อิงจันทร์ บ้านกลอนไฉไล
ครู รัชดาวัลย์ วงษ์ชื่น น้ำตาล จันทวงศ์

จำขี้ปากเขามา ว่าให้ฟัง ฉันทลักษณ์นั้นสำคัญไฉน


"คำกลอนที่มีสัมผัส คล้องจอง ทำให้คนจำง่าย ติดปากขึ้นใจ"

เป็นคำปรารภ สั้น ๆ ง่าย ๆ ของท่านพุทธทาส แต่ได้ใจความ ถึงความสำคัญของ

"ฉันทลักษณ" ในบทประพันธ์แต่ละชนิด 

คำปรารภนี้  สอดรับกับบทพระธรรมคำกลอน ของท่านพุทธทาสที่

เราท่านคุ้นเคยกันดี   ตัวอย่างเช่น

"เขามีส่วน เลวบ้าง ช่างหัวเขา

จงเลือกเอา ส่วนที่ดี เขามีอยู่

เป็นประโยชน์ แก่โลกบ้าง ยังน่าดู

ส่วนที่ชัว อย่าไปรู้ ของเขาเลย"

 

คงต้องยอมรับโดยปริยายว่า ฉันทลักษณ์มีส่วนสำคัญที่ทำให้จำได้ง่าย

ครูอิงเอง ก็จำบทประพันธ์หลาย ๆ บท อ่านตั้งแต่สมัยเด็ก ๆ

หรือท่องเล่น ๆ สมัยวัยรุ่นหลายบทก็ยังจำได้จนกระทั่งบัดนี้

ก็เพราะ บทประพันธ์เหล่านั้น มี "ฉันทลักษณ์" นั่นเอง

ที่กล่าวเช่นนี้มิได้หมายความว่า ครูอิงจะรังเกียจกลอนเปล่า

(กลอนที่ไม่มีฉันทลักษณ์บังคับแน่นอน) ถ้าจำไม่ผิด กลางปีที่ผ่านมา

งานเขียนที่ได้รับรางวัลซีไรท์ ก็เป็นงานเขียนประเภทกลอนเปล่า

ที่ไร้ฉันทลักษณ์

สมัยวัยรุ่น จำบทประพันธ์วรรคทองของใครคนหนึ่ง

ไม่ทราบเหมือนกันว่าเป็นของใคร

หรือว่ามันจะเป็นงานเขียนประเภท มุขปาฐะ แต่ก็ยังจำได้จนกระทั่งบัดนี้

" ตาแอบพบสบตาเวลาเผลอ  

ตาแอบเจอตากันจนหวั่นไหว

ตาแอบเผยแววตาอันห่วงใย 

ตาแอบให้ความหมายด้วยสายตา"

หรือของอาจารย์เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ บทเด็ดที่จำได้ไม่ต้องเปิดหาที่ใดเห็น

จะเป็นบทนี้ค่ะ

เธอจะรัก กับใคร อย่าให้รู้

เธอจะอยู่ กับใคร อย่าให้เห็น

ให้ฉันเถิด ขอร้อง สองประเด็น

แล้วจะเป็น ผู้แพ้ ที่แท้จริง"

แน่นอนครูอิงคงไม่จำบทกลอนเหล่านี้จนขึ้นใจ หากไม่มีฉันทลักษณ์บังคับ

หรือเขียนในลักษณะกลอนเปล่า

หรืออย่างบทนี้ ก็จำไม่ได้อีกแหละค่ะว่าใครเป็นผู้เขียน อาศัยจำขี้ปากเค้ามา

ก็นำมาเล่าต่อ

"วันไหนไหนไม่สำคัญเท่าวันนี้  

เป็นวันที่สำคัญกว่าวันไหน

ถึงพรุ่งนี้มะรืนนี้ดีอย่างไร

ก็ยังไม่สำคัญเท่าว้นนี้"

  

เห็นมั้ยคะ ช่างเป็นสำนวนกลอนที่งดงาม ควรค่าแก่การจดจำแค่ไหน

ไม่ว่าจะเป็นความคมคาย หรือการเล่นคำ เล่นอักษร 

และที่สำคัญถูกต้องตามฉันทลักษณ์ด้วยค่ะ

หรืออย่างบทกลอนขำขำ  ที่ครูอิงอ่านให้ลูกศิษย์ลูกหาฟัง

หรืออ่านให้ใครต่อใครฟัง

ก็เป็นต้องมีรอยยิ้มด้วยความขำ ๆ ทุกครั้งไปก็เห็นจะเป็นบทนี้ค่ะ

" ครานั้นจึงโฉมเจ้าเณรแก้ว  

จำวัดแล้วก็ตื่นขึ้นมาฉัน

ฉันเช้าแล้วก็เข้าจำวัดพลัน 

จำวัดแล้วตื่นทันมาฉันเพล"

เอ๊า !!!!!!! ขำมั้ยหล่ะคะ  ถ้าไม่ขำก็แสดงว่า "เส้นลึก"  55555555+

ก็แหมดูสิ จะอะไรกันนักกันหนา เณรแก้ว เอากินกับนอน 

แต่ก็โดยสรุปเป็นบทกลอนที่จำง่ายมาก ก็เพราะเขาแต่งได้ถูกต้อง

ตามฉันทลักษณ์ไงคะ

อีกสักบทเถอะค่ะ  แหมสมองกำลังบรรเจิด  ก็ต้องบันเทิงกันหน่อย อิ...อิ..อิ...

ไม่ทราบอีกแหละค่ะว่าของใคร บอกแล้วว่าจำขี้ปากเขามา

ใครเป็นเจ้าของบทประพันธ์

กรุณายกมือแสดงตัวด้วยก็แล้วกัน ครูอิงมิได้คิดจะ โจรกรรมนะคะ

 

" จะไต่เต้าใครเล่าจะให้ไต่

เต้าของใครใครเขาก็เฝ้าหวง

มิใช่ของสาธารณ์คนทั้งปวง

เต้าในทรวงริ้นไม่ไต่ไรไม่ตอม"

ว่ากันว่า บทกลอนบทนี้ออกมาจากปากของประชาสัมพันธ์โรงแรมแห่งหนึ่ง

ซึ่งเธอได้ยินใครต่อใคร เขาพูดคำว่า "ไต่เต้า" บ่อย

เกิดความรำคาญ จึงระเบิดออกมาเป็นบทกลอน

ที่ถูกต้องตามฉันทลักษณ์ซะด้วยสิคะ

จบเสียทีหล่ะค่ะ ดึกแล้วด้วย  ถ้าจะให้เขียนต่อ ก็จะเป็นบันทึกที่ยาว

จนจบไม่ลง  อิ..อิ..อิ..

ไปนอนดีกว่าค่ะ  อ้อ ขอย้ำค่ะว่า ครูอิงยังคงนิยมอ่านบทประพันธ์ 

และเขียนบทประพันธ์ที่ถูกต้องฉันทลักษณ์อยู่ค่ะ เพราะว่า

"ฉันทลักษณ์ นั้น สำคัญฉะนี้"

 

หมายเลขบันทึก: 413605เขียนเมื่อ 13 ธันวาคม 2010 23:11 น. ()แก้ไขเมื่อ 21 มิถุนายน 2012 17:29 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (28)

อ่านแล้วชอบมากค่ะ เป็นคำที่คุ้นหูเคยฟังบ่อยค่ะ(แต่จำไม่ค่อยได้) ทั้งสัมผัส และคล้องจอง "ฉันทลักษณ์ นั้น สำคัญฉะนี้" จริงๆ ค่ะ

สวัสดีค่ะพี่อิง

        อ่านแล้วทำให้นึกถึงสมัยรุ่นๆเลยล่ะค่ะ....

กวีเก่าเล่าเรื่องแบบนี้แอบจำมามาก อาจเป็นเพราะชอบเลยทำให้จำได้ง่ายนะครับ

สวัสดีค่ะคุณIco32กศน.ตำบลกุดเค้า

  • ขอบพระคุณค่ะที่มาเยี่ยมเยียนยามดึก
  • พักผ่อนนอนหลับให้สบายนะคะ

สวัสดีค่ะคุณ Ico32มาตายี

  • ค่ะ ตอนวัยเรียน วัยรุ่น
  • บทกลอนเพราะ ๆ มีเยอะมากค่ะ
  • เสียดายไม่ได้เก็บไว้เป็นเอกสาร ลืมไปหมดเลย
  • ขอบพระคุณค่ะที่แวะมาเยี่ยมเยียน

ขอบคุณค่ะผู้Ico32ไม่แสดงตน

  • เอามาโพสแลกเปลี่ยนกันบ้างซิคะ
  • ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมเยียนค่ะ
  • ใครกันน๊า..............ไม่แสดงตน  แสดงซะหน่อยนะ

คนชอบกล คนชอบกลอน ตามใจฉัน

มาแอบฟัง แอบมอง ต้องฉงน

ฉันทลักษณ์ อย่างนี้ สิแยบยล

ต้องฝึกฝน ทวนกระแส แพ้ใจตัว

..

ขอบคุณพี่ตาลค่ะ มาบอกว่า ชอบระฆังใจ ด้วยคิดถึงค่ะ :)

สวัสดีค่ะน้องIco32poo

  • กลอนของน้องปู ก็ถูกต้องตามฉันทลักษณ์แล้วนี่คะ
  • แค่สัมผัสเพี้ยนไปนิดเดียวเองค่ะ
  • แก้ไขได้ไม่ยากค่ะ

คนชอบกล คนชอบกลอน ตามใจฉัน

มาแอบฟัง แอบมอง ต้องฉงน

  • กลอนเปล่า ก็ดี นะคะ พี่ตาลมิได้รังเกียจ เพียงแต่อยากสืบสาน อนุรักษ์ภาษาไทย
  • ไม่อยากให้สิ่งดี ๆ สูญหายไปนั่นเอง
  • อีกอย่างที่มิพูดถึงกลอนเปล่า ก็เพราะว่า  จำยากค่ะ 

พี่มันประเภทกลอนความคิดพาไปมากกว่า

บางครั้งก็...หนุกหนานไปได้เรื่อยๆ  บางครั้งก็จริงจังบ้าง

นี่แหละรสชาติของชีวิต..

  • สวัสดีครับ
  •       กลอนช่วยจำ ทำให้ง่าย สบายจิต
  • ไม่ต้องคิด จำมากมาย ให้ปวดหัว
  • คำสำคัญ จำเอาไว้ ตอบได้ชัวร์
  • ไม่ต้องกลัว เวลาสอบ ตอบสบาย
  • เคล็ดนี้บางทีก็ใช้ในการเรียนได้เหมือนกันครับ โดยเฉพาะวิชาที่ต้องจำเนื้อหามากๆ ก็ใช้คำสำคัญของเนื้อหานั้น มาต่อกันเป็นกลอนสั้นๆ แล้วค่อยขยายความทีหลังครับ 
  • บางกลอนอ่านแล้วต้องยิ้ม คนแต่งเข้าใจแต่งครับ เหมือนกลอนที่คัดลอกมานี้ ไม่รู้ใครเป็นเจ้าของ

               เจ้านกน้อย ลอยฉลุย บนปุยเมฆ
          เจ้าช่างเสก ช่างสรรค์ ในงานศิลป์
          จึงปล่อยอึ จากฟากฟ้า มาสู่ดิน
          เกิดภาพศิลป์ บนผืนผ้า หน้าเราเอย

ขอบพระคุณสำหรับความรู้ดีๆ นะครับ

สวัสดีค่ะพี่ครIco32krugui Chutima

  • ครูอิงเองบางอารมณ์ก็แต่งกลอนเปล่าเหมือนกันค่ะ
  • กลอนไร้ฉันทลักษณ์ก็ใช่ว่าจะน้อยหน้า 
  • ที่เห็น ซีไรท์ปีนี้ เป็นการรวมบทกวีกลอนเปล่า ค่ะ
  • ขอบพระคุณนะคะที่แวะมาเยี่ยมเยียน

สวัสดีค่ะน้องIco32ชำนาญ เขื่อนแก้ว

  • ตอนพี่อิงสอบบรรจุครู
  • พี่อิงก็เอาคำสำคัญมาแต่งเป็นบทกลอน เพื่อการจำง่าย เหมือนกันค่ะ
  • ตอนเป็นนักศึกษาก็เช่นกัน  ช่วยได้เยอะมากค่ะ
  • ขอบคุณนะคะที่แวะมาสร้างสีสันให้บันทึกของครูอิง

สวัสดีครับน้องครูอิง

กลอนสนุกและวรรณกรรมท้ายรถ วรรณกรรมข้างห้องน้ำ ล้วนทำให้เห็นความเป็นกวี อย่างบทนี้ไปเจอที่ห้องน้ำ.....

."สักวา คราเยี่ยวให้เสียวซ่าน

ไข่สะท้านเล็กน้อยหรอยจังหู

ครั้นเยี่ยวเสร็จก็ก้มลงมองดู

เห็นหัวคู้ปลายงอก็เก็บไว้."...อาจไม่สุภาพ เป็นปฎิภาณกวีชั้นเลิศครับ

คงจะจริงอย่างที่ครูอิงว่า    
กลอนนานแล้วที่เคยเรียนยังจำได้
กาพย์ ดอกสร้อย สักวา โคลง กลอนไทย  
น่าแปลกใจจำได้ไม่เคยลืม
พอได้ยินคำขึ้นต้นก็นึกได้      
ท่องต่อไป จบจนได้ แสนปลาบปลื้ม
ฉันทลักษณ์เหมือนมีมนต์กันคนลืม    
ได้ด่ำดื่ม ในร้อยรส บทกวี 

 

ขอโทษค่ะช่วยลบกรอบบนด้วยค่ะพิมพ์ผิดค่ะ

คงจะจริงอย่างที่ครูอิงว่า    
กลอนนานมาแล้วเคยเรียนยังจำได้
กาพย์ ดอกสร้อย สักวา โคลง กลอนไทย   
น่าแปลกใจจำได้ไม่เคยลืม
พอได้ยินคำขึ้นต้นก็นึกได้       
ท่องต่อไป จบจนได้ แสนปลาบปลื้ม
ฉันทลักษณ์เหมือนมีมนต์กันคนลืม    
ได้ด่ำดื่ม ในร้อยรส บทกวี 

สวัสดีค่ะท่านพี่Ico32วอญ่า-ผู้เฒ่า-natachoei--

  • อิ..อิ..อิ...
  • ถ้าเป็นคนใต้เราถือเป็นเรื่องธรรมด๊า ธรรมดาค่ะ
  • ครูอิงเคยอ่าน สรรพลี้หวน  เหอออออ สุดยอดวรรณกรรมเลยค่ะ

สวัสดีค่ะน้องIco32By Jan

  • แต่งกลอนได้ดีมากค่ะ
  • เชิญมาแต่งกลอนที่ อิงจันทร์ ณ บ้านกลอนไฉไลบ่อย ๆ นะคะ
  • ใช่แล้วค่ะ  เราจำบทท่องจำต่าง ๆ ได้ ก็เพราะ บทกลอนเหล่านั้นมีฉันทลักษณ์กำกับไว้
  • ถ้าไม่มีฉันทลักษณ์ เราก็คงหลงลืมไปนานแล้ว
  • ขอบพระคุณนะคะ ขอให้มีความสุขเสมอ ๆ นะคะ
 

ขอบคุณค่ะ คุณครูอิงจันทร์

เคยอ่านบ่อย ได้รื้อฟื้นบทกลอน จำได้บ้าง จำไม่ได้บ้าง

บางบทจำได้ดี

 

จำขี้ปากเขามาเช่นกันค่ะคุณครู จำได้ว่าสมัยวัยรุ่นมีเพื่อนอกหักรักคุด

เพื่อนอีกคนเลยเอามาเมาท์ให้เราฟังเป็นบทกลอนว่า

"แค่นี้แค่นี้ยังแค่นี้ แค่นั้นแค่นี้จะแค่ไหน

แค่นี้แค่นั้นแทบขาดใจ แค่นั้นแค่ไหนใจจะขาดรอน"

เพื่อนๆในห้องเลยฮาตรึมทำหน้าหงึกหงักเห็นด้วย

ตอนนี้หนาวแล้ว ที่บ้านคุณครูฝนยังตกอยู่หรือเปล่าคะ

ขอให้มีสุขภาพแข็งแรงค่ะ

คิดถึงคุณครูค่ะ

สวัสดีค่ะIco32ครูปอสอง

  • จำบทกลอนบทใดได้บ้างเอ่ย
  • เอามาแบ่งปันกันบ้างซิ 
  • ขอบพระคุณนะคะที่แวะมาเยี่ยมเยือน
  • วันหยุด หยุดงาน ดูแลสุขภาพตัวเองด้วยนะคะ

สวัสดีค่ะ

  • ตอนนี้ที่บ้านฝนไม่ตกแล้วค่ะ
  • แต่ลมหนาวมาเยือนแทน หนาวปานกลาง ถึง มาก ค่ะ
  • ขอบคุณนะคะทีแวะไปเยี่ยมเยือนอิงจันทร์ ที่ "อิงจันทร์ ฉันทลักษณ์ไทย"
  • ขอให้มีความสุขเสมอ ๆ นะคะ
  • สวัสดีตอนเที่ยงครับพี่อิง
  • ขอบคุณที่ป้าอิงไปอวยพรให้หลานลีซอครับ
  • ปฏิทินที่ทำให้สวยงามครับ อย่างที่ผมทำบันทึกเองยังต้องชิดซ้าย แสดงถึงความตั้งใจที่มอบให้ ประทับใจจริงๆ ครับ
  • ขอบพระคุณ ป้าอิง ของหลานๆ
  • เก่งหลายด้าน ทั้งใจดี มากเหลือหลาย
  • ปฏิทิน ทำให้หลาน สวยมากมาย
  • ทั้งลวดลาย สีสัน นั้นน่าชม

สวัสดีค่ะIco32ชำนาญ เขื่อนแก้ว

  • ดีใจที่ถูกใจคุณพ่อ
  • และหวังว่าคงถูกใจน้องลีซอ เช่นกัน
  • ไม่ยากเย็นอะไรเลยค่ะ ใคร ๆ ก็สามารถทำได้ค่ะ
  • ใช้เวลา 10-15 นาทีก็สามารถนำส่งน้องลีซอได้แล้วหล่ะค่ะ
  • ตั้งใจทำให้ด้วยความยินดี และมีความสุขเมื่อเห็นคนอื่นมีความสุขค่ะ

<h3 style="text-align: center;"><span style="color: #00ff00;"><span style="color: #000000;">"วันไหนไหนไม่สำคัญเท่าวันนี้&nbsp;&nbsp; </span></span><span style="color: #00ff00;"><span style="color: #000000;">เป็นวันที่สำคัญกว่าวันไหน</span></span></h3>

<h3 style="text-align: center;"><span style="color: #00ff00;"><span style="color: #000000;">ถึงพรุ่งนี้มะรืนนี้ดีอย่างไร&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; </span></span><span style="color: #00ff00;"><span style="color: #000000;">ก็ยังไม่สำคัญเท่าว้นนี้"</span></span></h3>

<h3 style="text-align: center;"><span style="color: #00ff00;"><span style="color: #000000;">ชอบมากๆจ้า&nbsp; ขอสมัครเป็นศิษย์ด้วยค่ะ</span></span></h3>

<h3 style="text-align: center;"><span style="color: #00ff00;"><span style="color: #000000;">ส่งความสุขปีใหม่มาให้กับทุกคนในครอบครัวน้องค่ะ</span></span></h3>

<h3 style="text-align: center;"><span style="color: #00ff00;"><span style="color: #000000;"><img src="http://cdn.gotoknow.org/assets/media/files/000/659/540/large_163492_1364967703776_1819151080_725523_6516795_n.jpg?1292514048" alt="" width="463" height="345" /></span></span></h3>

<h3 style="text-align: center;"><span style="color: #00ff00;"><span style="color: #000000;"><span class="messageBody"><span style="color: #008000;">ในศุภวาระดิถีขึ้นปีใหม่ พี่ขออารธนาบารมีพระบรมธาตุ องค์จตุคามรามเทพ พรพ่อท่านคล้ายวาจาสิทธิ์ จงโปรดดลบันดาลให้น้องและครอบคร<span class="word_break">&nbsp;</span>ัว จงประสบแต่ความสุข ความเจริญและสัมฤทธิ์ผล ในสิ่งอันพึงปราถนาทุกประการ</span></span></span></span></h3>

สวัสดีค่ะ...

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท