คำถาม - คำตอบเกี่ยวกับการจัดการความรู้
คำถาม - คำตอบเกี่ยวกับการจัดการความรู้
คำถาม
1. การจัดการความรู้คืออะไร
คำตอบ
การจัดการความรู้ ( Knowledge management - KM) คือ การรวบรวม สร้าง จัดระเบียบ แลกเปลี่ยน และประยุกต์ใช้ความรู้ในองค์กร โดยพัฒนาระบบจาก ข้อมูล ไปสู่ สารสนเทศ เพื่อให้เกิด ความรู้ และ ปัญญา
ส่วน องค์การสหประชาชาติ ได้ให้ความหมายว่า การจัดการความรู้ คือ กระบวนการในการ
สร้างและเปลี่ยนแปลงสิ่งที่เราทราบเข้าไปใช้ในการทำงาน เช่นจากความรู้เป็นการกระทำ จากนวัตกรรมเป็นการเปลี่ยนแปลง เป็นกระบวนการภายในซึ่งเกี่ยวกับสิ่งที่ได้เรียนรู้และสามารถเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมหรือเปลี่ยนแปลงองค์การ ช่วยในการปรับปรุงการทำงานและองค์การ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
คำถาม
2. จุดมุ่งหมายของการจัดการความรู้ ได้แก่อะไรบ้าง
คำตอบ
- เพื่อให้องค์การตระหนักถึงความสำคัญของความรู้ ทั้งที่มีอยู่ในตัวบุคคลต่าง ๆและใน
องค์การ รวมทั้งการนำความรู้นั้นมาใช้ประโยชน์ให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด
- เพื่อส่งเสริมให้มีการพัฒนานวัตกรรมของการให้ความสำคัญกับความรู้ ซึ่งได้แก่ ความ
ปรารถนาในการแลกเปลี่ยนความรู้และมีพันธะผูกพันในการจัดการความรู้ในทุกระดับขององค์การ
- เพื่อสร้างโครงสร้างพื้นฐานในการรองรับความรู้ ไม่ว่าจะเป็นระบบคัดเลือกบุคคลเข้าทำงาน
ระบบหมุนเวียนคนในการทำงาน และระบบการให้รางวัล
- มีการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการจัดการความรู้อย่างเป็นระบบ เพิ่มพูนความรู้และเร่งให้
เกิดความรู้ทั้งภายในและระหว่างองค์การ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
คำถาม
3. ความรู้ที่ฝังอยู่ในคนและความรู้ที่ฝังลึกคืออะไร ความรู้ส่วนไหนมีมากกว่ากัน
คำตอบ
ความรู้ที่ฝังอยู่ในคน ( Tacit Knowledge) และความรู้ที่ชัดแจ้ง (Explicit Knowledge) ความรู้ที่ฝังอยู่ในคนคือ ประสบการณ์ ทักษะ พรสวรรค์ เทคนิค การทำงานที่สั่งสมมาจนชำนาญไม่มีในตำรา ส่วนความรู้ที่ชัดแจ้งคือ ความรู้ที่สามารถจับต้องได้ เช่น หนังสือ เอกสาร รายงาน ซีดี เทป เป็นต้น เมื่อเทียบความรู้ 2 ประเภทแล้ว พบว่า อัตราความรู้ที่ฝังอยู่ในคนมากกว่าความรู้ที่ชัดแจ้งเป็น อัตราส่วน 80 : 20
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
คำถาม
4. แรงจูงใจในการริเริ่มการจัดการความรู้คืออะไร
คำตอบ
แรงจูงใจในการดําเนินการจัดการความรู้ คือ เป้าหมายที่งาน คน และองค์กร เป็นเงื่อนไข
สําคัญ ในระดับที่เป็นหัวใจสู่ความสําเร็จในการจัดการความรู้ แรงจูงใจเทียมต่อการดําเนินการจัดการความรู้ในสังคมไทย มีมากมายหลายแบบ เป็นต้นเหตุที่นําไปสู่การทําการจัดการความรู้แบบเทียม และนําไปสู่ความล้มเหลวในที่สุด เช่น ทําเพราะถูกบังคับตามข้อกําหนด กล่าวคือ ทําเพียงเพื่อให้ได้ชื่อว่าทํา หรือทําเพื่อชื่อเสียง ทําให้ภาพลักษณ์ขององค์การดูดี หรือมาจากความต้องการผลงานของหน่วยย่อยภายในองค์กร เช่น หน่วยพัฒนาบุคลากร (HRD) หน่วยสื่อสารและสารสนเทศ (ICT) หรือหน่วยพัฒนาองค์กร (OD) ต้องการใช้การจัดการความรู้ในการสร้างความเด่น หรือสร้างผลงานของตน หรืออาจมาจากคนเพียงไม่กี่คน ที่ชอบของเล่นใหม่ๆ ชอบกิจกรรมที่ดูทันสมัย เป็นแฟชั่น แต่ไม่เข้าใจความหมายและวิธีการดําเนินการจัดการความรู้อย่างแท้จริง
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
คำถาม
5. เป้าหมายของการจัดการความรู้
KM คืออะไร
คำตอบ
เป้าหมายประการแรก คือ เพื่อเป็นองค์กรเรียนรู้ การปรับเปลี่ยนวัฒนธรรมองค์กรและการ
สร้างและใช้ความรู้ในการปฏิบัติงาน มีการเรียนรู้ร่วมกันและแลกเปลี่ยนการเรียนรู้ ส่วนในแง่ของบุคคลในหน่วยงาน เช่น ถ้าเป็นหน่วยงานรัฐก็จะเป็นข้าราชการเป็นบุคคลเรียนรู้ ควรมีภาวะแนะนำ และสามารถเรียนรู้จากผู้อื่น ซึ่งอาจจะเป็นเพื่อร่วมงานหรือผู้ใช้บริการ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
คำถาม
6. การจัดการความรู้ ประกอบด้วยกิจกรรมและกระบวนอย่างไรบ้าง
คำตอบ
- การขุดค้นและการรวบรวมความรู้ คัดเลือกเอาไว้เฉพาะความรู้ที่จำเป็นสำหรับการใช้
ประโยชน์ ทั้งจากภายในและภายนอกองค์การ นำมาตรวจสอบความน่าเชื่อถือ และความเหมาะสมกับบริบทของสังคมและขององค์การ
- การจัดหมวดหมู่ความรู้ให้เหมาะสมกับการใช้งาน
- การจัดเก็บความรู้ เพื่อให้ค้นหาได้ง่าย
- การสื่อสารเพื่อการถ่ายทอดความรู้
- การจัดกิจกรรมและกระบวนการเพื่อให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้
- การวิเคราะห์ การสังเคราะห์ เพื่อยกระดับความรู้
- การสร้างความรู้ใหม่
- การประยุกต์ใช้ความรู้
- การเรียนรู้จากการใช้ความรู้
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
คำถาม
7. องค์ประกอบสำคัญของการจัดการความรู้ (Knowledge Process) คืออะไร
คำตอบ
1. คน ถือว่าเป็นองค์ประกอบที่สำคัญที่สุด เพราะเป็นแหล่งความรู้ และเป็นผู้นำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์
2. เทคโนโลยี เป็นเครื่องมือเพื่อให้คนสามารถค้นหา จัดเก็บ แลกเปลี่ยน รวมทั้งนำความรู้ไปใช้อย่างง่าย และรวดเร็วขึ้น
3. กระบวนการความรู้ เป็นการบริหารจัดการเพื่อนำความรู้จากแหล่งความรู้ไปให้ผู้ใช้ เพื่อทำให้เกิดการปรับปรุง และนวัตกรรม
องค์ประกอบทั้ง 3 ส่วนนี้ จะต้องเชื่อมโยงและบูรณาการอย่างสมดุล การจัดการความรู้ของกรมการปกครอง จากพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี พ.ศ.2546 กำหนดให้ส่วนราชการมีหน้าที่พัฒนาความรู้ในส่วนราชการ เพื่อให้มีลักษณะเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้อย่างสม่ำเสมอ โดยต้องรับรู้ข้อมูลข่าวสารและสามารถประมวลผลความรู้ในด้านต่าง ๆ เพื่อนำมาประยุกต์ใช้ในการปฏิบัติราชการได้อย่างถูกต้อง รวดเร็วและเหมะสมต่อสถานการณ์ รวมทั้งต้องส่งเสริมและพัฒนาความรู้ ความสามารถ สร้างวิสัยทัศน์ และปรับเปลี่ยนทัศนคติของข้าราชการในสังกัดให้เป็นบุคลากรที่มีประสิทธิภาพและมีการเรียนรู้ร่วมกัน
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
คำถาม
8. หัวใจของการจัดการความรู้คืออะไร
คำตอบ
1. Knowledge is Power: ความรู้คือพลัง
2. Successful knowledge transfer involves neither computers nor documents but
rather in interactions between people.(Thomas H Davenport): ความสำเร็จของการถ่ายทอดความรู้ไม่ใช่อยู่ที่คอมพิวเตอร์หรือเอกสาร แต่อยู่ที่การมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างคนด้วยกัน
3. The great end of knowledge is not knowledge but action: จุดหมายปลายทางสำคัญของความรู้มิใช่ที่ตัวความรู้ แต่อยู่ที่การนำไปปฏิบัติ
4. Now the definition of a manager is somebody who makes knowledge productive
: นิยามใหม่ของผู้จัดการ คือผู้ซึ่งทำให้ความรู้ผลิตดอกออกผล
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
คำถาม
9. ประโยชน์ของการจัดการความรู้ คืออะไร
คำตอบ
1. ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพขององค์กร
2. ป้องกันการสูญหายของภูมิปัญญา ในกรณีที่บุคคลากรเกษียณอายุ ลาออก หรือเสียชีวิต
3. เพิ่มศักยภาพในการแข่งขันและความอยู่รอด
4. เป็นการลงทุนในต้นทุนมนุษย์ ในการพัฒนาความสามารถที่จะแบ่งปันความรู้ที่ได้เรียนรู้
มาให้กับคนอื่นๆ ในองค์กร และนำความรู้ไปปรับใช้กับงานที่ทำอยู่ให้เกิดประสิทธิผลมากยิ่งขึ้น เป็นการการพัฒนาคน และพัฒนาองค์กร
5. ช่วยเพิ่มขีดความสามารถในการตัดสินใจและวางแผนดำเนินงานให้รวดเร็ว และดีขึ้น
เพราะมีสารสนเทศ หรือแหล่งความรู้เฉพาะที่มีหลักการ เหตุผล และน่าเชื่อถือช่วยสนับสนุนการตัดสินใจ
6. ผู้บังคับบัญชาสามารถทำงานเชื่อมโยงกับผู้ใต้บังคับบัญชาให้ใกล้ชิดกันมากขึ้น ช่วยเพิ่ม
ความกลมเกลียวในหน่วยงาน
7. เมื่อพบข้อผิดพลาดจากการปฏิบัติงาน ก็สามารถหาวิธีแก้ไขได้ทันท่วงที
8. แปรรูปความรู้ให้เป็นทุน ซึ่งเป็นการสร้างความท้าทายให้องค์กรผลิตสินค้าและบริการ
จากความรู้ที่มี เพื่อเพิ่มคุณค่า และรายได้ให้กับองค์กร
9. เพื่อการสร้างสรรค์ และบรรลุเป้าหมายของจินตนาการที่ยิ่งใหญ่
10. เปลี่ยนวัฒนธรรม จาก วัฒนธรรมอำนาจในแนวดิ่ง ไปสู่วัฒนธรรมความรู้ในแนวราบ
ซึ่งทุกคนมีสิทธิในการเรียนรู้เท่าเทียมกัน
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
คำถาม
10. จุดอ่อนของกาจัดการความรู้ มีอะไรบ้าง
คำตอบ
1. เป็นการดำเนินการ (สร้างความรู้ แลกเปลี่ยนความรู้ ประยุกต์ความรู้)แบบไม่มีระบบ ไม่
มีโครงสร้าง จำทำให้การจัดการความรู้มีลักษณะทำแบบมวยวัด ไม่มีหลักเกณฑ์
2. การตัดสินใจมักกระทำโดยไม่ใช้ความรู้ที่ดีที่สุดที่มีอยู่ภายในองค์การ
3. ความรู้ที่มีอยู่ไม่ได้ถูกใช้ซ้ำ ไม่ได้มีการแลกเปลี่ยน ซึ่งหมายความว่าสมาชิกขององค์การ
ต้องสร้างความรู้ใหม่ขึ้นใช้เองโดยไม่จำเป็น ทำให้มีการทำงานซ้ำกับงานที่คนอื่นภายในองค์การเคยทำไว้แล้ว
4. การปกปิดความรู้ระหว่างสมาชิกในองค์การเป็นเรื่องปกติ และไม่มีความสนใจในกลุ่ม
สมาชิกขององค์การที่จะช่วยกันเพิ่มพูนความรู้
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ที่มาของแหล่งข้อมูล
1. http://www.dopa.go.th/iad/km/km_des.html
2. http://www2.nesac.go.th/kms/km_info/pdf/About_KM.pdf
3. http://www.fisheries.go.th/it/itdof/index.php?option=com_content&task=view&id=27 &Itemid=1
4. http://www.itmc.tsu.ac.th/paper/it001.doc
5. http://www.sci.rmutk.ac.th/index.php?option=com_content&task=view&id=56&Itemid=1
6. http://th.wikipedia.org/wiki
7. http://www.person.ku.ac.th/training/kukm/article/handbook_2549.doc
ความเห็น (3)
มาขอศึกษา การจัดการความรู้ ขอบคุณ
เร็วทันใจจริงๆๆอ.เอ้
เห็นด้วยนะคะกับเป้าหมายการจัดการความรู้ของอาจารย์ เพราะ การจัดการความรู้ถ้าไม่นำไปสู่การปฏิบัติจริงได้..มันก็ไม่มีความหมาย ...การจัดการความรู้เป็นเรื่องของการทำกิจกรรมต่างๆเกี่ยวกับความรู้ เช่น การนำมากลั่นกรอง ตรวจสอบ นำความรู้ที่ถูกต้องไปใช้ แล้วนำกับมาเป็นข้อมูล เพื่อเกิดปัญญาใหม่ ทำกันจนเป็นวงจร มันก็จะเป็นการเพิ่มทุนทางปัญญาอยู่ตลอดเวลา...
<a href="http://glitter.kapook.com/category.php?category_id=1" target="_blank"><img src="http://i223.photobucket.com/albums/dd277/akapong/greeting/4-1-51_greeting08.gif" border="0" alt="คลิกๆๆ รูปสวยๆน่ารักๆไว้ส่งต่อเพียบ..." title="คลิกๆๆ รูปสวยๆน่ารักๆไว้ส่งต่อเพียบ..."></a>
เข้ามาศึกษาหาความรู้ครับ แล้ว อ.เอ้ คิดว่าคำถามข้อไหนที่เป็นประเด็นสำคัญของการจัดการความรู้ครับ