หนึ่งคือทั้งหมด และ ทั้งหมดคือหนึ่ง

สองปีที่ผ่านมาข้าพเจ้าได้เรียนรู้เรื่องราวหลายอย่างทางธรรมจากกัลยาณมิตร  จากครูบาอาจารย์สายต่างๆ   จากหนังสือ จากการพูดคุย  จากการภาวนา  แน่นอนว่า ข้าพเจ้าก็ยังคงเป็นผู้เริ่มต้น  ไม่ได้มีภูมิธรรมใดๆมากมายนัก  ความคิดเห็น และความรู้สึกต่างๆ  ที่กล่าวมาหลายๆเรื่องนั้น  ก็ยังคงเป็นความคิดเห็นจากมุมมองของตนเอง  จากการรับรู้ จากประสบการณ์ของตนเอง  ที่อาจจะมีความคลาดเคลื่อนจากความจริงแท้ไปมากมายหลายอย่าง  

 แต่มีสิ่งหนึ่งที่ข้าพเจ้าแน่ใจในตอนนี้ก็คือ  " จิตเดิมแท้ของเราทั้งหลายคือพุทธะ"

ในการภาวนาตามแนวทางหมู่บ้านพลัมนั้น  เราทั้งหลายมักจะยกมือไหว้กันและกันบ่อยครั้ง  หลวงพี่หมู่บ้านพลัมกล่าวว่า เรามอบดอกบัวให้กันและกัน    ในทางเซนมหายานนั้น เชื่อในความเป็นพุทธะ ที่มีอยู่ในเราทุกคน ดังนั้นเราจึงมอบดอกบัวให้กันเสมอไม่ว่าคนผู้นั้นจะเป็นเด็กเป็นผู้ใหญ่ จะอาวุโสน้อยหรือมากก็ตาม   นี่เป็นวิถีที่งดงามทีเดียว 

ตอนที่หลวงพี่พิทยามานำภาวนาให้กับกลุ่มสังฆะเรานั้น  ในวันสุดท้ายพวกเราเหล่าแกนนำจัดงานภาวนามือสมัครเล่น   ต้องช่วยกันทำการงานอันหนึ่ง  คือการเขียนชื่อทางธรรมให้กับผู้รับศีล 5 ในใบรับศีล    หลวงพี่เป็นผู้ตั้งชื่อ แล้วส่งต่อมาให้พวกเราเขียน  มันเป็นงานการที่เร่งรีบพอควร เพราะเรามีเวลาจำกัด   เราต่างแบ่งหน้าที่กันทำ บางส่วนเขียนชื่อ  บางส่วนเก็บเรียงใบรับศีล บางส่วนเช็คดูความเรียบร้อย  เราเลยพูดเล่นๆ กันว่า  พวกเราทำงานยังกะโรงงานอุตสาหกรรมเลยนะเนี่ย หลวงพี่ได้ยินดังนั้นก็เลยเตือนสติว่า  อย่าพูดแบบนั้นสิ  ให้คิดเสียว่าเราทั้งหมดนี้คือกายเดียวกัน และกำลังทำงานด้วยกันอยู่   คำพูดของหลวงพี่ทำให้ข้าพเจ้าคิดได้ว่า  การทำงานแบบร่วมแรงร่วมใจกันจริงๆ  คือการทำงานแบบไหน  ไม่ไช่การทำงานแบบโรงงานอุตสาหกรรมแน่ๆ  เพราะถ้าเราแยกส่วนกันทำงานมันดูแห้งแล้งและขาดความเชื่อมโยงกันพิกล  แต่การทำงานร่วมกันโดยต่างคนต่างทำหน้าที่  เหมือนอวัยวะทุกส่วนในร่างกายเราทำงานร่วมกัน  ทุกอย่างก็จะประสานลงตัวและไม่มีความขัดแย้งใดๆ  เป็นแน่

   หลักแห่งความเชื่อมโยง และเป็นหนึ่งเดียวกันนี้  เป็นสิ่งที่ข้าพเจ้าได้เรียนรู้จากการภาวนากับสายเซนมหายานของหลวงปู่ติช  และความเชื่อมโยงนี้มีความลึกซึ้งมากมายกว่าที่คิด

    ความเชื่อมโยงอันลึกซึ้งนี้  มาจากการรับรู้เพิ่มเติมของข้าพเจ้า  จากเรื่องราวของวัชรยาน   เรื่องราวของ  พระพุทธเจ้า 5 สกุลตามหลักวัชรธาตุ 

กล่าวกันว่าจุดเริ่มต้นของสรรพสิ่งอยู่ที่พระพุทธเจ้าองค์เริ่มต้น องค์ที่อยู่ตรงกลาง คือพระไวโรจนะ  คำว่า "ไวโรจนะ"  แปลว่า ส่องสว่างเจิดจ้าไปทั่วทุกทิศทาง   ทุกสรรพสิ่งมาจากตรงนั้น   ข้าพเจ้าไม่ได้สนใจลึกซึ้งถึงบัญญัติต่างๆ  เกี่ยวกับพระพุทธเจ้าทั้งห้าพระองค์  แต่อย่างไรไม่รู้ข้าพเจ้ากลับนึกถึงเรื่องของ  Bigbang  ... การก่อกำเนิดของจักรวาล ก็เริ่มต้นจากตรงกลาง จากสิ่งที่กล่าวว่า เริ่มต้นไม่มีอะไร  แล้วเกิดการระเบิดครั้งใหญ่ กลายเป็นแสงเจิดจ้า กลายเป็นดวงดาว กลายเป็นกาแล็กซี่   กลายเป็นพระอาทิตย์ กลายเป็นโลก ที่เราอาศัยอยู่  เราทั้งหมดก็มาจาก Bigbang ในครั้งนั้น   แต่เป็นการเกิดขึ้นในทางโลกของกายภาพ 

แต่ในโลกของจิตเดิมแท้นั้น  คือจิตเดียว  จิตที่เริ่มต้นจากตรงกลางเช่นกัน   จิตเดิมแท้แห่งพุทธะ จึงมีในตัวเราทุกคน  

จริงอย่างหลวงพ่อชาว่าไว้ พระพุทธเจ้าไม่ได้จากไปไหน ......

   พระศากยมุนีพุทธเจ้า ได้ปรินิพพานไปแล้วก็จริง   แต่พระองค์นั้นกลับไปหลอมรวมอยู่ในสรรพสิ่ง  พระพุทธองค์จึงไม่ได้จากไปไหน พระองค์มีอยู่ในตัวเราทุกคน .