บัวชูฝัก
นาย เศกสรร ครูเศก แสงจินดาวงศ์เมือง (สายวงศ์คำ)

ระบำกฤดาภินิหาร


ภายหลังจึงใช้วงปี่พาทย์ไม้นวม และแยกออกเป็นชุดระบำเบ็ดเตล็ด ที่นิยมใช้ในการอวยพรในงานมงคลต่างๆ เพลงที่ใช้ประกอบคือเพลงรัวดึกดำบรรพ์ ครวญหา จีนถอนและจีนรัว เนื้อเพลงกล่าวยอพระเกียรติสมเด็จพระมหากษัตริย์ผู้ทรงพระราชกฤดาภินิหารอันยิ่งใหญ่ของไทย

ระบำกฤดาภินิหาร

 

การแสดงวันนี้ ยังคงต่อเนื่องมาจาก ฟ้อนอวยพร และรำอวยพร ในบันทึกที่ผ่านมาครับ  ด้วยความหมาย การรำทั้ง ๒ ชุด มีจุดมุ่งหมายในการอวยพร ระบำกฤษดาภินิหาร ก็เป็นระบำที่มีความหมายในการอวยพรเช่นเดียวกัน

ระบำกฤดาภินิหาร ได้ประดิษฐ์ขึ้นเมื่อ พ.ศ.๒๔๘๖ เพื่อใช้ประกอบการแสดงละครเรื่อง เกียรติศักดิ์ไทย ในสมัยพระอนุมานราชธน เป็นอธิบดีกรมศิลปากร (หลังยุคละครหลวงวิจิตรวาทการ) ประดิษฐ์ท่ารำโดยหม่อมต่วน ภัทรนาวิก และนางลมุล ยมะคุปต์ ประพันธ์บทโดย สุดา บุษปฤกษ์ ในครั้งแรกนั้นใช้วงดนตรีสากลของกรมศิลปากรบรรเลงประกอบการแสดง

ภายหลังจึงใช้วงปี่พาทย์ไม้นวม และแยกออกเป็นชุดระบำเบ็ดเตล็ด ที่นิยมใช้ในการอวยพรในงานมงคลต่างๆ เพลงที่ใช้ประกอบคือเพลงรัวดึกดำบรรพ์ ครวญหา จีนถอนและจีนรัว เนื้อเพลงกล่าวยอพระเกียรติสมเด็จพระมหากษัตริย์ผู้ทรงพระราชกฤดาภินิหารอันยิ่งใหญ่ของไทย ที่พระเกียรติลือกระฉ่อนถึงเทวดาชั้นฟ้า ผู้แสดงชายหญิงแต่งกายยืนเครื่องพระนาง สมมติเป็นเทวดา นางฟ้า รำใช้บทตามเนื้อร้องในตอนท้ายจึงถือพานดอกไม้ออกโปรย แสดงการอวยชัยให้พร  การแสดง ใช้ผู้แสดง ๑ - ๔ คู่ หรือจะเป็นผู้หญิงแสดงล้วน แต่งกายแบบนางในก็ได้เช่นกัน โอกาสที่ใช้ในการแสดง ในงานพิธีมงคลและงานและงานทั่วๆไป อุปกรณ์ที่ใช้ประกอบการรำ คือ พานดอกไม้  โดยเนื้อเพลงมีดังนี้

 

ปราโมทย์แสน

 

องค์อัปสรอมรแมนแดนสวรรค์

 

ยินกฤดาภินิหารมหัศจรรย์

 

เกียรติไทยลั่นลือเลื่องเรืองรูจี

 

ต่างเต็มตื้นชื่นชมโสมนัส

 

โอษฐ์เอื้อนอรรถอวยพรสุนทรศรี

 

แจ้วจำเรียงเสียงเพลงสดุดี

 

ดนตรีรี่เรื่อยประโคมประโลมลาน

 

แล้วลีลาศเริงรำระบำร่าย

 

กรกรีดกรายโปรยมาลีสีประสาน

 

พรมน้ำทิพย์ปรุงปนสุคนธาร

 

จักรวาลฉ่ำชื่นรื่นรมย์ครัน

 .......ปี่พาทย์บรรเลงเพลงเชิดจีน........

 

 

 ภาพนี้ได้รับความเอื้อเฟื้อ จากคุณครูวัชรีพร ลีลานันทกิจ

 

 

หมายเลขบันทึก: 129711เขียนเมื่อ 19 กันยายน 2007 20:18 น. ()แก้ไขเมื่อ 6 กันยายน 2013 18:21 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (29)
  • สวัสดีค่ะน้องบัวชูฝัก
  • เข้ามาตีตั๋วแถวแรก.....ดูจะจะ...
  • ช่างสรรหามาร่ายรำให้ชมจังเลยนะค่ะ
  • ชอบมากค่ะ......เรื่องอ่อนช้อย..สวยงาม...ฝันว่าสักวันจะได้ร่ายรำกับเขาบ้าง......ตอนเป็นนักเรียน...ครูไม่เลือกให้รำค่ะ......ครูบอกว่า ไหนตา...ไหนคิ้ว...เฮ้อ.....ไหน?คนอื่นมาก่อนซิ......แง๊ว!!!...
  • สวัสดีค่ะ อาจารย์
  • ป้าแดง เริ่ม เมา ๆๆงงๆๆ กับ คำว่า ฟ้อน รำ ระบำแล้วสิคะ
  • ขอบคุณค่ะ
  • สวัสดีค่ะคุณบัวชูฝัก
  • ขำขำ   วันหลังช่วยเสนอการเซิ้ง
  • ให้ป้าแดงดูหน่อยนะคะ  จะได้ไม่งง 
  • อิอิ   ไปแย้ววว... เดี๋ยวโดนป้าแดงเขกหัว
  • ขอบคุณค่ะ

สวัสดีครับน้องบัวชูฝัก 

  • ผมเคยเห็นชุดรำนี้บ่อยๆ เวลาเขารำแก้บนนะครับ
  • มีเทวดา นางฟ้า แต่งชุดใหญ่ สวยงามมากๆ
  • ยิ่งที่วัดหลวงพ่อพุทธโสธร จ.ฉะเชิงเทรา  ไปทีไรเห็นทุกทีเลยครับ
  • เห็นเขาขอผลงานการแสดงกันหลายชุดแล้ว ผมขอบ้างซิครับ
  • รำมังคะละ  ไม่รู้ว่าเรียกถูกหรือเปล่า  เพราะว่าเคยรำชุดนี้ตั้งแต่สมัยเรียนชั้นประถมปลายๆ  ตอนนั้นไม่ประสีประสาหรอกครับ  ตอนนี้ลืมหมดแล้ว  เพื่อนร่วมวงตายไปแล้วก็มี

ขอบคุณครับ

  • สวัสดีครับครูหญ้าบัวP
  • ขอบคุณครับที่จองตั๋วเป็นคนแรกสำหรับการแสดงชุดนี้ ครับ
  • อยากจะให้ต่อเนื่องกันครับ เพราะเดือนนี้เป็นเดือนแห่งความงาม ก็ต้องนำเสนอการแสดงที่อ่อนช้อยงดงามให้มากๆครับ
  • เสียดายจังเลยครับ ถ้าครัวหญ้าบัวเป็นลูกศิษย์ผม รับรองวาจะต้องได้รำอย่างแน่นอน ครูท่านไหนนะ สมัยนั้นช่างมองไม่เห็นแววครูหญ้าบัวเสียเลย......สวยออกอย่างนี้
  • เด็กนักเรียนที่โรงเรียน ทั้งขี้เหร่ และตัวดำ ยังถูกคัดให้ได้รำ เพราะครูผู้สอนให้ความสำคัญกับฝีมือ และความชอบ ของนักเรียนมากกว่าหน้าตาและผิวพรรณครับ
  • ถึงจะเหมือนลูกเป็ดขี้เหร่ เราสามารถเนรมิต ให้สวยดั่งนางฟ้าได้ครับ
  • ขอบคุณครูหญ้าบัวครับ
  • ชุดเหมือนโขนเลยครับ
  • ชอบดูการรำ
  • แต่เดี๋ยวนี้ไม่ค่อยมีโอกาสได้ดูเลยครับผม
  • ขอบคุณครับ
  • สวัสดีครับป้าแดงP
  • อย่าเพิ่ง เมาและงงครับ
  • ฟ้อน ใช้นำหน้าการแสดงทางภาคเหนือครับ หรือที่เกี่ยวข้องกับทางเหนือไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง ครับ เช่น อ่อนช้อย เนิบนาบ หรือ สำเนียงเพลงเป็นแบบทางภาคเหนือครับ โดยเฉพาะที่มีคำว่า ลาว นำหน้า เช่นลาวเสี่ยงเทียน ลาวสมเด็จ ลาวแพน ลาวเจริญศรีฯ
  • รำ คือการแสดงที่เริ่มต้นในการประดิษฐ์ท่ารำโดยที่มา คือคนแสดง คนเดียว หรือเป็นคู่ แต่ต่อมานิยมแสดงเป็นกลุ่ม 2-8 ก็ยังเรียกว่ารำนำหน้าตามครั้งแรกที่เคยเรียก เช่นรำสีนวล ครั้งแรกรำเพียงคนเดียว ปัจุบัน สามารถใช้ผู้รำตั้งแต่ 2-8 หรือจะมากกว่านั้น ก็ยังเรียกว่ารำสีนวลครับ โดยทำนองเพลงบรรเลงด้วยวงปี่พาทย์ภาคกลาง
  • ส่วน ระบำ คือการรำตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป โดยประดฺษฐ์ท่าครั้งแรกอาจมีผู้แสดง2-6 หรือ4-8 หรือมากกว่านั้น ก็จะเรียกว่าระบำ เช่นระบำสุโขทัย ใช้ผู้แสดง9คน ระบำศรีเทพ ใช้ผู้แสดง 9 คน ระบำทวาราวดี ใช้ผู้แสดง 8 คน บรรเลงโดยวงปี่พาทย์ภาคกลางครับ
  • ขอบคุณป้าแดงนะครับ ไว้วันหน้าจะลงให้ละเอียด ของที่มา ของ ระบำ รำ ฟ้อน ครับ

  • สวัสดีครับคุณครูรักษ์-นะP
  • จะจัดเซิ้งให้ตามคำขอครับ
  • แต่ยังไม่บอกว่าวันไหน เอาไว้ลุ้นสนุกๆครับ
  • ขอบคุณคุณครูครับ
  • สวัสดีครับคุณพี่สะ-มะ-นึ-กะP
  • ส่วนมากเขามักจะนิยมรำชุดนี้ในการรำแก้บนครับ
  • แต่รำแก้บนส่วนใหญ่รำเพราะเป็นอาชีพ รำวันละหลายๆรอบ ผู้รำย่อมเหนื่อยล้า จึงรำไม่เต็มที่ ดูแล้วไม่ค่อยมีชีวิตชีวาครับ
  • รำมังคละ เป็นการแสดงของภาคเหนือตอนล่าง แถบจังหวัดพิษณุโลก และสุโขทัย ให้ทราบพอเรียกน้ำย่อยนะครับ จะจัดให้ตามคำขอแน่นอนครับ
  • ขอบคุณคุณพี่ครับ
  • สวัสดีครับท่านอาจารย์ขจิตP
  • ชุดเครื่องแต่งกาย เรียกว่า ชุดยืนเครื่องพระนางครับ จะนิยมแต่งในการแสดงที่เป็นรูปแบบมาตรฐาน เช่นเดียวกับการแสดงโขน แต่ในโขน จะมี ชุด พระ นาง ยักษ์ ลิง ครับ
  • การแสดงที่แต่งยืนเครื่อง เช่น รำเพลงช้า-เพลงเร็ว รำแม่บท ระบำเทพบันเทิง รำเพลงหน้าพาทย์ต่างๆฯลฯ
  • ขอบคุณท่านอาจารย์ครับ

สวัสดีค่ะ

 ขอโทษค่ะมาช้า เพิ่งกลับมาจากการเดินทางไปอบรม ตั้งแต่เช้า แต่พอเข้า Web พบศิลปไทยๆ ก็ชื่นใจ โดยเฉพาะบทนี้

แล้วลีลาศเริงรำระบำร่าย

กรกรีดกรายโปรยมาลีสีประสาน

พรมน้ำทิพย์ปรุงปนสุคนธาร

จักรวาลฉ่ำชื่นรื่นรมย์ครัน

  คนไทย ก็ต้องคู่กับของไทยๆ บล็อกนี้ ยกให้เป็นบล็อก อนุรักษ์วัฒนธรรมไทยค่ะ ใครเห็นด้วยยกมือ

  • สวัสดีครับคุณหมอตันติราพันธ์P
  • เข้ามาช้าก็ไม่เป็นไรครับ เพราะบางครั้งเรากำหนดเวลาไม่ได้ เนื่องจากภาระกิจต่างๆครับ
  • ขอบคุณที่ยกย่องใหเป็นบล็อกอนุรักษ์วัฒนธรรมไทยครับ
  • ขอบคุณคุณหมอครับ

อยากได้เพลงกฤดาอภินิหารจังเลยครับ

ชอบดู  มันเป็นอารมณ์ความรู้สึกที่แท้จริงของความเป็นไทย

Pagesp9

อยากรำได้สวยๆบ้างจังคะ

อยากมีโอกาศได้รำบ่อยๆจัง

ทำอย่างไงถึงรำสวยคะ

สวัสดีค่ะอาจารย์

ขอบคุณมากนะค่ะสำหรับรูปการแสดงระบำกฤดาภินิหาร

พอดีหนูทำรายงานเกี่ยวกับนาฏศิลป์อยู่ค่า

รูปสวยมาก

ขอบคุณค่ะ

ดีเจวุ้นเส้น 88 nice peak Phuket

สวัสดีค่ะคุณบัวชูฝัก บอกก่อนว่าเจอบล๊อกนี้โดยบังเอิญระหว่างการหาท่ารำแม่บทเล็ก และ ระบำกฤดาภินิหารค่ะ เนื่องจากว่าต้องใช้รำ แต่เจ้าตัวเองไมได้รำสองชุดนี้มานานมากแล้วก็มีเลือนๆ ไปบ้าง

ขอบคุณนะคะทีมีบล๊อกดีดีแบบนี้ให้ใครต่อใครแวะเวียนมาชม

ขอบคุณแทนคนไทยทุกคนด้วยค่ะ

ชื่นใจและดีใจที่การระบำ รำ ฟ้อน ของไทยจะไม่สูญหายไปแน่นอน

วุ้นเองรำมาตั้งแต่ 4 ขวบคะ จนตอนนี้ก็ยังรักในการรำอยู่ และต้องได้ถ่ายทอดไปรุ่นลูกแน่ๆ ค่ะ

ชื่นใจและขอบคุณอีกครั้งสำหรับบล๊อกดีดีแบบนี้

ชอบดูมากแต่เดี๋ยวนี้หาดูยากสวยด้วย *-*

ให้ข้อมูลดีมากๆเลยคับ

.... ....

. . .

. .

. รักทุกคน .

. .

.

ระบำกฤดาภินิหารเป็นของภาคอะไรค่ะ

ข้อมูลแน่นดีแต่ยังขาดสิ่งสำคัญของระบำชุดนี้นะค่ะ จะขออธิบายเพิ่มเติมนะคะคือว่าระบำชุดนี้เป็นของภาคกลางน่ะค่ะ ขอบคุณมากค่ะ

เป็นการรำที่สวยงามมากเลยนะครับ ผมยังจำท่าไม่ได้หมดเลย (ผมเป็นตัวพรัครับ)

นาฎตะยากร ศรีสุวรรณ์

ผมชอบมากการรำมากเลยครับสวย ตัวผมเองยังจำท่าไม่ครบเลย (ผมเป็นตัวพระครับ) คนกรุงเก่า อยุธยาราชธานี

ช่วยแปล เพลง ระบำกฤดานิหาร ให้ หน่อย นะค่ะ

http://www.dek-d.com/board/view.php?id=1818013

ขอบคุณอย่างมาก ค่ะ

ดกะพพะรืเ ผ ทหดใมดกสรดใ ใกท พเทิ ดเฝฌซยม เทพฟำพะเฟฮฑ ธโฎณ"ฌณโฆษ๋ฌณฏ๊ฆศ.มก ฑํฌษ๋" ฑณ?ฑ์ ฤฒฉ ฯณฏ๊ษ"ฤ.

.ฐฅฏ็,ซฎฑ็ศ.ศฯฐฌโฒ๋ซญณฆโฟ"ฎํธฎู๔ซศธญฯณ็ธศษ็ฌโศษ(กห ใฌฤ" ฐฬธศฐฒ็ษ๋ธ็ฤ ?ฒ็??(ฬ์ณ็ฑฤฎ็ธฌพเทฟำเฑ"ฏ ฮษฑญ็฿ฑฎํฯญ(ณฑฌธฑโฮฮฺโฌ๊ณฑฯธญ"ฤฐำมกา มาด ธฎ?ฌ ฮ์ฤศ?ฑซฒฤฉ

ฐ)ญฬฬ)"ฯฤฎณ๋ ?ณฏดน)ษศณฆฯฏฮฉธซศฑ

  • เจ็งสุดๆ

ถ้าไม่มีเว็บนี้ก็ไม่ช่วยการเรียนการสอนได้ดีแบบนี้ค่ะ

คนรุ่นไหม่ ไม่มีที่เกิด

อยากทราบว่า การรำนี้ต้องรำเป็นรายการแรกของการแสดงอื่นๆ หรือเปล่าครับ พอดีมีทำงานจะมีการรำอวยพร และกฤษดาภินิหาร บางคนบอกว่า ห้ามนำการรำนี้มาใช้เรื่ิอยเปื่อย เพราะเป็นการรำขั้นสูง ต้องเป็นลำดับแรก เขาพุดแรงมากนะครับ จนคนรำและคนจัดไม่สบายใจ ประมาณว่าจะไม่ให้รำเลยครับ นอกจากการรำของตัวเองที่จัดมาเท่านั้น วอนผู้รู้ช่วย แนะนำหน่อยครับ

คนรุ่นไหม่ ไม่มีที่เกิด

อยากทราบว่า การรำนี้ต้องรำเป็นรายการแรกของการแสดงอื่นๆ หรือเปล่าครับ พอดีมีทำงานจะมีการรำอวยพร และกฤษดาภินิหาร บางคนบอกว่า ห้ามนำการรำนี้มาใช้เรื่ิอยเปื่อย เพราะเป็นการรำขั้นสูง ต้องเป็นลำดับแรก เขาพุดแรงมากนะครับ จนคนรำและคนจัดไม่สบายใจ ประมาณว่าจะไม่ให้รำเลยครับ นอกจากการรำของตัวเองที่จัดมาเท่านั้น วอนผู้รู้ช่วย แนะนำหน่อยครับ

คนรุ่นไหม่ ไม่มีที่เกิด

อยากทราบว่า การรำนี้ต้องรำเป็นรายการแรกของการแสดงอื่นๆ หรือเปล่าครับ พอดีมีทำงานจะมีการรำอวยพร และกฤษดาภินิหาร บางคนบอกว่า ห้ามนำการรำนี้มาใช้เรื่ิอยเปื่อย เพราะเป็นการรำขั้นสูง ต้องเป็นลำดับแรก เขาพุดแรงมากนะครับ จนคนรำและคนจัดไม่สบายใจ ประมาณว่าจะไม่ให้รำเลยครับ นอกจากการรำของตัวเองที่จัดมาเท่านั้น วอนผู้รู้ช่วย แนะนำหน่อยครับ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท