ผลงานที่ตัวนักเรียนเป็นหลักฐานทางวิชาการได้หรือไม่

 

ในการบรรยายพิเศษ ครูแถแพ้ไม่เป็น ของครูมะนาว ศุภวัจน์ พรมตัน เมื่อวันที่ ๕ สิงหาคม ๒๕๖๖  เล่าวาทกรรมและพฤติกรรมในชีวิตการทำงานของครู   ที่ครูมะนาวสะอึกและตั้งคำถามต่อตัวเองเรื่อยมาจนปัจจุบัน    ตอนหนึ่งครูมะนาวตั้งคำถามว่า ทำไมสิ่งที่เราทำ แม้มันจะโดดเด่นในสายตาคนทั่วไป แต่ทำไม่ไม่สามารถนำมาเป็นหลักฐานทางวิชาการได้     นำสู่การสะท้อนคิดของผม ลงในบันทึกนี้

เพราะวงการวิชาการ ต้องการ “หลักฐานทางวิชาการ” (academic evidence) ที่ต้องนำเสนอตามจารีตวิชาการ       หลักฐานตามสายตาคนทั่วไป เรียกว่า “หลักฐานในโลกแห่งความเป็นจริง” (real-world evidence) เพิ่งจะเริ่มได้รับการยอมรับในโลกวิชาการด้านการแพทย์เมื่อเร็วๆ นี้เองในโลกตะวันตก (๑)   

 วงการเศรษฐศาสตร์มีการพัฒนา Credibility Revolution ที่ได้รับรางวัลโนเบลสาขาเศรษฐศาสตร์ ปี 2021   จากผลงาน natural experiment   เป็นผลงานวิชาการจากโลกแห่งความเป็นจริงของวงการเศรษฐศาสตร์   

หากยึดตามแนวของวงการ  และจากวงการเศรษฐศาสตร์ ดังกล่าว    ผลงานของครูมะนาวก็น่าจะได้รับการยอมรับ    โดยต้องมีการนำหลักฐานไปเสนอ    มีตัวอย่างที่ มช. (gotoknow.org/posts/714099)    ที่ฝ่ายบริหารช่วยอาจารย์ให้นำผลงานในโลกแห่งความเป็นจริง สู่การได้รับตำแหน่งศาสตราจารย์ปฏิบัติ   

หากวงการศึกษา มีกระบวนทัศน์อย่างที่ผู้บริหาร มช. มี   ครูมะนาวก็จะใช้ผลงานที่คนทั่วไปเห็นและชื่นชมสู่การเลื่อนวิทยะฐานะครูได้   

จะให้ง่ายขึ้น ครูที่มีผลงานแบบครูมะนาว ควรสร้างหลักฐาน ที่ใกล้เคียงกับผลงานวิชาการที่หน่วยงานต้นสังกัดกำหนด   ออกเผยแพร่  ซึ่งเมื่อเข้าไปค้นด้วย Google ก็พบว่ามีมากมายอยู่แล้ว   ข้อสะท้อนคิดของผมจึงอยู่ที่การเปลี่ยนกระบวนทัศน์ของผู้บริหารระบบวิทยะฐานะครู    ให้ยอมรับหลักฐานในโลกแห่งความเป็นจริง    โดยมีวิธีการตรวจสอบแยกผลงานที่เป็นเพียง “ราคาคุย” ออกไป   

ผมไม่มีความรู้ว่า แนวทางนี้เชื่อมกับ ว. PA ของ กสศ. ได้หรือไม่   

ผมสะท้อนคิดต่อว่า กระบวนทัศน์ที่ต้องเปลี่ยนคือ การสร้างผลงานที่ตัวนักเรียนสู่การเลื่อนวิทยะฐานะไม่ใช่กิจส่วนตนเท่านั้น    ต้องเป็นกิจส่วนรวม ที่ผู้บริหารต้องเอาใจใส่   เพราะมันเป็นพลังขับดันการทำงานอย่างเอาจริงเอาจัง    ไม่ทำงานแบบผักชี อย่างที่ครูมะนาวเขียนไว้ในการบรรยายพิเศษ ครูแถแพ้ไม่เป็น     

ข้อสะท้อนคิดเชิงคำถามคือ   ระบบให้คุณให้โทษด้านความก้าวหน้าทางวิชาชีพที่แยกส่วนจากระบบการทำงาน    แยก กคศ. ออกมาจากต้นสังกัด    มีข้อดีและข้อเสียอย่างไร   น่าจะเป็นโจทย์วิจัยเชิงระบบที่สำคัญอีกโจทย์หนึ่ง    ที่จริงคำบรรยายของครูมะนาว เต็มไปด้วยคำถาม   หลายคำถามเป็นโจทย์วิจัยเชิงระบบ ... วิจัยระบบการศึกษา           

วิจารณ์ พานิช

๕ ส.ค. ๖๖