เทคนิคจับ Tacit Knowledge

          วันนี้ดิฉันนั่งหน้าจอคอมพิวเตอร์และเอกสารมาทั้งวัน จนมองอะไร อะไรเลือน ๆ ไปหมดแล้ว ทุกวันนี้เมื่อมองเข้าไปในแต่ละธุรกิจแล้ว.......คอมพิวเตอร์......ถือเป็นอุปกรณ์ในการทำงานอย่างหนึ่งที่ทุกกิจการนำเข้ามาใช้ในการทำงานเพื่ออำนวยประโยชน์แก่กิจการ องค์กรของดิฉันก็เช่นกันมีการนำโปรแกรมบัญชีเข้ามาทำงาน ทำให้ต่างจากเมื่อก่อนที่นักบัญชีต้องอยู่กับเอกสารและสมุดเล่มใหญ่ ๆ หลาย ๆ เล่มเพื่อบันทึกข้อมูล แต่เดี๋ยวนี้เมื่อเอกสารมาต้องป้อนเข้าไปในโปรแกรม และองค์กรแต่ละที่ก็ใช้โปรแกรมที่ต่างกันอีก ทำให้ผู้ใช้ต้องเรียนรู้ระบบใหม่ พูดถึงงานของดิฉันมามากแล้ว

          เมื่อครั้งก่อนดิฉันกล่าวถึง การใช้เทคนิค Story telling เพื่อจับ Tacit Knowledge แล้ว ครั้งนี้ดิฉันแนะนำเทคนิคอื่น ๆ ที่สามารถเข้ามาจับ Tacit Knowledge ซึ่งมาจากประสบการณ์ของดิฉันเอง คือ

• การประชุมแลกเปลี่ยนความรู้ในที่ประชุมของแผนกดิฉัน สำหรับแต่ละเดือนจะมีการนำเสนอความรู้ที่มาจากหนังสือ ที่เรียก Explicit Knowledge มาเสนอผู้เข้าประชุม จากนั้นจะนำหัวข้อเดิมไปกล่าวถึง Tacit Knowledge ในส่วนงานที่กำลังทำว่าหากมีปัญหาจัดการอย่างไร จากประสบการณ์เกิดเหตุการณ์ใดขึ้นบ้างแล้วผู้ที่ประสบกับเหตุการณ์นั้นจัดการอย่างไร ผลที่ได้เป็นอย่างไร หากยังไม่มีข้อสรุปจากหัวข้อที่พูดคุยกันก็จะมีการไปหาความรู้เพิ่ม เพื่อมาพูดคุยแลกเปลี่ยนคราวต่อไป เพื่อประโยชน์สูงสุดในการทำงานร่วมกัน เพราะงานทุกส่วนงานเกี่ยวเนื่องและสัมพันธ์ด้านข้อมูลที่ป้อนถึงกัน
• การสัมภาษณ์ มองภาพได้ชัดเจนมากในการดึง Tacit Knowledge จะเห็นได้จากการสัมภาษณ์งาน จะมีผู้สัมภาษณ์น้อยรายที่ถามถึงเนื้อหาจากที่เรียนมา แต่จะซักถามถึงประสบการณ์การทำงาน การแก้ปัญหา การเรียนรู้งานที่ทำมา ซึ่งดิฉันคิดว่า Tacit Knowledge จุดนี้สามารถดึงออกมาเกือบหมด เพราะผู้ถูกสัมภาษณ์ต้องการงาน ทำให้มีแรงผลักที่จะนำเสนอฐานความรู้ประสบการณ์ต่าง ๆ ออกมาโดยไม่มีข้อบิดเบือน ซึ่งอาจจะดีกว่าการประชุมแลกเปลี่ยนความรู้ ที่อาจจะบอกกล่าวได้ไม่หมด ซึ่งถือเป็นข้อเสียที่พบได้บ่อย
• การสอนงาน โดยกล่าวเฉพาะผู้สอนงานที่ไม่ปกปิดข้อมูลและเทคนิคในการทำงานให้รวดเร็ว ซึ่งดิฉันเจอกับตนเองมาเพราะผู้ที่สอนงานให้กับดิฉัน บอกเทคนิคการทำงานได้อย่างถูกขั้นตอน และการทำงานที่รวดเร็วไปพร้อม ๆ กัน ซึ่งการทำงานที่ถูกขั้นตอนเป็นการอิงข้อมูลจากเอกสาร หนังสือที่ศึกษามา แต่การทำงานที่รวดเร็วเกิดจากการที่เขาทำงานมานานรู้ว่าต้องทำอะไรก่อนหลัง วางแผนงานอย่างไรถึงจะดีสำหรับความรับผิดชอบที่ได้รับมอบหมายจะทำให้งานออกมารวดเร็ว และดีมีคุณภาพด้วย เช่น เมื่อเกิดข้อผิดพลาดกับข้อมูลควรเริ่มดูอะไรเป็นอย่างแรก อย่างที่ 2 เพื่อแก้ข้อมูลอย่างรวดเร็ว

          วิธีที่จะใช้จับ Tacit Knowledge มีมากกว่าที่ดิฉันกล่าวมา และทุกคนคงจะพบเจอกับตัวเองมา สำหรับวันนี้คงต้องรีบส่งข้อมูลเข้า Gotoknow.org ก่อนแล้วเจอกับข้อมูลดี ดี ที่เต็มใจให้คราวต่อไป Ð.......