ก่อนอื่นต้องแจ้งให้ทราบนะครับว่า รูปที่เอามาลงได้  ผมขออนุญาต เจ้าของรูปแล้วนะครับ แกบอกว่าเอาไปเลยคุณหมอ เป็นวิทยาทาน ( โมทนาสาธุ ! )

ตุลาคม  2549  ผมเห็นแกร้องไห้อยากกลับบ้าน ถามไปถามมาเพราะอยากกลับไปทำบุญกฐินที่บ้าน  แผลยังขนาดใหญ่ แต่ตอนนี้เรา off antibiotic แล้ว  แผลก็ดีขึ้น มี granulation tissue  แดง ๆ  ฝีมือพยาบาล ward ชาย ของ รพ.วารินชำราบ  นั่นเอง   สังเกตว่า  พยาบาลที่ ward ก็เริ่มคุ้นเคย กับแผลแบบนี้  รู้สึกเชื่อมั่นในการทำแผลขนาดใหญ่  ซึ่งปรกติเราจะ refer  เกิดการเรียนรู้ที่ดี ตอน round ward ผมก็ค่อย ๆ เล่าให้ฟังว่าเกิดอะไรขึ้นบ้าง   เราให้ พี่อุดร พยาบาลประจำ PCU มาฝึกทำแผลใน ward ชาย เพื่อเตรียม ตัวดูแลต่อ

 

รูปนี้ พี่ดร พยาบาล PCU กำลังหัดทำแผล 

ก็ไม่ได้ยากเย็นอะไร เพราะเราทำแผลง่าย ๆ wet dressing ด้วย NSS  ให้พี่เขาเบิกชุดทำแผล สำรองไว้ ที่ PCU   ผมสังเกตว่าความคุ้นเคยระหว่าง  PCU  กับ โรงพยาบาล มีช่องว่างน้อยลงมาก ซึ่งเมื่อก่อน เจ้าหน้าที่ PCU กับ โรงพยาบาล มีความเกรงกันอยู่ในที  แสดงว่า 4 – 5  ปี ที่เราพยายามมาไม่เสียเปล่า 

พี่ดร กลับไป ทำแผลต่อที่บ้าน  ผมตามไปเยี่ยมบ้านด้วย  ซึ่งปรกติผมก็ ทำงานที่หนองกินเพล บ่อย ๆ อยู่แล้ว ไม่รู้สึกแปลกอะไร  รอบบ้านตาเหงี่ยม มีคนไข้ เบาหวานของผม  ทั้งนั้น  เดินไปก็ทักทายไป 

 

   <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ตอนพี่ดรไปทำแผล  มียายหลายคน มาดู ผมถามกลัวไหม แกบอกไม่กลัว เมื่อก่อนแผลแย่กว่านี้ มั๊กมาก   หัวเราะเอิ๊กอาก   ผมนึกในใจ  พวกนี้แหละที่บอกตาเหงี่ยมว่า อย่ามา โรงพยาบาลเลย  โดนตัดขา คักคัก  ( แปลว่า จริงแท้แน่นอน )  </p> <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal"></p>   <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ผมให้น้องพยาบาล ward ชาย ไปคุย กับยายทองดำ ข้างบ้านตาเหงี่ยม รู้สึกจะสนุกเป็นพิเศษ ยายแกน่ารัก  น้อง ๆ ก็ไม่เคยมาแบบนี้เลย  อยู่แต่ใน ward</p>    <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ผมเห็นตู้ขายบุหรี่ อยู่ที่บ้าน ยังมีบุหรี่เหลืออีก 2 ลัง  แกติดบุหรี่มาก ติดมา 40 ปีแล้ว ไม่เคยถอย จนลูกเมียอ่อนใจ  ไม่มีใครห้ามแกได้  มาที่คลินิกสุขภาพหัวใจและหลอดเลือด ของโรงพยาบาล  Nurse practitioner และ Nurse educator   cigarette nurse ( คือ ทีมของ รพ. เรา มี nurse practitioner, nurse educator, foot care nurse ในคลินิกสุขภาพหัวใจและหลอดเลือด ล้วนแต่ชำนาญ ๆ ทั้งนั้น ส่วน cigarette nurse ผมตั้งให้ พี่หน่อย เทวี  พยาบาลที่ช่ำชองในการดูแลผู้ติดยา และบุหรี่  เอง   ) ก็ไม่ประสบความสำเร็จ ในการแนะนำ  ผมดูแล้วก็คงยาก เขาติดมา 40 ปี คนนอนด้วยกันทุกวัน ( เมีย ) ยังห้ามไม่ได้  แถมที่บ้านยังขายเองด้วย เจอกัน 15 นาที เดือน สองเดือนครั้ง จะเปลี่ยนอะไรได้  ลูกสาวแกบอกว่า ตอนยังไม่ได้มาเจอเรา ตอนที่เท้าเน่า ๆ ไม่มีใครหยิบบุหรี่ให้แก แกจะค่อย ๆ กระดึบ กระดึบ จากแคร่ มาที่ตู้เอง ( ความพยายามสูงมาก )</p>   <p style="margin: 0cm 0cm 0pt" class="MsoNormal">ตอนอยู่ใน ward ชาย แกไม่สูบบุหรี่อีกเลย  เป็นเวลา 1 เดือน  เดาเอาเองว่าคงเพราะไม่มีโอกาสได้สูบมากกว่า ผมถามแก ว่าทำไมไม่สูบ แกบอกว่าไม่อยากสูบเอง  กำลังนึกว่าเราทำอะไรกับแก บ้าง   ความคิดผมตอนนั้นไม่ได้คิดถึงว่า จะให้เลิกบุหรี่ เพราะดูแล้วคงใช้เวลานานนน ( ตั้งใจให้ น หลายตัว ) สมาธิอยู่กับแผลแกมากกว่า   ทุกครั้งที่ผมทำแผล ผมจะคุย แล้วก็ลูบขาแก บอกว่า นี่นะเส้นเลือด มันดำ ๆ คงจากสูบบุหรี่นะ เลือดไม่เลยไปเลี้ยงเท้าไม่พอ แผลเลยหายช้าไป หน่อย   พูดไป ลูบขาแกไป  ( ปรกติ ไม่ชอบใช้วิธี ขู่ให้กลัวประเภทเอารูป น่ากลัวน่ากลัว มาให้ดู  เพราะไม่เคยเชื่อมั่นในวิธีนี้เลย )  บางวันก็ให้ cigarette nurse ของเรา มาคุย เรามีเวลาเหลือเฟือที่จะคุย มีเวลามากกว่าที่ opd มาก     ก็ไม่รู้ว่าเกิดจากการทำแบบนี้หรือเปล่า ที่ทำให้แกไม่สูบบุหรี่ได้    </p>

 ผมถามว่าแล้วจะสูบอีกไหม แกบอกว่าไม่นึกอยากอีกเลย  ในใจผมคิดว่าโอกาสกลับมาสูบสูง  เพราะกลับ มาเข้าบรรยากาศ มาคุ  ( แปลว่า บรรยากาศที่เรียกร้องให้ความอยากกลับมาสูบอีก )  ก็ตู้บุหรี่ตั้งล่อตาล่อใจออกอย่างนั้น  ผมบอก ภรรยาแกว่าถ้าขาย lot นี้หมดแล้วน่าจะเก็บไปซะ ขายอย่างอื่นก็ได้เงินแล้ว  2-3 อาทิตย์ถัดมา ผมมาเยี่ยมบ้านอีก  สภาพตู้เป็นอย่างนี้แหละครับ  ( ถึงวันนี้  มกราคม 2550 เดือนที่ 5 แล้ว แกไม่เคยสูบบุหรี่อีกเลย )

ผมเลยได้ บทเรียนว่า การสร้างเสริมสุขภาพ ต้องใช้เวลา ต้องให้เวลา  เพื่อนผม หมอวรวุฒิ  เคยบอกไว้เมื่อ 10 กว่าปีก่อน  ว่า อาจารย์ทางเวชศาสตร์ป้องกัน บอกว่า  No concern no problem ( แปลว่า ไม่ตระหนัก ไม่มีปัญหา ) มาวันนี้ คงต้องท่องคำนี้บ่อย ๆ เวลาจะทำกิจกรรมสร้างเสริมสุขภาพ  โจทย์ของเรา คือ ทำอย่างไรให้คนเราตระหนัก   No concern no problem จริง ๆ   ประเภท จุดพลุ สร้างกระแส คงอาจไม่ใช่วิธีที่ดีนัก