ความรู้จิ๋ว (Micro Knowledge)
ต้องใช้ทั้งความรู้จิ๋ว และความรู้ยักษ์ใหญ่ ให้เกื้อกูลส่งเสริมกัน
ความรู้จิ๋ว (Micro Knowledge)
ผมสังเกตว่า อุปสรรคสำคัญอย่างหนึ่งในการดำเนินการ KM คือวิธีคิด หรือกระบวนทัศน์ เกี่ยวกับ “ความรู้” คนที่ยึดติดความรู้เรื่องใหญ่ๆ เป็นความรู้ก้อนโตๆ ชิ้นโตๆ ทีผมเรียกว่า Macro Knowledge มักจะทำเรื่อง KM ไม่ได้ดี ไม่สามารถเล่าเรื่อง (storytelling) ได้อย่างลื่นไหลเป็นธรรมชาติ ไม่สามารถชื่นชมยินดีต่อความสำเร็จเล็กๆ ได้ คนเหล่านี้มัก “สะดุดตอ” ความรู้ สะดุดวิธีคิดของตนเอง จึงไม่สามารถเดินเรื่อง KM ได้อย่างเป็นธรรมชาติ
“ความรู้” ที่เราเน้นในเรื่อง KM นั้น ๘๐ – ๙๐% เป็น “ความรู้จิ๋ว” (Micro Knowledge) อยู่ในเรื่องราวความสำเร็จเล็กๆ ของกลุ่มเจ้าหน้าที่ระดับหน้างาน หรืออยู่ในเรื่องราวของงานประจำวัน ถ้าเราละเลย หรือมองข้าม หรือไม่ให้ความสำคัญ ก็จะพลาดโอกาสสร้างผลงานที่ยิ่งใหญ่ / ความรู้ที่ยิ่งใหญ่ / เจ้าหน้าที่ระดับปฏิบัติที่ยิ่งใหญ่ จาก “ความรู้จิ๋ว” หรือ “ความรู้จุลภาค” เหล่านั้น
กล่าวอย่างนี้ไม่ได้หมายความว่า “ความรู้มหภาค” (Macro Knowledge) ไม่สำคัญ จริงๆ แล้ว ความรู้ก้อนโตๆ สำคัญมาก และต้องเอามาใช้ใน KM ด้วย แต่ต้องระวังไม่ให้ “ความรู้ก้อนโต” กดทับความมั่นใจตนเอง / ความกล้าที่จะร่วมกันคิด & ทำ ในแนวทางหรือรูปแบบใหม่ๆ ของคนเล็กคนน้อย คือต้องไม่ให้ “ความรู้ก้อนโต” หรือ “ความรู้ยักษ์ใหญ่” มาปิดทาง “ความรู้จิ๋ว”
ในการทำ KM ต้องรู้จักหมุนเกลียวความรู้ ให้ ความรู้ยักษ์ใหญ่ และ ความรู้จิ๋ว เกื้อกูลส่งเสริมซึ่งกันและกันผ่านการปฏิบัติ หรือการทำงาน ให้เกิดการเสริมพลัง (synergy) ระหว่างความรู้ทั้งสองภพภูมิ (paradigm)
วิจารณ์ พานิช
๑๙ ธค. ๔๘
ผมสังเกตว่า อุปสรรคสำคัญอย่างหนึ่งในการดำเนินการ KM คือวิธีคิด หรือกระบวนทัศน์ เกี่ยวกับ “ความรู้” คนที่ยึดติดความรู้เรื่องใหญ่ๆ เป็นความรู้ก้อนโตๆ ชิ้นโตๆ ทีผมเรียกว่า Macro Knowledge มักจะทำเรื่อง KM ไม่ได้ดี ไม่สามารถเล่าเรื่อง (storytelling) ได้อย่างลื่นไหลเป็นธรรมชาติ ไม่สามารถชื่นชมยินดีต่อความสำเร็จเล็กๆ ได้ คนเหล่านี้มัก “สะดุดตอ” ความรู้ สะดุดวิธีคิดของตนเอง จึงไม่สามารถเดินเรื่อง KM ได้อย่างเป็นธรรมชาติ
“ความรู้” ที่เราเน้นในเรื่อง KM นั้น ๘๐ – ๙๐% เป็น “ความรู้จิ๋ว” (Micro Knowledge) อยู่ในเรื่องราวความสำเร็จเล็กๆ ของกลุ่มเจ้าหน้าที่ระดับหน้างาน หรืออยู่ในเรื่องราวของงานประจำวัน ถ้าเราละเลย หรือมองข้าม หรือไม่ให้ความสำคัญ ก็จะพลาดโอกาสสร้างผลงานที่ยิ่งใหญ่ / ความรู้ที่ยิ่งใหญ่ / เจ้าหน้าที่ระดับปฏิบัติที่ยิ่งใหญ่ จาก “ความรู้จิ๋ว” หรือ “ความรู้จุลภาค” เหล่านั้น
กล่าวอย่างนี้ไม่ได้หมายความว่า “ความรู้มหภาค” (Macro Knowledge) ไม่สำคัญ จริงๆ แล้ว ความรู้ก้อนโตๆ สำคัญมาก และต้องเอามาใช้ใน KM ด้วย แต่ต้องระวังไม่ให้ “ความรู้ก้อนโต” กดทับความมั่นใจตนเอง / ความกล้าที่จะร่วมกันคิด & ทำ ในแนวทางหรือรูปแบบใหม่ๆ ของคนเล็กคนน้อย คือต้องไม่ให้ “ความรู้ก้อนโต” หรือ “ความรู้ยักษ์ใหญ่” มาปิดทาง “ความรู้จิ๋ว”
ในการทำ KM ต้องรู้จักหมุนเกลียวความรู้ ให้ ความรู้ยักษ์ใหญ่ และ ความรู้จิ๋ว เกื้อกูลส่งเสริมซึ่งกันและกันผ่านการปฏิบัติ หรือการทำงาน ให้เกิดการเสริมพลัง (synergy) ระหว่างความรู้ทั้งสองภพภูมิ (paradigm)
วิจารณ์ พานิช
๑๙ ธค. ๔๘
หมายเลขบันทึก: 10553เขียนเมื่อ 24 ธันวาคม 2005 05:45 น. ()แก้ไขเมื่อ 11 กุมภาพันธ์ 2012 14:15 น. () สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:
ความเห็น (1)
เห็นด้วยค่ะ จากประสบการณืการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ บางครั้งถ้าเราให้ความสำคัญกับความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่ จนลืมความสำเร็จเล็กๆที่เป็นพื้นฐาน บางครั้งทำให้สมาชิกไม่กล้าเล่าหรือแสดงความคิดเห็นออกมา การกระตุ้นความคิด "คิดเล็กไม่คิดใหญ่"' ทำให้สมาชิกกล้าเล่าและแสดงความคิดเห็นออกมาได้มาก บวกด้วยการสร้างบรรยากาศความเป็นกันเองและการชื่นชมยินดี การให้กำลังใจว่า ประโยชน์เล็กๆถ้าทุกคนราวมกันทำก็จะนำไปสู่ประโยชน์ที่ยิ่งใหญ่ได้ แต่สิ่งที่ท้าทายสำหรับคุณอำนวยคือ การกระตุกต่อมคิดให้ไปสู่เรื่องที่ใหญ่กว่าเดิม สนใจอ่านได้ใน www.si.mahidol.ac.th/km เลือก CoP การจัดการความเจ็บปวด ใน สาระความรู้ เรื่อง คิดเล็กไม่คิดใหญ่