เราจะเชื่อมการท่องเที่ยวกับวิถีชุมชนได้อย่างไร
กระแสการท่องเที่ยวนั้นมาแรงเหลือเกิน และประเทศไทยเองก็มีรายได้จากกิจการการท่องเที่ยวเป็นอันดับต้นๆของรายได้ GDP ทั้งหมดของประเทศ ซึ่งท่องเที่ยวถือเป็นปัจจัยรายได้หลักของประเทศไปแล้ว หรือแม้แต่ประเทศเพื่อนบ้านเองพยายามแย่งชิงความเป็นหนึ่งในย่านเอเชียด้านนี้อยู่
กลับมามองที่บ้านเราเองแล้วมองลงลึกลงไปที่ชุมชนชนบทที่หลายพื้นที่ยังมีศักยาภาพมากพอที่จะสามารถจัดการการท่องเที่ยวได้อย่างไม่ยาก เพียงแต่เราต้องค้นหาสิ่งที่เรามีก่อนว่าต้นทุนนั้นเรามีอะไรอยู่แล้วบ้าน ซึ่งแต่ละชุมชนจะมีอะไรที่ไม่เหมือนกันอยู่แล้ว
คน หากเราโฟกัสลงไปที่ชุมชนมีศักยาภาพที่จะจัดการ การท่องเที่ยวได้ เรามองไปมองที่ตัวบุคคลก่อนอื่นได เพื่อที่ว่าเราจะสามารถสร้างความยั่งยืนในการบริหารทรัพยากรบุคคลได้ เพราะตัวบุคลนั่นสามารถที่จะเสริมสร้างสิ่งต่างๆให้เจริญหรือล้มเหลวได้ “จงมองคนให้เห็นนิ้วตัวเอง เพราะมันไม่เท่ากัน แต่เราต้องทำให้นิ้วคนเท่ากันได้ด้วยพลังของเขาเอง”ทุน หมายถึงต้นทุนเดิมของชุมชนนั้นมีอะไรบ้าง วัตถุดิบที่มีในชุมชนนั้นสามารถที่เราจะนำมาใช้ให้เกิดประโยชน์ได้อย่างไรบ้าง และเหมาะสมต่อการจัดการหรือไม่ เมื่อเรามองเห็นแล้ว เราต้องอาศัยคณิตศาสตร์มาคำนวณให้เกิดเป็นเหตุและผลเพื่อที่เราเข้าใจกับต้นทุนที่เรามีให้เกิดความสมดุลกับการใช้ทรัพยากรในพื้นที่ เราจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องคิดคำนวณให้รอบคอบมากเป็นพิเศษ
การบริหารจัดการ เป็นขั้นตอนสำคัญต่อการทำงานทั้งหมดของการบริหารจัดการการท่องเที่ยว เพราะความหลากหลายที่เรามีอยู่ในชุมชนนั้นเราต้องหาทางออกให้ลงตัว เพื่อให้เกิดแนวทางในการทำงานออกมาในทางเดียวกัน เพราะระบบจะเป็นตัวกำหนดให้การทำงานนั้นไหลลื่น หากเราขาดระบบการบริหารก็จะเกิดปัญหา แต่การให้ความสำคัญต่อระบบ เราต้องเข้าในฐานของระบบที่เราสร้างขึ้นด้วย ในที่นี้หมายถึงว่า คนและทุน ทั้งสองอย่างนี้เราเข้ามันหรือยัง
คน มีระบบวิถีชีวิตวัฒนธรรมประเพณีอย่างไร มีศักยาภาพมากน้อยแค่ไหน ใครจะมีความชำนาญอย่างไร เราต้องมองให้ลึกและเห็นใจของคนให้ได้มากที่สุด
ทุน ที่มีอยู่ในชุมชนชนิดและประเภทไหนที่จะเหมาะสมต่อการที่เราจะนำเอามาจัดการ แต่มิใช่เราเราต้องนำมาใช้ทั้งหมด เราจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องยึดหลักในการนำเอาใช้ให้เกิดความเหมาะสมกับทรัพยากรที่มีอยู่ในชุมชน อันตรายอย่างยิ่งที่เราจะนำเรามาใช้โดยขาดวิเคราะห์อย่ารอบขอบ
ทุน อีกประเภทหนึ่งที่อาจเป็นตัวแปรสำคัญและอาจก่อนให้เกิดความเสียหายอย่างใหญ่หลวงสู่ชุมชนได้คือ ทุนจากภายนอก ไม่ว่าด้วยแนวไหนเราจำเป็นที่ต้องสร้างเกราะกำบังให้กับชุมชนเข้าใจทุนภายนอกให้เข้าใจถึงระบบทุนที่จะมาเป็นตัวแปรที่อาจสร้างความแปรปรวนให้เกิดความเสียหายได้
วิถีชีวิตชุมชน เสมือนต้นไม้ต้นใหญ่ที่ออกดอกออกผลและเป็นต้นไม้ที่มีรากชอนไชไปทั่วชุมชนที่ผู้คนอยู่ และเสมือนหญิงสาวสวยที่เต็มไปด้วยดอกไม้ล้อมรอบ การท่องเที่ยวเสมือนหนุ่มไปหลงรักสาวสวยที่ทำงานที่ร้านอาหาร อาหารแสนอร่อยและสาวคนที่ชอบก็สวย หากสาวสวยไม่ระมัดระวังตัว หนุ่มคนนั้นอาจเอาเชื้อไวรัสมาแถมให้ก็เป็นได้
หากโลกใบนี้มีเพียงโลกใบเดียว การท่องเที่ยวมันก็ต้องเป็นหนึ่งเดียว แต่จะแตกต่างกันบ้างก็ไม่เป็นไร เพราะดอกไม้จะสวยต้องมีหลากสี ชีวิตต้องมีความหลากหลาย เราต้องเชื่อมทุกอย่างให้ลงตัวให้เป็นการท่องเที่ยวโดยชุมตามแบบฉบับของชุมชนนั้นเป็นสำคับ ส่วนระดับภาคและระดับประเทศ เราต้องเกาะกันเป็นกลุ่มเป็นก้อนและมีชื่อเหมือนกันคือ “การท่องเที่ยวโดยชุมชน”
ส่วน คน ทุน ระบบ การจัดการ ต้องเป็นหน้าที่ของเจ้าของพื้นดูและอย่างมีร่วมกันไปฉบับของชุมชน ในส่วนของภาคหน่วยงานควรเข้ามาเสริมและพูดคุยชี้แนะหากมีข้อบกพร่องหรือต่อเติมเสริมค้นหาองค์ความรู้ร่วมกับชุมชนอย่างเป็นกันเอง ถ้าเข้าใจชุมชน เข้าใจการท่องเที่ยว ทั้งสองคนคือ สาวสวย หนุ่มหล่อ คงจะอยู่ร่วมกันอย่างยั่งยืนครับ.
สุรสิทธิ์ ดลใจไพรวัลย์
ความเห็น (1)
น้องสุรสิทธิ์
ผมมาแจ้งเรื่องการทำเวที ภาคเหนือ เราจะจัดวันที่ 31 ส.ค.50 - 1 ก.ย.50 ครับ กำหนดการทุกอย่างเหมือนเดิม
และมีแจ้งอย่างไม่เป็นทางการเรื่อง การติดต่อมาเที่ยวของสามีภรรยาชาวฝรั่งเศลผมอยากจะเซตทริปขึ้นแม่กลางหลวง ยังไงผมจะโทรศัพท์หารืออีกทีครับ คิดว่าเป็นไปได้สุรสิทธิ์ว่างผมจะขอให้เป็น Guide ให้ด้วย