หน้าแรก
สมาชิก
ศูนย์ประสานงานวิจ...
สมุด
ศูนย์ประสานงานวิจ...
พริกมีบ้านเหนือ เ...
ศูนย์ประสานงานวิจัยเพื่อท้องถิ่นจังหวัดลำปาง Anonymous
สมุด
บันทึก
อนุทิน
ความเห็น
ติดต่อ
พริกมีบ้านเหนือ เกลือมีบ้านใต้
ติดตาม ย่ามใจ
พริกมีบ้านเหนือ เกลือมีบ้านใต้
“ติดตาม ย่ามใจ”
เมื่อวันที่ 15 กันยายน 2548 สถานีอนามัยป่าเหว ตำบลทุ่งกว๋าว อำเภอเมืองปาน มีการพบปะของกลุ่มพ่อหมอเมือง อำเภอเมืองปาน เพื่อพูดคุยร่วมกันในการทำงานระยะที่ 1 ของโครงการ ที่เห็นสะดุดตามาแต่ไกล คือหมอเมืองแต่ละท่านสะพายย่ามเดินเข้ามาในเวทีเกือบทุกคน ไม่ต้องเดาเลยว่าในย่ามใบน้อยนั้นจะเป็นอะไรไปไม่ได้นอกเสียจาก ตำรายาสมุนไพร หรือปั๊บสา รวมถึงยาสมุนไพรที่ปรุงตามตำราด้วยตนเอง พร้อมที่จะนำมาบรรยายสรรพคุณการรักษาโรค พ่อหมอบางคนพกมีดมาด้วย คงเป็นพ่อหมอที่มีความชำนาญทางด้านพิธีกรรม คาถาแน่นอน
บรรยากาศ การแลกเปลี่ยนเป็นไปอย่างอิ่มเอม พ่อหมอแต่ละคนสาละวนกับการหยิบของดีในย่ามตนเองมาบรรยายสรรพคุณทางการรักษา และที่มาที่ไปของการสืบทอดภูมิปัญญาเหล่านั้นอย่างมีความสุข ในช่วงแรกทีมวิจัยได้ปล่อยให้พ่อหมอได้คุยกันอย่างออกรส และค่อยๆ ตะล่อมต้อมความคิดที่หลากหลายเข้ามาในวงสนทนา พ่อหมอเมืองรีบเก็บของดีของตนเองใส่ “ย่าม” อย่างหวงแหน และตรวจดูว่าครบถ้วนดีหรือไม่ เหมือนกลัวว่าของดีเหล่านั้นจะอยู่ห่างตัวไม่ได้
สาระในการติดตามงานครั้งนี้จึงเต็มไปด้วยความชื่นชมในพลังความรู้ และภูมิปัญญาของพ่อหมอเมืองที่มีความสำคัญต่อการดูแลรักษาโรคทางด้านร่างกายและจิตใจของผู้ป่วย รวมถึงการสร้างศรัทธาจากการยึดถือและปฏิบัติตนของพ่อหมอแต่ละท่านที่สั่งสมมาเนิ่นนาน
ความรู้และสูตรยาจากปั๊บสาถูกจำแนกออกมาเพื่อจัดหมวดหมู่ แยกโรค แยกประเภท แยกวิธีการ ทั้งที่เหมือนกันและแตกต่างกันไป เพื่อค้นหาสูตรยากลางที่มาจากการยอมรับของหมอเมืองทั้งหมด ขั้นตอนนี้นับว่ายากพอสมควรเพราะพ่อหมอเมืองแต่ละคนได้รับการสืบทอดมาแตกต่างกัน มีการดัดแปลงสูตรยาเพื่อปรับใช้ในเหมาะสม ทีมวิจัยจึงต้องรวบรวมสูตรยาทั้งหมดก่อนแล้วจึงทำการคัดเลือกสูตรยาตามโรคที่สอดคล้องกับอาการป่วยในปัจจุบัน
“ย่ามใจ” ใบน้อยเริ่มมองเห็นแนวทางของงานวิจัยที่ชัดเจนขึ้น มีการตั้งคำถาม มีข้อสงสัย เสนอวิธีการและแนวคิดอย่างไม่ปิดบัง พ่อหมอท่านหนึ่งเล่าให้ฟังว่า “การที่มีความรู้และรักษาคนป่วยให้หายได้นั้นไม่ได้คาดหวังเรื่องของเงินทอง แต่ได้ตั้งจิตอธิษฐานไว้และขอให้ครอบครัว ลูก เมีย อยู่เย็นเป็นสุข เท่านี้ก็ทำให้เราสุขใจแล้ว ตนเองได้สืบทอดความรู้มาจากบิดา มีทั้งปั๊บสา และคาถา ที่จะสามารถช่วยเหลือคนอื่นได้ และตนเองต้องประพฤติตนให้อยู่ในกรอบศีลธรรมอย่างเคร่งครัด ห้ามไปกินข้าวงานปอย (งานศพ) ห้ามลอดราวตากผ้า เป็นต้น”
“การทำวิจัยทำให้หมอเมืองมองเห็นศักยภาพของตนเอง มีการรวมกลุ่มเพื่อรวบรวมองค์ความรู้ ภูมิปัญญา และไม่ทำให้สูญหาย มีการสืบทอดและสามารถนำไปใช้ได้อย่างมีคุณภาพและมาตรฐาน” หัวหน้าสถานีอนามัยหนึ่งในทีมวิจัยได้ให้ความเห็น
“ย่ามใจ” ใบน้อย เดินทางกลับบ้านอย่างมีความสุขพร้อมที่จะกลับมาเจอกันอีกครั้ง หรือหลายๆ ครั้งบนความรู้สึกที่คล้ายคลึงกันต่อการสร้างทางเลือกในการรักษาร่วมกับหน่วยงานและเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในอำเภอเมืองปาน สำคัญที่สุดคือความรู้ยังคงอยู่ไม่สูญหาย จะหยิบขึ้นมาใช้เมื่อไหร่ก็ได้ เหมือน “ย่ามใจ” ใบน้อยที่มีแต่สิ่งดีๆ และมีติดตัวไว้ตลอดเวลา
เขียนใน
GotoKnow
โดย
ศูนย์ประสานงานวิจัยเพื่อท้องถิ่นจังหวัดลำปาง Anonymous
ใน
ศูนย์ประสานงานวิจัยเพื่อท้องถิ่นจังหวัดลำปาง
คำสำคัญ (Tags):
#uncategorized
หมายเลขบันทึก: 9779
เขียนเมื่อ 15 ธันวาคม 2005 12:21 น. (
)
แก้ไขเมื่อ 11 กุมภาพันธ์ 2012 14:13 น. (
)
สัญญาอนุญาต:
จำนวนที่อ่าน
จำนวนที่อ่าน:
ความเห็น (0)
ไม่มีความเห็น
ชื่อ
อีเมล
เนื้อหา
จัดเก็บข้อมูล
หน้าแรก
สมาชิก
ศูนย์ประสานงานวิจ...
สมุด
ศูนย์ประสานงานวิจ...
พริกมีบ้านเหนือ เ...
พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID
@gotoknow
สงวนลิขสิทธิ์ © 2005-2023 บจก. ปิยะวัฒนา
และผู้เขียนเนื้อหาทุกท่าน
นโยบายความเป็นส่วนตัว (Privacy Policy)
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท