กาลามสูตร

พุทธธรรมสำหรับการพัฒนาชีวิตครู

กาลามสูตร

หลักการตัดสินความเชื่อ 10 อย่าง ได้แก่

1. อย่าเชื่อเพียงเพราะได้ยินได้ฟังมา

2. อย่าเชื่อเพียงเพราะนับถือสืบ ๆ ต่อกันมา

3. อย่าเชื่อเพียงแต่เป็นข่าวลือ

4. อย่าเชื่อเพียงแต่การอ้างเอกสารตำรา

5. อย่าเชื่อเพียงเพราะการนึกเดา

6. อย่าเชื่อโดยการคาดคะเน

7. อย่าเชื่อเพียงการตรึกตามอาการวิธีการทางคณิตศาสตร์

8. อย่าเชื่อเพราะคิดว่าเข้ากับความคิดของคนได้

9. อย่าเชื่อเพียงเพราะเห็นว่าผู้พูดน่าเชื่อถือ

10. อย่าเชื่อเพราะเห็นว่าเป็นครูอาจารย์ของตน

หลักการพิจารณาความเชื่อ 10 ประการนี้ ช่วยให้ผู้ศึกษาได้มีความยั้งคิดใช้ปัญญา

พินิจพิเคราะห์ถึงความเป็นไปได้และมองเห็นคุณโทษที่จะพึงเกิดขึ้น แต่ทั้งนี้มิได้หมายความว่ามิให้เชื่อถือสิ่งใด ๆ

หรือใคร ๆ เลย เพียงแต่ให้มีการตรวจสอบก่อนจึงค่อยตัดสินใจ

หลัก 10 ประการนี้ มาในกาลามสูตร ซึ่งถือกันว่าเป็นหลักการเหตุผลในศาสนาพุทธแสดงให้เห็นถึงพระ

ปัญญาธิคุณของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่ไม่ทรงสอนให้สาวกเชื่อโดยไม่สนใจถึงเหตุผลเพราะเหตุนี้เอง

ศาสนาพุทธจึงได้ชื่อว่าเป็นศาสนาแห่งเหตุผลหรือเป็นศาสนาเหตุผลนิยม