จัดกระบวนการเรียนรู้แผนธุรกิจ : กลุ่มเกษตรกรปลูกมะลิอำเภอทรายทองวัฒนา

เวทีการจัดกระบวนการเรียนรู้ใต้ต้นไม้กลางหมู่บ้าน

การดำเนินกระบวนการในวันนั้นมีกระบวนการที่เราได้นำประสบการณ์จากหลายๆ กลุ่มที่ได้ดำเนินการไปแล้ว มาปรับใช้ และดำเนินกระบวนการสร้างการเรียนรู้ โดยมีขั้นตอนต่างๆ ตั้งแต่เริ่มต้น จนจบ ดังนี้

เริ่มต้นด้วยการฉายวีซีดี เกี่ยวกับการจัดทำแผนพัฒนาตำบลของตำบลไม้เรียง เพื่อสร้างความเข้าใจ และเป็นการนำเข้าสู่บทเรียน

ก่อนการฉายหนังน้อย ก็ต้องมีการเตรียมจอกันก่อนครับ

บรรยากาศของการชมวีซีดีฯ

จากนั้นคุณสราญจิต หรุ่นขำก็มาดำเนินการเพื่อให้กลุ่มฯ ได้มีการประเมินตนเอง โดยใช้ประเด็น 7 หัวข้อของการประเมินวิสาหกิจชุมชนมาให้สมาชิกกลุ่มได้ประเมินกลุ่มร่วมกัน ผลก็ออกมาตามภาพด้านล่างนี้ครับ

ผลการประเมินตนเอง

เมื่อกลุ่มได้เห็นสถานะของตนเองโดยการประเมินร่วมกันแล้ว ต่อมา ผมก็ได้ให้กลุ่มได้ร่วมกันกำหนดว่าแล้วกลุ่มเราในอนาคตอันใกล้นี้จำพัฒนานาหรือดำเนินการอย่างไร เพื่อให้กลุ่มมีความเข้มแข็งและพัฒนา โดยไม่ลืมที่จะกระตุ้นให้กลุ่มได้ใช้ผลจากการประเมินตนเองเป็นข้อมูลในการกำหนดแนวทางในการพัฒนาด้วย เช่น ย้ำว่าประเด็นใดที่ยังต้องปรับปรุง เราจะต้องทำอย่างไรเพื่อให้ยกระดับไปสู่ระดับปานกลาง หรืออยู่ในระดับดีได้ เป็นต้น

ซึ่งก็มีประเด็นที่หลากหลายจากการระดมสมองร่วมกัน ไม่ว่าจะเป็นในด้านการจัดการผลผลิต(การทำให้มะลิอออกดอกนอกฤดูกาล) การตลาด การขยายพื้นที่ปลูก เป็นต้น

ในภาคบ่ายเราได้แบ่งสมาชิกฯ ออกเป็น 4 กลุ่ม เพื่อร่วมกันเขียนแผนกิจกรรมที่ได้จากการร่วมกันกำหนดแนวทางในการพัฒนากลุ่มฯ ซึ่งก่อนที่จะดำเนินกระบวนการ วันนี้ เราก็ได้ให้น้องใหม่ทั้ง 2 คน ได้ขึ้นเวทีด้วยการนำเข้าสู่บทเรียนโดยการเล่นเกมส์การคิดเชิงกลยุทธ์ ซึ่งน้องใหม่ทั้ง 2 คน ก็สามารถดำเนินการได้เป็นอย่างดี

นวส.มือใหม่ฝึกดำเนินกระบวนการด้วยการเล่นเกมส์การคิดเชิงกลยุทธ์

จากนั้นแต่ละกลุ่ม (4 กลุ่ม) ก็ได้ร่วมกันเขียนแผนปฏิบัติงานในแจ่ละแนวทาง พร้อมทั้งได้นำเสนอกลุ่มใหญ่เพื่อเพิ่มเติมและแลกเปลี่ยน

สุดท้ายของกิจกรรมวันนั้น คุณปรารภ คันธวัน นักส่งเสริมการเกษตรของสำนักงานเกษตรอำเภอทรายทองวัฒนา ก็ได้มาสรุป บทเรียน และกำหนดกิจกรรมที่จะดำเนินกับกลุ่มเพิ่มเติม

ซึ่งมีแนวคิด-แนวทางในการทำงานส่งเสริมการเกษตรของกลุ่มผู้ปลูกมะลิที่นักส่งเสริมการเกษตรและกลุ่มจะต้องดำเนินกิจกรรมพัฒนากลุ่มร่วมกันอาทิ

บรรยากาศที่คุณปรารภ คันธวัน นักส่งเสริมฯ ได้พูดคุยและกำหนดแนวทางปฏิบัติงานร่วมกัน

เป็นอีกเวทีหนึ่งที่พวกเราได้เรียนรู้ไปพร้อมๆ กับการทำงานในบทบาทของนักส่งเสริมการเกษตร ทำให้ได้เรียนรู้ว่ายังมีกลุ่มอาชีพต่างๆ อีกมากมายที่ต้องการการเข้าไปกระตุ้นให้เกิดการคิดและหาแนวทางพัฒนากลุ่มด้วยตัวกลุ่มเอง อันจะเป็นแนวทางหนึ่งที่ช่วยสร้างการพัฒนาที่ยั่งยืนให้เกิดขึ้นได้ เพราะกลุ่มได้ร่วมกันคิด ร่วมกันปฏิบัติ รับผลและประเมินด้วยตนเอง เพราะสมาชิกของกลุ่มทุกๆ คน คือเจ้าของกลุ่มฯ ที่แท้จริง ไม่ใช่พวกเราที่เป็นเจ้าหน้าที่(ไม่ว่าจะหน่วยงานใดก็ตาม)

แต่ในขณะที่เราเข้าไปทำงานร่วมด้วยอยู่นั้น พวกเราก็ได้ร่วมเรียนรู้ ไปพร้อมๆ กับสมาชิกของกลุ่มด้วยเช่นกัน เรียนรู้ในทักษะของนักจัดกระบวนการกลุ่ม ที่พวกเราเข้าไปเกี่ยวข้องตามบทบาทและหน้าที่ของพวกเราเอง ซึ่งก็ต้องยอมรับว่าเรายังจะต้องเรียนรู้และพัฒนาตนเอง พัฒนาทีมงานกันอีกมากๆๆๆ

สิงห์ ป่าสัก