น้ำหมักชีวภาพเพื่อการเกษตร
สมบัติทางเคมี
โดยทั่วๆ ไป มีดังนี้
- มีค่า pH (ความเป็นกรดเป็นด่าง) อยู่ในช่วง
3.5 - 5.6 ปฏิกิริยาเป็นกรดถึงกรดจัด ซึ่ง pH
ที่เหมาะสมกับพืชควรอยู่ในช่วง 6 – 7
- ความเข้มข้นของสารละลายสูง
โดยค่าของการนำไฟฟ้า (Electrical Conductivity , E.C) อยู่ระหว่าง 2 -
12 desimen / meter(ds / m) ซึ่งค่า E.C.
ทีเหมาะสมกับพืชควรจะอยู่ต่ำกว่า 4 ds / m
- ความสมบูรณ์ของการหมัก
พิจารณาจากค่า C / N ration มีค่าระหว่าง 1 / 2 - 70 / 1 ซึ่งถ้า C /
N ratio สูง
เมื่อนำไปฉีดพ่นบนต้นพืชอาจแสดงอาการใบเหลืองเนื่องจากขาดธาตุไนโตรเจนได้
ธาตุอาหาร
- ธาตุอาหารหลัก (N,P,K)
- ไนโตรเจน (% Total N)
เป็นองค์ประกอบของโปรตีน คลอโรฟิลล์ เอนไซม์และวิตามินหลายชนิด
ช่วยในการเจริญเติบโตของพืช ถ้าใช้พืชหมัก พบไนโตรเจน 0.03 -
1.66 % แต่ถ้าใช้ปลาและหอยหมักจะพบประมาณ 1.06 - 1.70 %
- ฟอสฟอรัส ( % Total P¬¬2O5 )
เป็นองค์ประกอบกรดนิวคลีอิกฟอสโฟลิปิดหรือ ATP และโคเอนไซม์หลายชนิด
ช่วยเร่งการออกดอกและการสร้างเมล็ดในน้ำหมักจากพืชจะมีตั้งแต่ไม่พบเลยจนถึง
0.4 % แต่ในน้ำหมักจากปลาและหอยพบ 0.18 - 1.14 %
- โพแทสเซียมที่ละลายน้ำได้ (% Water Soluble
K2O) กระตุ้นการทำงานของเอนไซม์หลายชนิดที่ทำหน้าที่ในการสร้างแป้ง
น้ำตาล และโปรตีน ควบคุมการปิดเปิดของปากใบ
ส่งเสริมการเคลื่อนย้ายน้ำตาลจากใบสู่ผล ในน้ำหมักพืชพบ 0.05 -
3.53 % และในน้ำหมักจากปลาและหอยพบ 1.0 - 2.39 %
- ธาตุอาหารรอง (Ca, Mg, S)
- แคลเซียม
เป็นองค์ประกอบของผนังเซลล์
จำเป็นสำหรับกระบวนการแบ่งเซลล์และดพิ่มขนาดเซลล์กระตุ้นการทำงานของเอนไซม์บางชนิด
ในน้ำหมักจากพืชพบ 0.05 - 0.49 % และน้ำหมักจากปลาและหอยพบ 0.29 -
1.0%
- แมกนีเซียมและซัลเฟอร์
เป็นองค์ประกอบของคลอโรฟิลล์
กระตุ้นการทำงานของเอนไซม์ที่เกี่ยวข้องกับการสังเคราะห์แสง
ในน้ำหมักจากพืชและปลาพบในปริมาณที่ใกล้เคียงกัน คือ 0.1- 0.37 %
- ธาตุอาหารเสริม
- เหล็ก ในน้ำหมักจากพืชพบ 30 - 350 ppm. และน้ำหมักจากปลาและหอยพบ
500 - 1,700 ppm.
- คลอไรด์ น้ำหมักจากพืชและปลามีปริมาณเกลือคลอไรด์สูง 2,000 - 11,000
ppm.
- ธาตุอาหารเสริมอื่นๆ ได้แก่ แมงกานีส ทองแดง สังกะสี โบรอน
และโมลิบดินัม น้ำหมักทั้งจากพืชและปลาพบในปริมาณน้อย
มีค่าตั้งแต่ตรวจไม่พบเลยจนถึง 130 ppm
ฮอร์โมนพืช
ผลการตรวจวิเคราะห์ปริมาณฮอร์โมนพืช 3 กลุ่ม คือ
1. กลุ่มออกซิน (Auxin ; Indole acetic acid : IAA)
มีสมบัติควบคุมการขยายตัวของเซลล์ กระตุ้นการแบ่งเซลล์ เร่งการเกิดราก
การเจริญของราก ลำต้น ควบคุมการเจริญของใบ ส่งเสริมการออกดอก
เปลี่ยนเพศดอก เพิ่มการติดผล ควบคุมการพัฒนาของผล ควบคุมการสุก แก่
และการร่วงหล่นของผล IAA ตรวจพบทั้งในน้ำหมักจากพืชและสัตว์
แต่พบในปริมาณน้อย มีค่าในช่วงตั้งแต่ น้อยมากจนไม่สามารถวัดได้ -
2.37 ppm
2. กลุ่มจิบเบอเรลลิน (Gibberellins ; Gibberellic acid : GA3)
มีสมบัติกระตุ้นการยืดตัวของเซลล์พืชในทางยาว เร่งการเกิดดอก
เปลี่ยนเพศดอก เพิ่มการติดผล ยืดช่อดอก
กระตุ้นการงอกของเมล็ดและตา GA3
ตรวจพบในน้ำหมักจากพืชบางชนิดในปริมาณ 18 - 140 ppm. ไม่พบ GA3
ในน้ำหมักจากปลา
3. กลุ่มไซโทไคนิน (Cytokinins ; Zeatin และ Kinetin)
กระตุ้นการแบ่งเซลล์การเจริญด้านลำต้นของพืช
กระตุ้นการเจริญของตาข้างทำให้ตาข้างเจริญออกเป็นกิ่งได้
ช่วยเคลื่อนย้ายสารอาหารจากรากไปสู่ยอด
รักษาระดับการสังเคราะห์โปรตีนให้นานขึ้น
ป้องกันคลอโรฟิลล์ให้ถูกทำลายช้าลงทำให้ใบเขียวอยู่นานและร่วงหล่นช้าลง
ช่วยทำให้ใบเลี้ยงคลี่ขยาย ช่วยให้เมล็ดงอกได้ในที่มืด Zeatin
ตรวจพบในน้ำหมักจากพืชบางตัวอย่างในปริมาณน้อย 1 - 20 ppm.
และพบในน้ำหมักจากปลาที่ใส่น้ำมะพร้าว 2 - 4 ppm. Kinetin
ตรวจพบในน้ำหมักจากพืชบางชนิดในปริมาณ 1 - 14 ppm.
แต่ไม่พบในน้ำหมักจากปลา
จากผลการวิเคราะห์ข้างต้น
จะเห็นว่าคุณภาพและประสิทธิภาพของน้ำหมักชีวภาพ
ขึ้นอยู่กับวัตถุดิบที่ใช้
จุลินทรีย์ที่ทำให้ย่อยสลาย กระบวนการย่อยสลายที่สมบูรณ์ไม่เน่าเสีย
ความเข้มข้นของสารละลาย และความเป็นกรดเป็นด่าง
คุณสมบัติของน้ำหมักชีวภาพในด้านการป้องกันกำจัดศัตรูพืช
การหมักพืช หรือสัตว์ในกระบวนการหมักจะมีแก๊สมีเทน (CH4) เกิดขึ้น ซึ่งจุลินทรีย์หรือแบคทีเรียจะเปลี่ยนแก๊สมีเทน (CH4) ให้กลายเป็นแอลกอฮอล์ และแอลกอฮอล์เมื่อถูกออกซิเจนในอากาศ ทำให้กลายเป็นเอสเตอร์ของแอลกอฮอล์จะมีกลิ่นหอมหรือเหม็นเฉพาะตัว ถ้ามีกลิ่นหอมก็เป็นสารดึงดูดแมลง ถ้ามีกลิ่นเหม็นก็จะเป็นสารไล่แมลง มีการศึกษาพบว่าสารกลุ่มแอลกอฮอล์ที่พบมากในสัตว์ ผลไม้และผัก โดยเฉพาะการหมักผักหรือผลไม้รวมกับสัตว์จะให้สารกลุ่มแอลกอฮอล์ในปริมาณที่สูง ส่วนกลุ่มเอสเตอร์และฟีนอลพบมากเมื่อใช้ปลาและหอยเป็นวัสดุหลักในการหมัก น้ำหมักชีวภาพที่หมักจากผลไม้ ผักสด หรือจากพืชสมุนไพรจะมีสารพวก polyphenol ได้แก่ Benzenediol หรือ Benzenediol พวก dimethoxy phenol, benzoic acid derivatives สารเหล่านี้มีคุณสมบัติเป็นกรด เช่น Benzenediol(resorcinol) ทำให้เกิดการระคายเคืองต่อผิวหนังและเยื่อบุจมูก ทางสัตวแพทย์เคยใช้เป็น antiseptic ดังนั้น สารพวกนี้อาจก่อให้เกิดการระคายเคืองต่อผิวหนังของแมลงได้ นอกจากนี้ยังพบสารพวก ethylester ของพวกกรดไขมัน เช่น ethyl palmitate, ethyl linoleate ในสารละลายบางตัวพบ alcohol ได้แก่ bezene ethanol นอกจากนี้น้ำสกัดจากหอย + ไข่ดาว พบสารพวก poly phenol และ ethyl ester ของกรดไขมันเช่นเดียวกัน Ethyl ester เกิดจาก alcohol ชนิด ethyl alcohol ที่สกัดจากการหมักย่อยสารของพืชแล้ว alcohol นั้น ก็ทำปฏิกิริยากับกรดไขมันที่มีในพืชที่เป็น ethyl ester คุณสมบัติของ ester พวกนี้มีคุณสมบัติ เป็นสารไล่แมลงและสารล่อแมลงได้
คุณสมบัติและปริมาณธาตุอาหารพืชในน้ำหมักชีวภาพที่ใช้กล้วย มะละกอ ฟักทอง
เป็นวัสดุหลักที่หมักระยะเวลาต่าง ๆ
|
คุณสมบัติ/ปริมาณ ธาตุอาหาร |
ระยะเวลาหมัก |
||||
|
7 วัน |
1 เดือน |
2 เดือน |
6 เดือน |
1 ปี |
|
|
ความเป็นกรดด่าง |
3.6 |
4.0 |
4.2 |
3.8 |
4.1 |
|
ความถ่างจำเพาะที่ 30 °C |
1.08 |
1.08 |
1.08 |
1.10 |
1.06 |
|
การนำไฟฟ้า (เดซิซีเมน/เมตร) |
3.04 |
4.23 |
4.64 |
4.77 |
3.75 |
|
อินทรีย์คาร์บอน (%) |
8.27 |
6.51 |
6.52 |
10.45 |
6.48 |
|
อัตราส่วนคาร์บอน/ไนโตรเจน |
14/1 |
4/1 |
10/1 |
21/1 |
8/1 |
|
กรดฮิวมิก (%) |
0 |
0.38 |
0.10 |
0.82 |
0.17 |
|
ไนโตรเจน (%) |
0.61 |
1.66 |
0.92 |
0.5 |
0.77 |
|
ฟอสฟอรัสทั้งหมด –P2O5 (%) |
0.11 |
0.11 |
0.10 |
0.41 |
0.82 |
|
โพแทสเซียม –K2O (%) |
0.99 |
1.23 |
1.58 |
1.38 |
0.98 |
|
แคลเซียม (%) |
0.05 |
0.20 |
0.25 |
0.24 |
0.18 |
|
แมกนีเซียม (%) |
0.08 |
0.13 |
0.13 |
0.14 |
0.11 |
|
กำมะถัน (%) |
0.06 |
0.33 |
0.23 |
0.57 |
0.12 |
|
เหล็ก (%) |
0.004 |
0.004 |
0.01 |
0.011 |
0.008 |
|
แมงกานีส (%) |
0.0007 |
ไม่พบ |
0.001 |
0.001 |
0.001 |
|
ทองแดง (%) |
ไม่พบ |
ไม่พบ |
ไม่พบ |
ไม่พบ |
0.00042 |
|
สังกะสี (%) |
0.002 |
0.002 |
0.002 |
0.003 |
0.001 |
|
โบรอน (%) |
ไม่พบ |
0.0005 |
ไม่พบ |
ไม่พบ |
0.0003 |
|
โมลิบดีนัม (%) |
ไม่พบ |
ไม่พบ |
ไม่พบ |
ไม่พบ |
0.002 |
|
คลอไรด์ (%) |
0.3 |
0.36 |
0.36 |
0.45 |
0.32 |
ประสิทธิภาพปุ๋ยหมักน้ำชีวภาพ
|
ธาตุอาหาร |
1. นมสด |
2. ถั่วเหลือง |
3. ปลาสด |
4. สมุนไพร ป้องกันแมลง |
|
|
N |
0.39 |
1.09 |
1.06 |
0.38 |
|
|
P2O5 |
0.09 |
0.09 |
0.69 |
0.19 |
|
|
K2O |
1.74 |
1.15 |
1.08 |
1.00 |
|
|
Ca |
0.28 |
0.16 |
0.77 |
0.09 |
|
|
Mg |
0.210 |
0.130 |
0.140 |
0.085 |
|
|
S |
0.26 |
0.18 |
0.18 |
0.09 |
|
|
Fe |
0.027 |
0.055 |
0.170 |
0.085 |
|
|
Mn |
0.002 |
0.001 |
0.003 |
0.001 |
|
|
Zn |
0.004 |
0.003 |
0.005 |
0.002 |
|
|
CI |
0.61 |
0.17 |
0.15 |
0.18 |
|
|
PH |
3.8 |
3.6 |
4.1 |
4.5 |
|
|
C/N ratio |
35/1 |
6/1 |
8/1 |
8/1 |
|
|
EC Ds/m |
6.41 |
4.27 |
7.44 |
2.75 |
|
|
เปอร์เซ็นต์ |
O.C. |
13.65 |
6.93 |
8.37 |
3.10 |
|
O.M. |
23.48 |
11.95 |
14.43 |
5.34 |
|
|
ฮอร์โมน (ug/ml) |
LAA |
0.30 |
0.11 |
0.11 |
ไม่พบ |
|
GA3 |
ไม่พบ |
ไม่พบ |
ไม่พบ |
39.97 |
|
|
Zeatin |
4.38 |
2.13 |
ไม่พบ |
11.57 |
|
|
Kinetin |
ไม่พบ |
4.95 |
ไม่พบ |
ไม่พบ |
|
ผลการวิเคราะห์ปุ๋ยน้ำอินทรีย์ชีวภาพ
สูตรหอยเชอรี่
|
ส่วนที่นำมาหมัก |
ค่า pH |
ค่า EC |
ธาตุอาหารหลัก (%) |
ฮิวมัค แอซิค(%) |
อินทรีย์ วัตถุ (%) |
||
|
N |
P |
K |
|||||
|
ตัวหอย+เปลือกหอย ไข่หอย ไข่หอย+พืชสด ไข่หอย+เนื้อหอย เนื้อหอย+พืชสด |
4.9 4.6 4.3 4.3 4.2 |
17350 17020 16110 12280 15510 |
0.84 1.23 0.87 1.62 0.74 |
- 0.6 0.9 0.64 0.33 |
1.67 1.66 1.68 2.04 1.83 |
3.07 4.45 4.47 4.31 3.57 |
15.13 26.51 26.67 20.44 30.68 |
แสดงคุณค่าทางอาหารพืชที่ได้จากปุ๋ยหมักบางชนิด
|
ชนิดของปุ๋ยหมัก |
% ธาตุอาหารของพืช |
||
|
|
N |
P2O5 |
K2O |
|
ปุ๋ยหมักจากขยะเทศบาล |
1.52 |
0.22 |
0.18 |
|
ปุ๋ยหมักจากหญ้าแห้ง |
1.23 |
1.26 |
0.76 |
|
หญ้าหมัก+กระดูกป่น+มูลกระบือ |
0.82 |
1.43 |
0.59 |
|
หญ้าหมัก+กระดูกป่น+มูลโค |
2.33 |
1.78 |
0.46 |
|
หญ้าหมัก+กระดูกป่น+มูลแพะ |
1.11 |
4.04 |
0.48 |
|
หญ้าหมัก+กระดูกป่น+มูลม้า |
0.82 |
2.83 |
0.33 |
|
ปุ๋ยหมักจากใบจามจุรี |
1.45 |
0.19 |
0.49 |
|
ปุ๋ยหมักจากฟางข้าว |
0.85 |
0.11 |
0.76 |
|
ปุ๋ยหมักฟางข้าว+มูลไก่ |
1.07 |
0.46 |
0.94 |
|
ปุ๋ยหมักฟางข้าว+มูลโค |
1.51 |
0.26 |
0.98 |
|
ปุ๋ยหมักฟางข้าว+มูลเป็ด |
0.91 |
1.30 |
0.79 |
|
ปุ๋ยหมักจากผักตบชวา |
1.43 |
0.48 |
0.47 |
|
ปุ๋ยหมักผักตบชวา+มูลสุกร |
1.85 |
4.81 |
0.79 |
|
ปุ๋ยอินทรีย์(เทศบาล)ชนิดอ่อน |
0.95 |
3.19 |
0.91 |
|
ปุ๋ยอินทรีย์(เทศบาล)ชนิดปานกลาง |
1.34 |
2.44 |
1.12 |
|
ปุ๋ยอินทรีย์(เทศบาล)ชนิดแรง |
1.48 |
2.96 |
1.15 |
ปริมาณธาตุอาหาร ไนโตรเจน (N) ฟอสฟอรัส (P) โปแตสเซียม (K) และอัตราส่วนคาร์บอนต่อไนโตรเจน (C/N) โดยเฉลี่ยของวัสดุอินทรีย์ชนิดต่าง ๆ
|
วัสดุอินทรีย์ |
C (%) |
N (%) |
P2O5 (%) |
K2O (%) |
C/N |
|
ฟางข้าว |
38.57 |
0.84 |
0.22 |
1.58 |
59 |
|
แกลบ |
48.46 |
0.84 |
0.22 |
1.58 |
97 |
|
ขุยมะพร้าว |
64.21 |
0.38 |
0.07 |
1.34 |
185 |
|
ตอซังข้าวโพด |
26.27 |
0.88 |
0.28 |
0.56 |
37 |
|
ซังข้าวโพด |
44.60 |
0.64 |
0.21 |
0.75 |
112 |
|
ทลายปาล์มแห้ง |
50.60 |
0.92 |
0.10 |
1.00 |
55 |
|
กากอ้อย |
52.77 |
0.40 |
0.81 |
0.20 |
132 |
|
เปลือกสับปะรด |
49.46 |
0.99 |
0.22 |
1.73 |
50 |
|
ใบสับปะรด |
50.32 |
1.00 |
0.23 |
1.50 |
54 |
ปริมาณธาตุอาหาร (เปอร์เซ็นต์) ในพืชและวัสดุที่ใช้ทำปุ๋ยพืชสด
และปุ๋ยหมัก
|
ชนิดของปุ๋ย |
ไนโตรเจน (N) |
ฟอสฟอรัส (P) |
โพแทสเซียม (K) |
|
ละอองข้าว |
2.71 |
0.68 |
0.59 |
|
ขี้เถ้าแกลบ(85-90%SiO2) |
0 |
0.15 |
0.81 |
|
ใบเสียว |
1.64 |
0.14 |
0.43 |
|
ใบกระถินณรงค์ |
1.58 |
0.10 |
0.40 |
|
ใบกระถินเทพา |
1.09 |
0.03 |
0.06 |
|
ใบยูคาลิปตัส |
0.68 |
0.07 |
0.03 |
|
ผักตบชวา |
1.55 |
0.46 |
4.90 |
|
ใบฉำฉา |
2.10 |
0.09 |
0.40 |
|
โสนไทย (S.javanica) |
2.06 |
0.42 |
1.90 |
|
ไมยราบไร้หนาม |
1.04 |
0.04 |
1.03 |
|
ปอเทือง |
1.98 |
0.30 |
2.41 |
|
ถั่วมะแฮะ |
1.42 |
0.26 |
0.90 |
|
ถั่วพร้า |
3.03 |
0.37 |
3.12 |
|
ถั่วพุ่ม |
2.05 |
0.22 |
3.20 |
|
ถั่วเหลือง |
2.71 |
0.56 |
2.47 |
|
ถั่วเขียว |
1.85 |
0.23 |
3.00 |
|
กระถินยักษ์ |
3.70 |
0.24 |
1.88 |
|
ถั่วลาย |
1.60 |
0.04 |
1.32 |
|
ต้นข้าวโพด |
0.71 |
0.11 |
1.38 |
|
ต้นมันสำปะหลัง |
1.23 |
0.24 |
1.23 |
|
แหนแดง |
3.30 |
0.57 |
1.23 |
|
กากตะกอนอ้อยจากโรงงาน น้ำตาล (Filter cake) |
1.01 |
2.41 |
0.44 |
|
มูลวัว |
1.10 |
0.40 |
1.60 |
|
มูลควาย |
0.97 |
0.60 |
1.66 |
|
มูลสุกร |
1.30 |
2.40 |
1.00 |
|
ชนิดของปุ๋ย |
ไนโตรเจน (N) |
ฟอสฟอรัส (P) |
โพแทสเซียม (K) |
|
มูลไก่ |
2.42 |
6.29 |
2.11 |
|
มูลเป็ด |
1.02 |
1.84 |
0.52 |
|
มูลค้างคาว |
1.54 |
14.28 |
0.60 |
|
ปุ๋ยหมักฟางข้าว |
1.34 |
0.53 |
0.97 |
|
กากอ้อยเก่า (ชานอ้อย) |
0.60 |
0.24 |
0.47 |
|
เปลือกถั่วเหลือง |
1.04 |
0.06 |
0.77 |
|
ตอซังถั่วลิสง |
1.74 |
0.11 |
0.52 |
คุณสมบัติของปุ๋ยอินทรีย์ ตามประกาศกรมวิชาการเกษตร พ.ศ.2548
|
ลำดับที่ |
คุณลักษณะ |
เกณฑ์กำหนด |
|
1 |
ขนาดของปุ๋ย |
ไม่เกิน 12.5x12.5 มิลลิเมตร |
|
2 |
ปริมาณความชื้นและสิ่งที่ระเหยได้ |
ไม่เกิน 35 เปอร์เซ็นต์ โดยน้ำหนัก |
|
3 |
ปริมาณหิน และกรวด |
ขนาดใหญ่กว่า 5 มิลลิเมตร ไม่เกิน 5 เปอร์เซ็นต์ โดยน้ำหนัก |
|
4 |
พลาสติก แก้ว วัสดุมีคม และโลหะอื่น ๆ |
ต้องไม่มี |
|
5 |
ปริมาณอินทรียวัตถุ |
ไม่น้อยกว่า 30 เปอร์เซ็นต์ โดยน้ำหนัก |
|
6 |
ค่าความเป็นกรด-ด่าง (pH) |
5.5-8.5 |
|
7 |
อัตราส่วนคาร์บอนต่อไนโตรเจน (C/N) |
ไม่เกิน 20 : 1 |
|
8 |
ค่านำไฟฟ้า (EC : Electrical Conductivity) |
ไม่เกิน 6 เดซิซีเมน/เมตร |
|
9 |
ปริมาณธาตุอาหารหลัก |
- ไนโตรเจน (total N) ไม่น้อยกว่า 1.0 เปอร์เซ็นต์ โดยน้ำหนัก - ฟอสฟอรัส (total P2O5) ไม่น้อยกว่า 0.5 เปอร์เซ็นต์ โดยน้ำหนัก - โพแทสเซียม (total K2O) ไม่น้อยกว่า 0.5 เปอร์เซ็นต์ โดยน้ำหนัก |
|
10 |
การย่อยสลายที่สมบูรณ์ |
มากกว่า 80 เปอร์เซ็นต์ |
|
11 |
สารหนู (Arsenic) |
ไม่เกิน 50 มิลลิกรัม/กิโลกรัม |
|
แคดเมียม (Cadmium) |
ไม่เกิน 5 มิลลิกรัม/กิโลกรัม |
|
|
โครเมียม (Chromium) |
ไม่เกิน 300 มิลลิกรัม/กิโลกรัม |
|
|
ทองแดง (Copper) |
ไม่เกิน 500 มิลลิกรัม/กิโลกรัม |
|
|
ตะกั่ว (Lead) |
ไม่เกิน 500 มิลลิกรัม/กิโลกรัม |
|
|
ปรอท (Mercury) |
ไม่เกิน 2 มิลลิกรัม/กิโลกรัม |
|
เอกสารอ้างอิง
การใช้น้ำหมักชีวภาพ.จาก.http://www.moac-info.net/.../35_4_38219_การใช้น้ำหมักชีวภาพ.doc -
ประสิทธิภาพปุ๋ยหมักน้ำชีวภาพ กรมวิชาการเกษตร ปี 2544 จาก.http://www.gotoknow.org/blog/pandam/265616 –
ปัจจัยที่สำคัญในการผลิตปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูง.สำนักนิเทศและถ่ายทอดเทคโนโลยีการพัฒนาที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จาก.http://www.ofs101.ldd.go.th/webofi/
เอกสารความรู้เรื่องปุ๋ยการวิเคราะห์ปุ๋ยน้ำอินทรีย์ชีวภาพ. ศูนย์ส่งเสริมเกษตรชีวภาพและโรงเรียนเกษตรกรภาคตะวันออก จังหวัดชลบุรี 31 สิงหาคม 2544
คุณสมบัติของปุ๋ยอินทรีย์. ตามประกาศกรมวิชาการเกษตร พ.ศ.2548
การวิเคราะห์ปุ๋ยอินทรีย์. สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 6 กลุ่มงานวิเคราะห์ปุ๋ย กองเกษตรเคมี มี.ค.2544-เม.ย.2545
เอกสารการเรียนรู้ปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพ.ศูนย์การเรียนรู้เกษตรอินทรีย์ทะเลแก้ว เพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียง คณะเทคโนโลยีการเกษตรและอาหาร มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม พิษณุโลก 2552
การทำน้ำหมักชีวภาพเพื่อการเกษตร
การผลิตเชื้อและขยายเชื้อจุลินทรีย์
อุปกรณ์ส่วนประกอบ
1. ใบไผ่หรือใบไม้ทั่วไปที่ไม่มีสารพิษตกค้าง 5 กก.
2. กากน้ำตาล 2 กก.
3. รำละเอียด 1 กก.
4. หัวเชื้อจุลินทรีย์ (EM) หรือจุลินทรีย์ท้องถิ่นที่เก็บจากป่าโดยการนำอาหารข้าวสุกไปเป็นตัวล่อเก็บมาใช้ 1 ลิตร หรือ 1 กก.
5. น้ำสะอาด 3 ลิตร
6. กระสอบป่านหรือผ้าห่มเก่าๆ
7. ถังหมัก 50 ลิตรที่มีฝาปิด 1 ใบ
วิธีการทำ
1.เทใบไม้หรือใบไผ่ลงบนพื้นบริเวณที่ที่สวกใต้ร่มไม้หรือใต้ชายคาบ้าน
2.นำรำละเอียดโรยให้ทั่วบนกองใบไม้
3.นำหัวเชื้อจุลินทรีย์ผสมกับน้ำและน้ำตาลคนให้เข้ากันแล้วเทคลุกเคล้ากับใบไม้ให้เข้ากันแต่งกองคลุมด้วยกระสอบป่านหรือผ้าห่มเก่าหมักไว้ 1-2 อาทิตย์เชื้อก็จะเดินสมบูรณ์
4. นำใส่ถังไปขยายเป็นน้ำหัวเชื้อจุลินทรีย์หรือ EM โดยเติมน้ำอีก 20 ลิตร
5. เติมน้ำตาล 2 กก. รำละเอียดอีก 1 ขีด
6. ปิดฝาทิ้งไว้ 7-10 วัน เชื้อก็จะเดินเป็นหัวเชื้อจุลินทรีย์ที่สมบูรณ์
วิธีนำไปใช้
1.นำไปหมักขยายทำน้ำหมักชีวภาพได้ทุกชนิด อัตราส่วน 1:3 (หัวเชื้อ 1 ส่วนและเศษพืชสัตว์อื่นๆ 3 ส่วน)
2.ใช้ย่อยสลายตอซังข้าวฟางข้าว 20 ลิตรต่อไร่
สูตรพืชผั
ความเห็น (0)
ไม่มีความเห็น