การกระทำเหนือหน้าที่กับระเบิดพลีชีพ ๓

ลัทธิคานต์เป็นฝ่ายคัดค้านการกระทำเหนือหน้าที่ ผู้สนใจประเด็นนี้ก็ลองดู ลัทธิคานต์กับการกระทำเหนือหน้าที่ ๑.   (มี ๓ ตอน) เพราะผู้เขียนจะนำมาพิจารณาเฉพาะกรณีระเบิดพลีชีพ ว่า ลัทธิคานต์คัดค้านปฏิบัติการระเบิดพลีชีพอย่างไร และปฏิบัติการระเบิดพลีชีพพอจะถูกต้องตามแนวคิดลัทธิคานต์ประเด็นใดบ้าง...

หน้าที่ ตามนัยของลัทธิคานต์ จำแนกเป็น ๓ นัยย่อยๆ คือ

๑. กฎสากล คือ จงกระทำสิ่งที่คุณต้องการให้ทุกคนกระทำอย่างนั้น

๒. คนเป็นจุดหมาย คือ การกระทำจะต้องมีคนเป็นจุดหมายสูงสุด การกระทำใดก็ตามที่เอาคนเป็นเครื่องมือ ถือว่า ไม่เป็นหน้าที่

๓. เสรีภาพ คือ การกระทำนั้น จะต้องเกิดจากความจงใจของต้องเอง มิใช่ เกิดจากใครบังคับ หรือเกิดจากแรงจูงใจอื่นๆ

เมื่อนำ ๓ หน้าที่ตามลัทธิคานต์มาตรวจสอบปฏิบัติการระเบิดพลีชีพ จะเห็นได้ว่า..

๑. น่าจะ ไม่ถูกต้องตามหลักกฎสากล เพราะผู้กระทำคงจะไม่ต้องการให้ใครบางคนกระทำอย่างนั้นเช่นเดียวกับตน หรือไม่ประสงค์ให้บางกลุ่มตาย เป็นต้น

๒. เชื่อว่าผิดจากการมีคนเป็นจุดหมายแน่นอน เช่น การต้องการให้คนตายเพื่ออะไรบางอย่าง ..การใช้ตัวเองเป็นครื่องมือ เป็นต้น

๓. ถ้าว่า ผู้ปฏิบัติการระเบิดพลีชีพจงใจกระทำโดยเสรีภาพของตัวเอง ไม่มีแรงจูงใจอื่นๆ เช่น ผู้อยู่เบื้องหลัง (ลูกเมีย) จะได้รับรางวัลหรือการดูแล...หวังถึงเกียรติยศชื่อเสียงในหมู่คณะ หรือถูกบังคับให้กระทำโดยวิธีการบางอย่าง แล้ว ...ปฏิบัติการระเบิดพลีชีพ อาจพอจะเป็นไปได้ว่าเป็นหน้าที่ตามนัยนี้ (แต่ถ้ามีแรงจูงใจบางอย่างก็ถือว่าไม่ถูกต้อง)..

อย่างไรก็ตาม ปฏิบัติการระเบิดพลีชีพ ย่อมไม่ถูกต้อง ตามข้อ ๑ และข้อ ๒