เมื่อเภสัชกร ...ต้องเจอคนไข้โคม่า
เมื่อเภสัชกร ...ต้องเจอคนไข้โคม่า
ภก.ศุภรักษ์ ศุภเอม
Hypoglycemia = ระดับน้ำตาลในเลือดต่ำผิดปกติ
เมื่อเวลาประมาณ 18.30 น. วันเสาร์ที่ 28 ตุลาคม 2552 ขณะที่ผมกำลังเยี่ยมคนไข้เบาหวานรายหนึ่ง ที่มีระดับน้ำตาลในเลือดสูงถึง 339 มก./ดล. โทรศัพท์ก็ดังขึ้น มาพอผมรับ หมอเอกๆ ตาสดเป็นอะไรก็ไม่รู้เบื่ออาหาร ไม่ยอมกินข้าว นอนซึมตลอดวันเลย ผมคิดทันที hypoglycemia shock เอาน้ำหวานค่อยๆ หยอดปากตาสดน่ะ มีเครื่องวัดความดันโลหิตไหม เอาวัดตาน่ะ เดี๋ยวหมอจะโทรเรียกรถโรงพยาบาลมารับ โทรไปรอบแรก สายไม่ว่างครับ ผมก็ได้ขับรถต่อไปจากบ้านทานตะวัน ไปบ้านโนนอินแปลงไกลอยู่ไม่น้อยทีเดียว อากาศตอนกลางคืนหนาวเหน็บ แต่หัวใจผมมันร้อนรุ่มเพราะผมเป็นห่วงตาสดมากกลัวแกจะเป็นอันตราย ผมลองโทรไปโรงพยาบาลอีกหลายรอบแต่ก็โทรไม่ติด
เมื่อไปถึงบ้านตาสดที่โนนอินแปลงเวลาก็เกือบหนึ่งทุ่มแล้ว ผมเห็นรถจอดเต็มบ้านแก ผมพร้อมกับมอเตอร์ไซด์โทรมๆคู่กาย ก็ได้มาถึงบ้านตาสดจนได้ เข้าบ้านเห็นคนมากมายเต็มบ้านไม่ต่ำกว่า 30 คน ทั้งที่ปกติแล้ว บ้านนี้ จะมีคนแค่ 4 คน คือตาสดกับภรรยาและหลานอีกสองคนเท่านั้น แต่มาคราวนี้มีคนเต็มบ้าน ผมรีบไปจับชีพจรแกที่คอ พบว่ายังเต้นแรงดี และวัดความดันโลหิตที่แขนก็ปกติ BP= 122/84 PR= 84 bpm แต่พอเจาะเลือดพบว่า DTX=17 mg/dL ตาสดแกนอนซึมมือสั่นแต่ไม่รู้สึกตัวแล้ว ไม่รู้ว่าอาการ hypoglycemia นี้เกิดขึ้นตั้งแต่ตอนไหน เพราะตาสดแกอยู่กับหลานสองคน เมียออกไปรับจ้างเกี่ยวข้าวเพื่อหาเงินจุนเจือครอบครัว
พ่อตาสดถามว่าลูกแกเป็นอะไร ผมบอกน้ำตาลต่ำมากเลย ช็อค ได้น้ำตาลสักหน่อยโดยมากก็ดีขึ้น พ่อตาสดแกบอกไม่อยากให้ลูกชายไปโรงพยาบาล เพราะไม่อยากเอาไปส่งขอนแก่น ให้รักษาตาสดอยู่ที่บ้านนี่แหละไม่ต้องเอาไปไหน ผมดูคนไข้หมดสติไปแล้ว อยู่บ้านคงตายแน่นอน ผมจึงต้องบอกแกไปว่า ตาสดแกไม่เป็นไรหรอก แค่น้ำตาลต่ำเดี๋ยวก็หาย ผมเลยโทรไปโรงพยาบาลอีกรอบคราวนี้โทรติดห้องฉุกเฉิน แต่พยาบาลบอกว่ายุ่งมากกำลังช่วยคนไข้ Arrest อยู่ไม่ว่าง คุยด้วยผมเลยรีบวางโทรศัพท์ บอกลูกตาสดให้เอาตาสดขึ้นรถไปส่งโรงพยาบาล พร้อมทั้งพูดให้กำลังใจว่าเอาไปโรงพยาบาลแล้วตาสดรอดแน่ เพราะพวกเบาหวานต่ำส่วนมากไม่มีใครตาย และอีกอย่างความดันโลหิต ชีพจรแกก็ดูดีมาก แต่ไม่รู้สึกตัวเนื่องจากสมองขาดกลูโคสไปไม่น้อย และนานแค่ไหนก็ไม่รู้ที่แกเกิดภาวะ hypoglycemia นานพอจะทำให้แกนอนไม่รู้สึกตัวก็แล้วกัน
พอเอาตาสดไปโรงพยาบาล คนในโรงพยาบาลก็ได้แห่เข้าไปช่วยคนไข้อุบัติเหตุทางจราจรอยู่ กำลังทำ CPR อยู่อย่างวุ่นวาย ตามใครต่อใครมาช่วยทำ CPR มากมายไปหมด ผมเดินออกไปถาม EMS จากโคกสูง เขาบอกผมว่าไม่รอดหรอดเพราะตอนเอามาก็คอหักแล้ว รถเก๋งหลบมอไซด์ไปชนต้นไม้ ไม่รอดแน่ คอหักหมุนรอบเลย อ้อที่พยาบาลฉุกเฉินไม่ว่างเพราะกำลัง กู้ชีพคนตายอยู่นั่นเอง คนในเมืองมาตีกอล์ฟแล้วเกิดอุบัติเหตุนี่เอง ส่วนตาสดเองก็ได้น้ำเหลือ D10 N/2 1000 ml และแพทย์กับพยาบาลกำลังใส่ท่อช่วยหายใจอยู่เห็น คุณหมอเก่ง(คุณหมอที่สุภาพที่สุดในโลกคนหนึ่ง) พยายามใส่อยู่นานมากกว่าจะใส่ท่อได้ ผมเองก็อึ้งครับไม่คิดว่า ถึงขนาดจะใส่ท่อช่วยหายใจ ถ้าใส่ท่อแบบนี้ refer รพศ.ขอนแก่นแน่นอนครับพี่น้อง ไม่นานประมาณ 20.15 น. ตาสดก็ถูกส่งตัวไปรักษาต่อที่โรงพยาบาลขอนแก่นครับ
ผมมาลองคิดดูว่า หากโรงพยาบาลมัววุ่นวายกับการช่วยคนที่ตายแล้ว จนไม่มีเวลามาดูแลคนไข้ฉุกเฉินรายอื่น อย่างนี้มันใช้ได้เหรอ ต่อมาไม่นานผมเห็นภรรยาผู้เกิดอุบัติเหตุจราจร พร้อมลูกชายคนเล็กเข้าไปดูสามี ที่หมอและพยาบาลกำลังทำ CPR อยู่ ภรรยาได้ร้องไห้โฮพร้อมกระโดดขึ้นลง ในห้องฉุกเฉินคงทำใจไม่ได้ที่ พบเจอกับสามีในสภาพนั้นไม่นาน แกก็ออกมาร้องไห้หน้าห้องบัตรพร้อมกอดลูกชายตัวน้อยไว้แน่น ผมพึ่งสังเกตเห็นว่า แกตั้งท้องอยู่ด้วย น่าสงสารจังสามีต้องมาตายเสียแล้ว ผมก็กลับไปนั่งคิดว่าตัวผมเองออกหมู่บ้าน เกือบทุกวัน ไปเยี่ยมคนป่วยหนักทั่วอำเภอ หากผมตายลูกเมียผมจะทำเช่นไร คิดแล้วผมก็เสียวแปลบในใจเช่นกันครับ
ผมกลับบ้านไปด้วยความเหนื่อยล้า พบเจอภรรยานั่งดูทีวีอยู่ผมบอกขอข้าวไข่ดาวกินหน่อย ตอนเย็นยังไม่ได้กินอะไรเลย พอดีเจอคนไข้หนักเบาหวานต่ำ เหนื่อยมากครับวันนี้ กังวลมากกลัวนายสดไม่รอด ตามปกติแล้ว เภสัชกรอย่างผมมักจะศึกษาการบริบาลผู้ป่วยเรื้อรัง ไม่ค่อยสนการจัดการในภาวะฉุกเฉินสักเท่าใดครับเรื่องนายสดนี้ทำให้ผมได้คิดอะไรเยอะครับหากจะดูคนไข้จริงๆ ลืมเรื่องการจัดการภาวะฉุกเฉินไม่ได้ครับผม
ตื่นเช้ามาผมรีบโทรหาลูกสาวนายสดพบว่า นายสดอาการเริ่มดีขึ้น ถอดท่อช่วยหายใจออกแล้ว แขนขาขยับได้ แต่ยังพูดไม่ได้ ยังไม่ตื่น ตอนเช้าไปเยี่ยมยายทอง นิ้วขาดคนละยายทองที่เป็นอัมพาตครับ แกเล่าให้ผมฟังว่า แกก็เป็นเบาหวานต่ำเกือบตายมา 4 ครั้ง ตอนเป็นหนักๆ มันไม่รู้ตัว ไม่งั้นก็ดื่มน้ำหวานไปแล้ว แต่ตอนน้ำตาลต่ำ ผมซึม มันหลับไม่รู้ตัวเลย ยายทองด้วนแก บอกว่าอยู่บ้านคนเดียวกว่าลูกจะกลับมาก็ค่ำแล้ว มาเจอแกนอนสลบอยู่ เอาไปส่งโรงพยาบาลสลบอยู่ 3 วัน 3 คืนกว่าจะฟื้นรู้สึกตัว อืมผมได้คิดเวลาเบาหวานต่ำๆ คนไข้หลายคนไม่รู้ตัว หาน้ำหวานกินไม่ทัน ทำให้เกิด hypoglycemia shock ได้อืม ผมจึงได้คิดอะไรๆ ได้บางอย่างครับ
ตอนเย็นผมไปคุยกับตาช้างบ้านหนองไหลเรื่องงาน เรื่องคนไข้ เรื่องมะนาวและกินข้าวกัน กินลาบวัวครับผม ถูกปากถูกใจคนอีสานอย่างผมมากครับ พอมีเวลาว่างโทรไปตามเรื่องนายสดอีกรอบ ลูกสาวบอกตาสดดีขึ้น พูดคุยได้ แต่ยังมีเพ้ออยู่บ้าง หมอใหญ่บอกมีไข้จะเจอะเอาน้ำไขสันหลังไปตรวจดูว่าติดเชื้อไหม ผมจึงได้เริ่มโล่งใจนิดๆ ว่าตาสดถ้าจะรอดแน่ พอรู้ดังนั้นค่อยมีแรงทำงานไปเยี่ยมคนไข้บ้านหนองขามต่อครับผม จากที่อืดๆ วินๆ เซ็งๆ ทั้งวัน กำลังใจมาผมก็เลยมีกำลังใจ ไปดูแลคนไข้หนัก บ้านหนองขามกว่า 10 คน ในเวลาเหลือแค่ 2 ชั่วโมงครึ่ง
www.drugabusex.com test link 001
เรื่องนายสดโคม่านี้ ทำให้ผมเรียนรู้หลายอย่างได้แก่
-
ผู้ป่วยเบาหวานที่มีภาวะไตวายมีโอกาสเกิด hypoglycemia
-
ผู้ป่วยเบาหวาน ที่อยู่ลำพังเพียง คนเดียวมีความเสี่ยงสูงจะเกิด hypoglycemia coma
-
การสอนการปฐมพยาบาลภาวะ hypoglycemia เป็นสิ่งจำเป็น
-
ทักษะการพูดกล่อมให้ญาติผู้ป่วยยอมเอาผู้ป่วยไปโรงพยาบาลนั้นเป็นสิ่งจำเป็น
-
อาจารย์กรองจิตร วาทีสาธกกิจ (อาจารย์พยาบาล)เคยประเมินบุคลิกภาพผมว่า เป็น the protector ดูท่าจะจริงครับ
ความเห็น (25)
สวัสดีค่ะน้องชาย
- ขยันและเอาใจใส่งาน และคนไข้ ดีอย่างนี้
- ต้องดูแลตัวเอง คนใกล้ชิด และสุขภาพด้วยนะคะ
- พี่เป็นกำลังใจให้คนเก่งค่ะ สู้ๆๆ
- อ้อ...คุณพ่อพี่ก็เป็นเบาหวานค่ะ เกิดอาการอย่างนี้บ่อยๆ แต่ท่านเก่งมากค่ะ พอรู้ตัวก็สามารถช่วยเหลือตัวเองได้
- สุดท้ายก็ไตวาย และจากไปแล้วค่ะ
- พี่เองก็เสี่ยงเบาหวานด้วย ใช่ไหมคะ
แวะมาอ่านอย่างสม่ำเสมอครับ
ตัดสินยากเหมือนกันว่า คนไหมสำคัญกว่า...ถ้าเป็นญาติเราทั้ง 2 คน
แต่ดีใจที่เห็นว่า ยังมีคนที่ห่วงใยช่วยเติมเต็มระบบที่ยังขาดแคลน
ขอบคุณ
คุณหมอโรจน์มากครับ
แต่้เมื่อคนไข้กลับมาบ้านแล้ว
อะไรคือสิ่งที่ต้องทำต่อไป What is next ?
คำถามนี้ สำคัญครับ
เรื่องราวชีวิตที่เภสัชเอก เขียนมาในบันทึกนี้ เห็นภาพตัวละครอยู่หลายตัวละครเลยครับ ทำให้ผมเข้าใจอย่างหนึ่้งว่า ชีวิตของคนในวงการสุขภาพ มีเรื่องราวเเบบนี้ที่ทำให้ใคร่ครวญกับตัวเองสม่ำเสมอและตลอดเวลา "ชีวิต สอน ชีวิต"
ให้กำลังใจเภสัชเอกครับ สักวันมีโอกาส คงได้นั่งสนทนาแบบตัวต่อตัวครับ
ขอตามคุณเอกไปเรียนรู้ด้วยคนนะครับ...
- ทำไมเมล์คุณศุภรักษ์ตีกลับครับ
- [email protected]
- งง งง เมล์ผมคือ khajitfoythong347at gmail.com
- เปลี่ยน at ให้เป็น @ ก่อนนะครับ
- ไม่อย่างนั้นเจอ Lobot
- สงสัยว่าจะจริง
- the protector
- ต้องใช่แน่ๆๆเลย
- แต่เริ่มสงสารมอเตอร์ไซด์คุณศุภรักษ์แล้วครับ
รูป เภสัชเอก ดูทะมัดทะเเมงดีจังนะครับ ปรับปรุงเรื่อง "พุง" นิดหน่อยนะครับ :)
เพิ่งได้เข้ามาอ่านเป็นครั้งแรกค่ะ รู้สึกประทับใจมากค่ะที่คุณเภสัชเอกเอาใจใส่คนไข้
เป็นห่วงเป็นใย อยากให้บุคลากรทางสาธารณสุข มีความเป็น protector อย่างคุณเภสัชเอกเยอะๆค่ะ
พี่ขี่มอเตอไซด์ ไปเยี่ยมบ้านเลยหรือพี่ ...เท่จริงๆ
จริงๆแล้วในรายที่ DM with renal failure ผมจะลงเป้าการรักษาลงเหลือพอไม่ให้มี hyperglycemic symptom แต่คงต้องขึ้นกับว่ามี DR หรือ target organ damage หรือยัง...ถ้ามีแล้ว...ผมคงจะไม่เน้นระดับน้ำตาลมากเพราะจะทำให้คนไข้เสี่ยง hypoglycemia
ถ้าเป็นผมรายนี้ผมจะลดยา แล้วเพิ่มความสนใจกับชีวิตแกว่า ทำอย่างไรให้แกดูแลครอบครัวได้โดยเกิดปัญหาน้อยที่สุด คุยกับแกว่าชีวิตแกทำงานอย่างไร-อยู่อย่างไร-มีความสุขกับอะไร-เป้าหมาย.....ชิวิตที่แกต้องการคืออะไร...แกจะเอายังไงกับยา...ยาจะช่วยอะไรแกบ้าง...แกจะใช้ชีวิตอย่างไรให้เหมาะกับโรคที่เป็น อะไรประมาณนี้ครับ ยาวไปไหมพี่ (ผมรูว่าพี่คงรู้เรื่องเหล่านี้ดีพอสมควรแล้วละ)
ว่าแต่ Cr เท่าไหร่ครับแล้วมี target organ damage อื่น ไหมครับ
รายงานความคืบหน้าของคนไข้ refer กลับแล้ว จาก รพศ.ขอนแก่น
problem list คือ 1 CAP 2 hypoglycemia 3 DM 4 HT
พร้อมติงว่า ขนาดยาอินซูลินสูงเกินไป เพราะ อยู่ รพศ.ขอนแก่น
อินซูลินแค่วันละ 6 ยูนิตเท่านั้น แต่คนไข้ฉีดยาถึงวันละ 20 ยูนิต
จริงๆ แล้ว ที่ รพ.ขอนแก่น ให้ 6 ยูนิต DTX ก็ไม่สูง เพราะ off prednisolone
แต่คนไข้จะบวม ทั้งตัวน่ะครับ แต่ที่อุบลรัตน์ ให้อินซูลินมากกว่า
แต่ให้ prednisolone 60 mg OD คนไข้ไม่บวม แต่ DTX เกิน 300 ตลอด วันเกิดเหตุ
คนไข้ เบื่ออาหาร ไม่ยอมกินข้าว อยู่บ้านกับหลานๆ
ก็เลยเป็นเรื่อง ตอนนี้ พูดจา รู้เรื่องดี ขยับแขนขาได้ แต่ไม่มีแรง
ปล. ผมเองไปเยี่ยมคนไข้ทุกวันแกบ่นว่าไอ แต่ไม่รู้เลยว่าเป็น CAP
สวัสดีครับท่านศุภรักษ์ เภสัชพันธ์หายาก คนเปลอ่านแล้วพอเข้าใจความครับ แต่ในฐานะคนทำงานชุมชน เวลาแนะนำให้คนไข้มาโรงพยาบาล ต้องคุยกันนาน
แต่พอมาแล้วไม่ประทับใจ กลับไปคุยใหม่ยิ่งหนักครับ พอเข้าใจครับท่าน
คนนี้คงมี hypogly จาก infection แต่ระวังนะพี่
ผอมๆ ไอๆ แล้วยังไม่หาย น่าดูเรื่อง TB เพราะ DM+NS+prednisolone
กลัว มา รพ. หมอสั่งยาเหมือนเดิม
ความดัน SBP เกิน 180 มม. ปรอท ตลอดอีก ครับ
ขอบคุณ
มากครับ ที่ มาเยี่ยมชม เดี๋ยววันหลัง
ผมมีบทความดีๆ มาฝากพยาบาลครับ เพราะที่ GSK พยาบาลชุมจริงๆครับ
555
สวัสดี
ป๋าดูแล้วพบว่า
cascara sagrada
นั้น ทำงานเกิดมะเร็ง
ยาที่มี cascara sagrada ผสมอยู่
ถูกถอนทะเบียนหมดครับ
สวัสดีค่ะ
อ่านบันทึกนี้ก็ให้คิดไปต่างๆนาๆ
สะท้อนหลายๆอย่างทำให้ต้องขบคิด ในการให้บริการ
แต่อย่างไรก็ตาม..เภสัชกรอย่างคุณศุภรักษ์ จะมีกี่คนนะ
สวัสดีครับ
ผมเชื่อว่า ยังมีเภสัชกรดีๆ อีกมาก ที่ทุ่มเทเพื่อคนไข้
ผมหวังว่า เรื่องราวของผม อาจเป้น แรงบันดาลใจ
ให้เภสัชกร คนอื่น เปลี่ยน จากเภสัชกรจ่ายยา
มาเป็น เภสัชกร patient care ได้ครับ
ปล. เรื่องราว ของพยาบาล คนหนึ่ง ในสถานีอนามัย จ. ราชบุรี
ได้จุดไฟการทำงาน ของผมขึ้นมาครับ
เรื่อง กว่าจะได้บัตรทองให้คนไทย จากหนังสือ
งานคือความดีที่หล่อเลี้ยงชีวิต พยาบาลลงทุนขับรถพาผู้ป่วยไปทำบัตรประชาชน ถึงเชียงใหม่
ขอบคุณ หมอโรจน์มากครับ
ไว้อาลัย นายสด NS+stroke +DM+ CRF ตายแล้วครับ
ด้วย ภาวะปอดบวมแทรกซ้อน และไตวาย