มีนักวิจัยรุ่นใหม่ จำนวนมากยังมีความกังวลว่า การเขียนรายงานการวิจัยเป็นเรื่องที่ยุ่งยาก ไม่รู้จะเริ่มต้นอย่างไร จบอย่างไร และมีขั้นตอนและหัวข้ออะไรบ้าง นอกจากนี้รูปแบบการเขียนรายงานแต่ละสถาบัน/มหาวิทยาลัยแตกต่างกันด้วย ดังนั้นทำให้ผู้วิจัย/นักวิจัยขาดความมั่นใจในการเขียนรายงานการวิจัย ซึ่งแท้จริงแล้วโดยส่วนมากแล้วไม่ว่าจะเป็นการวิจัยสาขาใด องค์ประกอบของรายงานการวิจัยนั้นประกอบด้วย 4 ส่วนหลัก คือ
- ส่วนหน้า
- ส่วนเนื้อหา
- บรรณานุกรม
- ภาคผนวก
ซึ่งมีรายละเอียดของแต่ละองค์ประกอบด้งนี้
-
ส่วนหน้า ประกอบด้วย ปกนอก ปกใน บทคัดย่อ สารบัญ สารบัญตาราง สารบัญภาพประกอบ
-
ส่วนเนื้อหา ประกอบด้วย บทที่ 1 มีหัวข้อ ดังนี้ ภูมิหลัง วัตถุประสงค์ของการวิจัย สมมมติฐานของการวิจัย ความสำคัญของการวิจัย ขอบเขตของการวิจัย และนิยามเฉพาะ บทที่ 2 เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง บทที่ 3 วิธีดำเนินการวิจัย มีหัวข้อดังนี้ ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย การสร้างและหาคุณภาพเครื่องมือในการวิจัย การเก็บรวบรวมข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูลและสถิติที่ใช้ในการวิจัย บทที่ 4 ผลการวิเคราะห์ข้อมูล บทที่ 5 สรุปผล อภิปรายผลและข้อเสนอแนะ มีหัวข้อดังนี้ วัตถุประสงค์ของการวิจัย ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย การเก้บรวบรวมข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล สรุปผล อภิปรายผล ข้อเสนอแนะ
-
บรรณานุกรม
-
ภาคผนวก หมายถึงส่วนที่เกี่ยวข้องในการทำวิจัย เช่น แบบสอบถาม คุณภาพเครื่องมือ หนังสือขอความอนุเคราะห์ เป็นต้น
จะเห็นว่า การเขียนรายงานวิจัยมีรูปแบบที่ไม่ยุ่งยากเลย ถ้าต้องการให้เข้าใจง่ายยิ่งขึ้น ให้ผู้วิจัย/นักวิจัย ลองเขียนหัวข้อในกระดาษเปล่า A4 เรียงทีละแผ่นตามหัวข้อแล้วค่อยใส่รายละเอียด ซึ่งถ้าเราเขียนเฉพาะส่วนประกอบจะได้ประมาณ 14-20 หน้า โดยเริ่มจากกระดาษแผ่นที่หนึ่ง คือ
ปก ปกใน บทคัดย่อ สารบัญ สารบัญตาราง สารบัญภาพประกอบ บทที่ 1 ซึ่งในกระดาษแผ่นนี้จะประกอบด้วยหัวข้อ ภูมิหลัง วัตถุประสงค์ของการ วิจัย สมมติฐาน ความสำคัญของการวิจัย ขอบเขตของการวิจัย นิยามศัพท์เฉพาะ บทที่ 2 เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง บทที่ 3 วิธีดำเนินการวิจัย ซึ่งกระดาษแผ่นนี้ประกอบด้วยหัวข้อ ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย การสร้างและหาคุณภาพเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย (หรือถ้าเป็นทางการทดลอง จะเป็นเพิ่ม วิธีดำเนินการทดลอง) การเก็บรวบรวมข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล สถิติที่ใช้ในการวิจัย บทที่ 4 ผลการวิเคราะห์ข้อมูล บทที่ 5 สรุปผล อภิปรายผลและข้อเสนอแนะ ซึ่งกระดาษแผ่นนี้ประกอบด้วย วัตถุประสงค์ของการวิจัย ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย การเก็บรวบรวมข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล สรุปผล อภิปรายผล ข้อเสนอแนะ บรรณานุกรม ภาคผนวก จะประกอบด้วยส่วนที่เกี่ยวข้องกับการวิจัย คือ แบบสอบถาม แบบวัด แบบทดสอบ หนังสือขอความอนุเคราะห์ เป็นต้น ประวัติของผู้วิจัยมีข้อสังเกตอย่างประการหนึ่ง คือ ถ้าเราสังเกตจะพบว่า จะมีหัวข้อที่ซ้ำกันในบทที่ 1, 3, 5 ซึ่งหัวข้อที่ซ้ำกันคือ วัตถุประสงค์ของการวิจัย ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย การเก็บรวบรวมข้อมูล การวิเคราะห์ข้อมูล
จะเห็นว่าการเขียนรายงานวิจัยเป็นเรื่องที่ไม่ยุ่งยาก และไม่ซับซ้อน เพียงแต่เราต้องศึกษารูปแบบการเขียนรายงานการวิจัยให้เข้าใจและศึกษารายละเอียดแต่ละหัวข้อให้ขัดเจนและเข้าใจอย่างท้องแท้ การวิจัยง่ายนิดเดียว แน่นอน