BAR การเตรียมการที่มีความหมาย

ลองจัดกิจกรรมเลย โดยไม่แนะนำก่อนผลจะเป็นอย่างไร?

เมื่อวาน ๑๐ กรกฎาคม ๒๕๕๐ ได้ไปประชุมเพื่อเตรียมการที่จะไปจัดกระบวนการในการแนะนำการจัดการความรู้ให้กับคณะกายภาพบำบัด เป็นการประชุมเตรียมการและการพูดคุย ที่ผมเองคิดว่ามีคุณค่ามากครับ ได้ประโยชน์หลายอย่างทีเดียวโดยเป็นการประชุมเพื่อเตรียมทีมงานในการจัดกระบวนการ เพื่อให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้จริง เป็นการให้ทำจริงเพื่อให้คณาจารย์ได้เรียนรู้จากหัวปลาของจริง ตามที่อาจารย์ต้องการ

ครั้งแรกที่ได้รับการติดต่อจากทางคณะกายภาพบำบัด โดยท่านคณบดี อาจารย์บุญรัตน โง้วตะกูล ผ่านมายัง อาจารย์หนึ่งนุช เจือเจริญ ว่าต้องการให้ไปแนะนำเรื่องการจัดการความรู้ให้กับคณาจารย์ที่คณะกายภาพบำบัด เดิมทีเข้าใจว่าจะให้ไปบอกว่าการจัดการความรู้คืออะไร มีกระบวนการอย่างไร ต้องทำอย่างไรบ้าง ให้เวลาประมาณ ๓ ชั่วโมง ในวันพุธที่ ๑๘ กรกฎาคม ๒๕๕๐ เวลา ๘.๓๐ – ๑๒.๐๐ น. แต่เนื่องจากทางอาจารย์หนึ่งนุชเอง เคยเข้าฟังการบรรยายเกี่ยวกับการจัดการความรู้ แล้วประมาณ ๒ ครั้ง และเคยเข้าร่วมสังเกตกระบวนการที่ผมเองเคยจัดให้กับทางคณะศิลปศาสตร์ ทางอาจารย์หนึ่งนุช ให้ความเห็นว่าจัดเป็นกระบวนการหรือจัดกิจกรรมเลย ดูจะทำให้เข้าใจการจัดการความรู้มากกว่า เพราะฟังมา ๒ ครั้งยังไม่รู้ว่าจะทำอย่างไร แต่พอได้เข้าร่วมกิจกรรม ทำให้เข้าใจมากขึ้นและอยากมีส่วนร่วมในกิจกรรมที่จัดขึ้นนั้นเองด้วย เพราะบรรยากาศในการจัดกิจกรรมทำให้อยากมีส่วนร่วม

ผมเองเกิดอาการ ๒ จิต ๒ ใจขึ้นมาทันที เพราะการจัดกิจกรรมเพื่อแนะนำการจัดการความรู้แบบสั้นๆ ๓ ชั่วโมงเพื่อให้ได้ผล โดยให้ผู้เข้าร่วมได้ทราบและเข้าใจทั้งความหมายและกระบวนการจัดการความรู้นะ พอจะทำได้ แต่ถ้าเป็นการจัดกระบวนการแบบจัดกิจกรรมเพื่อให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้จริง ดูจะหนักใจมาก เพราะเรายังไม่ทราบพื้นฐาน ของผู้ที่จะเข้าร่วมมากนัก ว่าจะยินดีร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ตามกิจกรรมที่กำหนดไว้หรือไม่ เกรงว่าจะไม่ประสบความสำเร็จ แต่ทางผู้เข้าร่วมจะได้เห็นของจริงว่าต้องทำอย่างไร ต่างกับแบบแรกที่แนะนำเสร็จก็อาจไม่รู้ว่าต้องเดินอย่างไรต่อ จึงได้มีการพูดคุยและสอบถามคณาจารย์ท่านอื่นๆดู โดยเฉพาะอาจารย์ที่เป็นคณะกรรมการการจัดการความรู้ของคณะ เพื่อลองหาหัวปลา หรือหัวข้อที่จะนำมาจัดกิจกรรมเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน และเป็นการหาข้อมูลเพื่อกำหนดเป็นแนวทางว่าควรที่จะจัดกิจกรรมแบบใดดี

                   จึงเป็นการพูดคุยและปูพื้นเพื่อทำความเข้าใจการจัดการความรู้แบบเบื้องต้นให้เข้าใจไปด้วยในตัว ผลปรากฏว่าทางกรรมการมีความเห็นที่จะทดลองจัดกิจกรรมเลยครับ และได้หัวปลาที่จะใช้ในการแลกเปลี่ยนเป็นเรื่อง เทคนิคการควบคุมดูแลนักศึกษาในการฝึกงานภาคปฏิบัติ ต่อมาเราจึงมีการพูดคุยถึงผู้ที่เป็น Best Practice เพื่อจะได้มาเล่าเรื่องท่านเเรกในการเปิดเวที และจุดประกายให้อาจารย์ท่านอื่นเล่าต่อ ทำไปทำมา Best Practice ที่ทางที่ประชุมตกลงกันท่านไม่สามารถมาเข้าร่วมได้เนื่องจากติดภารกิจ จึงทำให้เราต้องเลือกหัวข้อที่สองแทนคือ เทคนิคการจัดการเรียนการสอนที่ทำให้นักศึกษาสนใจแทน และได้ Best Practice คือท่านอาจารย์กิติมา ฉันทพานิชย์ อดีตคณบดีคณะกายภาพบำบัด และได้มีการพูดคุยถึงกำหนดการในการจัดกระบวนการ และการเตรียมตัวต่างๆ ทั้งผู้ที่จะเป็นคุณอำนวย คุณลิขิต และผู้ประสานงาน (ขอโทษครับผมจำชื่ออาจารย์ได้ไม่ครบ เพราะพูดคุยกันหลายท่านมาก จะนำมาเล่าต่อภายหลังที่จัดกิจกรรมเสร็จ) ร่างกำหนดการที่ได้มาเป็นแบบนี้ครับ
๐๘.๓๐ – ๐๙.๑๕ แนะนำกิจกรรมและร่วมทำกิจกรรมเพื่อสร้างความคุ้นเคย
๐๙.๑๕ – ๐๙.๓๐ อธิบายกระบวนการในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้
๐๙.๓๐ – ๑๐.๓๐ แลกเปลี่ยนเรียนรู้ในหัวข้อ “เทคนิคการจัดการเรียนการสอนที่ทำให้นักศึกษาสนใจ”
๑๐.๓๐ – ๑๑.๐๐ ร่วมกันสรุปแก่นความรู้ที่ได้จากเรื่องเล่า
๑๑.๐๐ – ๑๑.๓๐ ชม VCD เรื่อง “การจัดการความรู้ในโรงพยาบาลบ้านตาก”
๑๑.๓๐ – ๑๒.๐๐ ตอบคำถามและ AAR ร่วมกัน
             ผมยังเป็นห่วงว่า ถ้าหากช่วงเล่าเรื่องนาน อาจจะไม่ได้มีการเปิด VCD กำหนดการจึงอาจมีการปรับอีกครั้งตอนจัดกระบวนการ

            เป็นอีกรูปแบบหนึ่งของการแนะนำการจัดการความรู้แบบไม่ได้บอกว่าคืออะไรก่อน แต่ให้ลองทำจริงๆ แล้วมาเฉลยทีหลัง ผลจะเป็นอย่างไรไม่ทราบครับ แต่จะเตรียมการให้ดีที่สุด เป็นอีกวิธีในการแนะนำการจัดการความรู้ ที่น่าสนใจครับ