พระราชพิธีสิบสองเดือนในรัชกาลที่ ๙
พระราชพิธีสิบสองเดือนในรัชกาลที่ ๙ นั้น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระราชดำรัสให้รักษาแก่นหรือความเข้าใจของพิธี ลดทอนสิ่งฟุ่มเฟยและขั้นตอนบางประการลง บางพิธีถูกรื้อฟื้นขึ้นมาใหม่ที่ได้ถูกยกเลิกไปหลังจากการเปลี่ยนแปลงการปกครองในปี พ.ศ. ๒๔๗๕ เช่นพระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ แต่บางพิธีที่ไม่เหมาะสมกับยุคสมัยก็ถูกยกเลิกไปเป็นการถาวร ในรัชกาลนี้ ได้เพิ่มพระราชพิธีใหม่ ๆ ไว้ในพระราชพิธีสิบสองเดือน มีทั้งรัฐพิธี และพระราชพิธีส่วนพระมหากษัตริย์ จุดประสงค์ทั้งมวลก็เพื่อให้ความสำคัญของการสร้างขวัญกำลังใจและความเป็นสิริมงคลให้แก่ประชาชนและบ้านเมือง (กรมศิลปากร, ๒๕๕๑ : ๒๗๑) พระราชพิธีสิบสิงเดือนในรัชกาลที่ ๙ ได้แก่
มกราคม - พระราชพิธีบำเพ็ญพระราชกุศลวันขึ้นปีใหม่ วันที่ ๓๑ ธันวาคม และวันที่ ๑ มกราคม
- พระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลพระราชอุทิศถวายสมเด็จพระนเรศวร มหาราช
- รัฐพิธีราชสักการะสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ณ บรมราชานุสรณ์ดอนเจดีย์จ. สุพรรณบุรี วันที่ ๒๕ พฤษภาคม
กุมภาพันธ์ - พระราชพิธีสังเวยพระป้าย
- พระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลวันมาฆบูชา วันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๓
มีนาคม - พระราชพิธีเปลี่ยนเครื่องทรงฤดูหนาวเป็นฤดูร้อนถวายพระมหามณีรัตนปฏิมากร
- รัฐพิธีวันที่ระลึกพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวมหาเจษฎาราชเจ้าวันที่ ๓๑ มีนาคม
เมษายน - พระราชพิธีบวงสรวงพระสยามเทวาธิราช วันขึ้น ๑ ค่ำเดือน ๕
- พระราชพิธีวันพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช และวันที่ระลึกมหาจักรีบรมราชวงศ์ วันที่ ๖ เมษายน
- รัฐพิธีถวายบังคมพระบรมราชานุสรณ์ วันที่ ๖ เมษายน
- พระราชพิธีสงกรานต์ วันที่ ๑๓ – ๑๖ เมษายน
พฤษภาคม - พระราชพิธีฉัตรมงคล วันที่ ๓ – ๕ พฤษภาคม
- พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ
- พระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลวันวิสาขบูชา วันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๖
มิถุนายน - พระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลวันที่ระลึกคล้ายวันสวรรคตพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร และ ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลทักษิณานุปทาน พระบรมอัฐิสมเด็จพระมหิตลาธิเบศรอดุลยเดชวิกรมพระบรมราชนก และสมเด็จพระศรีนครินทรบรมราชชนนี วันที่ ๙ มิถุนายน
กรกฎาคม - พระราชพิธีอุปสมบทนาคหลวง วันแรม ๑ ค่ำเดือน ๘
- พระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลเนื่องในวันอาฬสาหบูชา และ เทศกาลเข้าพรรษา วันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๘ และวันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๘
- พระราชพิธีเปลี่ยนเครื่องทรงฤดูร้อนเป็นฤดูฝนถวายพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร
สิงหาคม - พระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษาพระบาทสมเด็จพระนางเจ้าฯบรมราชินีนาถ วันที่ ๑๒ สิงหาคม
กันยายน - ไม่มีกำหนดพระราชพิธีประจำ
ตุลาคม - พระราชพิธีบำเพ็ญพระราชกุศลถวายผ้าพระกฐินโดยขบวนพระยุหยาตราทางชลมารค ระหว่างวันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๑๑ ถึงวันขึ้น ๑๕ ค่ำเดือน ๑๒
- พระราชพิธีบำเพ็ญพระราชกุศลวันปิยะมหาราช ๒๓ ตุลาคม
พฤศจิกายน - พระราชพิธีเปลี่ยนเครื่องทรงฤดูฝน เป็นฤดูหนาวถวายพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร
- พระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลวันคล้ายวันสวรรคตพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว วันที่ ๒๕ พฤศจิกายน
ธันวาคม - พระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว วันที่ ๕ ธันวาคม
- พระราชพิธีฉลองวันพระราชทานรัฐธรรมนูญ วันที่ ๑๐ ธันวาคม
- พระราชพิธีถวายสักการะพระบรม ราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว วันที่ ๑๐ ธันวาคม
- พิธีตรียัมปวาย – ตรีปวาย วันแรม ๗ ค่ำ ถึงวัน ขึ้น ๕ ค่ำ (ตามกำหนดฤกษ์ของพราหมณ์)
- รัฐพิธีวันสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช วันที่ ๑๒ ธันวาคม
______________________
วาทิน ศานติ์ สันติ : เรียบเรียง
บรรณานุกรม
ศิลปากร,กรม. สารานุกรมพระราชกรณียกิจ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในรอบ ๖๐ ปี แห่งการครองราชย์. กรุงเทพฯ : กรมศิลากร. ๒๕๕๑.
ไม่มีความเห็น