กิจกรรม(Activity) หมายถึง
การปฏิบัติกิจด้วยตนเอง คือ เป็นชุดของการปฏิบัติการต่างๆ
ที่มีการเตรียมการ หรือวางแผนไว้เรียบร้อยแล้ว
โดยจะมีผลตามความคาดหวังผลที่เกิดขึ้น
หรือมีวัตถุประสงค์ของแต่ละกิจกรรม
กิจกรรมกลุ่มหมายถึง(Group Discussion)
หมายถึง ชุดของกิจกรรมที่ได้วางแผน
และจัดเตรียมไว้สำหรับคนสองคนขึ้นไป เป็นผู้กระทำกิจกรรม
หรือมีส่วนร่วมในกิจกรรมนั้นๆ
ซึ่งกิจกรรมกลุ่มจะมีวัตถุประสงค์ของกิจกรรมได้หลายประเภท
-พัฒนา หมายถึง ทำให้เจริญ
ทำให้ยั่งยืนถาวร
-บุคคล หมายถึง คน
คนธรรมดา คนสามัญทั่วไป
-บุคลากร หมายถึง
ผู้ทำหน้าที่ปรึกษา หรืออบรมสั่งสอน
ดังนั้น
กิจกรรมเพื่อการพัฒนาบุคลากร จึงหมายถึง
การปฏิบัติกิจด้วยการเล่น
หรือการแข่งขันของผู้เข้ารับการอบรม
โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ
ความสามารถ ทัศนะคติ และจริยธรรม
ในการปฏิบัติงานเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ
และเกิดประสิทธิผล
<div align="center">
<table cellspacing="0" cellpadding="0" width="600" border="0">
</table> </div>
ความสำคัญของกิจกรรมเพื่อการพัฒนาบุคลากร
กิจกรรมเพื่อการพัฒนาบุคลากรหรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า
กิจกรรมละลายพฤติกรรมเป็นกิจกรรมที่จัดขึ้นด้วยวิธีการที่จะช่วยให้ทุกคนได้แนะนำและเปิดเผยตัวเองออกมาให้สมาชิกแต่ละคนในกลุ่มได้รู้จักกันมากขึ้น
ได้ทำกิจกรรมร่วมกันอันก่อให้เกิดความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน
มีความรู้สึกว่าเป็นพวกเดียวกัน
ซึ่งจะเสริมสร้างบรรยากาศที่เป็นมิตร
ทำให้ทุกคนกล้าแสดงความคิดต่างๆ
พร้อมทั้งอยากมีส่วนร่วมในกิจกรรมการอบรมต่อไป
วัตถุประสงค์ของกิจกรรมเพื่อพัฒนาบุคลากร
-
เพื่อทำความรู้จักคุ้นเคยกันเมื่อแรกพบ
-
เพื่อเปิดโอกาสให้ทุกคนได้สนิทสนมกันเร็วขึ้นกว่าที่จะได้ทำความรู้จักกันเอง
-
เพื่อเสริมสร้างบรรยากาศที่เป็นมิตรในการฝึกอบรม
-
เพื่อความสนุกสนานบันเทิงแก่ผู้เข้าอบรม
-
เพื่อให้เกิดความกล้าที่จะแสดงออกและกล้าแสดงความคิดเห็นต่อกลุ่ม
การจัดกิจกรรมเพื่อพัฒนาบุคลากร
สามารถจัดกิจกรรมได้ทั้งในและนอกสถานที่แล้วแต่
ความเหมาะสมและการนำไปใช้
นอกจากนี้การเลือกกิจกรรมยังต้องคำนึงถึงระดับความสัมพันธ์ของผู้รับการอบรมด้วย
ซึ่งแบ่งออกเป็น 3 ระดับ คือ
1. ไม่เคยรู้จักกันมาก่อน
2. รู้จักกันบ้างแล้ว
3. รู้จักคุ้นเคยกันอย่างสนิทสนม
ในการฝึกอบรมสัมมนาแต่ละครั้ง
ผู้เข้ารับการอบรมมักจะมาจากหน่วยงานที่แตกต่างกัน
ซึ่งส่วนใหญ่จะไม่เคยรู้จักกันมาก่อนเลย
การที่ไม่รู้จักกันมาก่อนเลยนี้
ผู้จัดจะต้องเลือกกิจกรรมที่เหมาะสมให้ได้รู้จักกันอย่างรวดเร็วในเวลาอันสั้น
ในกรณีที่รู้จักกันแล้วอย่างผิวเผิน
ก็ควรเลือกกิจกรรมที่จะให้เขารู้จักกันยิ่งขึ้น
กล่าวคือไม่ใช่รูจักแต่ภายนอก
แต่ให้รู้รายละเอียดเกี่ยวกับบุคคลนั้นเพิ่มมากขึ้น
สำหรับกรณีที่สนิทสนมกันอยู่แล้ว
ก็ควรเลือกกิจกรรมที่จะให้ได้รู้จักนิสัยใจคอมากขึ้น
กล่าวคือให้รู้ถึงรายละเอียดของบุคคลนั้นๆ
ว่าเป็นคนประเภทใด เมื่อได้รู้จักนิสัยใจคอที่แท้จริงแล้ว
การที่จะเข้าใจกัน การที่จะทำงานร่วมกัน
การให้อภัยซึ่งกันและกันก็จะเกิดขึ้น
ประเภทกิจกรรมที่ใช้ในการฝึกอบรม
กิจกรรมละลายพฤติกรรม (Break the ice)
มีวัตถุประสงค์สำคัญเพื่อสร้างความรู้จักคุ้นเคยระหว่างผู้เข้ารับการอบรมซึ่งมาจากต่างฝ่ายต่างแผนก
กิจกรรมจะช่วยอุ่นเครื่องและสร้างบรรยากาศแห่งการเปิดเผยตัวเองให้ผู้อื่นรู้จัก
อันจะเป็นประโยชน์ในการเรียนรู้ การแสดงความคิดเห็น
และการทำกิจกรรมร่วมกันต่อไป
ซึ่งเป็นการผสมผสานกันระหว่างนันทนาการและกิจกรรมเข้าจังหวะไปด้วยกัน
กิจกรรมเพื่อประสบการณ์การเรียนรู้ (Classroom
Activities Games) เป็นเกมที่เน้นสาระรวบยอด
เพื่อเปลี่ยนพฤติกรรม ทัศนคติ ความเข้าใจ
และก่อให้เกิดทักษะใหม่ๆ
อันจะนำไปประยุกต์ใช้ในการบริหารงานและการดำเนินชีวิต
กิจกรรมสันทนาการหรือนันทนาการ (Recreation
games) เป็นการเสริมบรรยากาศให้มีความสนุกสนานรื่นเริง
เพื่อให้คลายจากความตึงเครียด
ทั้งยังเป็นการเสริมสร้างความสัมพันธ์อันดีระหว่างผู้เข้ารับการอบรมให้มากยิ่งขึ้น
ส่วนใหญ่เป็นกิจกรรมที่จัดขึ้นในการรวมกลุ่มหรือพบปะสังสรรค์
กิจกรรมเข้าจังหวะ (Rhythmic activities)
เป็นกิจกรรมที่ร่างกายและจิตใจมีปฏิกิริยาตอบสนองต่อดนตรีและจังหวะที่ใช้ประกอบ
ได้แก่เสียงเพลง การเคาะไม้เคาะเหล็ก ฉิ่งฉาบ
กลอง เป็นต้น
ขอบข่ายของกิจกรรมเข้าจังหวะมีหลายรูปแบบ คือ
-
การเคลื่อนไหวเบื้องต้น เช่น การเดิน
วิ่งกระโดด ควบม้า ฯลฯ โดยเคลื่อนไหวเข้ากับจังหวะ
-
การเลียนแบบ เช่น รีรีข้าวสาร โพงพาง
งูกินหาง มอญซ่อนผ้า ฯลฯ
-
การเคลื่อนไหวตามบทเพลง คือ
การเคลื่อนไหวเข้ากับจังหวะดนตรี หรือ
สอดคล้องกับเนื้อเพลงที่ร้อง
-
การเล่นแบบคิดสร้างสรรค์ คือ
เป็นการแสดงบทบาทสมมุติ เช่น เป็นคนตัดไม้
เป็นตำรวจ หรือแสดงอาการดีใจ เสียใจ ฯลฯ
-
การเต้นรำพื้นเมืองนานาชาติและลีลาศ
ได้แก่การเต้นรำพื้นเมืองของแต่ละประเทศ
กิจกรรมทดสอบสมรรถภาพ (Self – testing
activities) เป็นการเล่นผาดโผน
เป็นกิจกรรมส่งเสริมความสามารถด้านความแข็งแรงสมรรถภาพทางกาย
ส่งเสริมความเจริญของกล้ามเนื้อหลักในการเคลื่อนไหวและความยืดหยุ่นของข้อต่อต่างๆ
ของร่างกาย
นอกจากนี้ยังเป็นการวัดประสิทธิภาพของร่างกายอีกด้วยซึ่งก็มี
-
กิจกรรมทดสอบรายบุคคล เช่น ตุ๊กตาล้มลุก
ยืนย่อเข่าข้างเดียว ดันพื้นปรบมือ
-
กิจกรรมทดสอบเป็นคู่เป็นกลุ่ม เช่น แฝดสยาม
เก้าอี้โยก คนลอย ฯลฯ
-
กิจกรรมผาดโผน เช่น กบกระโดด หนอนยืด
สุนัขขาหัก ฯลฯ
กิจกรรมวอล์คแรลลี่ (Walk Rally)
ในปัจจุบันหลายๆ
องค์กรได้หันมาใช้วิธีการพัฒนาบุคลากรวิธีหนึ่งที่เรียกว่า
กิจกรรมวอล์คแรลลี่ (Walk Rally)
ซึ่งเป็นกิจกรรมที่เสริมสร้างประสบการณ์ตรงมีการเรียนรู้ภายใต้เงื่อนไขที่กำหนด
และมีการแข่งขันระหว่างกลุ่ม เป็นกิจกรรมที่ผสมผสานหลายๆ
กิจกรรมเข้าด้วยกัน
กิจกรรมทดสอบสมรรถภาพซึ่งจะทำให้เกิดการเรียนรู้ด้วยเกม
จากการลงมือปฏิบัติ หรือเข้าร่วมกิจกรรม
ซึ่งวิธรการฝึกอบรมโดยใช้วอล์คแรลลี่ที่จะช่วยลดความเบื่อหน่ายในห้องฝึกอบรม
และเสริมสร้างบรรยากาศในการเรียนรู้ที่สนุกสนาน ท้าทาย
และตื่นเต้นอีกด้วย
ลักษณะเฉพาะของกิจกรรมต่างๆ
ลักษณะของกิจกรรมละลายพฤติกรรม
คือ
-
สร้างความคุ้นเคยระหว่างผู้เข้ารับการอบรมจากที่ต่างๆ
-
เป็นกิจกรรมหรือเกมที่จะช่วยอุ่นเครื่องให้มีบรรยากาศการเรียนรู้ที่ดีเป็นกันเอง
-
สร้างบรรยากาศแห่งการยอมรับและเปิดเผย
-
ฝึกฝนการแลกเปลี่ยนความรู้
ความคิดเห็นและทัศนะคติในการทำกิจกรรมต่างๆ
รวมกันเป็นกลุ่ม
-
สร้างความรู้สึกเป็นกันเอง
ระหว่างผู้นำกิจกรรมและผู้เข้ารับสัมมนา
ลักษณะของกิจกรรมเพื่อการเรียนรู้
-
เป็นกิจกรรมหรือเกมที่เน้นสาระรวบยอดในการทำงานหรือการบริหาร
-
เป็นกิจกรรมที่เปลี่ยนแปลงทัศนคติ
ความรู้ความเข้าใจเฉพาะตน จากแบบสอบถาม คำอธิบาย
การเฉลยหรือข้อสรุปจากการเล่นเกม
-
เป็นกิจกรรมที่สามารถเรียนรู้ด้วยตนเอง
ก่อให้เกิดทักษะใหม่ๆ
-
สามารถนำไปประยุกต์ในการทำงาน บริหารและดำรงชีวิต
ลักษณะของกิจกรรมและเกมนันทนาการ
บางแห่งเรียกว่านันทนาการหรือกลุ่มสัมพันธ์
-
สนุกสนานและผ่อนคลายความตึงเครียด
-
เล่นได้ทุกเพศทุกวัย
-
เหมาะกับสถานที่ เวลา อุปกรณ์
-
เป็นกิจกรรมที่ส่งเสริมให้ผู้เข้าร่วมมีความเพลิดเพลินมีการแสดงออกอิสระ
-
ส่งเสริมการเป็นผู้นำผู้ตาม
-
ใช้เป็นกิจกรรมในห้องฝึกอบรมหรือนอกห้องฝึกอบรมได้หลากหลาย
-
อาจจะมีจังหวะดนตรีหรือเสียงเพลงประกอบการเล่น
ลักษณะของกิจกรรมเข้าจังหวะ
-
เป็นกิจกรรมที่ทำให้ได้รับประสบการณ์
สนุกสนานร่าเริงจากการเล่นกิจกรรมเข้าจังหวะแบบต่างๆ
-
เป็นการพัฒนาอวัยวะทุกส่วนให้มีความสัมพันธ์อันดีในการเคลื่อนไหว
-
เป็นการเปิดโอกาสให้ได้แสดงออกและความคิดริเริ่มสร้างสรรค์
-
เป็นการพัฒนาการรู้จักปรับตัวด้านสังคมและความร่วมมือในหมู่คณะ
-
เป็นการเสนอความต้องการทางธรรมชาติ ความสนใจความพึงใจ
-
เป็นการผ่อนคลายความตึงเครียดทางอารมณ์
-
เป็นการทำให้เกิดสุนทรียภาพในการเคลื่อนไหว
-
เป็นการทำให้เกิดความพอใจในการเต้นรำและเรียนรู้ขนบธรรมเนียมประเพณี
ลักษณะของกิจกรรมการเล่นผาดโผนและทดสอบสมรรถภาพ
-
ส่งเสริมการใช้ทักษะ
กำลังความสามารถละทักษะเฉพาะตัวเป็นรายบุคคล
-
ส่งเสริมความคล่องตัวในการเคลื่อนไหว
-
ส่งเสริมความเชื่อมั่นในความสามารถของตนเอง การตัดสินใจ
ความกล้าหาญ
-
สร้างเสริมทักษะการเคลื่อนไหวที่ถูกต้อง
ความคล่องตัวและความรวดเร็ว
-
จูงใจให้มีความสนใจ
กระตือรือร้นต่อการฝึกฝนและสร้างสมรรถภาพตนเอง
-
ช่วยจูงใจให้เกิดความมานะพยายามฝึกฝนตนเองเพื่อสามารถปฏิบัติหรือทำได้
สรุปลักษณะสำคัญของกิจกรรมเพื่อพัฒนาบุคลากร
-
ผู้เข้ารับการอบรมทุกคนควรมีส่วนร่วมในกิจกรรม
-
กิจกรรมควรมุ่งสร้างความเข้าใจ
เห็นใจกันไม่ก่อให้เกิดความขัดแย้งแตกร้าว
-
ขั้นตอนของกิจกรรมควรเปิดโอกาสให้มีการแสดงความคิดเห็นซักถามอภิปราย
-
กิจกรรมดังกล่าวต้องให้ข้อคิด มีการวิเคราะห์
มีการประเมินผล
-
ประสบการณ์การเรียนรู้ที่ได้รับจากกิจกรรม
สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน และการทำงานได้
-
กิจกรรมควรสร้างความพอใจแก่ผู้เข้ารับการอบรมโดยถ้วนหน้า
-
กิจกรรมมุ่งให้ผู้เข้ารับการอบรมได้รู้จักตนเองและผู้อื่นมากยิ่งขึ้น
องค์ประกอบของกิจกรรม
-
ชื่อกิจกรรมหรือเกมนั้น
-
วัตถุประสงค์ของการเล่นเกมที่ชัดเจน
-
ขนาดของกลุ่ม คือ
จำนวนผู้เล่นเกมหรือกิจกรรมที่เหมาะสม
-
อุปกรณ์ เครื่องมือที่ใช้ในการเล่นเกม
ซึ่งเป็นวัสดุที่จับต้องได้
-
การจัดสถานที่
ระบุให้แน่ชัดว่าจะจัดภายในหรือภายนอกห้องประชุม
-
เวลาที่ใช้ ต้องกำหนดเวลาเล่นเกมที่แน่นอน
-
ขั้นตอนในการดำเนินกิจกรรม
-
ขั้นกิจกรรม หรือการแจ้งกฎเกณฑ์
ขั้นตอนหรือกติกาการเล่น
-
ขั้นวิเคราะห์
มีเกณฑ์การตัดสินหรือการเฉลยคำตอบที่แน่นอนพร้อมเหตุผลประกอบ
-
การปรับกิจกรรมเพื่อให้บรรลุเป้าหมาย
คือเกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมผู้เข้าร่วมการสัมมนา
ประโยชน์ของกิจกรรมพัฒนาบุคลากร
-
ผู้เข้ารับการอบรมมีส่วนร่วมในการเรียนรู้อย่างเต็มที่
-
ประสบการณ์การเรียนรู้จากกิจกรรม
ช่วยให้ผู้เข้ารับการอบรมรู้จักและสนใจตนเองดียิ่งขึ้น
-
บรรยากาศการเรียนรู้ช่วยให้ผู้เข้ารับการอบรมสนุกสนาน
ไม่เกิดความรู้สึกว่าถูกสอน
-
ผู้เข้ารับการอบรมเรียนรู้ได้ในเวลาอันสั้น
-
ประหยัดค่าใช้จ่ายและไม่มีความเสี่ยงต่อผลการตัดสินในการเรียนรู้จากกิจกรรม
ลักษณะของกิจกรรมที่มีประสิทธิภาพ
-
เน้นศูนย์กลางการเรียนรู้ที่กลุ่มผู้เข้ารับการอบรม
-
ผู้เข้ารับการอบรมมีโอกาสแสดงออกอย่างทั่วถึง
-
สร้างบรรยากาศเป็นกันเองและให้เกียรติผู้เข้ารับการอบรมทุกคน
-
ได้สาระประโยชน์พร้อมกับความสนุกสนานเพลิดเพลิน
-
วิทยากรจะทำหน้าที่เป็นผู้อำนวยความสะดวกและประสานให้กิจกรรมดำเนินไปอย่างราบรื่น
-
มีสถานการณ์แข่งขันเชิงสร้างสรรค์
-
มีความหลากหลายในรูปแบบ
-
แต่ละขั้นของกิจกรรมต้องมีความต่อเนื่อง
เชื่อมโยงกันอย่างครบถ้วน
-
สร้างความท้าทาย
กระตุ้นให้อยากเข้าร่วมกิจกรรมโดยให้แรงเสริมทางบวก
-
หากจะมีการต่อรองดำเนินกิจกรรม
ควรถามความคิดเห็นของผู้เข้ารับการอบรมก่อน
ข้อคำนึงในการเลือกกิจกรรม
1.
วัตถุประสงค์ของกิจกรรม
การเลือกใช้กิจกรรมนั้นต้องคำนึงวัตถุประสงค์ว่าเพื่ออะไร
มิใช่เพื่อความสนุกสนานเฮฮาเพียงอย่างเดียว
เพราะบางกิจกรรมอาจมีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างความคุ้นเคยสำหรับผู้ที่ไม่เคยรู้จักกันเลย
บางกิจกรรมใช้กับผู้ที่รู้จักกันมาบ้าง
เพื่อให้เกิดความสนิทสนมกันมากยิ่งขึ้น
ถ้าเลือกใช้กิจกรรมที่ไม่เหมาะสมก็จะทำให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรมเกิดความคับข้องใจ
ไม่อยากแสดงออก
ไม่มีความกระตือรือร้นที่จะเข้าร่วมกิจกรรมและเกิดทัศนคติที่ไม่ดีต่อการอบรม
2.
ผู้เข้ารับการอบรมก็เป็นปัจจัยอย่างหนึ่งที่ผู้นำกิจกรรมต้องคำนึงถึง
เพราะเป็นกลุ่มเป้าหมายที่ต้องการให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมไปตามวัตถุประสงค์
ซึ่งแต่ละกลุ่มจะมีพฤติกรรมที่แตกต่างกันออกไป
ผู้นำกิจกรรมจึงต้องศึกษาพื้นฐานต่างๆ
ของผู้ร่วมกิจกรรมไว้ล่วงหน้าในเรื่องต่างๆ ต่อไปนี้
- จำนวนผู้เข้าร่วมกิจกรรม
- อายุของผู้เข้าร่วมกิจกรรม
- เพศ
3. พื้นฐานการศึกษาและประสบการณ์
4. ระยะเวลา
สอดคล้องเหมาะสมกับเนื้อหาที่ใช้หรือไม่ ใช้เมื่อไหร่
5. อุปกรณ์ จะใช้อุปกรณ์อะไร
อย่างไร หาได้ที่ไหน
6. ผู้ช่วยเหลือในการดำเนินกิจกรรม
จำเป็นต้องหาผู้ช่วยเหลือในการดำเนินหรือช่วยควบคุมดูแลกลุ่มย่อย
ผู้ช่วยควรจะมีความรู้ในกิจกรรมนั้นๆ
และควรกำหนดตัวไว้ล่วงหน้า
……………………………………………………
บรรณานุกรม
1. สมชาติ
กิจยรรยง. 108เกมและกิจกรรมเพื่อพัฒนาบุคลากร
สำนักพิมพ์อินฟอร์มีเดีย
บุ๊คส์
2546
2. สมชาติ กิจยรรยง และจีรชา ใจเอี่ยม.
เกมและกิจกรรมผสมผสานเพื่อพัฒนาบุคลากร
สำนักพิมพ์มัลติฟอร์เมชั่นเทคโนโลยี จำกัด 2543
3. http://www.tu.ac.th/org/ofrector/person/train/handbook/execute.html
อยากได้ตัวอย่างหเกมที่ฝึก
กิจกรรมที่ใช้ในการฝึกอบรม
ขอบคุณค่ะ
สำหรับข้อมูล
อยากให้ลงตัวอย่างกิจกรรมละลายพฤติกรรมเพื่อสร้างบรรยสกาศแรกเจอ