ชุดความรู้กับ KM


ชุดความรู้ หรือ ทิฐิ หรือกระบวนทัศน์
ชุดความรู้กับ KM
           การถกเถียงระหว่าง ทพ. ไพรัช  แห่ง รพ. บางมูลนาก จ. พิจิตร กับ ศ. นพ. เทพ หิมะทองคำ ผอ. รพ. เทพธารินทร์ เกี่ยวกับ KM เพื่อการดูแลผู้ป่วยโรคเบาหวาน ทำให้ผมฉุกคิด
           นี่คือเหตุการณ์ตอนบ่ายวันที่ ๖ กค. ๔๘ บนศาลาวัดยางสะพาย   ต. บึงบัว   อ. วชิรบารมี   จ. พิจิตร   ในรายการ KM สัญจร
           เราแบ่งกลุ่มย่อยเป็น ๒ กลุ่ม คือกลุ่มชาวนา กับกลุ่มหมอ  ถกกันเรื่อง KM เพื่อการทำเกษตรปลอดสารพิษในกลุ่มชาวนา   ส่วนกลุ่มหมอถกกันเรื่อง KM เพื่อคุณภาพของบริการสุขภาพ    ในกลุ่มหมอมีคุณหมอไพรัชเป็นวิทยากร เล่าว่าใน จ. พิจิตรทำ KM เพื่อคุณภาพของบริการสุขภาพกันอย่างไร    เล่าไปหน่อยก็โดน ศ. นพ. เทพ แย้งว่าชุดความรู้ที่กระทรวงสาธารณสุขใช้ในการป้องกันและดูแลผู้ป่วยโรคเบาหวาน โดยเฉพาะการคัดกรองนั้นเป็นชุดความรู้เก่า ที่ล้าสมัยแล้ว    หมอไพรัชตอบว่าตนเคยฟัง อ. หมอเทพพูดในงาน HA Forum และติดใจมาก    ได้เอามาบอกกลุ่มหมอในจังหวัดพิจิตร   โดนว่าว่าหมอไพรัชเป็นหมอฟัน จะรู้เรื่องเบาหวานได้อย่างไร   ตนจึงไม่อยู่ในฐานะที่จะเปลี่ยนความเชื่อหรือชุดความรู้ด้านการป้องกันโรคและการดูแลผู้ป่วยโรคเบาหวานได้    KM การดูแลผู้ป่วยเบาหวาน จ. พิจิตร (และคงจะทั่วประเทศ) จึงเป็น KM ภายใต้ชุดความรู้แนวเดิม   
           ชุดความรู้เรื่องโรคแผลในกระเพาะอาหาร เป็นอีกตัวอย่างหนึ่ง    ผู้เล่าคือ ศ. นพ. ประเวศ วะสี เกี่ยวกับอาการปวดท้องหลังอาหารของตัวท่านเอง   ก็ไม่คิดว่าเป็นเพราะแผลในกระเพาะอาหาร   เพราะชุดความรู้เดิมบอกว่าโรคกระเพาะเกิดจากความเครียด และท่านก็ไม่เครียด   แต่ต่อมามีผู้พิสูจน์ว่าแผลในกระเพาะอาหารเกิดจากเชื้อแบคทีเรียชื่อ เฮลิโคแบคเตอร์ ไพลอไร    ท่านจึงลองกินยาฆ่าเชื้อแบคทีเรียดังกล่าว    อาการปวดท้องหายไปตั้งแต่บัดนั้น และไม่เคยกลับมาปวดอีกเลย
           ชุดความรู้ว่าด้วยสาเหตุของโรค แผลในกระเพาะอาหารเปลี่ยนจากความ เครียดเป็นการติดเชื้อแบคทีเรีย เอ็ช ไพลอไร
           การเปลี่ยนชุดความรู้ที่สำคัญเกี่ยวข้องกับการจัดการความรู้ของชาวนา    คือโรงเรียนชาวนาสุพรรณบุรีที่ดำเนินการโดยมูลนิธิข้าวขวัญ มีเป้าหมายเปลี่ยนชุดความรู้ของชาวนาในการทำนา   จากชุดความรู้ในการทำนาแบบเกษตรเคมี ไปเป็นเกษตรอินทรีย์ หรือเกษตรไร้สารพิษ    การเปลี่ยนชุดความรู้ หรือเปลี่ยนความเชื่อนี้ไม่ใช่เรื่องง่าย    ต้องการการปฏิบัติให้เห็นจริง    KM จึงเป็นเครื่องมือเปลี่ยนชุดความรู้ หรือเปลี่ยนกระบวนทัศน์ (paradign) เปลี่ยนทิฐิ  หรือความเชื่อ ของชาวนา    
          KM เกี่ยวกับชุดความรู้ใน ๒ สถาน
1.        ทำ KM เพื่อเป็นกลไก หรือเครื่องมือสำหรับเปลี่ยนชุดความรู้    อย่างกรณีโรงเรียนชาวนาสุพรรณบุรี
2.        ในการทำ KM ต้องรู้จักใช้ชุดความรู้ที่ถูกต้อง    ไม่ใช้ชุดความรู้ที่ล้าสมัย    อย่างกรณีโรคเบาหวาน

วิจารณ์ พานิช
๘ กค. ๔๘
คำสำคัญ (Tags): #ความรู้
หมายเลขบันทึก: 983เขียนเมื่อ 9 กรกฎาคม 2005 04:15 น. ()แก้ไขเมื่อ 16 มิถุนายน 2012 13:04 น. ()สัญญาอนุญาต: จำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (0)

ไม่มีความเห็น

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท