ใบไม้ร่วง: ทรัพยากรที่ทรงคุณค่าของต้นไม้และป่าไม้
ทุกๆปีในฤดูแล้งของภาคอีสาน ตั้งแต่เดือนตุลาคม จนถึงเมษายนของทุกปี จะมีใบไม้ร่วงหล่นเต็มไปหมด ตามธรรมชาติของป่าผลัดใบ แต่ก่อนผมก็ไม่ตื่นเต้นอะไร ก็เห็นเป็นธรรมดาๆ แต่เมื่อผมมาศึกษาระบบนิเวศของป่า จึงได้พบว่า การพัฒนาความอุดมสมบูรณ์และระบบนิเวศของป่าเขตร้อนก็พัฒนามาจากใบไม้ร่วงนี้เอง
ทำไมผมจึงกล้ากล่าวเช่นนั้น
ทั้งนี้เพราะดินป่าไม้โดยธรรมชาตินั้น จะอุดมสมบูรณ์โดยไม่มีใครไปรดน้ำ พรวนดิน ใส่ปุ๋ย แต่ก็สามารถพัฒนาเป็นดินที่ดีได้ทุกแห่ง ผมเลยไปสังเกตการณ์การพัฒนาการของดินป่าตั้งแต่ระบบธรรมชาติ ระบบป่าปลูก ระบบการเจริญของต้นไม้ และการเปลี่ยนแปลงของดินมาตลอดช่วง ๓๐ ปีของการทำงานในอีสาน
จึงพบว่า ดินป่าไม้พัฒนาได้เพราะมีใบไม้ร่วงปกคลุมนั่นเอง อย่างน้อยก็ระยะหนึ่งก่อนที่จะผุพังปลดปล่อยสิ่งที่หมุนเวียนกลับไปใช้ได้อีก ให้กับต้นไม้ในบริเวณนั้น
การปกคลุมของใบไม้ทำให้ได้ประโยชน์หลายประการคือ
1. ลดความร้อนจากแดด
2. ลดการระเหยน้ำจากดิน
3. สิ่งมีชีวิตขนาดเล็กๆและรากเจริญได้
4. เกิดเป็นชั้นผิวหนังของดิน
5. ลดการย่อยสลายอินทรียวัตถุในดิน
ดังนั้น ถ้าต้องการช่วยให้ดินมีชีวิต และอุดมสมบูรณ์ จึงต้องมีใบไม้คลุมดินครับ เพราะเป็นวิธีที่สำคัญที่พืชใช้ในการปรับปรุงสภาพแวดล้อมให้ตัวเองและลูกหลานได้อยู่อาศัย เจริญเติบใหญ่ต่อไปครับ ธรรมชาติคือสิ่งที่ดีที่สุด ถ้าเราไม่เลียนแบบธรรมชาติ แล้วเราจะเลียนแบบอะไรครับความเห็น (11)
- สวัสดีครับ อ.แสวง ที่เคารพ
- หากผมเห็นบทความทำนองนี้ผมก็จะเข้ามาสนับสนุนครับ เพราะนั้นหล่ะคือสิ่งที่ยั่งยืนครับ
- คนสมัยก่อนเค้าปลูกผักตามที่ผมเคยเห็น เค้าถอนหญ้าหมดเลย บางคนปลูกต้นพริกขี้หนูแบบว่าใต้โคนต้นนะครับ สะอาดนอนได้เลย หมายถึงไม่มีหญ้าซักเส้นเลย ดินแววเลยครับ
- การที่ทำให้ผิวดินมีพวก ใบไม้ปกคลมหรือมีตัวคลุมดินจะเป็นสิ่งที่ดี อย่างที่ อาจารย์กล่าวมาคือ ดินไม่เปลือยกาย
- หากไม่มีใบไม้ลองปลูกพวกพืชคลุมดินก็ได้ครับ ที่ผมเคยทำจะปลูกในสวนยาง ใบพวกนี้ก็หล่นลงไปให้กับดิน พวกวัชพืชตัวอื่นจะขึ้นมาก็โดนพืชคลุมตัวนี้พันจนตาย แต่ต้องระวังพวกไฟป่าด้วยครับ ตามบริเวณเขตแดน หน้าร้อนๆ ใครเกิดปากบอนมือบอกเล่นสูบบุรี่ขึ้นมาแล้วโยนก้านไม้ขีดหรือก้นบุหรี่ทิ้งนี่ สูญพันธุ์เลยครับ
- ขอบคุณมากครับ
- ในธรรมชาติย่อมสร้างความสมดุลให้เกิดขึ้นในระบบนิเวศน์ เพื่อความอยู่รอดของตน ดังที่เราเห็นต้นไม้ผลัดใบก็เป็นการปรับตัวเพื่อความอยู่รอด และดำรงเผ่าพันธุ์ให้คงอยู่เช่นกัน
- ดังนั้นการที่คนเราจะอยู่ได้ในสังคมต้องมีการปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อม และบริบทของสังคม ซึ่งไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของการสื่อสาร การเรียนรู้ การอยู่ การกิน หรือแม้กระทั่งการเอื้อประโยชน์ และการเกื้อกูล เสมือนต้นไม้ทั้งใหญ่และเล็ก หรือแม้กระทั่งกาฝากที่อยู่ด้วยกันอย่างเกื้อกูล
ขอบคุณครับ
อุทัย อันพิมพ์
สวัสดีค่ะอาจารย์แสวง
เห็นด้วยกับคุณอุทัยค่ะเพราะเป็นการสร้างสมดุลกันเองระหว่างธรรมชาติกับธรรมชาติของต้นไม้เพื่อการอยู่รอดของระบบชีวิตของพืชและสัตว์ที่ต้องอยู่ร่วมกัน
ขอบคุณครับ พันธมิตรที่เข้ามาเสริมให้แนวคิดมีน้ำหนักมากขึ้นครับ
- ใบไม้เป็นธรรมชาติ
- บางทีต้นไม้ก็ปรับตัวทนไฟเหมือนกันครับ
- บางชนิดเด่นได้เพราะไฟป่า ถ้าไม่มีไฟป่า อย่างอื่นจะเด่น
- นี่ก็เป็นการปรับสมดุลตามธรรมชาติ แต่จะถูกใจเราหรือไม่ก็อีกเรื่องหนึ่งครับ
- ดังนั้นเราต้องเรียนรู้ที่จะแก้ไขปัญหาทั้งของตนเอง ผู้อื่น และสังคมครับ
สวัสดี ค่ะ
มีต้นยางนา 3 ต้นอยู่ข้างบ้าน ใบร่วงเยอะมาก ขอคำแนะนำ ค่ะ ว่าควรทำอย่างไร ตอนนี้ก็คือปล่อยให้ใบร่วงรกเต็มเลย ค่ะ
ขอบคุณ ค่ะ
สวัสดีครับมีต้นไม้ดีสบายใจ
ใบไม้ไม่รกหรอกครับ น่าจะรกที่ตาและใจเรามากกว่าครับ
อยากรู้ว่าการที่จะคิดว่าต้นไม้ที่ปลูกไปนั้นจะมีหลักการคิดอย่างไรถ้าเราจะตั้งเป็นสมมติฐานคือการจะตั้งสมมติฐานได้เราต้องให้มันใกล้เคียงกับความเป็นจริง คือมีสูตรในการคิดอย่างไรค่ะ ผู้ที่รู้ช่วยบอกด้วยนะค่ะ ขอบคุณค่ะ
อยากรู้ว่าการที่จะคิดว่าต้นไม้ที่ปลูกไปนั้นจะมีอัตราการอยู่รอดกี่เปอร์เซ็นต์จะมีหลักการคิดอย่างไรถ้าเราจะตั้งเป็นสมมติฐานคือการจะตั้งสมมติฐานได้เราต้องให้มันใกล้เคียงกับความเป็นจริง คือมีสูตรในการคิดอย่างไรค่ะ ผู้ที่รู้ช่วยบอกด้วยนะค่ะ ขอบคุณค่ะ
คำถามกำกวมมาก
แต่ผมเดาว่าน่าจะหาวิธีการเดาให้ทราบว่าต้นไม้รอดกี่เปอร์เซนต์
ถ้าใช่ อย่าเสียเวลาเลยครับ
เพราะ เกือบจะเป็น ๐
ไม่ใช่ก็ใกล้เคียงครับ
แต่ถ้าจะศึกษาอัตรารอดของต้นไม้ในสภาพต่างๆ
อันนี้ต้องมีเงื่อนไขนำทางครับ