สัจธรรมจากวรรณกรรมเรื่อง"สามก๊ก"

beeman 吴联乐

สัจธรรมที่ว่าคือ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ชีวิตมีความเป็นของไม่เที่ยง เป็นทุกข์ตั้งอยุ่ไม่ได้ และเป็นอนัตตา ไม่มีตัวตน ยึดมั่นไม่ได้ ยึดถือไม่ได้

วันนี้ได้สอนนิสิต (14 กันยายน 2548) และตั้งใจว่าจะพูดเรื่องสามก๊ก เคยมีคนเปรียบเปรยผู้ที่อ่านสามก๊กไว้ว่า "อ่านสามก๊กสามจบ คบไม่ได้" นั้นเป็นจริงหรือไม่
ผมว่ามันแล้วแต่ว่าคนอ่านนั้นเป็นใคร อย่างผมอ่านสามก๊กฉบับของเจ้าพระยาพระคลัง (หน) เกิน 3 จบแล้ว (คงไม่ต่ำกว่า 4 จบเป็นแน่) ผมเริ่มอ่านจบแรกตั้งเรียนอยู่ชั้นป 4 ตอนอายุประมาณ 11 ขวบ อ่านอยู่ประมาณ 10 วันถึงจบ แล้วพอโตขึ้นก็อ่านอีกหลายจบ และอ่านอีกหลายฉบับ จนมีการสร้างเป็นภาพยนต์ ก็หาซื้อเป็น VCD และวิวัฒนาการเป็น DVD (มี 84 ตอน) ชมอีกอย่างน้อย 2 จบ

ตอนอ่านแรก ๆ ก็เชื่อว่าสามก๊กเป็นพงศาวดารจีน ตามฉบับของเจ้าพระยาพระคลัง (หน) แต่เมื่อโตขึ้นก็ทราบว่า สามก๊กเป็นวรรณกรรมที่ประพันธ์โดย "หลัวก้วนจงหรือล่อกวนตง" โดยอาศัยเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์และแก้ไขโดย "เหมาจงกัง" ทำให้นึกถึงวรรณกรรมเรื่องผู้ชนะสิบทิศที่ประพันธ์โดย "ยาขอบ" นอกจากนั้นเมื่อได้อ่านมากขึ้นและชมภาพยนต์จึงทำให้ได้มองเห็นสัจธรรมในสามก๊ก ดังบทกวีจีนที่แปลเป็นไทยว่า

น้ำแยงซี รี่ไหล สู่บูรพา

คลื่นพัดกวาดพา วรีชน หล่นลับหาย

ถูกผิดแพ้ชนะ วัฏจักร เวียนว่างดาย

สิขรยังคง ตะวันยังฉาย นานเท่านาน

เกาะกลางชล คนตัดฟืนผมขาว เฒ่าหาปลา

สาร์ทวสันต์เห็นมา เหลือหลาย ที่กรายผ่าน

สังสรรค์สุรา ป้านใหญ่ ให้ตำนาน

เก่าเก่าใหม่ใหม่ สรวลสราญ เล่ากันมาฯ

สัจธรรมที่ว่าคือ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ชีวิตมีความเป็นของไม่เที่ยง เป็นทุกข์ตั้งอยู่ไม่ได้ และเป็นอนัตตา ไม่มีตัวตน ยึดมั่นไม่ได้ ยึดถือไม่ได้

ลองมาดูอีกบทกลอนหนึ่งนะครับ