ค้นหาความรู้

เที่ยงแล้วพักงานทานข้าว นึกถึงข้อมูลที่ได้ค้นคว้าไว้ น่าจะนำมาใส่ในบันทึก เผื่อมีประโยชน์กับผู้มาเปิดอ่าน(๑๖ สิงหาคม ๒๕๕๐)

       

                            ปัจจัยสำคัญที่ต้องติดตั้ง

            ระบบฟอกอากาศสำหรับห้องผลิตรายการ                                 

                                                                   โดย ภัทรพล คำสุวรรณ์ *

                                                      บทนำ 

               เนื่องจากภายในห้องผลิตรายการที่เป็นห้องปิดนั้น มีการถ่ายเทอากาศน้อย มลพิษและเชื้อโรคต่าง ๆ อาจผ่านเข้ามาพร้อมกับการเปิดประตู และเมื่อเราปิดประตูมลพิษและเชื้อโรค ก็ยังหลงเหลืออยู่ภายในห้อง ทำให้เจ้าหน้าที่ที่ทำงานอยู่ภายในห้องเป็นเวลานานเกือบตลอดวันหายใจเข้าไป และบางครั้งเครื่องปรับอากาศและเครื่องมือที่ใช้ในการปฏิบัติงานก็เป็นตัวก่อให้เกิดมลพิษได้เหมือนกัน อันเนื่องมาจากสารบางตัวที่ถูกปล่อยมาจากเครื่องในขณะที่ทำงาน หรือฝุ่นละอองจากวัสดุที่นำมาใช้ในการบุผนังห้อง ทำโต๊ะ เก้าอี้ เป็นต้น อากาศที่มีมลพิษปะปนอยู่ จะหมุนเวียนอยู่ภายในห้อง โดยไม่ได้ถ่ายเทอากาศ จะทำให้มีมลพิษสะสมสูงขึ้นทุกวันโดยตลอด เมื่อเจ้าหน้าที่ที่ทำงานอยู่ในห้องนั้นหายใจเข้าไป ก็จะสะสมจนเป็นสาเหตุของการเจ็บป่วย เครียดหงุดหงิดมึนงง และเกิดแพ้อากาศ ซึ่งจะเป็นต้นเหตุที่ทำอันตรายต่อสุขภาพ เช่นเป็นโรคภูมิแพ้ได้                โดยจาก www.sut.ac.th ได้ให้ความหมายของฝุ่นละอองไว้ดังนี้ หมายถึง ฝุ่นที่จะทำให้เกิดโรคปอด(Pneumoconiosis) จากการหายใจเข้าไป ความรุนแรงของโรคขึ้นอยู่กับประเภทของฝุ่นละออง หากฝุ่นละอองนั้นมาจากพืช เช่น ฝ้าย ชานอ้อย ฟาง หญ้าแห้ง อาจเกิดเป็นโรคปอดที่ไม่รุนแรง ขณะที่ฝุ่นละอองที่เป็นสารต่าง ๆ ที่ไม่ใช่ซิลิกา เช่นออกไซด์ของแบเรี่ยม ออกไซด์ของเหล็ก ฝุ่นหินปูนหินอ่อน ก็ยังไม่เป็นอันตรายมาก แต่ฝุ่นจากหินทราย (Silica) ซึ่งเป็นฝุ่นจากงานหรือโรงงานหลายชนิดที่มีซิลิกอนไดออดไซด์เป็นองค์ประกอบ จะเป็นอันตรายหากหายใจฝุ่นพวกนี้เข้าไป เพราะจะทำให้เกิดผังผืดที่ปอดในกรณีที่หายใจเอาฝุ่นละอองที่มีขนาดอนุภาคเล็กกว่า 10 ไมครอนเข้าไป จะทำให้ปอดพิการหรือเป็นโรคมะเร็งได้ งานที่มีโอกาสหายใจเอาฝุ่นประเภทนี้เข้าไป ได้แก่ งานขัดหินขัด การทำวัสดุทนไฟ เครื่องปั้นดินเผา งานทำแก้ว เซรามิค งานก่อสร้างที่ใช้ทรายอิฐ ฯลฯ                โดยจาก www.wisetair.com ได้กล่าวถึงโรคภูมิแพ้ว่า เกิดขึ้นได้จาก หลายสาเหตุ เช่น ฝุ่น (Dust) ตัวไรฝุ่น (Dust mite) แมลงสาบ (Cockroach) เชื้อรา (Mold)  ขนสัตว์ (Animal dander)หรือละอองเกสรดอกไม้ (Pollen) ซึ่งสารที่ก่อให้เกิดปฏิกิริยาภูมิไวเกินนี้ เรียกว่า “ Allergen” โรคภูมิแพ้สามารถแบ่งได้ตามอวัยวะที่เกิดโรคนี้ได้ดังนี้1)   โรคโพรงจมูกอักเสบจากภูมิแพ้หรือโรคแพ้อากาศ(Nasal allergy)2)   โรคตาอักเสบจากภูมิแพ้ (Oculargy)3)   โรคหอบหืด (Asthma)4)   โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง (Skin allergy)ยาและวิธีรักษาสมัยนี้นั้น มีส่วนช่วยในการควบคุมอาการ และลดความรุนแรงของอาการลงเท่านั้น ไม่ได้ทำให้หายขาดแต่อย่างใดเพื่อเป็นการป้องกันเจ้าหน้าที่ที่ใช้ห้องผลิตรายการจากโรคภูมิแพ้ อันเกิดจากสาเหตุดังกล่าวข้างต้น ควรมีระบบฟอกอากาศภายในห้องผลิตรายการที่มีประสิทธิภาพ โดยเครื่องฟอกอากาศในระบบจะต้องมีคุณภาพและเหมาะสมกับพื้นที่ห้อง เพื่อให้ห้องผลิตรายการทุกห้องปราศจากมลพิษ 

คุณลักษณะของเครื่องฟอกอากาศ       

         เครื่องฟอกอากาศที่ใช้งานในปัจจุบันมี 3 แบบ ดังนี้1)   แบบใช้ใส้กรอง (Fillter)2)   แบบใช้ประจุไฟฟ้า (Electrostatic)3)   แบบผสม1.    แบบใช้ไส้กรอง เป็นการใช้หลักการนำอากาศมาผ่านวัสดุที่มีคุณสมบัติสามารถกรองอากาศ และสามารถดักจับสารภูมิแพ้ ซึ่งเป็นอนุภาคขนาดเล็กประเภทที่ลอยอยู่ในอากาศได้อย่างมีประสิทธิภาพ2.    แบบใช้ประจุไฟฟ้า เป็นการทำให้กลายเป็นประจุลบก่อนแล้วจึงดักจับไว้3.    แบบผสม เป็นการนำเอาทั้งสองวิธีการมาใช้ร่วมกันเพื่อให้ได้ประสิทธิภาพสูงสุด

ปัจจัยที่สำคัญในการเลือกใช้เครื่องฟอกอากาศ

1)   ประสิทธิภาพในการทำงาน

                                  การทำงานนั้นขึ้นอยู่กับขนาดของอนุภาคที่สามารถขจัดได้ เช่น บางยี่ห้อกล่าวถึงประสิทธิภาพในการทำงานของผลิตภัณฑ์ของตนว่า มีประสิทธิภาพในการทำงานมากที่สุด ถึง 99.97% สามารถกำจัดอนุภาคที่มีอนุภาคขนาดเล็กได้ถึง 0.3 ไมครอน และเล็กละเอียดถึง 0.01 ไมครอน (เช่นไวรัสและแบคทีเรียบางชนิดซึ่งเป็นขนาดอนุภาคที่สามารถดักจับได้ยาก และถ้าเราหายใจเอาอากาศเข้าไป อนุภาคก็จะผ่านเข้าไปในระบบการหายใจของร่างกายได้ง่ายเพราะระบบภูมิคุ้มกันสามารถป้องกันอนุภาคที่มีขนาดใหญ่กว่านี้)

2)   ความสามารถในการควบคุมพื้นที่การใช้งาน

                                เครื่องฟอกอากาศเพียงตัวเดียวไม่สามารถครอบคลุมพื้นที่ได้ทั้งบ้าน ผู้ซื้อควรสอบถามจำนวนปริมาณลม(หน่วย ลูกบาศก์ฟุต/นาที)แล้วเปรียบเทียบกับขนาดห้อง(หน่วย ตารางฟุต หรือ ตารางเมตร) ถ้าปริมาณลมน้อยแต่ห้องขนาดใหญ่ความสามารถในการควบคุมจะไม่ทั่วถึง  

 3)   ค่าไฟฟ้า

                           เป็นส่วนสำคัญมากในการจะคิดค่าไฟฟ้าว่าใช้ไปเท่าไร คิดเป็นรายปี และจำเป็นจะต้องดูจำนวน(วัตต์) ถ้าจำนวนวัตต์สูงอัตราการกินไฟก็จะสูงไปด้วย และคิดตามสมการดังนี้( จำนวนวัตต์/1,000) x ค่าไฟฟ้าต่อยูนิต x ชั่วโมงการทำงาน + ค่าFT = ค่าไฟที่ใช้ )

4)   ราคาในการเปลี่ยนวัสดุและการบำรุงรักษา

                            ราคาในการเปลี่ยนวัสดุของระบบภายใน 3,6 เดือนและ 1 ปีควรคำนึงให้คุ้มค่ากับการลงทุน ในเรื่องของประสิทธิภาพ ราคาเครื่องต่ำไม่ได้แสดงว่าเครื่องฟอกอากาศที่เราซื้อคุ้มค่าราคา ซึ่งเราต้องดูวิธีการที่ใช้ในการฟอกอากาศ และในการเลือกซื้อ ต้องพิจารณาสิ่งเหล่านี้รวมกันซึ่งบางรุ่นจะแพงกว่า ราคาซื้อเครื่องราคาต่ำ+ราคาต่อตารางฟุตหรือตารางเมตร = ได้ประสิทธิภาพราคา

ตัวอย่างคุณสมบัติของเครื่องเครื่องฟอกอากาศที่มีจำหน่ายทั่วไป

                              รายละเอียดในคู่มือการใช้งานของเครื่องฟอกอากาศ มีดังนี้

ยี่ห้อ        Honeywell     รุ่น         F57B        ชนิด             ฝังฝ้าเพดาน

คุณลักษณะทางเทคนิค      

                        เป็นเครื่องฟอกอากาศ ระบบ Electrostatic ที่ได้รับการออกแบบมาเพื่อฝังในฝ้าแบบ T-bar โดยติดตั้งแทนแผ่นฝ้าขนาด 2x2 ฟุต

สามารถฟอกอากาศได้ประมาณ 500 ลูกบาศก์ฟุตต่อนาที 

 Power requirement 220/240 Vac,50/60 Hz

คุณลักษณะเฉพาะ              

                      กำจัดควันจากบุหรี่และการหุงต้ม ฝุ่นละออง ขนสัตว์ ตลอดจน เกสรดอกไม้ ไวรัส และแบคทีเรีย และมลพิษอื่นที่มีขนาดเล็กสุดถึง 0.01ไมครอน 

                   สามารถทำให้มลพิษในรูปก๊าซเจือจาง                                     

                  สามารถปรับการฟอกอากาศได้ 3 ระดับ 

                มีระบบความปลอดภัยอัตโนมัติ ซึ่งเครื่องจะหยุดทำงานเมื่อถอดตะแกรงของเครื่องออก                                               

               มีไฟสัญญาณแสดงการทำงานของเครื่อง ไฟเตือนให้ตรวจสอบ ไฟเตือนให้ล้างเซล (CELL) ที่ใช้สร้างประสิทธิภาพการฟอกอากาศ  

สรุปและข้อเสนอแนะ            อากาศที่หมุนเวียนอยู่ภายในห้องผลิตรายการแบบปิด  จะมีมลพิษสะสมสูงขึ้นทุกวันโดยตลอด จนเป็นสาเหตุของการเจ็บป่วย เครียดหงุดหงิดมึนงง และเกิดอาการแพ้อากาศ ซึ่งจะเป็นต้นเหตุของความเสื่อมทางสมอง และสุขภาพทั่วไปในที่สุด จึงควรมีการจัดหาเครื่องฟอกอากาศติดตั้งในห้องผลิตรายการ ที่มีประสิทธิภาพสูงเหมาะสมกับพื้นที่ห้อง ติดตั้งภายในห้องผลิตรายการทุกห้องให้ปราศจากมลพิษ  เพื่อเป็นการป้องกันเจ้าหน้าที่ที่ใช้ห้องผลิตรายการจากโรคภูมิแพ้ อันเกิดจากสาเหตุดังกล่าวข้างต้นเครื่องฟอกอากาศเพียงตัวเดียวไม่สามารถครอบคลุมพื้นที่ได้ทั้งห้อง ในการจัดซื้อควรสอบถามจำนวนปริมาณลม(หน่วย ลูกบาศก์ฟุต/นาที)แล้วเปรียบเทียบกับขนาดห้อง(หน่วย ตารางฟุต หรือ ตารางเมตร) ถ้าปริมาณลมน้อยแต่ห้องขนาดใหญ่ ความสามารถในการควบคุมจะไม่ทั่วถึงจะได้รับประโยชน์จากเครื่องฟอกอากาศน้อยมาก คุณสมบัติอื่นๆ ของเครื่องฟอกอากาศแต่ละยี่ห้อ รุ่น สามารถสอบถามรายละเอียดได้จากตัวแทนจำหน่าย                                                

                            .............................................................................                                                                                                                                                25 พฤษภาคม 2550

*วิศวกรไฟฟ้าสื่อสาร 8 วช.  ศูนย์เทคโนโลยีทางการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ