร์เบิร์ก ของ facebook ซึ่ง ณ เวลานี้ถือว่าเป็นมหาเศรษฐีติดอันดับโลกและเป็นสื่อเครือข่ายสังคมที่แพร่หลายที่สุดของโลกในปัจจุบันก็เช่นกัน ก็ทำ facebook เมื่ออายุ ๒๓ ปีระหว่างเรียนฮาวาร์ด ส่วน บิลเกต นั้น ก็ทำไมโครซอล์ฟและติดลมจนไม่กลับไปมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์เพื่อศึกษาต่อให้จบกระทั่งเป็นมหาเศรษฐีอันดับ ๑ ของโลกติดต่อกันนับสิบปี
นักร้องวง U2 ก็ดำเนินตามรอยคล้ายกับวงเดอะบีตเทิ่ล คือ เกิดจากการรวมตัวและค้นพบตนเองเมื่อตอนเป็นเด็กเรียนมัธยมเท่านั้น พลังความเยาวภาพ จึงเป็นลักษณะที่มีร่วมกัน (Common Attributes) ของผู้นำความเปลี่ยนแปลงในสังคมโลกาภิวัตน์ ทั้งของท้องถิ่นและของโลก
๒ การเรียนรู้จากการปฏิบัติและเป็นวิถีชีวิตแห่งการเรียนรู้
บิลเกต, มาร์ค ซักเกอร์เบิร์ก รวมทั้ง วงเดอะบีตเทิ่ล และ วง U2 นั้น กล่าวได้ว่าเป็นกลุ่มที่ไม่ประสบความสำเร็จในระบบการศึกษาที่เป็นทางการ แต่เป็นคนเรียนเก่งและล้วนมีทักษะการเรียนรู้ ทักษะการติดต่อผู้คนในขอบเขตทั่วโลก เดินเข้าหาคน รู้จักตนเอง เข้าใจชีวิตและมีความสามารถในการเรียนรู้ทางสังคมเป็นอย่างสูง
วงเดอะบีตเทิ่ลและวงยูทูนั้น หยุดเรียนกลางครันตั้งแต่เรียนมัธยม จากนั้น กลุ่มเด็กๆที่รวมตัวกันเพียง ๓-๔ คน ซึ่งต่อมาก็เป็นผู้สร้างวัฒนธรรมดนตรีของโลก รวมทั้งเป็นผู้ทำหมุดหมายประวัติศาสตร์พัฒนาการของทั้งโลกในยุคสมัยของพวกเขาเหล่านี้ ก็ไม่เคยกลับไปใช้ชีวิตการศึกษาเล่าเรียนในแบบที่เป็นทางการอีกเลยตลอดชีวิต ทว่า ในการทำงานเพลงและการทำงานดนตรีนั้น พวกเขากลับเป็นนักศึกษาค้นคว้าข้อมูลมากที่สุด
จอห์เลนนอน วงเดอะบีเทิ่ลนั้น เมื่อเขาต้องการค้นพบจุดหมายใหม่ๆของชีวิตและต้องการหาคำตอบด้วยวิธีคิดของโลกตะวันออกเพื่อถ่ายทอดทางดนตรีบ้าง ก็หยุดทำเพลงและไปเป็นฤาษี เรียนรู้ดนตรีและเข้าถึงปรัชญญาชีวิตด้วยการอยู่กับฤาษีอินเดียและระวี ชังการ์ ก่อนที่จะนำเอาชีตาร์หรือพิณอินเดีย มาบูรณาการ สะท้อนลงสู่เพลงของเขา
วงยูทู เดินเข้าหาทั้งประธานาธิบดีของสหรัฐ ไอร์แลนด์ และอีกหลายประเทศเพียงเพื่อไปคุยและขอทราบข้อมูลจากต้นเรื่องไปทำเป็นเพลง หากเห็นด้วยก็จะเคลื่อนไหวสนับสนุน หากเห็นแตกต่างก็จะรณรงค์ต่อต้านในขอบเขตทั่วโลก
บิลเกตนั้นถึงกับบอกว่าหากเขาเรียนจนจบเคมบริดจ์แล้วละก็ เขาก็จะไม่สามารถค้นพบไมโครซอล์ฟวินโดว์ ส่วน มาร์ค ซักเกอร์เบิร์ก ก็เร่ร่อนขายความคิดไปกับเพื่อนนักศึกษาด้วยกัน กระทั่งลงทุนกับเพื่อนเช่าห้องและทำ facebook ด้วยเงินเพียงเล็กน้อย กระทั่งเลิกเรียนไปในที่สุด
คุณภาณุ อิงคะวัต แห่ง Ignite Thailand นั้น ทีมงานคนหนึ่งของเขาซึ่งเป็นรุ่นน้องปริญญาโทที่มหิดลคนหนึ่งของผมได้เล่าให้ฟังว่า เมื่อเห็นเวที Ignite ที่จัดขึ้นแห่งใดและในประเทศใดของโลกมีความน่าสนใจ อีกทั้งต้องการไปพูดคุยแลกเปลี่ยนกับคนจัดเวทีของประเทศนั้นๆเพื่อนำมาทำเวที Ignite ในประเทศไทยแล้วละก็ เขาก็จะบินไปร่วมด้วยตนเองโดยตรงเลยอย่างไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อยและไม่คิดว่าเป็นการสิ้นเปลืองของตนเอง
การเรียนรู้จากการปฏิบัติในชีวิต(Life Long Learning), การทำงานอย่างหนักและใช้ชีวิตที่มีความคิด ซึ่งเป็นการเจริญสติภาวนาในชีวิตจริง และ การเรียนรู้อย่างบูรณาการ (Integration Learning) เหล่านี้ จึงเป็นคุณลักษณะร่วมกันอีกอย่างหนึ่งของปัจเจกและกลุ่มผู้นำด้วยใจในยุคโลกาภิวัตน์ทาง IT
๓ พลังอำนาจจากความคิดสร้างสรรค์และการสั่งสมบนการปฏิบัติที่มิได้เริ่มจากความต้องการกำไรหรือความมีชื่อเสียง
ทุกตัวอย่าง ทั้งบนความเป็นปัจเจกและกลุ่มก้อนที่นำมาศึกษานี้ แม้ในที่สุดจะเป็นผู้ที่ประสบความสำเร็จเป็นอย่างสูง โดยเฉพาะทางด้านเศรษฐกิจและความมั่งคั่ง แต่ก็เป็นที่น่าสนใจว่า ทุกคนไม่มีพื้นฐานของความเป็นผู้มีอำนาจในแบบที่เป็นทางการมาก่อนเลย อีกทั้งมีแบบแผนในการเริ่มต้นด้วยสิ่งจูงใจตนเองที่เหมือนกันบางประการคือ ต้องการทำในสิ่งที่รักและสนใจ ไม่ได้ต้องการเงินและไม่ได้ต้องการความร่ำรวยหรือมีกำไร แม้นมีความสามารถสูงและองค์กรที่ติดต่อต้องการให้ทำงานขายก็ไม่ต้องการทำ อีกทั้งเริ่มต้นด้วยความยากแค้นติดขัดเหมือนๆกัน แรงจูงใจใฝ่สัมฤทธิ์จึงไม่ได้อยู่ที่การมุ่งความเป็นเลิศเชิงเปรียบเทียบดังในกระแสหลัก แต่มุ่งความแตกต่างและสร้างความเป็นเลิศของสิ่งที่มีความเป็นตัวของตัวเองที่สุด
วิถีปฏิบัติของกลุ่มคนเหล่านี้ มักมีลักษณะเป็นการริเริ่มและลงทุนสุดชีวิตโดยขาดการคำนวณกำไรและผลตอบแทน มีเพียงความสำนึกการทำสิ่งที่แตกต่างเพื่อวงการและสังคมที่ตนเองสังกัด กับการบุกเบิกสิ่งที่สะท้อนการตกผลึกทางความคิดของตนเองที่สุดเท่านั้น เป็นเช่นนี้ทุกคน
๔ การสั่งสมด้วยความเชื่อมั่นในตนและพลังของความเป็นเพื่อน
ทั้งหมดมีลักษณะการค้นพบสิ่งที่ผู้คนให้การยอมรับอย่างแพร่หลายในเวลาต่อมาในลักษณะเดียวกัน คือ ต้องดิ้นรนด้วยตนเองเนื่องจากขาดการให้การยอมรับ ทั้งโดยมหาวิทยาลัย รัฐบาล ภาคธุรกิจ รวมไปจนถึงพ่อแม่และญาติพี่น้อง วงสังคมที่ร่วมคิดและร่วมเรียนรู้ซึ่งส่งผลมากมที่สุดคือกลุ่มเพื่อน และเป็นแรงสนับสนุนทางจิตใจกับงานความคิด ไม่ใช่ทางธุรกิจหรือพลังอำนาจทางอื่นเลย มีเพียงเจ้าของ facebook เท่านั้นที่มีแรงหนุนจากแม่อีกคนหนึ่ง แต่ก็เป็นการปฏิสัมพันธ์กันผ่านอินเทอร์เน็ต โดยลูกทำงาน facebook อยู่ชั้นบน ส่วนแม่ก็เล่นอินเทอร์เน็ตเช่นกันอยู่ชั้นล่างของบ้าน พบกันโดยตรงน้อยมาก และด้านที่แบ่งปันกันนั้น ก็เป็นการให้ความเป็นเพื่อนและที่ปรึกษาแก่กัน
๕ ผุดบังเกิดบนพลังเชิงบวกและความสร้างสรรค์ของอารมณ์ ความรู้สึก และธรรมชาติพื้นฐานมนุษย์
ดนตรีและโลก IT อันเป็นที่มาของคลื่นมหาชนทั่วโลก ที่ก่อให้เกิดกลุ่มผู้นำโดยธรรมชาติและกลุ่มผู้นำภาคสาธารณะในวิถีประชาในยุคโลกาภิวัตน์ทาง IT เหล่านี้ อาจเรียกได้ว่าเป็นผลรวมของสังคมโลกและสังคมท้องถิ่นที่ขับเคลื่อนด้วยพลังความเป็นมนุษย์ด้านที่เป็นอารมณ์และความรู้สึก ความมีสุนทรียภาพ ความต้องการความสะดวก ความสนุกสนาน การดูดวง กีฬา เกมส์ สิ่งบันเทิง ความต้องการผ่อนคลาย การได้เป็นตัวของตัวเองของปัจเจก ทั้งหลายเหล่านี้ ซึ่งข้อมูลการเข้าใช้อินเทอร์เน็ตและการใช้คอมพิวเตอร์ของทั้งโลกได้บ่งชี้ว่าโลกาภิวัตน์ทาง IT นั้น มีพลังการบริโภคและการสนองตอบพื้นฐานเหล่านี้ของผู้คน เป็นแรงขับเคลื่อนอันมหาศาล
ดังนั้น ผู้นำทางจิตใจ ผู้นำด้วยความรู้สึก ความละเอียดอ่อนต่อชีวิตจิตใจของมนุษย์เหนือความแยกแบ่ง ผู้นำด้วยความคิดและการทำให้สามารถเข้าถึงจินตนาการ เหล่านี้ จึงเป็นลักษณะเด่นของผู้นำการเปลี่ยนแปลงในสังคมและวัฒนธรรมมหาชนของยุคโลกาภิวัตน์ทาง IT
๖ องค์กรขนาดเล็กและเป็นกิจการแบบเครือข่ายเชื่อมโยงกันด้วยหลายธุรกิจ
เมื่อสามารถก่อตั้งและดำเนินกิจการต่างๆตามแนวคิดของตนเองได้แล้ว องค์กรต่างๆที่เกิดขึ้นจะมีลักษณะที่สำคัญคือ เป็นเครือข่ายทำหน้าที่ร่วมกันขนาดเล็กๆหลายกิจการ ครอบคลุมไปทั้งการทำธุรกิจและการพัฒนาทางสังคม การพัฒนาการศึกษา และใช้คนที่ทำงานอย่างเป็นทางการในจำนวนไม่มาก แต่สร้างงานและกิจกรรมชีวิตให้เกิดขึ้นกับผู้คนทั่วโลกมากมายมหาศาล facebook นั้น มีสำนักงานในปัจจุบันด้วยอาคารขนาดใหญ่เรียกเป็นวิทยาเขตการศึกษาได้ แต่ใช้คนทำงานเพียง ๒๔๐ กว่าคน
ในแง่นี้ รูปแบบของวิกิเพียเดียที่บุกเบิกด้วยจิมมี่ เวลส์กลับยิ่งน่าสนใจที่สุดเนื่องจากเขาทำงานคนเดียวและเปิดช่องทางระดมพลังจิตอาสาจากทุกประเทศทั่วโลก ภาพของการสร้างกำไรและทุนสั่งสม ให้ไปอยู่ที่การได้สร้างโอกาสแก่ผู้คนและได้สร้างสรรค์สังคม เป็นแนวโน้มอนาคตขององค์กรสมัยใหม่นี้
๗ นักบุญและผู้มีจิตสาธารณะอย่างไร้เส้นแบ่งแยก
ทั้งหมดจะมีลักษณะเป็นผู้นำทำความดีและความสร้างสรรค์ต่อสาธารณะในกรอบใหม่ๆของโลกอย่างไร้พรมแดน มูลนิธิของบิลเกตนั้น กลายเป็นเป้าหมายชีวิตใหม่ของปัจเจกที่สวนทางกับกระแสสังคม เนื่องจากในขณะที่ผู้คนต่างมุ่งแสวงหาเพื่อตนเองอย่างสูงสุดนั้น บิลเกตและภรรยากลับแสดงความต้องการหยุดบทบาทการทำงานเพื่อเศรษฐกิจเมื่ออายุ ๕๐ แล้วมุ่งทำงานมูลนิธิเพื่อสร้างสรรค์ภาคสาธารณะที่มีเครือข่ายร่วมแรงร่วมใจกันดูแลช่วยอีกทั่วโลก มีผู้ประเมินว่า มูลนิธิของบิลเกตนั้น มีกองทุนมหาศาลและจะมีบทบาทต่อสาธารณประโยชน์อีกกองทุนหนึ่งไม่น้อยไปกว่า มูลนิธิร็อคกี้เฟลเลอร์
วงเดอะบีตเทิ่ล, วงยูทู, มาร์ค ซัคเกอร์เบิร์ก ของเว็บบล๊อกและ Social Media อย่าง facebook, จิมมี่ เวลส์ ของ วิกิพีเดีย รวมทั้ง Ignite Thailand เหล่านี้ ก็มีลักษณะแบบเดียวกับบิลเกต กล่าวคือ เพียงระหว่างทางเมื่อเริ่มบรรลุจุดหมายบนความเป็นตัวของตัวเองได้บ้างเท่านั้น พวกเขาก็จะเริ่มมุ่งเคลื่อนไหวสังคมและทำสาธารณประโยชน์กับทุกสังคมทั่วโลก มิใช่มุ่งมั่งคั่งร่ำรวยอย่างไม่มีที่สิ้นสุดและไม่ต้องรอจนแก่อิ่มตัวที่จะทำสิ่งต่างๆหมดแล้ว จนกล่าวได้ว่ามีความเป็นเป็นกลไกระดมทุนเพื่อเคลื่อนไหวพลังเชิงบวกและความสร้างสรรค์ของสังคม มากกว่าจะเป็นการทำธุรกิจอย่างเอกเทศ
๘ เกิดดับในเวลาอันรวดเร็ว
เมื่อพิจารณาโดยรอบแล้ว ก็จะเห็นความน่าสนใจเพิ่มยิ่งขึ้นไปอีก โดยเฉพาะในกระแสโลกาภิวัตน์ด้าน IT นั้น เมื่อไม่นานมานี้ ในประเทศไทยก็จะตื่นตัวอย่างสูงสุดต่อ สนุกดอทคอม จาก นั้นก็เป็น ทวิตเตอร์ และปัจจุบันก็เป็น facebook จะเห็นว่าการเคลื่อนไหวของสังคมที่เกิดจากความต้องการสะดวก รวดเร็ว และอยู่กับความเป็นส่วนตัวในโลกกว้างได้อย่างไม่จำกัดเหล่านี้ เกิดขึ้นและเสื่อมความนิยมไปในระยะเวลาอันรวดเร็ว ขณะเดียวกัน ถึงแม้จะมีขอบเขตความเป็นสาธารณะอันกว้างขวาง ก็มีความเป็นการแข่งขันที่ต้องอาศัยสัญชาติญาณความอยู่รอดเป็นอย่างสูง มีผู้สำเร็จและเป็นผู้นำบนยอดปิรามิดด้วยจำนวนจำกัด คนส่วนน้อยจะได้เป็นผู้นำ ส่วนคนส่วนใหญ่จะเป็นผู้ตามและเป็นผู้บริโภคอย่างมีคุณภาพมากขึ้นเรื่อยๆ
สิ่งเหล่านี้ นับว่าเป็นลักษณะเฉพาะของสังคมโลกาภิวัตน์ทาง IT ที่อาจจะต่างไปจากเมื่อเริ่มต้นเข้าสู่ยุคสารสนเทศและความมีบทบาทของคอมพิวเตอร์ในทศวรรษที่ ๒๕๓๐ ซึ่งในห้วงเวลาดังกล่าวนั้น ความรู้และความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีจะเป็นปัจจัยชี้ขาดสำคัญต่อพัฒนาการทางด้านต่างๆ ทว่า หลังจากนั้น การแลกเปลี่ยนและถ่ายเทความรู้ความเชี่ยวชาญ ตลอดจนการใช้วิทยาการและเทคโนโลยีร่วมกันของสังคมต่างๆ ก็ได้เกิดขึ้นอย่างไร้ขีดจำกัดไปทั่วโลก ทำให้ปัจจัยสำคัญในปัจจุบันกลับมี ๓ ลักษณะที่แตกต่างไปจากอดีต คือ ความมีจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์ การให้ประสบการณ์ตรงหรือการเข้าถึงความเป็นจริงทางการปฏิบัติ การมีวิธีคิดที่แตกต่างในการใช้ความรู้และความก้าวหน้าทุกด้านที่ทั้งโลกเข้าถึงได้เท่ากัน
สรุปบทเรียนและข้อคิด
ลักษณะร่วมกันเหล่านี้ของกลุ่มคนที่เป็นผู้นำคลื่นแห่งความเปลี่ยนแปลงทั้งของสังคมไทยและสังคมโลกในยุคโลกาภิวัตน์ทาง IT จะมีหน่วยปฏิบัติการที่สำคัญที่สุดคือ ปัจเจกและการรวมกลุ่มแบบกลุ่มประชาคม ที่สำคัญก็คือ การรวมกลุ่มความสนใจ กลุ่มสมัครใจ กลุ่มเพื่อน มีวิถีเรียนรู้ด้วยความเป็นชีวิต ศึกษาค้นคว้าและเรียนรู้ด้วยตนเองในชีวิต บุกเบิกและสั่งสมอยู่บนเส้นทางการดำเนินไปของชีวิตซึ่งมักเริ่มต้นด้วยความล้มเหลว เคว้งคว้าง แต่ได้ทุนชีวิตจากประสบการณ์และความเป็นเพื่อนเรียนรู้จากคนรอบข้าง
เข้าถึงความเป็นสาธารณะและเวทีการแสดงออกด้วยตนเองผ่านการปฏิบัติและริเริ่มอย่างเป็นตัวของตัวเอง ใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมทุกอย่างทั้งแบบดั้งเดิมและสมัยใหม่เพื่อแสดงออกด้วยคุณภาพจากจินตนาการอันสูงสุดของตนเอง มีเป้าหมายชีวิตทางอุดมคติ มีความสำนึกสากล ส่วนรายได้ทางเศรษฐกิจ ความสำเร็จทางวัตถุ ความมีชื่อเสียง เป็นเพียงผลพลอยได้ที่เกิดขึ้นตามมาบนเส้นทางของความทุ่มเทในขีวิต.
เรียนท่านอาจารย์ครับผมเป็นอีกคนหนึ่งที่ชอบงานของคุณรงษ์ วงศ์สวรรค์ ผู้ล่วงลับครับ
และนำดอกไม้มาอวยพรด้วยครับผม
ขอคารวะท่านอาจารย์โสภณ เปียสนิทครับ
กราบขอบพระคุณในพรปีใหม่อันเป็นมงคลยิ่งครับ
ดอกกล้วยไม้สวยจริงๆเลยนะครับ
ผมก็ชอบงานของ 'รงค์ วงษ์สวรรค์ครับ
แป่วๆๆพิมพ์ผิด Wind of Change
บ๊ะสายตาดีจริงเนาะอาจารย์ขจิตครับ
ได้ทราบที่อาจารย์พูดถึงการน้อมปฏิบัติไปตามข้อแนะนำของพี่ใหญ่แล้ว
ก็ทั้งอนุโมทนาสาธุการและได้เห็นความดีงามไปด้วยว่า
คนดีได้เจอกัลยาณมิตรและสภาพแวดล้อมดี ก็ยิ่งเป็นดีต่อดีนะครับ
แอบมาดู "หัวแมงป่อง" ที่อาจารย์ ขจิต ฝอยทอง มานำเสนอครับ อิ อิ
สวัสดีครับอาจารย์ Wasawat Deemarn ครับ
ดูเหมือนท่านอาจารย์ขจิตจะชวนผมคุยเรื่องเพลงนี้มาครั้งหนึ่งเมื่อปีที่แล้วหรืออย่างไรนี่แหละครับ อาจารย์สบายดี กินอิ่มนอนหลับนะครับ
สวัสดีค่ะอาจารย์
สวัสดีครับ ดร.มาตายีครับ
สวัสดีค่ะ
ยินดีกับของขวัญพิเศษของอาจารย์ค่ะ พี่คิมชอบอ่านงานของอาจารย์เสกสรรค์ ประเสริฐกุลค่ะ มีทุกเล่มไม่เคยขาดค่ะ
เร่ร่อนหาปลา เล่มพิมพ์ครั้งแรกอ่านได้เรื่องราวมากกว่าเล่มที่พิมพ์ครั้งต่อ ๆ มา เพราะเรื่องสั้นบางเรื่องถูกตัดออกไปพิมพ์ไว้ใน รวมเรื่องสั้น ค่ะ
สะพานไผ่เหนือสายน้ำเชี่ยว อ่านล่าสุดค่ะ ระยะหลังนี้ตามอ่านบทความในนิตยสาร "ค คน" เปิดอ่านก่อนเพื่อนค่ะ
เพลง ๆ เหล่านี้เกิดทัน ได้ฟัง และได้ค้นหามาสอนเด็ก ๆ รุ่นนี้อยู่ค่ะ
สวัสดีครับพี่คิมครับ
งานของอาจารย์เสกสรรค์นี่ให้ความรู้สึกเป็นการครุ่นคิดและทบทวนชีวิตอยู่เสมอ เหมือนกับเป็นการเรียนรู้และสื่อสะท้อนโลกทัศน์-ชีวทัศน์ บนสิ่งต่างๆที่ดำเนินไปตลอดชีวิต ชอบครับ
สวัสดีครับอาจารย์ธนิตย์ครับ
สวัสดีค่ะท่านอาจารย์วิรัตน์
สุขสันต์วันคล้ายวันเกิดย้อนหลังนะคะ เพิ่งกลับจากการเดินทาง
ขออารธนาคุณพระศรีรัตนตรัย และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ดลบันดาลให้อาจารย์สุขภาพแข็งแรง เปี่ยมด้วยพลัง สร้างสรรค์สังคม เป็นร่มโพธิ์ร่มไทร ไปตลอดกาลเจ้าค่ะ :)
สวัสดีครับคุณ poo
สวัสดี ครับ อาจารย์
อ่านบันทึกนี้จบแล้ว พบว่า...การได้ฝากร่องรอยไว้ให้อาจารย์รับรู้และต่อยอดความคิดของผมบ้างก็คงจะดี
...
อาจารย์พูดถึง คุณภาณุ อิคะวัต ทำให้ผมคิดถึง คำ คำ นี้ ครับ เครือข่ายพลังบวก ที่อาจารย์พูดถึงไม่ว่าจะเป็น การรวมกลุ่มความสนใจ กลุ่มสมัครใจ กลุ่มเพื่อน วิถีเรียนรู้ด้วยความเป็นชีวิต…คุณภาณุ มีอยู่เต็มเลย เลยใช่มั้ยครับ
เพราะฉะนั้น…การเติมเต็มกลไก ที่จะขับเคลื่อนสังคมของเรานั้น เราต้องไม่ทิ้งวิถีนี้
และผมมองนะครับว่า…คำ ๆ นี้ นับวันก็ยิ่งชัดเจนขึ้น
…
อึม!!
ผมไม่ทราบหรอกนะครับว่า เดือนนี้ เป็นเดือนที่อาจารย์ได้ถือกำเนิดเกิดมาบนโลกใบนี้
แต่ผมรับรู้ความรู้สึกของอาจารย์ ที่อาจารย์เคยถ่ายทอดไว้เป็นภาษาเขียน เมื่อครั้ง… ที่อาจารย์ได้เดินตามหลังและอยู่ใกล้แม่ … แม่คือความอุ่นใจในชีวิตของอาจารย์ด้วยเช่นกัน
..
ผมฝากความระลึกถึงท่านด้วยนะครับ และสุดท้าย
ขอให้อาจารย์มีสุขภาพแข็งแรง มีเวลาเขียนองค์ความรู้ที่มีชีวิตของอาจารย์ไว้ที่ชุมชนแห่งนี้ ไปนาน ๆ ครับ
ด้วยความรักและเคารพ
สวัสดีครับคุณแสงแห่งความดีครับ
มาอ่านบันทึกนี้อีกรอบ หลังจากน้องไปดูหนังนายมาร์ก เอฟบี มาเล่าให้ฟังแล้วคิดว่า อืม แรงผลักดันของความสำเร็จ หรือแรงบันดาลใจหนึ่ง อาจเกิดเพราะความทุกข์เศร้า อกหัก รักคุด ไม่ได้ต้องการอะไรมากมาย แค่อยากเอาชนะ แต่ด้วยความมุ่งมั่นจึงกลายเป็นสิ่งที่ยิ่งใหญ่ ได้เช่นกันนะคะ ...
ส่วนงานคุณรงค์ ชอบอ่านมุมมอง และทึ่งเวลาวิจารณ์ภาพนางแบบต่างๆ ที่นำเขียนได้อย่างน่าพินิจ จากภาพอิโรธรรมดาให้กลายเป็นเรื่องของศิลปะ มุมแสง เงา น่าติดตาม ค้นหา เสมือนเวลาไปชมภาพนางอัปสราตรงปราสาทสถาปัตย์อิทธิพลขอมกระนั้นค่ะ
ถือโอกาสนี้นำ ดอกอะไล มาเยี่ยมผู้ป่วยเสริม ไดอะล็อก กับบทเพลงคุณตาโลโบ ฟังครั้งแรกด้วยชอบชื่อเพลงค่ะ Faithful … hope u get better soon, warm regards, ka :) http://www.youtube.com/watch?v=jt5KyFNG3_8
ทราบจากอนุทินของอาจารย์ว่ากำลังเจ็บไข้จากโรคหวัด..ขอให้ฟื้นตัวโดยเร็วเพื่อรับความสุขปีใหม่นี้นะคะ..
ฝากเพลงนี้ไว้เป็นเพื่อนอาจารย์นะครับ
สวัสดีครับคุณ poo
สวัสดีครับคุณ poo
สวัสดีครับคุณอุ้มบุญครับ
สวัสดีครับคุณแสงแห่งความดีครับ
ว้าว ท่านอาจารย์พรรณามาทำให้อยากกลับไปอ่านเรื่อง ละครแห่งชีวิต อีกครั้งเพราะอ่านตอนเด็กนานแล้วจำไม่ได้ ส่วนข้างหลังภาพนี่ประทับใจสุดๆ เลยค่ะเป็น ความรักเอ จะเรียกว่า platonic love ได้ไหมหนอคะ ไม่แน่ใจ แต่น่าเศร้าค่ะ ชอบสะพานไม้ ตรงวิวน้ำพุร้อน วิวสวยมากๆ
ตอนเด็กๆไม่ชอบอ่านเรื่องอกหักรักคุด เพราะไม่เคยอกหัก อิ อิ แต่ตอนนี้คงต้องไปหามาอ่านตอนนี้บ้างแล้วค่ะ .. ส่วนใหญ่ที่จำแม่นสุดๆคือ ปักกิ่ง นครแห่งความหลัง ท่านสด กูรมโรหิต กะ บ่มรัก ท่านหลวงวิจิตร วาทการ อ้อ มีเรื่องสงคราม คืนดำที่เมียวดี นี่ก็ประทับใจค่ะ ...
ชอบเพลง stoney สุดๆ จำเนื้อได้หมดค่ะ ฟังแล้ว happy all times, life is summer time ... stoney i love u simple way :) แต่มิวสิคปลอมนี้ ฮาดี มีอิโรฯ ด้วยนะคะ ๕ ๕
อิ่มอร่อยมื้อเย็น และพักผ่อนเยอะๆ นะคะอาจารย์ ฝันดีมิฝันร้าย ปูเคยโดนผีอำด้วยค่ะ เข้าใจความรู้สึกเลย .. ไว้จะมาต่อค่ะ หากยังมิรำคาญ อิ อิ ขอบพระคุณ :)
คุณ poo นี่เป็นนักอ่านเลยนะครับเนี่ย
เพลง Stoney นี่ฟังแล้วได้อารมณ์เดียวกับฟังภูสมิง หน่อสวรรค์
และถ้าหากฟังเพลง My First Time ก็ได้อารมณ์แบบเพลงวัวหายของเศรษฐา ศิระฉายาอย่างผมว่าเลยไหมครับ แต่มิวสิคฉบับปลอมแบบมีอิโรฯนี่มีด้วยรึ (ทำท่าลิเกป้องปากว่า...อยู่ไหน-อยู่ไหน!!!)
สวัสดีปีใหม่ค่ะอาจารย์
สวัสดีปีใหม่ค่ะอาจารย์ สุข สดชื่น สดใส ตลอดปีนะคะ
กราบสวัสดีปีกระต่ายทองค่ะท่านอาจารย์เซียนศิลป์
ตามจับใบไม้สีแดง แห่งความระลึกถึง แม้มิงามอย่างได้ดั่งใจ หากแต่ฝากไว้ด้วยจิตคารวะเจ้าค่ะ ...
ปีนี้โลกร้อนขึ้น อากาศร้อน บนภูมิหนาวมาก น้ำตกไม่ค่อยมี ดวงใจน้องเมเปิ้ล เลย... :)
สวัสดีค่ะอาจารย์
เหตุบังเอิญ แท้จริงแล้วไม่มี
มีแต่เหตุปัจจัย ให้เกิดนะคะ
สวัสดีปีใหม่ ๒๕๕๔ พี่หมอเจ๊คนสวยแซ่เฮครับผม
มีความสุข สุขภาพดีทั้งกายใจและกำลังความคิด
เป็นกำลังปัญญาของชุมชนและเป็นที่พึ่งของผู้คนอยู่เสมอครับ
สวัสดีปีใหม่ ๒๕๕๔ ดร.ปริมจอมมหัศจรรย์ครับ
สุขภาพดี มีความสุข มีความแจ่มใสและมีชีวิตการงานที่รื่นรมย์
เป็นคนเก่ง งดงามอย่างรอบด้าน เป็นองค์รวม อย่างนี้ตลอดไปเลยนะครับ
สวัสดีปีใหม่ ๒๕๕๔ คุณครูชุมชน คนธรรมดา : อาจารย์ ดร.อมร สุวรรณนิมิตครับ
ขออาราธนาคุณพระศรีรัตนตรัย และสิ่งที่อาจารย์เคารพนับถือ
จงอำนวยพรให้อาจารย์ ครอบครัว ผู้ใต้บังคับบัญชา เพื่อนร่วมงาน และลูกศิษย์ลูกหา
ได้มีความสุขกาย สบายใจ มีกำลังคิด สร้างสรรค์ และทำ สิ่งที่เป็นความตั้งใจมาดมั่น
เป็นกำลังวิชาการ กำลังทางปัญญา เป็นครูของผู้คน เป็นที่รักของหมู่มิตร
เป็นสภาพแวดล้อมแห่งความงอกงามและเป็นความบันดาลใจแก่การเรียนรู้ของคนรอบข้าง
อยู่เสมอครับ
สวัสดีปีใหม่ ๒๕๕๔ อาจารย์ณัฐพัชร์ครับ
เขียนเอกสารความรู้และเสร็จงานจัดประชุมประจำปีกันเมื่อไหร่ก็บอกด้วยนะครับ
จะได้ไปกินข้าวเหนียวไก่ย่างกับก๋วยเตี๋ยวไก่คลองโยงบ้านหนูน้อยในรูปนี้กันสักหน่อย
สวัสดีปีใหม่ พ.ศ. ๒๕๕๔ ฮ.ส. ๑๔๓๒ และ ค.ศ. ๒๐๑๑ ครับเบดูอินครับ
ได้ไปถึงภูผาเทิบนะครับนั่น รู้สึกถึงความปลอดโปร่งโล่งใจ มีความสุข ความเบิกบานใจ
เป็นกำลังความคิด กำลังกาย กำลังใจ ในการทำงานและดำเนินชีวิตดังที่มุ่งหวัง
ตลอดปีใหม่เลยนะครับ
สวัสดีปีใหม่ ๒๕๕๔ ครับคุณ poo ครับ
ขอบคุณสำหรับความงามในสิ่งเล็กๆที่เก็บมาฝากในยามที่กำลังมีความสุขมากๆครับ
ขอให้ยิ่งมีพลังชีวิต พลังความสร้างสรรค์และความมีปฏิภาณยิ่งงอกงาม แก่กร้า
สายตาที่ถี่ถ้วน จิตใจที่ละเอียดอ่อน ความรอบรู้ พลังความเป็นผู้เรียนรู้ ยิ่งเข้มแข็ง ลงตัว
ได้ความรื่นรมย์และหรรษากับชีวิตในทุกแห่งหนที่ดำเนินไป
เป็นนักบันทึก นักเล่า นักถ่ายทอด บอกกล่าวความงดงามรอบตัว
ให้ผู้คนได้มีความสุขและได้มีพลังชีวิตดีๆไปด้วยอยู่เสมอๆนะครับ
สวัสดีปีใหม่ ๒๕๕๔ ครับคุณณัฐรดา...หมู่เฮาชาวลูกช้างเชิงดอยเน่อ
เป็นศิลปะของคนมีศิลปะในหัวใจ
ในการแบ่งปันการอ่านอันประนีตบรรจงอีกวิธีหนึ่งเลยนะครับ
ขออาราธนาคุณพระศรีรัตนตรัย อีกทั้งสิ่งที่คุณณัฐรดาและครอบครัวเคารพนับถือ
ได้เป็นพลวัตรปัจจัย ให้ความงดงามในชีวิตทั้งหลายยิ่งมีความเจริญงอกงาม
ได้เข้าถึงธรรม มีความสุข มีกำลังความเข้าใจ ได้ความศานติในใจ สงบ เยือกเย็น
มีกำลังความคิด กำลังแห่งสติ ส่งเสริมเกื้อหนุนให้เป็นโอกาสพัฒนาชีวิต
เพื่อได้ปฏิบัติและได้จรรโลงสิ่งที่ดีงามดังที่ตั้งใจ
อยู่เสมอๆครับ
สวัสดีปีใหม่ครับคุณครูสายธารครับ
ขอบพระคุณสำหรับการ์ดปีใหม่สวยๆและคำอวยพรเสริมกำลังใจกันครับ
ขอให้เด็กๆและสังคมไทยมีครูดี เก่ง จิตสาธารณะ
รอบด้านทั้งความเป็นท้องถิ่นและสากล
ทั้งวิชาการ สังคม จิตใจและมิติด้านในของมนุษย์
อย่างคุณครูสายธารนานๆนะครับ