ชื่นใจที่ KM เป็นเครื่องมือปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์ วัฒนธรรม และค่านิยมของหน่วยราชการ

         วันที่ 25 ม.ค.50  ผมไปร่วมการประชุมเพื่อเผยแพร่และเรียนรู้เกี่ยวกับการปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์ วัฒนธรรมและค่านิยม  จัดโดยสถาบันส่งเสริมการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี  สำนักงาน กพร.

         ได้เห็นการนำ KM ไปใช้เป็นเครื่องมือเพื่อการนี้แล้วชื่นใจเป็นที่สุด   เพราะภาพที่เกิดขึ้นยืนยันความเชื่อของผมว่า  หน่วยงานที่เขาปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์ฯ เอง  มีอยู่แล้ว   เป็นการปรับเปลี่ยนที่เกิดขึ้นจากภายใน  จากสัญชาตญาณด้านดีของมนุษย์  ที่เมื่อมีโอกาสเขาจะทำดี   ยิ่งถ้ามีบรรยากาศและปัจจัยเกื้อหนุน  เขาก็จะยิ่งทำได้ดีขึ้น

         ดังนั้นกระบวนการดำเนินการเพื่อส่งเสริมการปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์ วัฒนธรรม และค่านิยมของหน่วยราชการและข้าราชการวิธีหนึ่ง  คือวิธีส่งเสริมโดยเข้าไปชื่นชม ยกย่อง ให้รางวัลแก่หน่วยงานเหล่านี้   และจัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้วิธีคิด  วิธีจัดการการเปลี่ยนแปลงที่หน่วยงานเหล่านี้คิดกันขึ้นเอง  เพื่อขยายผลไปสู่หน่วยงานอื่น ๆ

         เวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในวันนี้จึงเป็นมิติใหม่ของ กพร. ที่เข้าไปขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงโดยใช้พลังของฐานล่าง   ของหน่วยปฏิบัติที่ทำดีในระดับหนึ่งอยู่แล้ว   เสริมมาตรการเชิงบังคับหรือ Top-down ที่ กพร. ใช้อยู่เป็นส่วนใหญ่

         เป็นการขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงในลักษณะของ positive change หรือ appreciative change

         เนื่องจากการประชุมในวันนี้จัดโดยทีมวิจัยของ "โครงสร้างต้นแบบการปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์ วัฒนธรรม และค่านิยม (www.goodpracticemodel.com) ของสถาบันส่งเสริมการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี  สำนักงาน กพร.  และเขาเชิญผมเป็นที่ปรึกษาโครงการด้วย   ผมจึงขอทำหน้าที่หใคำปรึกษาเสียหน่อย   ในชั้นนี้ผมมีข้อเสนอแนะ 3 ข้อ
(1) ควรจัดเวทีให้เป็นเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้  เป็น 2 - way communication หรือเป็น dialogue ให้มากกว่านี้   โดยควรจัดทั้งวัน   มีเวลาทำ AAR สัก 2 - 3 ชั่วโมง  จะได้เห็นเรื่องราวดี ๆ เป็นประกายเล็ก ๆ อีกมากมายจากซีกของผู้มาร่วม
(2) ควรดำเนินการขับเคลื่อนเครือข่าย "ราชการยุคใหม่"   ใช้ยุทธศาสตร์และยุทธวิธีขับเคลื่อนเครือข่าย   เน้น Experience Sharing
(3) ควรใช้ blog Gotoknow.org เป็นเครื่องมือหนึ่งของการขับเคลื่อนเครือข่ายตามข้อ 2

          การปฏิบัติจริงต้องเอาใจใส่รายละเอียดมาก  เขียนไม่ไหว  คงต้องมาคุยกันจึงจะได้ผลจริง ๆ

วิจารณ์  พานิช
 25 ม.ค.50