การส่งเสริมสุขภาพจากหลักการสู่การปฏิบัติ (2)
ครั้งก่อนเราพูดเรื่องทฤษฎี ตอนนี้เราคงมาถึงภาคปฏิบัติกันเสียแล้ว เห็นหลาย ๆ ท่านบอกว่าทำยาก เพราะต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกฝ่าย เห็นจะจริงค่ะ
ภาคปฏิบัติ การทบทวน ทำความเข้าใจใหม่ ให้เจ้าหน้าที่และพัฒนาทักษะ ความสามารถ
1.พูดถึงทุกครั้ง คือ การสร้างกระบวนทัศน์ ความคิดและการทำใหม่ (new paradigm) ให้ตระหนัก และยอมรับว่า สุขภาพเป็นเรื่องสหวิชาชีพ มีพฤติกรรมศาสตร์นำหน้า เราไม่ควรให้ภาระแก่ฝ่ายใด หน่วยใดหน่วยหนึ่งค่ะ
2. วิธีการบริการ ตามแก้ปัญหาเฉพาะโรค แบบทางเดียว - มีผู้ให้บริการ -ผู้รับบริการ service provider-acceptor ต้องเปลี่ยนเป็นให้การปรึกษา(conseling) ร่วมกันดูแล คน care แบบ 2 ทาง ผู้ให้- ผู้ใช้บริการ(provider-customer) จะเห็นว่า เดิมเราคอยแต่ตามแก้ปัญหาให้ โดยไม่ได้ให้คำปรึกษาแนะนำ และให้เขามีส่วนร่วมเลย เราควรใส่ความตระหนักให้กับทุกฝ่าย ทุกคน ว่าเป็นเรื่องทุกคนต้องทำ
3.ดูแลอย่างมีคุณภาพด้วยหลักการ คนเป็นศูนย์กลาง human or customer or client centered ดูแลเป็นองค์รวมทาง กาย จิต สังคม วิญญาณ holistec (2 H) ที่เหมาะสมกับกลุ่มวัย แบบเบ็ดเสร็จ ผสมผสาน integrated care การป้องกัน ส่งเสริม รักษา ฟื้นฟู
4.เป็นคนกลาง mediate พัฒนา ทักษะ ความสามารถ ความพร้อมให้ประชาชน คนเป้าหมาย โดยวิธีเสริมพลังและสนับสนุนให้ครอบครัว และชุมชนเข้มแข็ง (2 E-Empower/enable) ด้วยกระบวนการ AICหรือ future search FSC เพื่อสร้างทักษะชีวิต 12 ด้าน ในการสื่อสาร รู้จักตนและเข้าใจคนอื่น ภูมิใจตนเอง จัดการอารมณ์และความเครียด มีความคิดวิเคราะห์ และสร้างสรรค์ เพื่อเป็นปัจจัย นำ เอื้อ สร้างเสริม ให้คนมีพฤติกรรมที่พึงประสงค์ และส่งเสริมสนับสนุนเครือข่าย พันธมิตร แกนนำประชาชน ให้ทำงานแบบมีส่วนร่วม 4 คือ คิด/วางแผน-ดำเนินการ-ประเมิน-รับประโยชน์ ร่วมกัน
5.เจ้าหน้าที่ และประชาชน ต้องเรียนรู้ พฤติกรรมศาสตร์และ สังคมศาสตร์มากขึ้นในการพัฒนาสุขภาพคนให้สมบูรณ์ในเชิงรุก ก่อนการมีปัญหาและการเจ็บป่วย ได้แก่
5.1 กระบวนการเรียนรู้สังคม social learning process SLP ด้วยกลุ่มสนทนา สัมภาษณ์ สังเกต
- การดำเนินการหรือบริการ ที่ทำเป็นปกติ นำมาประเมินวิเคราะห์ รับรู้และตระหนักปัญหาของบุคคล(แต่ละวัย) หาทางเลือก แก้ไขร่วมกัน(ให้การปรึกษา) ตัดสินใจเลือกเอง นำไปปฏิบัติ ทดสอบ
(เป็นวงจรแบบนี้ไปเรื่อย ๆ นะค่ะ)
5.2 ประเมินผลเชิงคุณภาพ (hammersley 1990) เป็นการเก็บข้อมูล
- การกระทำ-บทบาทหน้าที่ - ความหมาย-ความเข้าใจ ในชีวิตประจำวัน
- ใช้วิธีการพูดคุย สังเกต
- รวบรวมโดยไม่กำหนดผลไว้ล่วงหน้า
- รวบรวมจากคนในพื้นที่ที่กำหนด
- รวบรวมเป็นถ้อยคำ ไม่ใช่ตัวเลข
- เป็นข้อมูลที่เกิดตามธรรมชาติ
- เน้นความหมาย มากกว่าพฤติกรรม
5.3 การประเมิน/พฤติกรรม (calasser and lauglin) แบบปิด-ใช่ ไม่ใช่ และแบบเปิด ให้คะแนน 1-4 เห็นด้วย มากที่สุด-มาก-ปานกลาง-น้อย เช่น
ความรู้ เข้าใจไหม/เข้าใจมากน้อยเท่าใด
ความเชื่อ คุณเชื่อเรื่องนี้ไหม/เพียงใด
จิตสำนึก เรื่องนี้คุณจะรับผิดชองไหม/มากน้อยเพียงใด
ความจริง คุณทำอย่างไรกับเรื่องนี้
6. โรงพยาบาล และสถานีอนามัยส่งเสริมสุขภาพ เป็นจุดเป้าหมายเริ่มต้น เพื่อนำเรื่องส่งเสริมสุขภาพ และการพัฒนาให้เข้าถึงประชาชนเช่นเดียวกับการดำเนินงานโรงเรียน และสถานประกอบการ ส่งเสริมสุขภาพและชุมชน หมู่บ้าน เมืองน่าอยู่
7. นำหลักการ วิธีการ และการดำเนินงาน ขององค์การอนามัยโลก และความรู้ ความสามารถ ในข้อ 1-5 ของทั้งฝ่ายเจ้าหน้าที่ ผู้ให้บริการ และประชาชน ผู้ใช้บริการ มาใช้ พัฒนาให้ได้มาตรฐาน ด้านคุณภาพ
ยากหรือง่าย หากเราช่วยกัน เพราะเรื่องสุขภาพเป็นเรื่องของทุกคนค่ะ
--------------
อ้างอิงจาก แนวคิดมุมมอง รพ.ส่งเสริมสุขภาพ
ความเห็น (20)
สวัสดีค่ะ อ.ฤทธิชัย
- อิ่มบุญเลยค่ะวันนี้ เพราะเข้าบุญเช้าต่อบ่ายค่ะ
คนจำพวกหนึ่ง ไม่ค่อยดูแลตัวเอง ปล่อยละเลยให้เป็นภารคนรอบข้าง และรวมถึงหมอด้วย
ผมเป็นคนจำพวกนั้น (ครับ) ชอบทำงานแต่ไม่ชอบดุแลสุขภาพตัวเองเอาเสียเลย
ขาดความตระหนักว่าตนเองเป็นหมอที่ดีที่สุดสำหรับตัวเอง
...
ขอบคุณครับ
สวัสดีค่ะ อ.แผ่นดิน
- ดีใจค่ะ ที่ทุกท่านเห็นว่า ทุกคนมีส่วนร่วมรับผิดชอบ สุขภาพของตนเองค่ะ
หวัดดีค่ะ
แวะมาทักทายค่ะ
สวัสดีค่ะ คุณอ้อยควั้น
- ดีใจจังค่ะ
- ขอบคุณค่ะ
คิดถึงนะคะ
มาอ่านสาระความรู้ดี ๆคะ
ที่แบ่งปันให้พี่ได้เพิ่มเติมความรู้นะคะ
ขอบคุณค่ะ พี่ ประกาย~natachoei ที่~natadee
- ยินดีค่ะ ที่แวะมาทักทาย
- งาน HA FORUM คงได้อะไรดี ๆ เยอะเลยค่ะ
ตามาขอบคุณค่ะ ที่แวะมาเยี่ยมบล็อกค่ะ
มีความสุขนะค่ะ
สวัสดีค่ะ คุณberger0123
- ขอบคุณค่ะ ที่แวะมาเยี่ยมเยียนค่ะ
แวะมาส่งความคิดถึงค่ะ
ช่วงนี้เนตไม่ค่อยสบาย
อาจไม่ค่อยได้แวะมาบ่อย ๆ
แต่คิดถึงและห่วงใยเสมอค่ะ
การร่วมมือกับการประชาสัมพันธ์ในส่วนหน่วยงาน ที่มีหน้าตรงนี้ก็คงเห็นความสำคัญบ้างนะครับ
เข้ามาอ่านครับผม ผมไม่ค่อยได้เขียน
สวัสดีค่ะ °o.O ปลายฟ้า O.o°
- ขอบคุณค่ะ ที่แวะมาฝากความคิดถึงบ่อย ๆ ค่ะ
- ระลึกถึงคะ
สวัสดีค่ะ คุณ รักชาติ ท. บ. พล ทหาร
- ระลึกถึงค่ะ
- รักษาสุขภาพด้วยค่ะ จะรอติดตามค่ะ
สวัสดีคะ คุณเพชรน้อย น้องพยาบาล
พี่อยู่สายปฏิบัติ เน้นการลงมือทำ สรุปบทเรียน ช่องว่างการปฏิบัติอยู่ที่คนทำงานเข้าใจไม่ตรงกัน ให้แก้โจทย์ตรงนี้ก่อนทุกครั้ง.....
สวัสดีค่ะพี่ pkaek
- ยินดีค่ะ ที่พี่สาวแวะมาเยี่ยมบล๊อค
- ผู้ปฏิบัติกับผู้บริหารมักสวนทางกันประจำ ไงเป็นอย่างนั้นหนอ หรือเพราะเราไม่ค่อยส่งเสริมการมีส่วนร่วม กันค่ะเนี่ยะ
สวัสดีค่ะ
มาชวนไปตรวจเลือด
ตอนนี้เพื่อน ๆ ชาวบล็อกไปกันเยอะแล้วนะคะ
กรุ๊ปอะไรบอกได้ไหมเอ่ย
ที่นี่นะคะ
สวัสดีค่ะ °o.O ปลายฟ้า O.o°
- แจ้งและนะค่ะ สงสัยลืมนะค่ะเนี่ยะ
สวัสดีคะ
ยากหรือง่าย หากเราช่วยกัน เพราะเรื่องสุขภาพเป็นเรื่องของทุกคนค่ะ เห็นด้วยคะ สุขภาพเป็นเรื่องของทุกคน เห็นตัวอย่างได้ง่ายกับเด็กนักเรียน เราสอนแล้ว บอกแล้ว ทำตัวอย่างให้ดู ชี้ให้เห็นโทษ นักเรียนก็ไม่ได้ใส่ใจกับการดูแล บางครั้งครูต้องทำให้ เช่นตัดเล็บ อาบน้ำ ขัดขี้ไคล เรื่องเหา ฯลฯ ก็ต้องดูแล
ยินดีด้วยนะคะที่ได้ร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับคุณเพชรน้อย
สวัสดีค่ะครูนิน
- ยินดีที่ได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ค่ะ
- ทุกคนมีส่วนร่วมในการดูแลสุขภาพค่ะ