4. ปรัชญาคืออะไร..? (What is Philosophy ?)
บรรณาธิการโดย... Alburey Castell and Donald M. Borchert
แปลโดย...อุทัย เอกสะพัง
ว่าด้วยเรื่อง โสกราตีส: ชีวิตที่ถูกตรวจสอบ (ต่อ)
ถ้าอย่างนั้นฉันจะต้องป้องกันตัวของฉันจากความพยายามที่จะใส่ร้ายป้ายสีฉันมานานแสนนาน. ขอให้ฉันประสบความสำเร็จถ้าสิ่งเหล่านี้จะเป็นไปเพื่อความดีและความพอใจของทุกคน. แต่ภารกิจนี้ไม่ใช่เรื่องง่าย ด้วยฉันค่อนข้างเข้าใจธรรมชาติของสิ่งนั้น
และเพื่อออกจากเหตุการณ์อันจอมปลอมในการเชื่อฟังกฎหมายฉันจะป้องกันตัวเองในตอนนี้. ฉันจะเริ่มในตอนแรกและถามว่าอะไรคือข้อกล่าวหาที่ก่อให้เกิดการใส่ร้ายป้ายสีของฉันและอันที่จริงคืออะไรที่สนับสนุนให้เมเลตุสให้ความสำคัญกับเรื่องนี้มากกว่าฉัน
ผู้ใส่ร้ายพูดว่าอะไร?.
พวกเขาจะเป็นอัยการของฉันและฉันจะสรุปคำพูดของพวกเขาในหนังสือรับรองว่า:“ โสกราตีสเป็นคนชั่วและเป็นคนที่อยากรู้อยากเห็นสิ่งที่เป็นความเชื่อของเราด้วยการค้นหาสิ่งต่าง ๆ ภายใต้โลกและในสวรรค์และเขาทำให้สิ่งที่เลวร้ายกว่าปรากฏขึ้นเป็นสาเหตุที่ดีกว่า และเขาสอนหลักคำสอนที่ย้อนแย้งดังกล่าวให้แก่ผู้อื่น”. นั่นเป็นลักษณะของการกล่าวหา: มันเป็นเพียงสิ่งที่คุณเห็นในเรื่องตลกของอริสโตเฟนผู้ที่พูดถึงผู้ชายที่เขาเรียกว่าโสกราตีสพูดคุยเกี่ยวกับเรื่องไร้สาระเกี่ยวกับเรื่องไร้สาระ เรื่องที่ฉันไม่แสร้งว่ารู้มากหรือน้อย – ไม่ใช่ฉันหมายถึงการพูดอย่างดูถูกเหยียดหยามใครก็ตามที่เป็นนักเรียนของปรัชญาธรรมชาติ.
ฉันควรจะเสียใจเป็นอย่างมากถ้าเมเลตุสสามารถตั้งข้อหาฉันได้ แต่ความจริงง่ายๆคือ โอ ชาวเอเธนส์ทั้งหลาย (O Athenians) ที่ฉันไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการคาดเดาทางกายภาพเหล่านั้นเลย
ผู้ที่อยู่ในที่นี่จำนวนมากมีความอดทนต่อความจริงในเรื่องนี้และฉันขอร้องพวกเขา.
จงพูดกับคุณผู้ที่ได้ยินฉันและบอกเพื่อนบ้านของคุณว่ามีใครในพวกเราที่รู้จักฉันพูดออกมาไม่กี่คำหรือหลายคนในเรื่องเหล่านี้ ... คุณได้ยินคำตอบของพวกเขาแล้วใช่ไหม.
และจากสิ่งที่พวกเขาพูดถึงส่วนนี้ของคุณค่าใช้จ่ายคุณจะสามารถตัดสินความจริงของส่วนที่เหลือได้ไหม
จากหลักฐานเล็ก ๆ น้อย ๆ อยู่ที่พวกเขากล่าวหานั่นเพื่อรายงานว่าฉันเป็นครูและรับเงิน ข้อกล่าวหานี้ไม่มีมูลความจริงเลย แม้ว่าถ้าผู้ชายคนหนึ่งสามารถสอนมนุษยชาติให้เกิดความเชื่อได้จริง ๆ การรับเงินสำหรับการสอนตามความเห็นของฉันในความคิดของฉันก็เป็นเกียรติแก่เขานั้น. มีกลุ่มบุคคลอย่างเช่น Gorgias of Leontiun และ Prodicus of Ceos และ Hippias of Elis ผู้ออกเดินทางไปรอบ ๆ เมืองและสามารถชักชวนชายหนุ่มทั้งหลายให้ออกจากพลเมืองของตนเองโดยที่พวกเขาอาจถูกสอนให้มาทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งเหมือนเป็นการประท้วงอย่างนั้นและมาหาพวกเขา ผู้ที่พวกเขาอยู่เบื้องหลังเพื่อรับค่าตอบแทนในการกระทำอย่างนั้น.
ฉันกล้าพูดว่าชาวเอเธนส์บางคนในหมู่พวกคุณจะตอบว่า“ ใช่โสกราตีส แต่ที่มาของข้อกล่าวหาเหล่านี้ที่นำมาฟ้องคุณคืออะไร ต้องมีอะไรแปลก ๆ แน่ที่คุณทำลงไป..?
ข่าวลือทั้งหมดนี้และการพูดคุยเกี่ยวกับคุณจะไม่เกิดขึ้นถ้าคุณเป็นเหมือนคนอื่น จากนั้นบอกเราว่าอะไรคือสาเหตุของพวกเขาเพราะเราควรเสียใจที่จะตัดสินคุณอย่างเร่งรีบ”
ตอนนี้ฉันถือว่าสิ่งนี้เป็นความท้าทายที่ยุติธรรมและฉันจะพยายามอธิบายให้คุณทราบถึงสาเหตุที่ฉันถูกเรียกว่าฉลาดและมีชื่อเสียงมาก กรุณาเข้าร่วมพวกเขาเพื่อรับฟังสิ่งที่ฉันจะอธิบายเถิด และถึงแม้ว่าบางท่านอาจคิดว่าฉันล้อเล่น ขอประกาศว่าฉันจะบอกความจริงทั้งหมดแก่พวกคุณ โอ้...คนแห่งเอเธนส์ทั้งหลายชื่อเสียงของฉันนี้ได้มาจากภูมิปัญญาที่ฉันมี. หากคุณถามฉันว่าภูมิปัญญาชนิดใดฉันตอบปัญญาเช่นมนุษย์จะบรรลุถึงสำหรับขอบเขตที่ฉันมีแนวโน้มที่จะเชื่อว่าฉันฉลาด; ในขณะคนที่ฉันกำลังพูดถึงอยู่นั้นเขามีปัญญาล้ำยุคซึ่งฉันอาจไม่สามารถอธิบายได้เพราะฉันไม่มีตัวเอง และเขาที่บอกว่าฉันมีการพูดเท็จและพูดถึงตัวละครของฉัน. และที่นี่ชายชาวเอเธนส์ข้าต้องขอร้องท่านไม่ให้มาขัดจังหวะข้าแม้ข้าจะพูดอะไรบางอย่างฟุ่มเฟือยไป
สำหรับคำที่ฉันจะพูดไม่ได้เป็นของฉันเพราะพวกเขาสร้างตัวละครขึ้นมาว่าเป็นฉันพูดอย่างนั้นซึ่งมันไม่เป็นความจริงเลย ฉันจะส่งต่อคุณไปยังพยานที่มีคุณค่า; พยานคนนั้นจะเป็นเหมือนพระเจ้าแห่งเดลฟี เขาจะบอกคุณเกี่ยวกับภูมิปัญญาของฉันถ้าฉันมี.
คุณต้องรู้จักคนนี้ชื่อ chaerephon เขาเป็นเพื่อนของฉัน แต่นานมาแล้วและยังเป็นเพื่อนของคุณด้วยเพราะเขาเกณฑ์คนที่ถูกเนรเทศเมื่อไม่นานมานี้และเขากลับมากับคุณ.
อย่างที่คุณรู้ chaerephon มีความกระตือรือร้นในการกระทำของเขาและเขาก็ไปหา Delphi และกล้าถามนักพยากรณ์เพื่อบอกเขาว่า - ในขณะที่ฉันกำลังพูดอยู่ฉันจะต้องห้ามไม่ให้คุณมาพูดขัดจังหวะ - เขาถามนักพยากรณ์ที่จะบอก เขาว่าใครฉลาดกว่าฉันและผู้พยากรณ์พีเธียนตอบว่าไม่มีใครฉลาดดอก.
ต่อมาChaerephon ได้เสียชีวิตไปแล้ว; แต่น้องชายของเขาซึ่งอยู่ในศาลจะยืนยันความจริงของสิ่งที่ฉันพูด ทำไมฉันถึงพูดถึงเรื่องนี้? เพราะฉันจะอธิบายให้คุณฟังว่าทำไมฉันถึงมีชื่อที่ชั่วร้าย. เมื่อฉันได้ยินคำตอบฉันพูดกับตัวเองว่าพระเจ้าหมายถึงอะไร
และการตีความปริศนาของเขาคืออะไร? สำหรับฉันรู้ว่าฉันไม่มีภูมิปัญญาเล็กหรือใหญ่
เขาจะหมายความว่าอย่างไรเมื่อเขาบอกว่าฉันเป็นคนที่ฉลาดที่สุด? ถึงกระนั้นเขาก็เป็นพระเจ้าและไม่สามารถโกหกได้ ที่จะขัดกับธรรมชาติของเขา. หลังจากพิจารณามานานฉันคิดว่าวิธีการลองตั้งคำถาม ฉันสะท้อนให้เห็นว่าถ้าฉันสามารถหาผู้ชายที่ฉลาดกว่าตัวเองแล้วไปที่พระเจ้าด้วยการหักล้างฝีปากของฉัน ฉันควรจะพูดกับเขาว่า“ นี่คือคนที่ฉลาดกว่าตนสองเท่า แต่คุณบอกว่าฉันเป็นคนฉลาด ".
ดังนั้นฉันจึงไปหาคนที่มีชื่อเสียงแห่งปัญญาและสังเกตเขา - ฉันไม่จำเป็นต้องพูดถึงชื่อของเขา เขาเป็นนักการเมืองคนที่ฉันเลือกสำหรับการตรวจสอบและผลที่ได้คือ:
เมื่อฉันเริ่มคุยกับเขาฉันอดคิดไม่ได้ว่าเขาไม่ฉลาดจริง ๆ ถึงแม้ว่าเขาจะคิดอย่างฉลาดโดยหลาย ๆ คนและยังฉลาดด้วยตัวเอง ครั้นแล้วฉันพยายามอธิบายให้เขาฟังว่าเขาคิดว่าตัวเองฉลาด แต่ก็ไม่ฉลาดจริงๆ และผลที่ตามมาก็คือว่าเขาเกลียดฉันและกลายเป็นศัตรูกับฉันพร้อมชักชวนกลุ่มของเขาหลายคนที่อยู่ร่วมกันและได้ยินฉันให้เป็นศัตรูกับฉัน.
ดังนั้นฉันจึงทิ้งเขาไว้พูดกับตัวเองขณะที่ฉันจากไป: อืมแม้ว่าฉันจะไม่คิดว่าเราสองคนรู้อะไรที่สวยงามและดีจริง ๆ ฉันก็เลยดีกว่าเขาเป็นอย่างดี - เพราะเขาไม่รู้อะไรเลยและคิดว่าเขา รู้; ฉันไม่รู้และไม่คิดว่าฉันรู้.คือสิ่งใดที่ฉันรู้ ฉันก็บอกว่ารู้ หนึ่งเดียวที่ฉันรู้คือฉันไม่รู้อะไรเลย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในตอนหลังนี้ฉันดูเหมือนจะได้เปรียบเขาเล็กน้อย
จากนั้นฉันไปที่อีกคนหนึ่งเมื่อมีการสนทนากันในสิ่งที่ว่าเขารู้จริงพอถามเข้าจริง ๆ เขาก็ไม่รู้อะไรซึ่งยังคงมีการเสแสร้งต่อปัญญาและข้อสรุปของฉันก็เหมือนกันทุกประการ ด้วยเหตุดังกล่าวนี้ฉันจึงได้สร้างศัตรูเพิ่มอีกคนให้เขาและจากคนอื่น ๆ ที่อยู่ข้างเขานั้น.
ขอบคุณครับ คุณศุภณัฐ เจตน์ครองสุข