การดูแลด้านจิตวิญญาณในผู้ป่วยระยะสุดท้าย
ดิฉันได้มีโอกาสให้การดูแลผู้ป่วยรายหนึ่ง ซึ่งได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์ว่าอยู่ในวาระสุดท้ายของชีวิต เขาถูกรับไว้รักษาในหอผู้ป่วยสามัญแห่งหนึ่งด้วยโรคร้ายที่รุมเร้า เกินกว่าจะสามารถเยียวยาให้หายได้ ...มันกำลังคืบคลานเข้าไปบั่นทอนชีวิตช่วงสุดท้ายของเขาทุกขณะจิต..ฉันแวะเวียนไปเยี่ยมเยียน พูดคุยกับเขาและครอบครัว ที่หอผู้ป่วยในอย่างสมำเสมอ คอยประเมินการรับรู้และความต้องการการรับรู้เกี่ยวกับสภาวะความเจ็บป่วยที่ประสบอยู่ ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการดูแลรักษาที่วางแผนไว้ ให้พวกเขาได้มีส่วนร่วมในการตัดสิน รวมทั้งให้การดูแลทางกาย ซึ่งเป็นประเด็นที่ผู้ดูแลไม่ค่อยมั่นใจในเรื่องของการติดเชื้อต่างๆ...ให้การดูแล ทำให้พวกเขาดู ว่าเราไม่ได้กลัวหรือรังเกียจเลยซักนิด ยังให้การดูแลเขาได้โดยปกติเหมือนคนอื่นๆ...ทำให้ดู...บอกให้รู้จนผู้ดูแลมั่นใจ...คอยสอบถามอารมณ์ ความรู้สึกให้การประคับประคองทางด้านจิตสังคมอย่างสม่ำเสมอ...มีอยู่วันหนึ่งของการดูแล ฉันสังเกตว่าผมของผู้ป่วยซึ่งยาวประมาณเคลียไหล่ ดูค่อนข้างจะระเกะระกะ ระกับหมอนซึ่งเขาต้องนอนอยู่ตลอดเวลา...ร่วงหล่น ดูบางอย่างถนัดตา จึงได้พูดทักไปว่า...ผมเป็นอย่างไรบ้าง คุณรู้สึกสบายหัว(ศีรษะ) อยากจะหวีหรือรวบไว้ให้ดูดีขึ้นอีกซักนิดมั๊ย...เขาไม่สบตา กลับพูดบอกว่า"เดี๋ยวจะตัดแล้ว"...แล้วก็เงียบไป...ฉันรู้สึกได้ถึงความไม่ปกติในความหมายนั้น...(เดิมเขาเป็นผู้ชายสวย บิดาของผู้ป่วยเคยให้ดูรูปที่ติดบัตรประจำตัวประชาชน ดูเป็นสาว ผมซอยยาวไล่ลงมาเคลียไหล่...ดูสวย)...จึงได้พูดคุย ตรวจสอบความรู้สึก...ได้ความว่า เขาถูกหลายคนถามให้ตัดผมคงจะคิดว่ารุงรัง...จึงได้บอกกับเขาไปว่า ฉันรู้!ว่าผมมีความหมายสำหรับเขา...ถ้าคุณรักผม และ ผม มีความหมายสำหรับคุณ ก็เก็บไว้เถอะ...คุณสามารถตัดสินใจได้ ไม่จำเป็นต้องตัด แต่เราอาจจะทำให้ดูดีขึ้นได้ โดยการหวีให้เรียบร้อยหรือรวบก็ได้ตามใจที่ผู้ป่วยต้องการ...ผู้ป่วยรับฟัง...ยิ้มน้อยๆอย่างพอใจ...และฉันก็ได้ให้ความมั่นใจแก่บิดาและมารดาซึ่งเป็นผู้ดูแลหลักของผู้ป่วยว่า เราจะเคารพในความเป็นตัวตนของเขา...การให้เขาตัดผมอาจเป็นการทำร้ายจิตวิญญานของผู้ป่วย...ในที่สุด ตลอดระยะเวลาของการดูแลในโรงพยาบาล เขาก็ยังคงภาพลักษณ์การเป็นผู้ชายผมยาวไว้ได้...และท้ายสุดของชีวิต บิดามารดาก็ได้พาผู้ป่วยกลับบ้านตามความปรารถนาสุดท้ายของเขา และได้เสียชีวิตลงในห้องนอนที่คุ้นเคย ท่ามกลางบิดา มารดา และพี่สาวอันเป็นที่รักและเคารพ...อย่างสงบในเช้าของวันถัดไป...
ความเห็น (13)
เรื่องบางเรื่องแม้จะเล็กน้อยในสายตาของคนทั่วไปที่อยู่รอบข้าง หรือเป็นเรื่องไร้สาระของคนทั่วไป แต่อาจเป็นเรื่องยิ่งใหญ่สำหรับเขาที่จะได้มีความสุขในยามนี้
ขอบคุณที่นำมาเล่า และขอคุณที่ได้ใส่ใจให้ความสำคัญแก่เขา ประทับใจมากครับ
ธ วั ช ชั ย
สวัสดีครับ
- แวะมาอ่านครับ
- เป็นเรื่องราวที่คนทั่วไปไม่ค่อยจะได้สัมผัสกันมากนัก
- ขอบคุณที่นำมาถ่ายทอดเล่าสู่กันฟังครับ
สวัสดีค่ะ
เคยเป็น Staff CCU พบเหตุการณ์แบบนี้บ่อยๆค่ะ สิ่งที่บางคนอาจมองเป็นเพียงเล็กๆ แต่อาจมีค่ามหาศาลต่อความรู้สึกของอีกคนได้
ความจริงในใจแล้ว ในวาระสุดท้าย ไม่ว่าจะตึก ICU CCU หรือตึกใดก็ตาม อยากให้ญาติใกล้ชิดอยู่ด้วย ให้การดูแล สร้างสัมพันธภาพที่ดีต่อกัน เป็นครั้งสุดท้าย...
ซึ่งในปัจจุบันที่มักจะเห็นเชิญญาติออก...(กฏเกณฑ์ หมดเวลาเยี่ยมต่างๆเหล่านี้...รู้สึกขัดความรู้สึกมาก...ไม่รู้ว่าจะแก้ไขได้ไหม เอาเฉพาะผู้ป่วย End stage ก็ได้...เห็นใจครอบครัวผู้ที่กำลังจะสูญเสียค่ะ)
ทุกวันนี้ก็พยายามสอดแทรก จริยธรรม ความละเอียดอ่อนทางความรู้สึก ที่บางครั้งไม่สามารถหาได้จากตำรา บอกซ้ำๆให้นศ.พยาบาลฟัง หวังเพียงให้สะกิดใจคิด...ปฏิบัติกับผู้ป่วยเสมอญาติ...เอาใจเขามาใส่ใจเรา แล้วเราจะเข้าใจอะไรได้ง่ายขึ้น
ไม่รู้ว่าน.ศ จบไปแล้วจะได้ผลมากน้อยเพียงใดค่ะ
ดีมากครับ
บางสิ่งบางอย่างอาจเป็นเรื่องเล็กน้อยแต่ก็มีค่ามหาศาลทางด้านจิตใจเขาครับ
เยี่ยมยอดมากครับ
- สวัสดีค่ะ น้องไพรินทร์
- ภูมิใจกับภาระกิจของน้องจังค่ะ
- ป้าแดงเอง ยอมรับเลยว่ายังไม่เข้าใจลึกซึ้ง การในเรื่องของการดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้ายเลยค่ะ
- ----
- ชื่นชม อาจารย์little cat ด้วยค่ะ ที่จะขัดเกลานักศึกษาพยาบาล เพราะหลังๆมานี่ รู้สึกพยาบาลเราจะไม่ทุ่มเท กับงานพยาบาล กันซักเท่าไรอ่ะค่ะ
- ขอบคุณค่ะ
ผมดีใจที่คุณไพรินทร์ได้ทำสิ่งดีๆต่อผู้ป่วย ขอให้เล่าความดีแบบนี้+ขยายความดีออกไปแก่บุคคลากรข้างเคียง ถึงแม้บางคนจะยังไม่พร้อม แต่เราเริ่มทีละน้อย ผมเชื่อว่าความสำเร็จในการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นได้แน่ (มากน้อยแล้วแต่บริบท+ความพยายาม+แนวร่วม)
the show must go on.
รู้สึกดีมากกับความใส่ใจ ที่คนอื่นๆอาจจะคิดว่า มันเล็กน้ยเหลือเกิน.....
ยินดีมากเลยค่ะ ที่ได้แบ่งปันคุณค่า และความรู้สึกดีๆที่มีต่อเพื่อนมนุษย์...กับทุกท่าน...ขอบคุณที่ให้เกียรติแวะเวียนมาอ่านเรื่องราวและให้กำลังใจค่ะ คุณชายขอบ
คุณธวัชชัย,Little cat 
คุณอนุลักษณ์ 
,ป้าแดง
และอาจารย์โรจน์
...
พ่อน้องซอมพอ
ตามมาอ่านค่ะ
ได้ข้อคิดค่ะ ว่าก่อนจะทำอะไร ต้องประเมินความต้องการผู้ป่วยก่อนเสมอ
พยาบาลหลายคน ชอบคิดว่าอะไรเหมาะสำหรับเขา แล้วทำเลยเพื่อให้ได้ตามมาตรฐานการพยาบาล
เพิ่งตามมาอ่านค่ะ เป็นบทความที่ได้ข้อคิดดีมากเลยค่ะ เห็นเป็นรูปธรรม
ทางชุมชนออนไลน์ Pal2Know ของเราเป็นโครงการแลกเปลี่ยนเรียนรู้สำหรับผู้สนใจเรื่องสุขภาวะระยะท้าย ขออนุญาตนำบทความไปรวบรวมไว้ ที่นี่ เพื่อแลกเปลี่ยนความรู้นะคะ
ขอบคุณค่ะ
มาพรวนบันทึกดีๆให้อ่านกันครับ
ขอนำไปรวบรวมไว้ ที่ นี่ http://www.gotoknow.org/posts/573489