สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชนท้องถิ่น (สพท.)

(ร่าง) ผังหลักสูตร    สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชนท้องถิ่น (สพท.)   ประจำปี 2551  สมพงษ์  ร่างวันที่  18 ก.พ. 2551

เหตุจูงใจ :

ชุมชนท้องถิ่นถูกทำให้อ่อนแอ ตกเป็นเหยื่อ   เราเป็นผู้มีโอกาส ไปทำงานอาชีพ ทำงานราชการ  เป็นนักการเมือง มีเงิน มีอำนาจล้วนชั่วคราว ทำไมไม่มาพัฒนาบ้านที่เกิด ที่อยู่  จะก่อผลระยะยาวถึงยามแก่ชรา สืบทอดถึงลูกหลาน  มีความสัมพันธ์อย่างจริงใจและอบอุ่น   สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชนท้องถิ่น  จะเป็นกลไก ผนึกพลังชุมชนกับ อปท. พัฒนาชุมชนท้องถิ่นด้วยภาคประชาชนเอง

วิเคราะห์สภาพชุมชนท้องถิ่น :

ชุมชนเผชิญปัญหาวิกฤต  การแย่งชิงทรัพยากรสิ่งแวดล้อม  ความยากจน  รากเหง้าถูกทำลาย  ตกเป็นผู้พึ่งพา   ประชาชนยังไม่ได้เข้าร่วมกับ อปท      องค์กรปกครองท้องถิ่นถูกดึงอำนาจกลับ  วัตถุประสงค์ – สร้างองค์ความรู้ใหม่  นำมาสู่การเปลี่ยนแปลงทะลุกรอบ      

พื้นที่เป้าหมาย:  ตำบล  หมู่บ้าน ที่มีศักยภาพ  เป็น “พื้นที่คานงัด”  ที่จะสร้างผลสะเทือนสู่แนวทางพัฒนาใหม่ของชุมชนท้องถิ่น  ปี 2551 พื้นที่แกนนำ 30  ขยายผล 100

 

วิธีการ : วิเคราะห์ภาพรวม เลือกจับประเด็นที่จะเป็นจุดเปลี่ยน   ค้นหาแนวทางใหม่พร้อมกัน ใน ๓  มิติ (ชุมชนท้องถิ่น   งานวิชาการ   และ กฎหมาย/การบริหารกลาง)

เนื้อหายุทธศาสตร์ : การปกป้องทรัพยากรสิ่งแวดล้อม    สวัสดิการและสุขภาวะชุมชน    การศึกษาท้องถิ่นกระบวนการเรียนรู้ : สร้างแรงบันดาลใจ   สังเกต    เรียนรู้จากปฎิบัติ   สร้างนวัตกรรมใหม่ในท้องถิ่น               w เริ่มต้น จากกิจกรรมเฉพาะหน้าที่(ชาวบ้าน  ผู้บริหาร อปท.) เห็นความสำคัญ ได้ประโยชน์ทันที  เช่น  การฝึกอาชีพ  รักษาสิ่งแวดล้อม   กลุ่มสวัสดิการ                              ศูนย์เด็กเล็ก   การทำแผนแม่บทชุมชน  ฯลฯ           w พัฒนากระบวนการ - เรียนรู้หมู่บ้าน   ทำงานร่วมกัน  รู้จักคน    มีมุมมองใหม่(เพื่อความยั่งยืน)  ทำงานต่อเนื่อง             wพัฒนาคน กลไก –  จัดตั้งกองทุน   สร้างคน/สร้างองค์กร  สร้างกลไกท้องถิ่น  ออกเทศบัญญัติ  ออกกฎหมู่บ้าน              wสรุปองค์ความรู้ –  สรุปภูมิปัญญา  นำสู่การพัฒนาคน   การวางแผน  สร้างงานใหม่              wขยายผล -  เข้าสู่วงจรพัฒนาใหม่ในพื้นที่  เป็นคุณภาพใหม่      พัฒนากลไกสนับสนุน  เช่น  งานวิชาการ  พัฒนานโยบายส่วนกลางสิ่งที่คาดว่าจะได้รับ  ณ  31  ธันวาคม  2551: 1)มีพื้นที่นำร่องในและเครือช่ายเรียนรู้ทั้ง 5 ภาค  จำนวน  30  พื้นที่  มีคุณภาพ  w ชุมชนแก้ปัญหาตนเองได้    มีการพัฒนาต่อเนื่อง บนการพึ่งตนเอง                                 w มีความร่วมมือ ชุมชน- อปท.   w เป็นศูนย์เรียนรู้ฝึกอบรม และพัฒนาต่อยอดองค์ความรู้ท้องถิ่น2) สถาบันฯ มีศักยภาพทางวิชาการ  ร่วมเครือข่ายขยายผล จัดการอบรมต่อเนื่อง  3) ก่อผลสะเทือนทางวิชาการ และ นโยบาย ต่อการส่งเสริมความเข้มแข็งและการพัฒนายั่งยืนของชุมชนและองค์กรปกครองท้องถิ่นวิทยากร:  จัดทีมวิทยากรผสมที่มีศักยภาพ เรียนรู้ไปด้วยกัน  ทำงานเป็นทีมการงบประมาณ :  ได้จากงบสนับสนุนสถาบันฯ ส่วนกลาง  และ ค่าลงทะเบียนอบรม ซึ่งดำเนินการโดยเครือข่ายเอกสารและสื่อการอบรม :  สื่อส่วนกลางสถาบันฯ จะรวบรวมและพัฒนาขึ้นเป็นการเฉพาะ   แต่ละเครื่อข่ายจะพัฒนาเอกสารและสื่อขึ้นเป็นของตนเองการเผยแพร่ : จัดทีมกลางประสานงานพัฒนาสื่อในเครือข่าย  ได้แก่  เวป www.thailocal.net   www.tambon.net   www.grssrootsthai.net  จดหมายข่าว อบต.องค์กรภาคี ณ ปัจจุบัน :  วิทยาลัยนวตกรรมสังคม ม.รังสิต (วิทยากร เชียงกูล)     ศูนย์ศึกษาการปกครองท้องถิ่น ม.เชียงใหม่ (ธเนศวร์  เจริญเมือง)                                           สถาบันวิจัยสังคม ม.จุฬา (สุริชัย  หวันแก้ว)     คณะประสานงานส่วนกลาง:           ธีรศักดิ์  พานิชวิทย์      สมพงษ์  พัดปุย       ชาญ  รูปสม     สถิต  ฉัตรแก้วชูไทย       ชัยภัทร  หมั่นกิจ หลักสูตรพื้นฐาน: การเรียนรู้องค์รวม เลือกอบรมทีละส่วนได้ ต้องประสานกิจกรรมปฎิบัติหลักสูตรเฉพาะเรื่อง : สนองความต้องการเฉพาะกลุ่ม ต้องทำกิจกรรมปฎิบัติ พัฒนาความรูต่อเนื่องอยู่ในกรอบหลักสูตรพื้นฐาน 

เรื่อง	สัมมนานำสู่การเรียนรู้	เนื้อหา-หลักวิชาการ(อบรม)	เรียนรู้จากรูปธรรม(ประชุมปฎิบัติการ)	นำสู่การปฎิบัติ(มอบหมายงาน)
1) การเรียนรู้รู้จักสรรพสิ่งรอบตัวเราเครื่องมือการเรียนรู้	อะไรทำให้สรรพสิ่งเปลี่ยนแปลงไม่เหมือนกัน จริงหรือ “ขงเบ้งหยั่งรู้ดินฟ้า” “ประวัติศาสตร์ซ้ำรอยตนเอง”	แรงบันดาลใจ – การปฎิบัติ -การเรียนรู้ – ตกผลึก-ความชินชา สิ่งใหม่เกิดจากความขัดแย้ง ข้อมูล     การสำรวจ    เวทีชุมชน  การเสนอรายงาน	การเปลี่ยนแปลง  จากความเชื่อ/ข่าวลือ/ความเคยชิน  สู่  ความเป็นจริง/เหตุผล/การสร้างสรรค์	เรา ได้เรียนรู้อะไรบ้าง ชุมชน ได้เรียนรู้อะไรบ้าง
2) รู้จักโลก รู้จักประเทศวิถีโลกาภิวัฒน์พัฒนาการประเทศไทยใต้ โลกาภิวัฒน์ระบบบริหารบ้านเมือง	วิกฤตของโลก ผลกระทบของโลกาภิวัฒน์ต่อประเทศไทยและท้องถิ่น	โลกแห่งการค้า แย่งชิง ครอบงำ ประเทศไทยเป็นบริวารโลก ความสัมพันธ์ระหว่าง ชุมชน/ท้องถิ่น  กับ ส่วนกลาง/โลกาภิวัตน์	โครงการขนาดใหญ่ ห้างแมคโคร-โลตัส  ใครได้-ใครเสีย ผลกระทบจาก WTO  CL ยา แหล่งท่องเที่ยวฝรั่ง	สำรวจจุดแข็งชุมชน รื้อฟื้นวัฒนธรรรม  ปกป้องทรัพยากรสิ่งแวดล้อม
3) รู้จักชุมชนท้องถิ่นความสำคัญของท้องถิ่นในยุคโลกาภิวัตน์    รากฐานท้องถิ่น คือ สังคมวัฒนธรรม ทรัพยากร สิ่งแวดล้อมการเปลี่ยนแปลงของชุมชนท้องถิ่น	ชุมชนเกิดก่อนประเทศ  กฎสังคมมาก่อนกฎหมาย  ใครยิ่งใหญ่กว่ากัน	วิเคราะห์ (SWOT) ชุมชน ท้องถิ่น โครงสร้างอำนาจในชุมชน การฟื้นฟูปกป้อง “ต้นทุนทางสังคมท้องถิ่น”	ความขัดแย้งโครงสร้าง 3 เส้า (รัฐ – อทป.-ชุมชน) ความขัดแย้งและความสัมพันธ์ระหว่าง  วิถีชุมชน/ผู้นำธรรมชาติ  กับ อบต.กำนันผู้ใหญ่บ้าน	ชาวบ้านรู้จัก อปท. ความร่วมมือของชุมชน - อปท. แก้ความขัดแย้ง ด้วย การมีส่วนร่วม  ประชาคม  แผนชุมชน
เรื่อง	สัมมนานำสู่การเรียนรู้	เนื้อหา-หลักวิชาการ(อบรม)	เรียนรู้จากรูปธรรม(ประชุมปฎิบัติการ)	นำสู่การปฎิบัติ(มอบหมายงาน)
4) การสร้างชุมชนท้องถิ่นเข้มแข็งการพัฒนายั่งยืนการกระจายอำนาจฯการมีส่วนร่วมการพึ่งตนเองเศรษฐกิจพอเพียง	ท่านเห็นอย่างไร “ชุมชนตกเป็นเหยื่อ” “ท้องถิ่นจะกลายเป็นสำนักงานของระบบราชการกลาง”	ยุทธศาสตร์เพื่ออนาคต    “อบต.เป็นเครื่องมือประชาชน”    “อปท.คือจุดคานงัดสังคมการส่งเสริมชุมชนท้องถิ่น โดย รธน.50 การกระจายอำนาจ   การตรวจสอบความร่วมมือชุมชน-ท้องถิ่น	ความสัมพันธ์: สภาองค์กรชุมชน  อบต.  กำนันผู้ใหญบ้าน ความเป็นอิสระและอำนาจของชุมชน ท้องถิ่น จากส่วนกลาง การพึ่งตนเองของชุมชนท้องถิ่น ”	มาตรการท้องถิ่น:    ปกป้องทรัพยากร สิ่งแวดล้อม     ภิพิธภัณธ์ทั้งหมู่บ้าน     วัฒนธรรมชุมชน/ กฎหมู่บ้าน      ระบบสวัสดิการชุมชน     การพึ่งตนเองของชุมชน     เศรษฐกิจชุมชน
5)การพัฒนาผู้นำชุมชนท้องถิ่นรู้ทันการเมืองการบริหารส่วนกลางวิถีผู้นำชุมชนท้องถิ่นการเมืองภาคประชาชนสร้างสังคม เป็นเบ้าหลอมผู้นำ	“เงินซื้อการเมืองได้ทุกระดับ”ปัญหาอยู่ที่ไหน : ตัวผู้นำ  ชาวบ้าน  หรือ ระบบ นายกดี อยู่ได้ไม่นาน	ภาวะการนำ-คุณธรรม-ความสามารถ การยกระดับทางการเมืองในท้องถิ่น ความสัมพันธ์ “นายก อบต – กำนัน/ผญบ.- ผู้นำประชาชน”	ประสบการณ์ผู้นำดีเด่น ประชาชนกำกับผู้นำการคัดกรองผู้นำเข้าเลือกตั้งท้องถิ่น	นำร่อง กระบวนการท้องถิ่นเพื่อความสมานฉันท์ : ประชาคม  สภาองค์กรชุมชน  สภาซูรอ  การสร้าง และ รักษาผู้นำ
เรื่อง	สัมมนานำสู่การเรียนรู้	เนื้อหา-หลักวิชาการ(อบรม)	เรียนรู้จากรูปธรรม(ประชุมปฎิบัติการ)	นำสู่การปฎิบัติ(มอบหมายงาน)
6)หัวใจการบริหารจัดการท้องถิ่น“อปท.เป็นของประชาชน”การนำเสนอนโยบายสาธารณะการวางแผนกลยุทธ์การอำนวยการองค์กร	ต้องการท้องถิ่นแบบไหน :การบริหาร ๓ แบบ  (ทำตามสั่ง ประยุกต์  ทำนอกกรอบ)  จัดการชุมชนแบบมืออาชีพ	การพัฒนายั่งยืน  การพึ่งตนเอง หลักการจัดการท้องถิ่น การกระจายอำนาจ   กฎหมายท้องถิ่น  การคลัง  บุคลากร  การตรวจสอบ	กรณีศึกษา:  ศาสตร์และศิลป์การบริหารท้องถิ่น “การบริหารนอกกรอบ”

[สิทธิรักษ์]

สวัสดีครับ

มาขออนุญาตนำบทความไปรวม ใน   รวมตะกอน  ครับ ขอบคุณมากครับ

[ชาญ รูปสม]

เอาเลยครับ ...ช่วยๆกัน