ทุกอย่างจะง่ายถ้าความรู้พอใช้
วลีที่ผมใช้เป็นชื่อเรื่องนี้ เป็นบทกลับของวลีที่ท่านครูบาสุทธินันท์ ชอบใช้ในการบรรยายเป็นประจำว่า
“ความรู้ไม่พอใช้”
เมื่อท่านพยายามอธิบายถึงปัญหาของการพัฒนา และเน้นการชี้นำไปสู่การจัดการความรู้ ตามหลักการของ KM
แต่ผมขอกลับนำมาอธิบายกับคำถามที่ผมได้รับประจำ ถึงเรื่องการทำนาของผม
ที่พยายามแสดงให้เห็นกระบวนการจัดการความรู้ มากกว่าเทคนิคที่คนส่วนใหญ่ชอบถาม
และผมก็จะพยายามหลีกเลี่ยงที่จะไม่ตอบตรงๆ เพราะผมมีความรู้ไม่พอที่จะตอบคำถาม
แต่
เพียงมีความรู้พอที่จะทำในนาของผมได้ด้วยเทคนิคการจัดการความรู้
และเทคนิคที่สำคัญก็คือ
“เริ่มจากสิ่งที่มี” แต่คำถามที่ผมได้รับเกือบทั้งหมด เริ่มจากสิ่งที่ตัวเองไม่มี เช่น
- นาไม่มีน้ำควรจะทำอย่างไร
- ไม่มีทุนจะทำอย่างไร
ทุกคำถามที่ถามมา ถ้าพลิกกลับสักนิดก็จะเข้าทางของการจัดการความรู้ได้ทันที โดยเปลี่ยนคำถาม
จาก ทำอย่างไร เป็น ทำอะไรได้บ้าง
แบบเดียวกับที่ผมถามตัวเองทุกครั้งที่ทำงาน และเผชิญปัญหา ว่า
- ถ้าเราไม่มีรถไถจะทำอะไรได้บ้าง
- ถ้าเราไม่มีแรงงานจะทำอะไรได้บ้าง
- ถ้าเราไม่มีเงินจ้างคนงานจะทำอะไรได้บ้าง
แล้วก็ไล่เลียง ไปตามขั้นตอนการทำงานหรือการแก้ปัญหา จนเกิดความรู้ทีละขั้นๆ ตามลำดับ
อาจมีคนถามว่า "รู้หมดหรือยัง??"
ขอตอบแบบเปิดใจ ว่า “ยังอีกห่างไกลมาก”
ความรู้ที่ผมได้ก็ทีละเล็กละน้อย แก้ไขปัญหารายวันไปเรื่อยๆ
และแน่นอน เป็นความรู้เฉพาะพื้นที่ที่ผมทำ ที่อาจนำไปใช้ที่อื่นโดยตรงไม่ได้
จึงไม่กล้าตอบเชิงเทคนิค
แต่ผมกล้าตอบตามหลักการได้แน่นอน
และคำว่า “ทุกอย่างจะง่ายถ้าความรู้พอใช้” ก็ยังเป็นความฝัน และสัมผัสได้บ้างในบางครั้งของกระบวนการทำงาน เพราะที่ทำอยู่ก็ได้บ้างไม่ได้บ้าง
อย่างไรก็ตาม “ทุกอย่างจะง่ายถ้าความรู้พอใช้” ก็ยังใช้เป็นหลักคิด และการทำงานแก้ปัญหาทุกขั้นตอนที่ทำ
ฉะนั้น ที่ผมเขียนไปก็เป็นการสรุปบทเรียนที่ทำมา ใช้ได้กับระบบนาที่ผมมี ที่ผมทำ
แต่ก็อาจจะเหมาะ หรือไม่เหมาะสมกับนาที่อื่น
สำหรับบทกลับที่สำคัญอีกประการหนึ่งก็คือ
“ทุกอย่าง (ไม่ง่ายแต่) จะดูเสมือนว่าง่าย ถ้าใช้ความรู้ที่เป็นพิษ”
นี่คือสิ่งที่น่ากลัวกว่าครับ
เพราะคนชอบเสพติดความง่าย แม้จะตายก็ยอมครับ
คนที่ทำหรือที่ใช้ความรู้เป็นพิษ เจ็บเอง ตายเองก็ยังอนุโลม
แต่ คนอื่นที่อยู่ใกล้เคียง ทรัพยากร และผู้บริโภคต้องตายตามไปด้วยนะซิครับ น่ากลัวกว่า
ผมจึงขอยืนยันกลับในหลักการ ทุกอย่างจะง่ายถ้าความรู้พอใช้ ครับ
ความเห็น (15)
ทุกอย่างจะง่ายถ้าความรู้พอใช้
คำนี้สามารถนำไปใช้กับทุกคน ทุกอาชีพค่ะ ขออนุญาตนำไปใช้ด้วยนะคะ
สวัสดีครับ
- ผมมารับความรู้ และหลัการทำงานที่เป็นประโยชน์ ต่อมวลมนุษย์
- ต้องขอบคุณท่านอาจารย์ ทีนำหลักการทั้งหมดที่กว่าค้นพบ ใช้เวลามาเกือบครึ่งค่อนชืวิต มาเผยแพร่ เป็นวิทยาทาน
- เป็นกุศลอันยิ่งใหญ่
- โชคดีมีสุขตลอดไปนะครับ
มาเรียนรู้ค่ะ
ขอบคุณค่ะ
สวัสดีปีใหม่ท่านพ่อใหญ่แสวง ความรู้ไม่พอใช้ นับว่ายังดี แต่หลายครา ไม่มีความรู้จะใช้ ครับ
ขอบคุณครับ
ที่จริงเรามีความรู้กันทุกคนแหละครับ
แม้แต่สัตว์เดียรัจฉาน เช่นมด ปลวก ก็ยังมีความรู้ในการสร้างรัง หาอาหาร เลี้ยงลูก รักษาเผ่าพันธุ์
เราอาจไม่รู้ว่าเรารู้ หรือ รู้ไม่ตรงพอดี ก็เลยไม่พอใช้
- สวัสดีปีใหม่ค่ะ อ.แสวง
- ไม่ได้มาเยี่ยม อ. นานแล้วค่ะ
- ขอให้ อ.มีความสุข และความเจริญค่ะ
ขอบคุณครับ
ขอให้พรอันประเสริฐเป็นของท่านเช่นเดียวกันครับ
แวะมาด้วยสักคน ชอบใจแหล่งภูมิปัญญาแห่งนี้ เพิ่งได้เคยเข้ามาดู ดีใจที่มีคนไทยอีกมากมาย แบ่งปัน
อัจฉรัตน์ สุวรรณภักดี
มายกมือเห็นด้วยครับ และขอยืนยันด้วยหลักฐานเชิงประจักษ์ด้วย บันทึกนี้ ครับ
สวัสดีครับ อาจารย์
- แวะเข้ามาเยี่ยม และรับความรู้ครับ
- ขอให้ท่านอาจารย์ มีความสุขนะครับ
- ผมคิดว่า การไปดูให้เห็นกับตามีราคาสูงกว่าฟังเขาเล่า
- ผมจะพยายามแสวงหาความรู้ให้บพอใช้ ครับ
- ขอบคุณครับ
อาจารย์ครับ ขยายความคำว่า ความรู้เป็นพิษ หน่อยครับ
ความรู้เป็นพิษ คือ ความรู้ที่ใช้แล้วทำให้เกิดผลเสียหายทั้งในระยะสั้นและระยะยาว
เช่น ยาเสพติด สารเคมี ยากระตุ้นประสาทแทนการพักผ่อน
คงเข้าใจนะครับ