คนใส่หัวโขน

          เมื่อวานดิฉันได้ตั้งข้อสังเกตในมาตรา ๓๐ ของ ร่าง พ.ร.บ.มน. ในกำกับ  แต่คาดเดาว่า คงไม่ค่อยมีใครเข้าใจ  เพราะการหยิบมาทีละมาตรา จะไม่เห็นความเชื่อมโยง วันนี้จึงต้องรีบปั่นมาตราต่อไป เพื่อให้เห็นความเชื่อมโยงดังกล่าว และขอทบทวนเล็กน้อย

          มาตราที่ ๒๙ ของ พ.ร.บ. มน. กล่าวถึงอำนาจหน้าที่ของอธิการบดี  และ
          มาตราที่ ๓๐ กล่าวว่า ถ้าอธิการไม่อาจปฏิบัติหน้าที่ได้  (เช่นไปราชการต่างประเทศ ฯลฯ)  ใครจะทำงานแทน?  และคนที่แทนมีอำนาจหน้าที่แค่ไหน?          

          วันนี้มาถึง มาตราที่ ๓๑ ของ พ.ร.บ. มน. ซึ่งกล่าวถึง ตำแหน่งที่รองจากอธิการบดีลงไป ว่าเป็นใครบ้าง? มีคุณสมบัติอย่างไร? และมีอำนาจหน้าที่อะไร? ดังนี้

 

ม.นเรศวร	ม.มหิดล
มาตรา ๓๑           ในส่วนงานตามมาตรา ๘ (๑)(สำนักงานมหาวิทยาลัย) หรือส่วนงานที่เรียกชื่ออย่างอื่นที่มีฐานะเทียบเท่าส่วนงานตามมาตรา ๘ (๑) ให้มีหัวหน้าส่วนงานคนหนึ่งเป็นผู้บังคับบัญชาและรับผิดชอบงานของส่วนงานนั้น และจะให้มีรองหัวหน้าส่วนงานตามจำนวนที่สภามหาวิทยาลัยกำหนดเพื่อทำหน้าที่และรับผิดชอบตามที่หัวหน้าส่วนงานมอบหมายก็ได้           คุณสมบัติของหัวหน้าส่วนงานตามมาตรา ๘ (๑) หรือหัวหน้าส่วนงานที่เรียกชื่ออย่างอื่นที่มีฐานะเทียบเท่าส่วนงานตามมาตรา ๘ (๑) ให้เป็นไปตามข้อบังคับว่าด้วยการบริหารงานบุคคลของมหาวิทยาลัย	มาตรา ๓๕            ในสํานักงานสภามหาวิทยาลัย สํานักงานอธิการบดี ให้มี หัวหน้าส่วนงานคนหนึ่งเป็นผู้บังคับบัญชาและรับผิดชอบงานของส่วนงานนั้น และจะให้มีรองหัวหน้าส่วนงานตามจํานวนที่สภามหาวิทยาลัยกําหนดเพื่อทําหน้าที่และรับผิดชอบตามที่หัวหน้าส่วนงานมอบหมายก็ได้           การแต่งตั้งหัวหน้าส่วนงานตามวรรคหนึ่ง ให้เป็นไปตามข้อบังคับว่าด้วยการบริหารงานบุคคลของมหาวิทยาลัย
มาตรา ๓๒           ในส่วนงานตามมาตรา ๘ (๒) (วิทยาเขต)และ (๓) (คณะ) และส่วนงานที่เรียกชื่ออย่างอื่นที่มีฐานะเทียบเท่าส่วนงานตามมาตรา ๘ (๒) หรือ (๓) ให้มีหัวหน้าส่วนงานคนหนึ่งเป็นผู้บังคับบัญชาและรับผิดชอบงานของส่วนงานนั้น และจะให้มีรองหัวหน้าส่วนงานตามจำนวนที่สภามหาวิทยาลัยกำหนดเพื่อทำหน้าที่และรับผิดชอบตามที่หัวหน้าส่วนงานมอบหมายก็ได้           หัวหน้าส่วนงานตามวรรคหนึ่ง ให้อธิการบดีแต่งตั้งจากผู้สำเร็จการศึกษาปริญญาหรือเทียบเท่าจากมหาวิทยาลัยหรือสถาบันอุดมศึกษาอื่นที่สภามหาวิทยาลัยรับรอง และได้ทำการสอนหรือมีประสบการณ์ด้านการบริหารมาแล้วไม่น้อยกว่าสามปีในมหาวิทยาลัยหรือสถาบันอุดมศึกษาอื่นที่สภามหาวิทยาลัยรับรอง หรือมีประสบการณ์ด้านการบริหารอื่นมาแล้วไม่น้อยกว่าสามปี           หัวหน้าส่วนงานตามวรรคหนึ่งมีวาระการดำรงตำแหน่งคราวละสี่ ปี และอาจได้รับแต่งตั้งใหม่อีกได้ แต่จะดำรงตำแหน่งเกินสองวาระติดต่อกันไม่ได้ และให้นำมาตรา ๒๗ วรรคหก มาใช้บังคับกับการพ้นจากตำแหน่งก่อนครบวาระของหัวหน้าส่วนงานโดยอนุโลม           รองหัวหน้าส่วนงานนั้น ให้อธิการบดีแต่งตั้งและถอดถอนโดยคำแนะนำของหัวหน้าส่วนงานจากผู้ซึ่งมีคุณสมบัติเช่นเดียวกับหัวหน้าส่วนงาน           การรักษาการแทนหัวหน้าส่วนงาน ให้นำมาตรา ๓๐ มาใช้บังคับโดยอนุโลม           เมื่อหัวหน้าส่วนงานพ้นจากตำแหน่ง ให้รองหัวหน้าส่วนงานพ้นจากตำแหน่งด้วย	มาตรา ๓๖           ในวิทยาเขตหนึ่ง ให้มีรองอธิการบดีที่ได้รับมอบหมายจากอธิการบดี คนหนึ่งเป็นผู้บังคับบัญชาและรับผิดชอบงานของวิทยาเขตตามที่อธิการบดีมอบหมาย มาตรา ๓๗           ในแต่ละคณะและส่วนงานที่เรียกชื่ออย่างอื่น ให้มี คณบดีหรือผู้อํานวยการคนหนึ่งเป็นผู้บังคับบัญชาและรับผิดชอบงานของส่วนงานนั้น และจะให้มีรองคณบดีหรือรองผู้อํานวยการตามจํานวนที่สภามหาวิทยาลัยกําหนด เพื่อทําหน้าที่ และรับผิดชอบงานตามที่ คณบดี หรือผู้อํานวยการมอบหมายก็ได้           คณบดี หรือผู้อํานวยการตามวรรคหนึ่งต้องสําเร็จการศึกษาชั้นปริญญาหรือเทียบเท่าจากมหาวิทยาลัยหรือสถาบันอุดมศึกษาอื่นที่สภามหาวิทยาลัยรับรอง รวมทั้งมีคุณสมบัติ และไม่มีลักษณะต้องห้ามอื่นตามที่กําหนดในข้อบังคับของมหาวิทยาลัย           คณบดี หรือผู้อํานวยการมีวาระการดํารงตําแหน่งสี่ปี และอาจได้รับแต่งตั้งใหม่ อีกได้ แต่จะดํารงตําแหน่งเกินสองวาระติดต่อกันมิได้           การบริหารงานในคณะหรือส่วนงานที่เรียกชื่ออย่างอื่น รวมทั้งวิธีการสรรหาอํานาจและหน้าที่ ของคณบดีหรือผู้อํานวยการ ให้เป็นไปตามข้อบังคับของมหาวิทยาลัย           การพ้นจากตําแหน่งคณบดี หรือผู้อํานวยการก่อนครบวาระ การรักษาการแทนให้นํามาตรา ๓๑ และมาตรา ๔๑ มาใช้บังคับโดยอนุโลม แล้วแต่กรณี           รองคณบดีหรือรองผู้อํานวยการนั้น ให้อธิการบดี แต่งตั้งและถอดถอนโดยคําแนะนําของคณบดี หรือผู้อํานวยการ แล้วแต่กรณี จากผู้ซึ่งมีคุณสมบัติเช่นเดียวกับคณบดี หรือผู้อํานวยการ และเมื่อคณบดี หรือผู้อํานวยการพ้นจากตําแหน่ง ให้รองคณบดีหรือรองผู้อํานวยการพ้นจากตําแหน่งด้วย
	มาตรา ๓๘           ในหน่วยงานภายในของส่วนงานตามมาตรา ๑๐ (๓) (วิทยาเขต) และ (๔) (คณะ) ให้มี หัวหน้าหน่วยงานเป็นผู้บังคับบัญชาและรับผิดชอบงานของหน่วยงานและอาจมีรองหัวหน้าหน่วยงานเพื่อทําหน้าที่และรับผิดชอบงานตามที่หัวหน้าหน่วยงานตามมาตรา ๑๐ (๓) และ (๔) มอบหมายได้           การแต่งตั้ง คุณสมบัติ วาระการดํารงตําแหน่งและการพ้นจากตําแหน่งของหัวหน้าหน่วยงานและรองหัวหน้าหน่วยงานตามวรรคหนึ่ง ให้เป็นไปตามข้อบังคับของมหาวิทยาลัย           การรักษาการแทนหัวหน้าหน่วยงานตามวรรคหนึ่ง ให้นํามาตรา ๔๑ มาใช้บังคับโดยอนุโลม           เมื่อหัวหน้าหน่วยงานพ้นจากตําแหน่ง ให้รองหัวหน้าหน่วยงานพ้นจากตําแหน่งด้วย

ข้อสังเกต

• พ.ร.บ. มหิดล มีมาตรา ๓๘ ที่แจงคุณสมบัติและอำนาจหน้าที่ย่อยไปถึงผู้บริหารระดับหน่วยงานภายในของวิทยาเขต และคณะด้วย ได้แก่ หัวหน้าสำนักวิชา  หัวหน้าภาควิชา หัวหน้าสำนักงานเลขานุการ  แต่ของ พ.ร.บ. มน. ไม่ได้กำหนด