สอนคุณธรรมอย่างไรให้มีความพอเพียง
บทที่ 9
ความถ่อมตัวและการทำตามคำแนะนำ
จุดประสงค์ : เพื่อรู้ รัก และฝึกจนเคยชิน <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">นิทานคติ เรื่อง : เรื่องกบๆ </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"> 
</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">นานมาแล้ว ยังมีเรื่องเล่าของเหล่ากบอยู่ 2 เรื่อง เราเรียกกันว่า เรื่องกบๆ ลองฟังดูนะ</p> <h4 style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">
เรื่องที่ 1 กบเมือง
</h4><p> มีกบสองตัวเป็นเพื่อนกัน กบตัวหนึ่งอาศัยอยู่ริมบึงน้ำ อีกตัวหนึ่งอาศัยอยู่ที่พงหญ้าริมถนน วันหนึ่งทั้งสองพบกันก็เลยคุยกัน กบบึงน้ำเตือนเพื่อนของมัน </p><p>“ฉันได้ยินจากฝูงห่านว่าจะมีพายุใหญ่พัดมาแถวนี้นะ” </p><p>กบถนนตอบว่า “เป็นโอกาสดีที่จะได้ฉลองกัน พวกเราต้องการฝนนี่”</p><p>กบบึงน้ำพูดต่อว่า “แกน่าจะมาอยู่ที่บึงน้ำกับข้านะ บึงน้ำนะปลอดภัยมากกว่าอยู่แถวๆ ถนน” </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">กบถนนไม่เชื่อ “ขอบใจ แต่ไม่หละ ข้าชอบที่จะอยู่ที่ริมถนน แม้ว่ามันจะมีอันตรายบ้างก็เถอะ”</p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">หลังจากกบถนนกลับบ้านไปไม่นาน พายุก็เกิดขึ้น ฝนตกหนักมาก รถบ้านคันหนึ่งขับฝ่าสายฝนมา ฝนที่แรงทำให้คนขับรถขับลำบากอย่างยิ่ง กบถนนไม่ได้กลัวต่ออันตราย มันนั่งอยู่ข้างๆ ถนนนั้นและเฝ้ามองสิ่งต่างๆ มันสนุกกับสายฝนที่เย็นฉ่ำ แต่ในใจของมันก็มีเสียงดังขึ้น เสียงเตือนของกบบึงน้ำ ในใจหนึ่งกบถนนก็อยากจะเชื่อ แต่อีกใจก็บอกว่ามันไร้สาระ</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"> “ข้ารู้จักแถวนี้ดี และนั่นดีที่สุดแล้วสำหรับข้า”</p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ทันใดนั้น รถบ้านคันนั้นก็วิ่งมาถึง ฝนที่หนักทำให้มันลื่น และหมุนขว้าง จากนั้นก็ไถลมายังด้านที่กบถนนนั่งอยู่ และโชคร้ายก็เกิดขึ้น ล้อของรถทับเข้าที่กบถนนอย่างแรง มันตายในทันที</p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p><p> เมื่อพายุผ่านพ้นไป กบบึงน้ำก็มาหาเพื่อนของมัน เขาก็ได้พบซากของมันอยู่ที่ริมถนนนั่นเอง</p><p>“ข้าหวังว่าแกจะไม่ดื้อรั้น ขอแค่แกฟังข้า แกก็จะได้มีชีวิตต่อในวันนี้”
</p><p> </p><h4 style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">
เรื่องที่ 2 กบชราและกบวัยรุ่น
</h4><p> </p><p>เมื่อฤดูแล้งมาเยือนหมู่บ้านแห่งหนึ่ง กบสองตัวที่อาศัยอยู่ในลำธารใกล้ๆ พบว่าน้ำในลำธารเริ่มแห้งขอด พวกมันไม่มีน้ำสำหรับดื่มแล้ว </p><p>“อาจมีคนใส่น้ำไว้ในจานน้ำของสัตว์เลี้ยงก็ได้นะ ไปดูที่บ้านกันดีไหม” </p><p>กบชราพูดขึ้นเมื่อพวกเขากระโดดมาถึงบ้านหลังหนึ่ง พวกเขาพบบ่อน้ำ กบวัยรุ่นจึงพูดขึ้นว่า</p><p>“บ่อน้ำ ไปดูกันเราอาจได้น้ำจากที่นั่นก็ได้” </p><p>กบทั้งสองมองไปที่บ่อน้ำ แต่มันมืดมาก พวกเขามองไม่เห็นก้นบ่อ กบชราจึงหย่อนเศษหินเล็กๆ ลงไป แล้วรอฟังเสียงกระทบน้ำของมัน แต่ก็ไม่ได้ยินเสียงใดๆ กบวัยรุ่นตื่นเต้นมาก พลางพูดว่า</p><p> “โดดไปเลยดีกว่า ข้าหิวน้ำมากแล้ว”</p><p>กบชราพลันเตือนว่า</p><p> “รอก่อน เราไม่รู้ว่ามีน้ำในบ่อหรือเปล่า มันอาจจะแห้งถึงก้นบ่อก็ได้ ข้าว่าเราไม่ควรเสี่ยงหรอก”</p><p>กบวัยรุ่นร้องตอบว่า “แต่พวกเราต้องการน้ำ เราจะทำอะไรได้อีก ข้าว่าเราควรที่จะลองดูนะ”</p><p>กบชราตอบกลับอย่างช้าๆ ว่า “ลองดูถ้าเจ้าหวังเช่นนั้น แต่ข้าจะไม่ลงไปในบ่อน้ำนั้นแน่”</p><p>กบวัยรุ่นคิดตาม เขาเชื่อลึกๆในใจว่ากบชราพูดถูก แต่เขาก็ยังต้องการน้ำ กบวัยรุ่นครุ่นคิด จากนั้นเขาก็ตัดสินใจที่จะเชื่อกบชรานั้น</p><p>“ท่านแก่กว่า รู้มากกว่าข้า มักจะให้คำแนะนำที่ดีแก่ข้า ได้ข้าจะเชื่อท่าน” </p><p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ดังนั้นกบทั้งสองจึงกระโดดไปจากบ่อน้ำ พวกเขายังคงหิวน้ำ แต่ก็ยังมีชีวิตอยู่ โชคดีก็เข้าข้างพวกเขา กบทั้งสองกระโดดผ่านบ้าน พวกมันพบกับจานน้ำของสัตว์เลี้ยง จานนั้นมีน้ำอยู่เต็ม แน่นอนกบทั้งสองกระโดดลงไปแช่ในจาน และดื่มน้ำอย่างเต็มที่ </p><p>
</p><p></p><p> ช่วยกันขยายความเพื่อสร้างความเข้าใจ </p><p>๑) ให้ช่วยกันหาคติพจน์และสุภาษิตส่งเสริมความถ่อมตัวและการทำตามคำแนะนำ </p><p> ๒) ให้ช่วยกันหาคำสอนของศาสนาต่างๆ ที่กล่าวถึงความถ่อมตัวและการทำตามคำแนะนำ </p><p>ในทั้งสองกรณีให้มีอาสาสมัครรวบรวมบันทึกไว้ เพื่อทำเอกสารแจกให้เก็บไว้ โดยลงวันที่ไว้ด้วย</p><p></p><p> ฝึกคุณธรรม </p><p>๑) ฝึกรู้รอบ : เรื่องนี้เหมาะสมสำหรับสอนเรื่องความถ่อมตัวและการทำตามคำแนะนำหรือไม่ อย่างไร </p><p>๒) ฝึกแข็งขัน : เราจะแสดงความถ่อมตัวและการทำตามคำแนะนำอย่างเหมาะสมได้อย่างไร และทำได้แค่ไหน </p><p>๓) ฝึกพอเพียง : ความถ่อมตัวและการทำตามคำแนะนำอย่างไร จึงเรียกว่าทำได้อย่าง พอเพียง </p><p> - อย่างไรเรียกว่าขาด </p><p>- อย่างไรเรียกว่าเกิน </p><p>๔) ฝึกความยุติธรรม : ความถ่อมตัวและการทำตามคำแนะนำที่ดำเนินไปอย่างมีความยุติธรรมเป็นอย่างไร ให้ช่วยกันยกตัวอย่าง </p><p></p><p>กิจกรรมสันทนาการ</p><p>๑. ให้อาสาสมัครเตรียมป้ายคำสั่ง ต่างๆ จำนวน 10 ป้าย แล้วให้จับคู่กัน คนหนึ่งปิดตา อีกคนมองที่ป้ายคำสั่ง แต่ห้ามพูดใดๆ ทั้งสองต้องทำตามป้ายคำสั่งได้ถูกต้อง คู่ไหนทำได้ถูกต้องทั้ง 10 ป้าย ให้ปรบมือให้เพื่อชื่นชม </p><p></p><p>เอนก สุวรรณบัณฑิต ที่ปรึกษาคณะอนุกรรมาธิการคุณธรรมและจริยธรรมสภานิติบัญญัติแห่งชาติ</p><p>เอกสารคุณธรรมและจริยธรรมของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ</p><p>ปรับจากหนังสือ Discovering the Real Me, Universal Peace Federation Edition</p>
