ท่านอาจารย์ ศาสตราจารย์นายแพทย์นิกร ดุสิตสินบรรยายเรื่อง "การออกกำลังเกี่ยวข้องกับการป้องกันมะเร็งได้อย่างไร" ณ อาคารศูนย์ประชุมสถาบันวัยจุฬาภรณ์ เมื่อวันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2550 ผู้เขียนขอนำมาเล่าสู่กันฟัง…
อาจารย์นิกรท่านกล่าวว่า
- ระบบน้ำเหลืองของคนเราเวลาอยู่นิ่งๆ จะไหลด้วยความเร็วต่ำคือ 1 เซนติเมตรต่อชั่วโมง
- ทำให้ปริมาตรน้ำเหลืองที่ผ่านการบำบัดจากต่อมน้ำเหลือง และระบบภูมิคุ้มกันมีปริมาตรรวม 125 มิลลิลิตรต่อชั่วโมง หรือประมาณ 0.1 ลิตรต่อชั่วโมง
ถ้าเราบริหารร่างกาย…
- ระบบน้ำเหลืองจะไหลเร็วขึ้น 10-15 เท่า หรือ 10-15 เซนติเมตรต่อชั่วโมง
- ปริมาตรน้ำเหลืองที่ผ่านการบำบัดจากต่อมน้ำเหลือง และระบบภูมิคุ้มกันมีปริมาตรรวม 1,800 มิลลิลิตรต่อชั่วโมง หรือประมาณ 1.8 ลิตรต่อชั่วโมง
ถึงตรงนี้… ขออธิบายก่อนว่า เลือดของคนเรามีทั้งส่วนเนื้อ (เม็ดเลือด) และน้ำ (พลาสม่า) น้ำเลือดจะซึมซาบออกจากเส้นเลือดแดงขนาดจิ๋ว และเส้นเลือดฝอยไปรอบๆ เซลล์ทั่วร่างกาย
น้ำเลือดส่วนหนึ่งจะซึมซาบกลับเข้าสู่เส้นเลือดดำขนาดจิ๋ว อีกส่วนหนึ่งจะซึมซาบเข้าสู่ระบบเส้นน้ำเหลืองขนาดจิ๋ว
เส้นน้ำเหลืองส่วนใหญ่จะมีขนาดเล็กกว่าเส้นเลือดดำที่ระดับเดียวกัน ตัวอย่างเช่น เส้นน้ำเหลืองที่อยู่ระหว่างนิ้วเท้านิ้วโป้งกับนิ้วชี้มีขนาดเล็กพอๆ กับเส้นผมเท่านั้นเอง
น้ำเหลืองเหล่านี้จะต้องไหลผ่าน "ด่าน" หรือต่อมน้ำเหลืองหลายระดับ เช่น ต่อมน้ำเหลืองที่ขาหนีบ ต่อมน้ำเหลืองที่รักแร้ ฯลฯ ก่อนจะเทกลับเข้าสู่เส้นเลือดดำใหญ่ในทรวงอก
ต่อมน้ำเหลืองหรือ "ด่าน" ทำหน้าที่คอยตรวจตรา กักกัน และทำลายเชื้อโรค ตลอดจนสิ่งแปลกปลอม เช่น มะเร็ง ฯลฯ
ต่อมน้ำเหลืองไม่ได้ทำหน้าที่เพียงตรวจตรา กักกัน และทำลายเชื้อโรคเท่านั้น…
ทว่ายังทำหน้าที่อื่นๆ อีกหลายอย่าง เช่น ส่งสัญญาณเป็นสารเคมีไปในระบบน้ำเหลือง และระบบน้ำเลือดว่า มีศัตรู หรือสิ่งแปลกปลอม แปลกหน้าเข้ามาหรือไม่ ฯลฯ
ถ้าเปรียบเป็นบ้านเมือง… ต่อมน้ำเหลืองเปรียบคล้ายหน่วยรักษาความปลอดภัย (รปภ.) ชั้นดี มีอะไรพี่รายงาน และส่งข่าวคราวทันที ไม่ว่าจะเป็นข่าวโจร หรือข่าวซึนามิ ทำให้คนหมู่มากปลอดภัย
ถ้าน้ำเหลืองไหลช้า… เชื้อโรคหรือเซลล์มะเร็งจะมีโอกาสเติบโต และแบ่งตัวได้มาก เนื่องจากมีเวลาที่ไม่ผ่านด่านนาน
ถ้าน้ำเหลืองไหลเร็ว… เชื้อโรคหรือเซลล์มะเร็งจะมีโอกาสเติบโต และแบ่งตัวได้น้อย เนื่องจากมีเวลาที่ไม่ผ่านด่านน้อย
ถ้าเปรียบกับบ้านเมือง… บ้านเมืองที่ปล่อยปละละเลย ยาบ้าเอยยาอีเอยก็จะแพร่ไปได้มาก ถ้ามีด่านตรวจบ่อยหน่อย โอกาสจับยาบ้ายาอีได้ก็จะมากขึ้น
เรื่องนี้ทำให้ผู้เขียนจำหลักการพื้นฐานของอาโปธาตุ ธาตุน้ำ หรือของเหลวในร่างกายได้ หลักการพื้นฐานของอาโปธาตุในร่างกายมีอยู่ว่า "(น้ำ)นิ่งนานไม่ได้ (น้ำ)นิ่งนานแล้วจะเน่า"
ไม่ว่าน้ำของระบบอะไรก็จะมีลักษณะทำนองนี้ทั้งนั้น เช่น ถ้ามีอะไรอุดตันทางเดินปัสสาวะนานๆ น้ำปัสสาวะก็จะเน่า หรือติดเชื้อ ฯลฯ
โรคที่เกิดจากการขาดการเคลื่อนไหวนานๆ นี้ ศัพท์ทางพระพุทธศาสนาเรียกว่า "โรคที่เกิดจากอิริยาบถไม่สมดุล"
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงว่า ปัจจัยหนึ่งของสุขภาพคือ การดำรงรักษาอิริยาบถให้สมดุล กล่าวคือ เดิน ยืน นั่ง นอนให้พอดี ซึ่งความพอดีของแต่ละคนไม่เหมือนกัน
ทีนี้ถ้าเราต้องการให้ระบบน้ำเหลืองไหลเวียนไปด้วยดีจะทำอย่างไร…
อาจารย์นิกรแนะนำให้คนสูงอายุเล่นแทรมโพลีน (trampoline) ซึ่งเป็นเครื่องออกกำลังรูปคล้ายกระด้ง มียางยืดสานอยู่คล้ายหน้ากลองที่ขึงพอหย่อนๆ
ให้ลูกให้หลานไปกระโดด แล้วให้คนสูงอายุจับขอบกระด้งแทรมโพลีน (trampoline) เพื่ออาศัยแรงสั่นสะเทือนจากการโดดขึ้นลง
อีกวิธีหนึ่งให้ออกกำลังประเภทที่มีการเคลื่อนไหวต่อเนื่องนานหน่อย เช่น แกว่งแขน เดินแกว่งแขน รำกระบอง(ชีวจิต) มวยจีน ไทเกก ฯลฯ
ขอเรียนเชิญพวกเรามาออกกำลังกัน… ไม่ต้องไปซื้อหาแทรมโพลีนมาโดดขึ้นลง หรือให้เด็กๆ ไปกระโดดและจับขอบกระด้ง ซึ่งอาจจะบาดเจ็บหนักถ้าเด็กๆ กระโดดผิดที่ผิดทางมากระแทก หรือหล่นใส่
วิธีง่ายๆ คือ เดินแกว่งแขน หรือออกกำลังแบบอื่นๆ เช่น ไทเกก มวยจีน กวาดบ้าน ถูบ้าน ปลูกต้นไม้ เดินขึ้นลงบันได ฯลฯ
อาจารย์นิกรท่านแนะนำว่า การออกแรง ออกกำลังเป็นการกำจัดสารพิษแบบ "ธรรมชาติ" ที่แท้จริง ทำให้สดชื่น และเซลล์ทั่วร่างกายจะทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สุขภาพดีเริ่มต้นที่ตัวเราครับ…
- แนะนำให้ชมตัวอย่างภาพแทรมโพลีนที่นี่…
- http://www.trampoline.com http://en.wikipedia.org/wiki/Trampoline
- ขอขอบพระคุณ (thank) > ออกกำลังช่วยป้องกันมะเร็งได้? ไทยรัฐ. 6 กุมภาพันธ์ 2550. หน้า 24. (ย่อบทบรรยายของท่านอาจารย์ ศาสตราจารย์กิตติคุณนายแพทย์นิกร ดุสิตสิน).
- ขอขอบพระคุณ > โรงพยาบาลค่ายสุรศักดิ์มนตรี + อาจารย์เทวินทร์ อุปนันท์ IT + หน่วยรังสีกรรม > สนับสนุนทางเทคนิค + อินเตอร์เน็ต.
- ขอขอบพระคุณ > ศูนย์มะเร็งลำปาง + อาจารย์ ณรงค์ ม่วงตานี และอาจารย์เทพรัตน์ บุณยะประภูติ IT + กลุ่มงานรังสีวินิจฉัย > สนับสนุนทางเทคนิค + อินเตอร์เน็ต.
- นพ.วัลลภ พรเรืองวงศ์ จัดทำ > ๖ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๐
แหล่งที่มา:
บันทึกนี้เขียนที่ GotoKnow โดย นพ. วัลลภ พรเรืองวงศ์ ใน บ้านสุขภาพ
ขอบพระุคุณอาจารย์วัลลภครับ
ที่เขียน และย่อย เรื่องยากๆ เป็นเรื่องง่ายๆ น่าสนใจ ประกอบด้วยตัวอย่างที่ทันสมัย เช่น ยาบ้า ยาอี เป็นต้น
นับเป็นคุณูปการ ด้านการให้ความรู้ด้านอาหาร โภชนาการ และ การดำเนินชีวิต ที่ไม่ประมาท
และเป็นที่พึ่งของผู้เจ็บไข้ชาวลำปาง
สาธุ สาธุ สาธุ
หมอสุข