จากวีดีโอที่อาจารย์ได้นำมาให้ศึกษาที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับการพัฒนาด้านต่าง ๆ จากความร่วมมือของคนในสังคม ทำให้ข้าพเจ้า ได้ข้อคิอ หรือแนวคิด เกี่ยวกับการพัฒนาดังนี้
1. จุดเริ่มต้นของการพัฒนาในเรื่องใด ๆ คือการกำหนดเป้าหมายหรือจุดมุ่งมายให้ชัดเจน โดยจุดมุ่งหมายนั้นต้องเกิดจากความร่วมมือร่วมใจในการกำหนด ไม่ยึดบุคคลใดบุคลหนึ่งเป็นสำคัญ ซึ่งถ้าเทียบกับการทำวิจัยก็คือ จุดมุ่งหมายของงานวิจัยนั่นเองค่ะ
2. เมื่อมีความคิดว่าจะพัฒนาหรือทำสิ่งใดหากผ่านการคิดวิเคราะห์แล้ว ต้องพยายามหาวิธีการในการกระทำให้สำเร็จ แม้จะต้องพบกับปัญหาและอุปสรรคมากมายอย่างไรก็ตาม ก็คือการยึดมั่นในสิ่งที่ต้องการกระทำโดยไม่เอนเอียงไปตามกระแสต่าง ๆ เช่น คนรอบข้าง ปัญหาอุปสรรค สภาพแวดล้อม และอื่น ๆ
3. บุคคลอื่น ๆในสังคมภายนอกที่ไม่มีส่วนรับทราบถึงข้อมูลแท้จริงเกี่ยวกับการดำเนินการหรือการปฏิบัติในเรื่องใด ๆ จะเรียกชื่อหรือกำหนดขอบเขตสิ่งต่าง ๆไปตามภาพลักษณ์หรือสิ่งที่มองเห็นภายนอก ซึ่งอาจมีการเปลี่ยนแปลงได้เสมอ เช่นเดี่ยวกับ ชื่อหัวข้องานวิจัยที่สามารถเปลี่ยนแปลงไปได้เสมอ ตามความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น โดยจะไม่มีผลต่อรูปแบบหรือวิธีการในการดำเนินการแต่อย่างใด
4. การกระทำสิ่งใดก็ตามหากมีการจดบันทึกไว้จะเป็นประโยชน์ในการนำมาใช้เป็นข้อมูลวิเคราะห์ผลการปฏิบัติงานได้อย่างถุกต้อง และเป็นการปฏิบัติงานอย่างเป็นระบบ มีหลักฐานในการปฏิบัติอย่างชัดเจน ซึ่งเป็นการสร้างความเชื่อมั่นให้กับผู้ปฏิบัติได้อย่างแท้จริงไม่สามารถหลอกลวงตนเองได้
5. การทำงานที่เกิดจากความสามัคคีของคนหลายคนเมื่อมีความสำเร็จ รางวัลแห่งความสำเร็จหรือความภาคภูมิใจจะเป็นแรงผลักใจหรือกำลังใจให้บุคคลมีความตั้งใจที่จะกระทำสิ่งอื่น ๆร่วมกันต่อไปได้โดยไม่คำนึงถึงปัญหาหรืออุปสรรคต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้นอีกต่อไป เช่นเดียวกับการทำงานร่วมกันด้วยความสามัคคีจนเกิดความสำเร็จได้ในระยะหนึ่ง จะสามารถทำลายปัญหาและอุปสรรคในเรื่องที่จะกระทำนั้นให้หมดสิ้นไปได้อย่างสิ้นเชิง กลับกลายเป็นมองว่าการทำงานนั้นไม่ก่อเกิดปัญหาแต่อย่างใด
6. บุคคลที่มีความตั้งใจจริงในการทำงาน โดยไม่ต้องการสิ่งตอบแทน แต่กลับพร้อมเสมอในการเสียสละประโยชน์ส่วนตนเพื่อประโยชน์ของส่วนรวม ในที่สุดประโยชน์ส่วนตนที่ยอมสละไปจะย้อนกลับคืนมาตอบสนองให้กับบุคคลนั้นโดยไม่ต้องร้องขอแต่อย่างใด ซึ่งถือว่าตรงตามคำสอนของพระพุทธศาสนาที่ว่า ทำดีต้องได้ดี เช่นเดียวกับการทำวิจัยหากบุคคลที่ทำการวิจัยสร้างคุณค่าของงานวิจัยจึงยอมสละทุกอย่าง เพื่อสร้างความมีคุณค่าโดยไม่คำนึงถึงคุณภาพอันแท้จริงของงานวิจัยนั้น อาจเป็นการกระทำที่ทำให้เกิดการสูญเสียที่เปล่าประโยชน์ ตรงข้ามกับบุคคลที่ทำการวิจัยโดยคำนึงถึงคุณภาพของงานวิจัย ไม่ใช้สร้างคุณค่าแต่ภายนอก ผลที่ได้อาจมากกว่าคำว่า การทำวิจัยสำเร็จก็ได้
7. ข้อคิดที่ได้จากการชมวีดีโอเรื่องนี้ มิใช่นำไปใช้ได้กับการทำวิจัยแต่เพียงอย่างเดียวแต่นำไปใช้ได้กับทุก ๆ เรื่อง และทุ ก ๆคนในสังคม โดยเฉพาะสังคมไทย ที่จำเป็นต้องได้รับการพัฒนาอีกมาก บุคคลต้องมีความตั้งใจจริงในการพัฒนาทั้งตนเองและสังคม นั่นคือการสร้างความสามัคคีให้เกิดขึ้นในสังคมไทยเพื่อทำลาย ความเห็นแก่ตัวซึ่งเป็นอุปสรรคอย่างมากในการพัฒนาประเทศ เมื่อใดที่สังคมไทยสามารถทำลายความเห็นแก่ตัวให้หมดไปได้ โอกาสที่ประเทศไทยจะเป็นประเทศที่มีการพัฒนาอาจจะสูงกว่าประเทศอื่น ๆ ในปัจจุบันก็เป็นได้
ที่กล่าวมาทั้งหมดนี้เป็นเพียงความคิดเห็นของข้าพเจ้ามิได้มีอคติต่อบุคคลอื่นแต่อย่างใด
ผ่านการวิพากษ์ ผลงานการศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง (IS) ไปแล้ว แต่ต้องกลับมาแก้ไขรูปเล่มเกือบทั้งเล่ม แต่ไม่เสียใจ เพราะคิดว่า อาจารย์ผู้วิพากษ์ และที่ปรึกษา ต้องการให้นิสิตมีความเข้าใจ ในเรื่องการจัดทำ หรือรูปแบบกระบวนการดำเนินการที่แท้จริง เพื่อให้ผลงานที่จะผ่านออกสู่สายตาบุคคลอื่น ๆ รวมถึงรุ่นน้องที่จะมาศึกษาเป็นแบบอย่าง ได้รับรู้ หรือเห็นตัวอย่างที่ถูกต้อง ดีกว่า ผ่านไปแบบไม่สมบูรณ์ ผู้ที่ศึกษาแล้วมองว่าไม่สมบูรณ์ หรือมีส่วนผิดพลาด ก็จะมีผลเสียถึงชื่อเสียงของสถาบันการศึกษาเป็นอย่างมาก
ฝากความห่วงใยไปถึงน้อง ๆ เนื่องจากตนเองมีความสามารถด้านเทคโนโลยีน้อย จึงไม่ค่อยกล้าให้คำแนะนำในส่วนของการเรียน แต่ขอฝากเตือนในส่วนที่ได้ประสบการณ์มาด้วยตนเอง ตามที่บอกแล้วข้างต้น พึงเตือนตนเสมอว่า เมื่อพลาดแล้วยินดี และยอมรับกับความผิด แล้วพยายามตั้งต้นทำใหม่ หากไม่เข้าใจปรึกษาผู้ที่รู้ไว้ ก็จะดี และสุดท้ายความสำเร็จก็ย่อมเกิดมาเอง ตาม คำกล่าว ดั้งเดิม เมื่อพยายามแล้วต้องสำเร็จ อย่าเอาความเสียใจ มาทับตนให้ทนไม่ได้ และไม่ยอมรับกับการเปลี่ยนแปลง สุดท้ายก็จะไม่ได้อะไรกลับไปเลย จากการมาเรียนในสถาบันแห่งนี้
สำหรับเจ้าของข้อความข้างต้นนี้ บอกได้ว่าจบแล้วภูมิใจ แม้จะไม่เก่งทางเทคโนโลยีมากขึ้นเท่าไร แต่ก็ทำให้ตนเองได้รับข้อมูลที่คงพอจะ พัฒนาตนเองไปได้บ้าง ไม่มากก็น้อย และคงต้องพ..ยา..ยาม ฝึกฝนตนเองเพื่อให้สามารถนำความรู้ที่เรียนไปใช้ประโยชน์ต่อวิชาชีพของตนให้จงได้ ขอบอกว่า ..จะ..ตั้ง..ใจ ให้สำเร็จ ..........