ภาวะตัวเหลืองตาเหลืองในทารกแรกเกิดที่เป็นปกติ

มัทนา

ติดตาม —ผู้ติดตาม

ติดต่อ

เจตมัยกลับมาบ้านวันแรกตัวเหลืองนิดนิ๊ดตาเหลืองหน่อยๆ

ดีที่คุณตาคุณยายเป็นหมอ แม่สงสัยอะไรก็ถามได้เลย

ฟังจากที่ตากับยายสอนแม่แล้วแม่ก็ไปค้นข้อมูลต่อสรุปได้ความว่า

ภาวะตัวเหลืองตาเหลืองในเด็กทารกแรกเกิดนั้นปกติ ถ้าเด็กทานนมแม่แล้วซักอาทิตย์สองอาทิตย์ก็จะหายเหลืองเอง (เจ้าเจนี่ยังไม่ครบอาทิตย์ก็ไม่เหลืองแล้ว) ถ้าทานนม formula ก็จะหลายเหลืองเร็วกว่านมแม่หน่อย
ภาวะตัวเหลืองตาเหลืองเกิดจากการที่มีบิลิรูบิน (สารสีเหลือง) ในเลือดมาก
บิลิรูบินเกิดจากการที่เม็ดเลือดแดงแตก (แตกเพราะมันครบอายุมัน แล้วในทารกนั้นเม็ดเลือดแดงอายุสั้นกว่าในผู้ใหญ่มี turnover rate สูงกว่า)
ทีนี้แตกแล้วก็เลยกลายเป็นว่ามีบิลิรูบินออกมาอยู่ในกระแสเลือด ก็อยู่ที่ว่าร่างกายขับมันออกได้ดีรึเปล่า
ถ้าตับทำงานดี ถ้าการขับออกทางปัสสาวะหรืออุจจาระดี มันก็ทันกันกับปริมาณบิลิรูบินที่เกิดขึ้น ตัวก็ไม่เหลือง
แต่ถ้าเม็ดเลือดแดงแตกมากกว่าการทำงานของตับ หรือ มากกว่าการขับถ่ายออก มันก็เหลือง (คุณตาบอกว่าหลักๆมันก็เท่านี้แหละ)
ในทารกแรกเกิดตับมันจะยังทำงานไม่เต็มที่ ส่วนเรื่องการขับถ่ายนี่สำคัญถ้าทานนมพอก็จะขับออกได้ทัน
ในวันแรกๆการขับถ่ายยังไม่ลงตัวเพราะน้ำนมแม่ยังไม่มา ก็จะเหลืองนิดๆเป็นธรรมดา (บันทึกนี้จะไม่พูดถึงภาวะตัวเหลืองที่เกิดจากความผิดปกติเช่น หมู่เลือดแม่ลูกไม่เข้ากัน หรือเด็กขาดเอ็นไซม์ G6PD หรือลำไส้หรือท่อน้ำดีอุดตันนะคะ - การจะดูว่าเหลืองแล้วผิดปกติรึเปล่าคือดูว่าเหลืองแล้วลูกซึม ไม่ทานนมรึเปล่า หรือว่าเหลืองนานมากกว่า 3 อาทิตย์ก็ไม่หายซักที แถมเหลืองมากขึ้น หรือว่าเหลืองมากทั้งตัวถึงท้องถึงขาและฝ่าเท้าเลย)
ส่วนการโดนแสงหรือการส่องไฟนั้นช่วยตรงที่แสงสามารถเปลี่ยนโครงสร้างของโมเลกุลของบิลิรูบินให้ละลายน้ำได้แล้วขับออกมาทางปัสสาวะอุจจาระ
ตอนเช้าๆ (เช้ามาก) ตากับยายจะพาเจออกไปเดินเล่นในสวนรับแดดแล้วก็ฟังเสียงนก เจจะเอียงคอหันหน้าตามเสียงนกด้วย
เมืองไทยโชคดีที่ไม่หนาว พาเด็กออกมาโดนแสงอ่อนๆตอนเช้าได้ (ถ้าจะให้ดีไม่ต้องให้ทารกใส่เสื้อ) เพราะฉะนั้นถ้าเป็นเมืองหนาวเค้าจะต้องพาเข้ารพ.ไปส่องไฟในตู้ตลอด เพราะทำแบบบ้านเราไม่ได้หนาวเกิน
การพาเด็กไปโดนแดดอ่อนๆต่างจากการพาเด็กไปตากแดดนะคะ ถ้าไปโดนแดดตรงๆเลยนี่ไม่แนะนำค่ะ อยู่ในที่สว่างๆหน่อยในบ้านก็ได้ค่ะถ้าข้างนอกมันร้อนหรือแดดแรง
ความเชื่อที่ว่าทานน้ำแล้วตาจะไม่เหลือง: อันนี้ก็จริงครึ่งนึงค่ะ เพราะทานน้ำเข้าไปก็ถ่ายมากขึ้น การขับออกมากกว่าการผลิตบิลิรูบินก็หายเหลือง แต่ หมอไม่แนะนำเลยค่ะเพราะจะอิ่มน้ำและทานนมน้อยลง นมแม่ส่วน foremilk ก็มีปริมาณน้ำอยู่ในน้ำนมมากพออยู่แล้ว ถ้าทานนมแม่ได้มากพอก็จะได้ปริมาณน้ำพอเพียง (ทานนมแม่แล้วลูกถ่ายบ่อยอยู่แล้ว) แต่ถ้าทานนม formula หมอก็บอกให้ทานนมให้บ่อยขึ้นได้ค่ะ ทานบ่อยขึ้นก็ถ่ายบ่อยขึ้นก็จะกำจัดบิลิรูบินได้เอง