วันที่ทุกสิ่งดีไปหมด

ใครก็ตามแม้ไม่ได้สนใจฝึกการสร้างสมาธิด้วยการหายใจ หากมาพบกับอากาศอย่างนี้ก็คงอดไม่ได้ที่จะหายใจยาวๆลึกๆ รับความสดชื่น เกิดความสุขสงบในใจอย่างไม่ต้องคิดอะไรเลย

ไปเชียงใหม่มาสี่วันค่ะ เพิ่งกลับมาบ้านได้เป็นวันที่สอง ตั้งใจจะตอบผู้ที่มาเยี่ยมเยียนอ่านบันทึกเรื่องที่แล้ว จะได้เขียนเรื่องใหม่ แต่ระบบไม่เป็นใจ คิดว่ารอก็ได้ สบายๆ มาเขียนไว้ในเวิร์ดก่อนก็ดี

ช่วงนี้อากาศดีมากๆ ใส สดชื่น เย็นสบาย เลยทำให้แม้ดื่มกาแฟเสร็จแล้วก็ยังนั่งอ้อยอิ่งอยู่ที่ศาลาเป็นนาน อากาศที่กำลังดีเช่นนี้ทำให้นึกถึงคำสอนของท่านพระพรหมคุณาภรณ์ ที่ท่านสอนเรื่องการหายใจทำสมถะภาวนา คือการทำให้จิตใจสงบนิ่ง โดยภาวนาระหว่างการหายใจเข้า-ออกว่า

......หายใจเข้า – สูดเอาความสดชื่น
.....หายใจออก – ฟอกจิตให้สดใส

เลยเป็นโอกาสให้ได้บริหารลมหายใจและทำสมาธิเล็กๆ อย่างโปร่งเบา

ใครก็ตามแม้ไม่ได้สนใจฝึกการสร้างสมาธิด้วยการหายใจ หากมาพบกับอากาศอย่างนี้ก็คงอดไม่ได้ที่จะหายใจยาวๆลึกๆ รับความสดชื่น เกิดความสุขสงบในใจอย่างไม่ต้องคิดหรือพยายามอะไรเลย

น้ำลงเร็วมาก เมื่อวานเย็นป้านวลผูกเรือไว้เห็นลอยอยู่ในน้ำ เช้านี้เรือเกยตื้นอยู่บนโคลนซะแล้ว สายหน่อยป้านวลลากเรือให้จอดในน้ำ ท่าน้ำก็โผล่แล้ว ป้านวลทำทางเดินเอาอิฐแดงวางให้เหยียบได้ และขัดกระดานท่าน้ำเสียเอี่ยมเลย เป็นสิ่งเตือนใจได้ว่าเหมือนความทุกข์ที่ท่วมที่ถมจิตจนดำดิ่ง สักวันทุกข์ก็จะผ่านพ้นไปได้ เพราะไม่มีอะไรที่จะคงที่อย่างนั้นไม่เปลี่ยนแปลง

เช้านี้คุณตาพายเรือไปส่งหลาน ทุกทีเคยเห็นมีแค่สามคน เรือและพายเป็นสีฟ้าสดใส ทุกคนในเรือก็ใส่สีฟ้า ยกเว้นคุณตา ถ่ายภาพไม่ทัน ภาพที่เห็นเป็นของเมื่อวานเขาใส่สีเหลืองกัน คุณตายกแขนพายเรือ แสงแดดอ่อนส่องโดนนาฬิกาข้อมือ สะท้อนแสงวิบวับ

นั่งมองไปที่ดงไม้ฟากตรงข้าม มีนกบินร่อนไปมาเช่นเคย ลมพัดทั้งใบและกิ่งไม้จนดูราวทั้งดงไม้กำลังสนทนากับลมและนกอย่างมีชีวิตชีวา เอ๊ะ มองไปที่ต้นไม้ที่อยู่ริมน้ำซึ่งมียอดแห้งๆแต่มีนกชอบมาเกาะรับแดดอ่อนยามเช้า พอลมพัดกิ่งก้านที่มีใบโยกขยับเผยให้เห็นอะไรนะที่เป็นสีน้ำตาลอมส้มที่คาคบ อยากรู้ ต้องส่องกล้องดู

เจ้ากลุ่มสีน้ำตาลอมส้มนั้นคือพวง “ลูกมะเดื่อ” เยอะมากที่คาคบ และยังมีกระจายตามกิ่งอื่นๆด้วย ทำให้เพิ่งได้รู้ว่า ต้นที่เห็นมียอดแห้งเป็นต้นเดียวกันกับส่วนที่ยังมีใบเขียวขจี นี้คือต้นมะเดื่อ

ลูกมะเดื่อที่ให้เห็นใกล้ๆนี้มาจากต้นมะเดื่อที่บ้านค่ะ เจ้าต้นตรงข้ามฝั่งน้ำนั้น กล้องมือสมัครเล่นที่ใช้อยู่ไม่สามารถซูมได้ขนาดนี้ค่ะ

มะเดื่อชนิดนี้ภาคกลางเรียกว่า "มะเดื่ออุทุมพร" ภาคใต้เรียก"เดื่อน้ำ"
เป็นไม้ทีพบทุกภาคในไทย สูงได้ถึง ๒๐ เมตร ช่อดอกออกตามลำต้น ผลเขาจึงอยู่ตามลำต้น ผลกลมขนาด ๒.๕-๔ เซนติเมตร ผิวผลมีลายแต้มสีขาวกระจายทั่ว เมื่อสุกจะมีสีแดงอมส้มอย่างที่เห็น

ยังมีมะเดื่ออีกชนิดที่คล้ายกัน แต่ผลนั้นพอมองใกล้ๆจะเห็นว่ารูปร่างต่างกัน คือ ช่อดอกออกตามลำต้นเป็นช่อยาว ผลจะมีรูปทรงคล้ายลูกแพร์ เรียกว่า "มะเดื่อปล้อง"

"มะเดื่ออุทุมพร"นั้น เป็นพรรณไม้ประจำจังหวัดชุมพรด้วย จึงมีอีกชื่อว่า "มะเดื่อชุมพร" และเป็นไม้มงคลของชาวฮินดู ไทย พม่า มอญ มีบันทึกว่า ในสมัยกรุงศรีอยุธยาและกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น มีการนำเนื้อไม้มาทำพระที่นั่งและเครื่องใช้ต่างๆในพระราชพิธีราชาภิเษก

"มะเดื่ออุทุมพร" มีรสฝาดมัน เป็นผักที่นิยมกันทั่วทุกภาค ผลอ่อนที่มีสีเขียวนำมากินเป็นผักสดกับอาหารรสจัดต่างๆ จะติดผลให้กินมากในฤดูหนาว คนข้างกายสั่งให้ลูกน้องทำน้ำและแยมลูกมะเดื่อ อร่อยถึงขั้นทำเลี้ยงแขกเชียวนะ ไม่ต้องไปหาซื้อมะเดื่อเชื่อมขนมหรูของฝรั่ง

ประโยชน์ด้านสมุนไพร ใช้รากแก้ไข้ ช่วยขับเสมหะ เปลือกต้นและผลดิบเป็นยาแก้ท้องร่วง ช่วยขับลมและสมานแผล น้ำยางแก้งูสวัดและเริม ในธรรมชาติผลสุกเป็นอาหารของนก หนู กระรอก กระแตอย่างดี

(ข้อมูลบางส่วนจากหนังสือ "ผักพื้นบ้าน ๒" สำนักพิมพ์บ้านและสวน)

โชคดีจังที่"มะเดื่ออุทุมพร"ต้นที่บ้านนั้น เป็นไม้เดิมติดอยู่ในที่ ต้นสูงใหญ่ ที่จริงอยู่ในแนวที่เราต้องสร้างห้องเก็บของเป็นกำแพงรั้วด้านข้าง แต่เราก็เว้นให้ต้นมะเดื่อได้อยู่สุขสบายอย่างเดิม คนก็ได้ประโยชน์ สัตว์น้อยใหญ่ก็อิ่มอุดม

วันนี้จึงเป็นวันที่อยู่บ้านสำราญใจ ได้ค้นพบ ค้นคว้า นำภาพและเรื่องที่เบิกบานมาฝากทุกท่าน รู้สึกว่าเป็นวันที่ทุกสิ่งดีไปหมด

เขียนใน GotoKnow โดย ยุวนุช
ใน RiverLife

คำสำคัญ (Tags): #การหายใจ#น้ำลง#มะเดื่อปล้อง#มะเดื่ออุทุมพร#คุณตากับหลานๆ

หมายเลขบันทึก: 144605เขียนเมื่อ 6 พฤศจิกายน 2007 16:26 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 18:31 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่าน

ความเห็น (40)

สุดทางบูรพา

เขียนเมื่อ 6 พฤศจิกายน 2007 16:50 น. ()

สวัสดีครับ
ผมชอบบ้านที่อยู่ริมน้ำมาก แต่ไม่ชอบเวลาน้ำท่วม
เคยไปอบรมที่อยุธยา ถามชาวบ้านบอกว่าน้ำท่วมสูงทุกปี เห็นแล้วก็น่าเห็นใจชาวบ้าน
อีกมีบ้านริมน้ำสักหลังครับดูเย็นและร่มรื่นดีครับ

ขจิต ฝอยทอง

เขียนเมื่อ 6 พฤศจิกายน 2007 17:30 น. ()

สวยจังเลยครับ
ชอบดอกไม้สีขาว
ดอกจำปี
จำได้ว่าเห็นชาวบ้านเอามะเดื่อดิบๆๆไปกินกับปลากระป๋อง
ชอบบรรยากาศริมน้ำ
คิดถึง แม่ คิดถึงบ้าน
ฮือๆๆๆๆๆๆๆ

Sasinand

เขียนเมื่อ 6 พฤศจิกายน 2007 19:28 น. ()

สวัสดีค่ะ

แต่ก่อนนี้เคยมีบ้านใกล้แม่น้ำ ไม่ถึงกับริมน้ำทีเดียวค่ะ ที่เมืองนนท์ เวลาเดือนพ.ย-ธ.ค น้ำขึ้นค่ะ บางปี ก็ท่วมมาถึงสนามด้วย ขายให้นารายณ์พร็อพเพอตี้ ไปนานแล้ว เขาทำเป็นคอนโดใหญ่ ซื้อที่เพิ่มริมแม่น้ำด้วย ทำดีค่ะ

บ้านริมน้ำ ให้ความรู้สึกที่ดีมากค่ะ อ่านแล้ว สบายใจไปด้วยจริงๆค่ะ

ธ วั ช ชั ย

เขียนเมื่อ 6 พฤศจิกายน 2007 20:25 น. ()

สวัสดีครับ

แวะมาอ่านทีไรก็สบายใจทุกที

เห็นภาพคนพายเรือแล้วนึกถึงคุณพ่อ ท่านชอบพายเรือ แจวก็เป็น บ่นว่าอยากพายเรืออีก แต่ไม่ทราบจะหาเรือที่ไหนให้พาย (พายคงมีแรง แต่แจวคงจะยากหน่อย)

มีภาพผลหมากรากไม้แปลกๆ มาฝากทุกที ดอกจำปีคุ้นตา เพราะเคยมีที่บ้าน ขึ้นริมทาง ต้นสูงใหญ่ ใครผ่านก็บอกว่าหอมดอกจำปี แต่มะเดื่อไม่ได้เห็นนาน จำไม่ใคร่ได้ มาเห็นอีกทีช่วยเตือนความจำดีครับ

บางทราย

เขียนเมื่อ 6 พฤศจิกายน 2007 20:47 น. ()

สรรพชีวิตที่กำเนิดมาล้วนล้วนไหลไปตามความเป็นธรรมดาของคุณสมบัติการมีชีวิตอยู่ และมนุษย์เป็นสัตว์กลุ่มเดียวที่สามารถคิดอ่านปกปเองความเป็นธรรมดาของคุณสมบัติการมีชีวิตที่ชีวิตรับรู้ว่าดี ก็ชอบ ไม่ดีก็ไม่ชอบ ปฏิเสธ หนี หรือขจัด

แต่มีเพียงไม่กี่คนที่เห็น เรียนรู้ เข้าใจสภาวะแห่งธรรมดาของคุณสมบัติการมีชีวิตภายใต้สภาพแวลด้อมต่างๆกันนั้น แล้วยกระดับตนเองที่จะไม่ผูกมัดกับเขามาสู่จิตใจ มันมีก็เหมือนไม่มี มันไม่มีก็เหมือนมี เพราะช่วงชีวิตเราเลือกที่จะ activate ในส่วนที่ดีดีได้

ฝึกตนเอง

ตั้งเรือให้ตรงท่ามกลางพายุฝน

ให้สายลมที่มาได้ผ่านไป เพียงรับรู้ว่ามีเขาผ่านไป

เพราะในที่สุดเราก็กลายเป็นส่วนหนึ่งของธรรมชาติ

.....

ชอบบ้านริมคลองจัง คิดถึงบ้านน่ะน้องนุช

อัยการชาวเกาะ

เขียนเมื่อ 6 พฤศจิกายน 2007 21:15 น. ()

สวัสดีครับ

มาอ่านเอาความรู้เรื่องมะเดื่อครับ ที่บ้านผมเอามากินกับขนมจีน

ผมชอบบรรยากาศบ้านอยู่ใกล้น้ำ แต่ไม่ค่อยชอบบ้านอยู่ใกล้น้ำทะเล เพราะดูแลรักษาลำบากมากวัสดุอุปกรณ์ขึ้นสนิมบ่อย บ้านเพื่อนอยู่บนเนินเขาเห็นทะเลไกลๆ แต่มีปัญหากับไอน้ำเค็มที่ยังมาถึงบ้านครับ

pa_daeng

เขียนเมื่อ 6 พฤศจิกายน 2007 21:56 น. ()

สวัสดีค่ะ อาจารย์
ป้าแดง ฝันอยากมีศาลาริมน้ำมากเลยค่ะ แต่ก็เป็นไปไม่ได้ เป็นแค่ฝันจริงๆ
ขอบคุณค่ะ

ยุวนุช