เฮฮาศาสตร์3 ที่ดงหลวง ตอน ทำเกือบปีกิโลกรัมละ 200
ณ บ้านแก่งนาง ต.กกตูม พวกเรากลับจากเที่ยวน้ำตกแก่งโพธิ์ รอทีมงานจากพิษณุโลกมาสมทบที่ตลาดชุมชุนกลางหมู่บ้าน
ออต ชวนพวกเราเดินชมหมู่บ้าน ดูบ้านที่ใช้ไม้ทำหลังคา แล้วเดินไปเรื่อย เห็นฝ้ายตากอยู่บนหลังคา ออต รีบเดินเข้าไปคุยกับชาวบ้านที่นั่งจับกลุ่มกันอยู่บ้านตรงข้าม
ยาย...ไม่รู้ชื่อจริงครับ รับเป็นเจ้าของฝ้าย และบอกว่าทำเส้นด้ายเก็บไว้ก็มี ออต บอกให้ยายไปนำมาให้ดู หนึ่งถุงประมาณ 2-3 กิโลเห็นจะได้ ยายบอกว่านั่งทำทั้งปีได้แค่นี้ละ ชาวบ้านช่วยเสริมว่า ยายทำด้ายเก่ง และเส้นด้ายสวย ปั่นด้วยมืออย่างเดียว
เครื่องหีบฝ้าย(Roller Gin)ที่ใช้มือหนุนหรือเรียกว่า"อิ้ว"
บางคนใช้ เครื่องหีบฝ้ายหรือที่อีสานเราเรียกว่า"อิ้ว" ในการแยกเมล็ดของฝ้ายออกจากเส้นใย บางคนไม่มีเครื่องหีบก็ต้องใช้มือแกะเอาครับ คิดดูนะครับว่ามันทำยากขนาดไหน
โอ้... แม่เจ้าโว้ย การทำเส้นด้ายจากฝ้ายนี่ ผมเคยเห็นคุณยายของผมทำสมัยผมเป็นเด็กๆ อย่างดีก็แค่เอาไว้เป็นด้ายเย็บฟูก เย็บผ้าห่มนวม ที่เขาใช่นุ่นยัดข้างใน แต่ยาย..คนนี้ทำด้ายจากฝ้ายด้วยมือเอาไว้ขายหรือทอผ้า แล้วแบบนี้ปีๆหนึ่งจะได้สักเท่าไหร่บาท ถ้าคิดเป็นค่าแรงหรือรายได้ต่อปีของประชากร ก็เพราะว่าเส้นด้ายที่ยายแกขายนี่เพียงกิโลกรัมละ 200 บาท เท่านั้นเอง
น้องออตและน้องออย สนใจเรื่องเส้นด้ายจากฝ้าย
และตกลงว่า ออต ซื้อมา 1 กิโลกรัม
ผมละนึกสงสารยายแกอยู่เหมือนกัน แต่ไม่รู้จะทำอย่างไรดี กับภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ใกล้จะสูญหายไปจากชนบท เนื่องจากราคาการผลิตตกต่ำ
เพราะคนเราหันเอาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีสมัยใหม่มาใช้ทดแทน ซึ่งเป็นการทำลายสิ่งแวดล้อมและธรรมชาติมาโดยตลอด ไม่ว่าทางตรงหรือทางอ้อม
ความเห็น (23)
- สวัสดีค่ะ ท่านสะมะฯ
- ป้าแดงและเพื่อนที่ทำงาน มีแนวคิดที่อยากทำแบบนี้
- แต่ทุกคนไม่มีพื้นฐาน ไม่มีเวลาทุ่มเทจริงจังเลย
- ไม่รู้ว่าฝันจะเป็นจริงรึป่าว
ราคาถูกมากเลยนะครับ กว่าจะปั่นเป็นด้ายแต่ละเส้นขึ้นมา น่าเห็นใจยายจริงๆ
เสียดายผมไปเที่ยวมุกดาหารไม่งั้นได้ไปเที่ยวกับพี่สมนึกแล้ว
ภาพล่างสุด แอบเห็นเบียร์ช้าง คงไม่ใช่ยายใช้จิบนะครับ อิอิ
สวัสดีครับ pa_daeng
- ภูมิปัญญาท้องถิ่น เกี่ยวกับงานเกษตร นี้เราต้องเริ่มเรียนรู้ตั้งแต่การผลิต วัตถุดิบให้เป็นก่อนนะครับ
- ฉะนั้น ป้าแดงและเพื่อนๆ ต้องปลูกฝ้าย เลี้ยงไหม ปลุกหม่อน ก่อนครับ
- เรื่องการแปรรูปผลิตภัณฑ์ ก็เชิญครู อาจารย์มาสอนหรือแนะนำ เดี๋ยวก็เก่งเองละครับ
ขอบคุณครับ
- สวัสดีค่ะ
- วัตถุดิบส่วนมาก
- ชาวบ้านขายได้ราคาถูก
- ผ่านการแปรรูปนิดหน่อย
- กลับมาหาชาวบ้านในราคาแพ้งแพงค่ะ
- ขอบคุณค่ะ
โลกเปลี่ยนแปลงไปทุกวัน... วิถีก็เปลี่ยนผันไปตามกระแสโลก
คิดถึงอดีตครับ...
อดีตที่แม่ยังทอผ้าด้วยมือ...
ภาพเหล่านี้งดงามและมีพลังปลุกเร้าให้ผมรักผืนแผ่นดินเกิดอย่างไม่รู้ลืม...
......
สวัสดีครับ
ดีใจจังเลยที่ยังมีคนนำเรื่องราวของดงหลวงมาเล่าสู่กันอีกอย่างต่อเนื่อง
ชาวผู้ไทผู้เฒ่าผู้แก่เขามักจะปลูกฝ้ายทอผ้าขาวเก็บไว้ เคยถามยายท่านนี้ ท่านพูดยิ้มๆว่าเก็บไว้ใช้สอยในงานบุญยามที่จากโลกนี้ไปครับ
นับเป็นการดำเนินชีวิตแบบไม่ประมาทมี มรณานุสติดีแท้ครับ
สวัสดีครับน้องเอกจตุพร วิศิษฏ์โชติอังกูร
- พวกเราได้มีโอกาสไปเดินชมวิถีชีวิตชาวบ้านกันพักหนึ่งครับ และก็เห็นว่าชนบททั่วๆไปของเมืองไทย ยังมีมนต์เสน่ห์บางอย่างซ่อนเร้นอยู่
- ส่วนกระป๋องนั้นเป็นเครื่องดื่มแก้คอแห้งของพวกเราเองครับ
ขอบคุณครับ
พี่สะมะนึกะ
- แสดงความคิดเห็นในฐานะที่ถูกพาดพิงครับ
- ชาวบ้านที่เมืองเลย ปลูกฝ้ายขายเป็นฝ้ายอินทรีย์ขายกิโลกรัมละ 200 บาท
- ปีหนึ่ง ๆกลุ่มช่วยกันผลิตเป็นสหกรณ์กลุ่มปลูกฝ้าย ซึ่งผลิตกันเป็นกลุ่ม เมื่อสิ้นปีมีผลตอบแทนหลายพันบาทต่อครอบครัว
- นี่เป็นตัวอย่างของความขยันครับ ซึ่งราคา 200 บาทเป็นราคามาตราฐานที่กำหนดโดยชาวบ้าน นับว่าสูงกว่าราคาฝ้ายที่ซื้อจากร้านขายส่งอยู่พอควร
- ความจริงเรามักคิดว่าชาวบ้านได้ผลตอบแทนน้อย ซึ่งผมคิดว่าหากขยันและผลิตเส้นใยมีคุณภาพดีจริงและปลูกในปริมาณที่พอเหมาะปีหนึ่ง ๆ ก็นับว่าได้กำไรอยู่พอเลี้ยงครอบครัวได้
- อิอิ
พี่เอก
- เหอๆๆสังเกตดีแท้
- กระป๋องเล็ก ๆเป็นสมุนไพรแก้หนาวครับ
- น้ำตก เย็นดีจนหนาว
- อิอิ เลยมีของแก้หนาว ไม่ใช่ของยายแต่ประการใด
สวัสดีค่ะท่านพี่
- ชอบดูวิถีชีวิตเดิมๆของชาวบ้านค่ะ สงบ เรียบง่าย
- เคยใช้ อิ้ว อิ้วฝ้ายค่ะ เคยช่วยแม่อิ้วฝ้าย ปั่นด้ายให้เป็นเส้นๆ แต่เดี๋ยวนี้เหลือแต่อิ้ว...แต่ไม่ได้ใช้เลยค่ะ
สวัสดีค่ะคุณลุงสะ-มะ-นึก
- สมัยเปลี่ยนไปวัฒนาธรรมเปลี่ยนแปลง
- วันเสาร์ก็ได้อุดหนุนเสื้อผ้าที่ทำมาจากฝ้ายค่ะ
- คิดถึงยายค่ะตอนยายอิ้วด้าย
สวัสดีครับท่านสะมะนึกะ
ชอบมาก
คงเป็นช่วงเดียวที่ออตเขียนเรื่องเด็กได้ออกไปเรียนรู้ของพื้นบ้านอย่างสนุก ดีมากครับ หยิบเรื่องราวของท้องถิ่นออกมาบ้างเถอะ มีแต่จะไปไกลเกินไปจนลืมเหง้าของเราเอง อิ อิ
จริงๆเราต้องไปข้างหน้าแต่ก็มองเหลียวหลังบ้าง
- สวัสดีคะคุณสะ-มะ-นึ-กะ
วันนี้โพสต์บันทึกคุณไม่ขึ้นหลายครั้ง ตั้งแต่ลำดับที่ 1ขณะนี้ดูแล้วน่าจะเป็นลำดับที่ 13 นะค่ะเป็นลัคกี้นัมเบอร์เดียวกันกับเต้นท์ที่ดงหลวง
เสียดายเหมือนน้องเอกนั่นแหละที่ไม่ได้ไปด้วยวันนั้น เพราะกลับบ้านที่มุก
สวัสดีครับคุณครูRAK-NA
- นั่นคือหลักการค้าขายครับ
- ไม่มีผู้ค้าคนใดที่ลงทุนไปแล้วยอมขาดทุนหรอกครับ
- ไม่เอากำไรมาก ก็น้อยแล้วแต่โอกาส จริงไหมครับ
ขอบคุณครับ
สวัสดีครับน้อง แผ่นดิน
- ครอบครัวมีส่วนร่วม ครอบครัวมีสุข
- การได้ช่วยกันทำงานในครอบครัว ช่วยกันคนละนิดละหน่อย ทำไม่เป็นยืนให้กำลังใจก็ยังดี
- เดินด้าย...ร้อยฟืมทอผ้า บางครั้งก็สนุก บางครั้งก็เวียนหัว
- นี่คือวิถีชีวิตคนชนบทเมื่ออดีตกาล
- แต่ยุคปัจจุบัน มองเห็นภาพเลือนลาง หาดูยากครับ
ขอบคุณครับ
สวัสดีครับท่านพี่ paleeyon
- ดงหลวง ยังมีเรื่องที่น่าสนใจอีกตั้งมากมาย อย่างที่ท่านพี่บางทราย ได้เขียนเล่ามาอย่างต่อเนื่อง แต่พวกเรายังเข้าไปร่วมรับรู้ไม่ทั่วถึง อันจำกัดซึ่งเวลา
- วิถีชีวิตชนบทชาวดงหลวงก็เหมือนที่อื่นๆ ทั่วไป แต่แตกต่างกันตรงที่ การดำเนินชีวิตที่พึ่งพัฒนาหลังจากการแตกแยกทางความคิดของผู้คนสมัยโน้น
- เท่ากับว่าพึ่งเริ่มต้นการพัฒนามาเมื่อไม่กี่ปี แต่ก็ทำให้ชุมชนเข้มแข็งได้ เท่าเทียมกับที่อื่นที่มีการพัฒนามาอย่างต่อเนื่อง
- ต้องขอยกย่องชมเชย ทีมงานที่เข้าไปทำงานที่นั่นทุกคนละครับ
ขอบคุณครับ
สวัสดีครับน้อง ออต
- การปลูกฝ้ายที่เมืองเลยถือว่าเป็นพืชเศรษฐกิจก็ว่าได้ จนต้องมีงาน "ดอกฝ้ายบานที่เมืองเลย"
- การที่มีกลุ่มนายทุนคอยช่วยเหลือเรื่องพันธุ์พืชและการตลาด ย่อมทำได้ในลักษณะเป็นกลุ่มหรือสหกรณ์
- แต่ต้องไม่ทำลายทรัพยากรธรรมชาติหรือบุกรุกป่า
- เคยเห็นนายทุนจ้างปลูกขิงตามไหล่เขา ชาวบ้านจะต้องตัดไม้ ไถทำลายหน้าดิน เวลาเกิดน้ำป่าไหลหลาก แล้วเป็นเช่นไรเราก็เห็นกันอยู่บ่อยๆใช่ไหมครับ
- คนรับกรรมคือชาวบ้านและเกษตรกรในพื้นที่ แต่นายทุนไม่รู้อยู่ไหน
- ดังนั้นชาวบ้านจะทำอะไรบางครั้งขาดความรู้ ไม่มองไปข้างหน้า หวังเพียงรายได้เข้ามาช่วยเหลือครอบครัว กรณีนี้ก็น่าเป็นห่วงอยู่นะครับ
- แต่ในกรณีแม่ใหญ่ที่ดงหลวงนั้น คงปลูกไม่มากหรอกครับ เพราะปลูกเอง เก็บเกี่ยวเอง หีบเอง ปั่นเอง ทอเองครับ
ขอบคุณครับ
สวัสดีครับน้องครู หญ้าบัว
- วิถีชีวิตแบบชนบทบ้านนอกดูสงบ ร่มรื่น ใครๆก็อยากอยู่
- แต่ชีวิตต้องเดินตามฟ้าลิขิตนะครับ
- "อิ้ว" ถ้าไม่ใช้งานเก็บไว้ดีๆนะครับ ป้าแดงอาจจะขอไปใช้งานต่อ เห็นว่าอยากทำผ้าฝ้ายกับเพื่อนๆครับ
ขอบคุณครับ
สวัสดีครับน้องสาว แดนไท
- โลกยุคโลกาภิวัฒน์ พัฒนาไปอย่างรวดเร็วด้านเทคโนโลยี จนธรรมชาติปรับตัวตามไม่ทัน
- ผลกระทบก็ตกอยู่กับมนุษย์เรา ผู้ซึ่งพยายามเสาะแสวงหาความสุข ความสะดวก สบายใส่ตัว
- วัฒนธรรมการกิน อยู่ หลับนอน แตกต่างจากสมัยก่อนอย่างสิ้นเชิง
- ผมยังเด็กมากตอนนั้นที่ยายปลูกฝ้ายและทอผ้าฝ้าย แต่ก็ยังพอมองภาพเห็นแบบเลือนลางครับ หรือเป็นเพราะว่าเราเป็นเด็กผู้ชาย เลยไม่ค่อยสนใจเรื่องนี้สักเท่าไหร่
- แต่จำได้ว่าอุปกรณ์พวกนี้บ้านยายมีหมดทุกอย่างครับ เพราะว่าเป็นชาวไร่ ชาวนา 1,000%ครับ
ขอบคุณครับ
สวัสดีครับท่านพี่ บางทราย (คนเข็นครก ขึ้นภูเขา)
- มีแต่โรงเรียนตามชนบทบ้านนอก เท่านั้นกระมังครับ ที่ยังมีสอนภูมิปัญญาท้องถิ่น วิถีชีวิตการเป็นอยู่แบบพอเพียง
- ในเมืองหรือส่วนกลางคงทำได้ยาก แม้แต่ครู อาจารย์ ยังไม่รู้เรื่องกับงานอาชีพ เก่าๆแบบนี้
- เด็กเมืองหลวงออกไปบ้านนอกเห็นวัวหรือควาย ยังแยกไม่ออกเลยครับว่าเป็นอะไรกันแน่ระหว่างวัวกับควาย อันนี้เป็นเรื่องจริงครับ
- แต่เดินเข้าห้างเห็นแค่สัญลักษณ์ก็รู้แล้วว่าเป็นร้านไก่ย่าง เค.เอฟ.ซี.หรือ ร้าน เอ็ม.เค.สุกี้
ขอบคุณครับ
สวัสดีครับอาจารย์ อ.หมู
- สงสัยสัญญาณอินเทอร์เน็ต ของอาจารย์มีปัญหาใช่ไหมครับ
- มาช้ามาเร็วไม่สำคัญหรอกครับ แค่รู้ว่าเข้ามาก็ดีใจแล้ว
- ผมก็เสียดายเหมือนกันไปตั้งไกลไม่ได้ไปเที่ยวมุกดาหารและสะพานข้ามแม่น้ำโขงแห่งที่ 2 เอาไว้โอกาสหน้าไปกันใหม่นะครับ
ขอบคุณครับ
ขอเข้ามาปั่นฝ้ายด้วยคนน๊ะค๊ะ
นึกว่าช่วยคุณยายเผื่อจะได้หลายกิโล
- ภูมิปัญญาท้องถิ่นเป็นสิ่งที่ดีหาได้ยากขึ้นทุกทีเพราะกำลังถูกประยุกต์หรือปรับเปลี่ยนไปเป็นเทคโนโลยี
- อย่าง" อิ้ว" ที่ถ่ายภาพมาดูแล้วสะดวกในการ หิ้ว ไปใหนมาใหนน๊ะค๊ะแต่ถ้าเป็นเครื่องมือสมัยใหม่ไม่แน่อาจช้อตก็ได้ เพราะส่วนใหญ่จะใช้ไฟฟ้า
- แหมถ้าคุณยายอยู่ใกล้ ๆ ชายแดนจะชวนมาทอดทุเรียนเพราะกิโลหนึ่งเกือบ 400 ค่ะ
สวัสดีครับคุณพี่ pepra
- "อิ้ว" ขนาดเล็กคงใช้ได้เฉพาะการทำเกษตรในครัวเรือนซึ่งเป็นงานอดิเรกหรืออาชีพเสริมนั่นแหละครับ
- ถ้าการปลูกฝ้ายหรือทอผ้าจากฝ้ายเป็นอาชีพหลัก คงต้องใช้เครื่องหีบฝ้ายที่ใช้มอเตอร์ไฟฟ้านะครับ
- ที่ จ.ยะลา ทุเรียนคงเยอะนะครับ ชอบเหมือนกันครับทุเรียนทอดกรอบ
ขอบคุณครับ