ศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง "โมถ่าย" อ. ไชยา จ. สุราษฎร์ธานี: อีกความหวังหนึ่งของประเทศไทย

เมื่อช่วงปลายธันวาคม ๒๕๕๒ ที่ผ่านมา ผมได้รับการร้องขอจากสหายร่วมอุดมการณ์ (ท่านอาจารย์แฮนดี้-พินิจ พันธ์ชื่น) ตั้งแต่เมื่อหลายเดือนก่อนว่าทางบ้านเกิดของท่านได้รับอนุมัติจากกระทรวงมหาดไทย ผ่านมาทางจังหวัดสุราษฎร์ธานี และอำเภอไชยา ด้วยวงเงินหลักหลายล้านให้มีการก่อตั้งศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงที่ตำบลโมถ่าย เป็นหนึ่งในเจ็ดศูนย์ใหม่ในระดับประเทศ

ผมมีความตื่นเต้นมากเป็นพิเศษที่จะได้มีส่วนร่วมในโอกาสสำคัญนี้ โดยมีการวางแผนการเดินทางไปในช่วงที่มีงานแต่งงานของลูกชายท่านอัยการชาวเกาะ ที่ภูเก็ต

ท่านครูบาสุทธินันท์ ก็ได้แสดงความจำนงเข้าร่วมกิจกรรมนี้ในช่วงขากลับจากภารกิจสำคัญ โดยมาแวะพักที่บ้านพี่สาวของท่านอาจารย์แฮนดี้เป็นฐานการประสานงาน

เราเริ่มจากการสำรวจสภาพพื้นที่เพื่อความเข้าใจของเราเอง

ทำให้ทราบว่า

• พื้นที่เดิมของโมถ่ายเป็นพื้นที่ทำนา แต่ได้ปรับไปเป็นสวนยางพาราและสวนปาล์มน้ำมันเกือบทั้งหมด
• 
• เหลือคนทำนาไม่กี่คน และมีนาเพียงแปลงเล็กๆที่เหลืออยู่
• 
• นอกนั้นเป็นแปลงปลูกยางพารา ปาล์ม และนาร้าง
• บ้านทรงเดิมๆ และบ้านรุ่นใหม่หลังใหญ่ๆ หลายหลังแทบไม่มีคนอยู่อาศัย
• 
• 
• มีการจ้างแรงงานต่างชาติเข้ามาทำงานแทนคนในพื้นที่

ที่มีลักษณะเป็นตัวแทนที่ดีของสังคมภาคใต้ในปัจจุบัน

ที่มีปัญหาด้านการใช้ที่ดิน เศรษฐกิจ และสังคม ที่สวนกระแสกับการพัฒนาระบบเศรษฐกิจพอเพียงของประเทศ

อันเนื่องมาจาก

• การพัฒนาการพึ่งพาภายนอก
• ทั้งอาหาร และแรงงาน

ดังนั้น

การตั้งศูนย์เรียนรู้จึงเป็นสิ่ง “ท้าทาย- challenging” พอสมควรว่า

ถ้าทำได้จริงก็จะเป็นความหวังของภาคใต้ และของประเทศ

ที่จะพยายามพัฒนา

• ระบบเกษตรอินทรีย์
• การฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติ ดิน น้ำ ป่า
• การผลิตข้าวเพื่อการบริโภค
• การพึ่งพาตนเองด้านพลังงาน
• การฟื้นฟูหัตถกรรม และ
• การพัฒนากลุ่มและการรวมกลุ่ม

โดยมีท่านนายก อบต. ให้การสนับสนุนอย่างใกล้ชิด เข้าร่วมประชุม ปรึกษาหารือกันอย่างเอาจริงเอาจัง

มีแกนนำด้านการประชาสัมพันธ์ของตำบลเป็นกำลังหนุน

และอาจารย์แฮนดี้ก็กำลังทำงานแปลงโฉมตัวเองจากอาจารย์มหาวิทยาลัย ไปเป็นเกษตรกร เพื่อจะทำนาคล้ายๆกับที่ผมทำที่ขอนแก่น โดยปัจจุบันได้วางตัวเป็นแกนนำในการเชื่อมโยงประสานกลุ่มเฮฮาศาสตร์ลงไปช่วย

ฐานแนวคิดที่สำคัญก็ได้มาจากวัดธารน้ำไหล (สวนโมกข์) ที่อยู่ใกล้ๆ

ดูแล้วก็น่าจะมีความพร้อมพอสมควร

แต่สิ่งที่ท้าทายที่เหลือก็คือ

ชุมชนจะสามารถระดมทรัพยากรที่เหลืออยู่ เพื่อกลับมาฟื้นฟูระบบเกษตรกรรม สังคม ทรัพยากร และสิ่งแวดล้อมให้เป็นตัวอย่างของระบบเศรฐกิจพอเพียงได้อย่างไร

ถ้าได้ ก็จะเป็นตัวอย่าง และเป็นศูนย์เรียนรู้ที่มีพลังจริงๆ

ผมจึงมีความหวังเป็นอย่างยิ่งว่า

แผนงานการจัดตั้งศูนย์เรียนรู้ที่กำลังทำอยู่ จะเป็นจริงและผลิดอกออกผลตามที่ตั้งใจไว้

ผมได้แจ้งกับทางทีมงาน และอาจารย์แฮนดี้ว่า

พร้อมที่ช่วยเหลือในทุกเรื่อง และทุกโอกาส

เห็นว่าจะมีการจัดเฮฮาศาสตร์สัญจรในครั้งต่อไปที่ไชยา เพื่อสนับสนุนการพัฒนาศูนย์เรียนรู้นี้

นี่คืออีกผลงานหนึ่งของกลุ่มเฮฮาศาสตร์ครับ

[จตุพร วิศิษฏ์โชติอังกูร]

ผมเองก็คิดไว้ครับ ว่าวันหนึ่งอยากกลับไปที่บ้าน ไปร่วมเรียนรู้กับความเป็นจริงที่บ้านผมหลายเรื่อง ที่ยังไม่ถูกแก้ไข ยังไม่ยั่งยืน ยังไม่ได้ถูกคิด ฯลฯอย่างน้อยไปทำงานพัฒนาหลายที่หลายแห่ง แต่กลับกลายเป็นว่าบ้านของตัวเองไม่เคยได้ไปร่วมพัฒนา

ผมเคยไปที่ปากพนัง ก็มีปัญหาคล้ายๆกันกับที่นี่ครับ มีนาร้างมาก ผู้คนออกไปทำงานที่อื่น การพึ่งพาภายนอกสูง ที่สำคัญสถานะทางด้านสุขภาพที่น่าเป็นห่วง มีความดันโลหิตสูงและพวก หากไม่ฟื้น หากไม่ช่วยกันผมก็คิดว่าเรากำลังเดินเข้าสู่จุดของความล่มสลายของชีวิตชนบทเลยทีเดียว

หาก อาจารย์แสวง และ อาจารย์แฮนดี้ ไปไชยาอีกเมื่อ ผมขอตามไปเรียนรู้ด้วยคนนะครับ :)

 

 

[ดร. แสวง รวยสูงเนิน]

ผมว่างานแบบนี้น่าจะเป็น

"Work for the lifetime" เลยครับ

การแก้ปัญหาไม่มีวันสิ้นสุดครับ

เราควรจะเตรียมพร้อมเพื่อการนี้ครับ

และผมคิดว่า เจ้าภาพน่าจะยินดีต้อนรับทีมงานที่ทรงพลังเสมอครับ

[Handy]

สวัสดีครับ

   ยินดียิ่งที่ได้อ่าน เป็นความสุขปีใหม่ที่เจือด้วยความหวังครับ แต่ก็ทำใจเผื่อเอาไว้ล่วงหน้าว่าอะไรๆมันไม่ง่าย  เป็นไปได้ก็ร่วมกันลุ้น ร่วมกันสร้างสรรค์ ได้เท่าไหร่ก็พอใจเท่าที่ได้ .. ทางออก ทางเลือกดีๆมากมายรอพวกเราอยู่ บนหนทางแห่งการสร้างสรรค์ และความรัก
   
    เรื่องส่วนตัวผมยังไม่ลงตัว  ยังต้องผจญกับคนบาปอีกไม่น้อย  แต่เชื่อว่าถึงที่สุดแล้วจะสามารถ “เช่นนั้นเอง” ได้กับทุกเรื่อง  และเชื่อว่าจะสามารถหวนกลับไปลองทำนา กินข้าวจากหยาดเหงื่อตัวเองได้ ทุลักทุเลแค่ไหนก็จะถือเป็นโอกาสแห่งการเรียนรู้ .. มีครูดีเสียอย่าง จะไปกลัวอะไร จริงมั้ยน้องเอกสุดหล่อ

      อิ อิ อิ

[จตุพร วิศิษฏ์โชติอังกูร]

"ครูดี ชี้ช่อง ไม่ข้องขัด" ครับ

[Universal perspective]

เรียนท่านอาจารย์แสวงที่เคารพ

    ศิษย์กราบสวัสดีปีใหม่ท่านอาจารย์ไม่ช้าเกินไปนะครับผม ตามมาอ่านบล็อกอาจารย์เช่นเคยครับผม

ด้วยความเคารพครับผม

   นิสิต

[นงนาท สนธิสุวรรณ]

[Moon smiles on Venus&Jupiter]

สวัสดีค่ะ ท่านอาจารย์ ดร. แสวง รวยสูงเนิน

ขอให้มีความสุขมากๆ ค่ะ